Zarządzanie strategiczne(Zach)

Organizacja i zarządzanie

„organizacja to sztuka osiągania niezwykłych rzeczy przez zwykłych ludzi”

Organizacyjni prekursorzy: Noe, Wieża Babel, Mojżesz i Jetro

Tezy organizacji:

1.organizacje to systemy względnie otwarte

2.organizacja to system uporządkowany; porządek techniczny i społeczny

3.organizacja to system uporządkowany hierarchicznie

4.organizacje to konstrukcje…..

Zarządzanie

„zawsze słuchaj ekspertów. Powiedzą Tobie co jest niemożliwe i dlaczego. A potem po prostu zrób to”

Zarządzanie to zestaw działań obejmujących: planowanie i podejmowanie decyzji, organizowanie, kierowanie, kontrolowanie

Skierowanych na zasoby organizacji i wykonywanych z zamiarem osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny i skuteczny.(Griffin)

Zarządzanie to wędrówka przez chaos, którego istotą jest panowanie nad różnorodnością i przekształcanie potencjalnego konfliktu we współpracę.(Koźmiński)

Zarządzanie dotyczy przede wszystkim ludzi. Jego celem jest takie współdziałanie wielu osób, które pozwala zneutralizować słabości i maksymalnie wykorzystać talenty i silne strony uczestników.(Drucker)

Zarządzanie jako sztuka tworzenia wartości dla elektoratu:

organizacja lub projekt: klienci, pracownicy, otoczenie lokalne, społeczni udziałowcy.

Kryteria oceny zarządzania: rzeczowa, ekonomiczna, systemowa i polityczna, kulturowa, behawioralna, ekologiczna

Zarządzanie strategiczne

Problematyka:

Krótka historia strategii w zarządzaniu

Czym jest i czym nie jest strategia

Roboczy model strategii wg K. Obłoja

Strategia ujęcie historyczne: Stratos(armia)i agein (przewodzić), strategom - kto przewodzi armii i tworzy strategie walki

Strateg wódz w starożytnej Grecji o funkcjach wojskowych i cywilnych przypadku nadzwyczajnej sytuacji coś trzeba zmienić (zawsze coś może być gorzej lub lepiej)

Grecy preferowali na stratega kogoś , kto; awansował w swej historii od żołnierza, miał wiedzę z zakresu dowodzenia armią i znał się na rzemiośle wojennym; był dobrym politykiem i pragmatykiem; stawiał coś cennego w grze wojennej; strateg był wybierany i oceniany na podstawie efektów; strategia jest zawsze uwarunkowana sytuacją.

5 faz myśli strategicznej w organizacji:

okres prehistoryczny(organizacje nie zdają sprawę że mówią prozą);

koniec lat 50(dominacja centrali, zarządu i strategii generalnej);

przełom lat 60 i 70(koncentracja na narzędziach);

koniec lat 70(zwątpienie i rozczarowanie)

faza bez nazwy- początek lat 80(strategiczny intuicjonizm, twarde i miękkie elementy strategii), lata 80(strategia konkurencji),przełom 80 i 90 (reinżyneria, benchmarking, projekt i proces)

Strategia jest sztuką podejmowania wyborów w warunkach ograniczeń, presji i szans. Strategia jest sztuką interpretacji oraz znajdowania sensu i znaczenia zdarzeń w otoczeniu i w samej organizacji.(Obłój).

Strategiczność w zarządzaniu:

Spojrzenie z lotu ptaka zaangażowanie znacznych środków

Perspektywa przyszłości wielofunkcjonalność problemów

Organizacja i otoczenie

-otoczenie zawsze jakoś wpływa na organizacje nakładając na nią rozmaite wymuszenia i ograniczenia

- organizacja zawsze jakoś współtworzy swoje stosunki z otoczeniem

-organizacja nigdy nie ma pewności czego zarząda lub czego oczekuje od niej otoczenie.

