LABORATORIUM Podstaw Miernictwa		Sprawozdanie z ćwiczenia nr..... Temat: Pomiar parametrów R, L, C
	............	...................	Rok akad.	Ćwiczenie wykonano
	............	...................	Grupa	Sprawozdanie oddano
		................... Ocena	Sekcja

1. Cel ćwiczenia:

Celem ćwiczenia było poznanie zasady działania, budowy oraz zastosowania mostka prądu stałego i zmiennego. Podczas ćwiczenia badaliśmy MOSTEK RLC E - 326.

2. Dane techniczne:

1. Pomiar rezystancji:

Zakres pomiaru 0,1 [Ω] - 10 [MΩ] w 8 podzakresach

Uchyb podstawowy ±3% ±1działka podziałki

dla zakresu 0,1[Ω] - ±5% ±1działka

Napięcie pomiarowe stałe.

2. Pomiar indukcyjności:

Zakres pomiaru 10 [μH] - 100 [H] w 7 podzakresach

Uchyb podstawowy ±3% ±1działka podziałki

Napięcie pomiarowe przemienne o częstotliwości 1 kHz.

3. Pomiar pojemności:

Zakres pomiaru 10 [pF] - 1000 [μF] w 8 podzakresach

Uchyb podstawowy ±3% ±1działka podziałki

dla zakresu 100 [μF] - ±5% ±1działka

Napięcie pomiarowe przemienne o częstotliwości 1 kHz

3. Pomiar rezystancji:

Lp.	Rezystancja dekady (zadana) [kΩ]	Rezystancja zmierzona [kΩ]	Wskazanie mostka	Zakres [kΩ]	Błąd [kΩ]	Błąd [%]
1	1	1,04	1,04	1	0,04	0,4
2	2	2,06	2,06	1	0,06	0,6
3	3	3,07	3,07	1	0,07	0,7
4	4	4,1	4,1	1	0,1	1
5	5	5,12	5,12	1	0,12	1,2
6	6	6,14	6,14	1	0,14	1,4
7	7	7,15	7,15	1	0,15	1,5
8	8	8,16	8,16	1	0,16	1,6
9	9	9,18	9,18	1	0,18	1,8

Tab. 1.

Lp.	Rezystancja dekady (zadana) [Ω]	Rezystancja zmierzona [Ω]	Wskazanie mostka	Zakres [Ω]	Błąd [kΩ]	Błąd [%]
1	100	100	1	100	0	0
2	200	199	1,99	100	1	0,1
3	300	298	2,98	100	2	0,2
4	400	398	3,98	100	2	0,2
5	500	500	5	100	0	0
6	600	576	5,76	100	24	2,4
7	700	677	6,77	100	23	2,3
8	800	780	7,8	100	20	2
9	900	882	8,82	100	18	1,8

Tab. 2.

Lp.	Rezystancja dekady (zadana) [Ω]	Rezystancja zmierzona [Ω]	Wskazanie mostka	zakres	Błąd [kΩ]	Błąd w %
1	0,5	0,502	5,02	0,1	0,002	0,2
2	5	4,06	4,06	1	0,94	9,4
3	50	44	4,4	10	6	6
4	500	500	5	100	0	0
5	5000	5140	5,14	1000	140	1,4
6	50000	51700	5,17	10000	1700	1,7

Tab. 3.

4. Czułość:

Czułość przetwornika określa, o ile jednostek zmienia się wartość wielkości wyjściowej, gdy wielkość mierzona zmieni się o jedną jednostkę.

Zakres 1 kΩ

Środek skali dla 5004Ω

±1 dz. +10 Ω

±2 dz. +50 Ω

Ogólnie czułość zdefiniowana jest stosunkiem przyrostów wielkości wyjściowej do przyrostów wielkości mierzonej.

Pomiar rezystancji:

Lp.	Rezystancja dekady (zadana) [kΩ]	Rezystancja zmierzona [kΩ]	Wskazanie mostka	Czułość
1	1	1,04	1,04	1,02
2	2	2,06	2,06	1,01
3	3	3,07	3,07	1,03
4	4	4,1	4,1	1,02
5	5	5,12	5,12	1,02
6	6	6,14	6,14	1,01
7	7	7,15	7,15	1,01
8	8	8,16	8,16	1,02
9	9	9,18	9,18	1,02
			średnia ->	1,0177778

Lp.	Rezystancja dekady (zadana) [Ω]	Rezystancja zmierzona [Ω]	Wskazanie mostka	Czułość
1	100	100	1	0,99
2	200	199	1,99	0,99
3	300	298	2,98	1
4	400	398	3,98	1,02
5	500	500	5	0,76
6	600	576	5,76	1,01
7	700	677	6,77	1,03
8	800	780	7,8	1,02
9	900	882	8,82	0,98
			średnia ->	0,9777778

Pomiar pojemności:

Lp.	Pojemność dekady (zadana) [µF]	Pojemność zmierzona [µF]	Wskazanie mostka	czułość
1	0,1	0,08	0,8	2
2	0,2	0,28	2,8	0,7
3	0,3	0,35	3,5	0,62
4	0,4	0,412	4,12	1,04
5	0,5	0,516	5,16	1,02
6	0,6	0,618	6,18	1,27
7	0,7	0,745	7,45	1,03
8	0,8	0,848	8,48	1,01
9	0,9	0,949	9,49	1,054444
			średnia ->	1,082716

Lp.	Pojemność dekady (zadana) [nF]	Pojemność zmierzona [nF]	Wskazanie mostka	czułość
1	10	6	0,6	1,48
2	20	20,8	2,08	0,98
3	30	30,6	3,06	1,08
4	40	41,4	4,14	1,02
5	50	51,6	5,16	1,02
6	60	61,8	6,18	0,99
7	70	71,7	7,17	1,01
8	80	81,8	8,18	1,02
9	90	92	9,2	1,022222
			średnia ->	1,069136

Lp.	Pojemność dekady (zadana) [nF]	Pojemność zmierzona [nF]	Wskazanie mostka	czułość
0	0	0,17	0,17	1
1	1	1,17	1,17	1,01
2	2	2,18	2,18	1,04
3	3	3,22	3,22	1
4	4	4,22	4,22	1
5	5	5,22	5,22	1
6	6	6,22	6,22	1,03
7	7	7,25	7,25	1
8	8	8,25	8,25	1
9	9	9,25	9,25	1,008889
			średnia ->	1,009877

5. Pomiar pojemności:

Lp.	Pojemność dekady (zadana) [µF]	Pojemność zmierzona [µF]	Wskazanie mostka	Zakres [µF]	Błąd [µF]	Błąd [%]
1	0,1	0,08	0,8	1	0,02	0,2
2	0,2	0,28	2,8	1	0,08	0,8
3	0,3	0,35	3,5	1	0,05	0,5
4	0,4	0,412	4,12	1	0,012	0,12
5	0,5	0,516	5,16	1	0,016	0,16
6	0,6	0,618	6,18	1	0,018	0,18
7	0,7	0,745	7,45	1	0,045	0,45
8	0,8	0,848	8,48	1	0,048	0,48
9	0,9	0,949	9,49	1	0,049	0,49

Tab. 1.

Lp.	Pojemność dekady (zadana) [nF]	Pojemność zmierzona [nF]	Wskazanie mostka	Zakres [nF]	Błąd [nF]	Błąd [%]
1	10	6	0,6	10	4	4
2	20	20,8	2,08	10	0,8	0,8
3	30	30,6	3,06	10	0,6	0,6
4	40	41,4	4,14	10	1,4	1,4
5	50	51,6	5,16	10	1,6	1,6
6	60	61,8	6,18	10	1,8	1,8
7	70	71,7	7,17	10	1,7	1,7
8	80	81,8	8,18	10	1,8	1,8
9	90	92	9,2	10	2	2

Tab. 2.

Lp.	Pojemność dekady (zadana) [nF]	Pojemność zmierzona [nF]	Wskazanie mostka	Zakres [nF]	Błąd [nF]	Błąd [%]
0	0	0,17	0,17	1	0,17	1,7
1	1	1,17	1,17	1	0,17	1,7
2	2	2,18	2,18	1	0,18	1,8
3	3	3,22	3,22	1	0,22	2,2
4	4	4,22	4,22	1	0,22	2,2
5	5	5,22	5,22	1	0,22	2,2
6	6	6,22	6,22	1	0,22	2,2
7	7	7,25	7,25	1	0,25	2,5
8	8	8,25	8,25	1	0,25	2,5
9	9	9,25	9,25	1	0,25	2,5

Tab.3.

Przewody ekranowane:

1. C_X = 10 [pF] * 9,56 [wskaz.]

2. C_X = 1 [µF] * 3,53 [wskaz.]

3. C_X = 10 [nF] * 6,8 [wskaz.]

Przewody nieekranowane:

1. C_X = 10 [pF] * 2,08 [wskaz.]

2. C_X = 1 [µF] * 3,6 [wskaz.]

3. C_X = 10 [nF] * 6,98 [wskaz.]

Pojemność przewodów nieekranowanych:

1. oddalonych od siebie: 10 [pF] * 0,35 [wskaz.]

2. zbliżonych do siebie: 10 [pF] * 1,38 [wskaz.]

6. Pomiar indukcyjności:

1. L = 1,0 [H]

L_X = 1,0 [H] *1,05 [wskaz.]

2. L = 0,01 [H]

L_X = 10 [H] *1,02 [wskaz.]

3. L = 42,8 [mH]

L_X = 10 [mH] *4,2 [wskaz.]

4. L = 3,56 [mH]

L_X = 1 [mH] *3,24 [wskaz.]

7. Podsumowanie:

Duże wartości błędów oraz ich rozrzut spowodowane są wadliwym działaniem potencjometru mostka, jak również znacznym zużyciem przyrządu pomiarowego.

Dodatkowy błąd wprowadziło wykorzystanie opornicy oraz pojemności dekadowej jako wzorca. Opornice takie mają małą dokładność w porównaniu do przyrządu pomiarowego jakim jest mostek RLC.

Niezależnie od wyżej wymienionych przyczyn niedokładności pomiarów błąd wprowadzały również przewody przy pomocy których dokonywaliśmy pomiarów.

---