Założenia w otoczeniu organizacji

-charakter i specyfika otoczenia organizacji:

agregat społeczno-fizyczny (złożony, dynamicznie zmieniający się)

-orientacja w analizie otoczenia:

podejście sektorowe, podejście historyczne(przeszłość, teraźniejszość, przyszłość),podejście sytuacyjne, podejście pragmatyczne, wynikowe

Ewolucja poglądów na temat relacji między organizacją a jej otoczeniem

-okres pierwszy(do końca lat 50)- organizacja traktowana jako system zamknięty, niezależny od otoczenia, koncentracja na problemach wewnętrznych organ.

-okres drugi(lata 60 i 70)-organizacja jako system otwarty, relacje dwustronne

-okres trzeci(od końca lat 70-tych)-system otwarty i….?

Otoczenie zewnętrzne(ogólne i celowe) i wewnętrzne wg Griffina

-otoczenie rozumiane jako środowisko w jakim funkcjonuje organizacja:

Zewnętrzne- wydzielenie przy użyciu pewnej konwencji(umowie), wszystko poza organizacją, co może na nią oddziaływać, wpływać na jej funkcjonowanie

Wewnętrzne -warunki, siły mogące wpływać na jej funkcjonowanie

Podejście systemowe Mary JO Haich (nie wiem czy dobrze zapisane nazwisko)

Otoczenie odkryte/globalne/międzynarodowe

Otoczenie dalsze/niespecyficzne/ogólne

Otoczenie bliższe/specyficzne

Organizacja

Otoczenie dalsze w ujęciu PEST

Wymiar polityczny: prawo handlowe, cywilne, ekologiczne, pracy, podatki i stabilność rządów.

Wymiar społeczny: demografia, kultura, systemy normatywne, edukacja, styl życia.

Wymiar ekonomiczny: koniunktura, inflacja, poziom bezrobocia, zasobność gospodarstw domowych, polityka monetarna.

Wymiar technologiczny: wydatki na rzecz B and R, tempo wprowadzania nowych technologii, infrastruktura, łączność i komunikacja, poziom rozwoju cywilizacyjnego.

Otoczenie bliższe- grupy strategiczne

Grupa strategiczna-zbiór organizacji stosujących podobne strategie działania

Kluczowy problem bariery mobilności.

Otoczenie bliższe- analiza sektora M.E.Poitera

Sektor- grupa organizacji wytwarzające wyroby lub usługi o podobnym przeznaczeniu

Groźba pojawienia się nowych konkurentów Siła przetargowa klientów

Rywalizacja między firmami w sektorze siła przetargowa dostawców

Groźba pojawienia się substytutów

Otoczenie wewnętrzne firmy X: weterani, myśliwi i sportowcy, zarząd, rada nadzorcza, Skarb Państwa, pracownicy akcjonariuszy, pracownicy, związkowcy, inżynierowie.

Centrum czy pereferia

Organizacja i jej sieć organizacyjna - ujęcie egocentryczne: My/Ja, społeczność lokalna, związki zawodowe.

Elektorat organizacji:

Kibice-aktorzy, interesariusze, oddziaływacie, stakieholders

Kibice - osoba, grupa lub organizacja pośrednio lub bezpośrednio

Zainteresowana działalnością firmy i osiąganiem przez nie wyników: kibice zewnętrzne i wewnętrzne.

mapa kibiców jako instrument w zarządzaniu

-analiza pozycyjna, dynamiczna

-podejście: budowanie modelu otoczenia kibiców organizacji typu mapa poznawcza (model uwzględniający związki kibiców)

Elektorat organizacji

Kto? Czego oczekuje? Przy pomocy czego?

Zarząd udział w zyskach, wynikach odejścia, włoski strajk, wiedza, kontakty

Pewność kontraktu

Właściciel i rada satysfakcja prawo decydowania, wgląd w dokumenty,

Nadzorcza nadzór

Koncepcja otoczenia turbulentnego Ansoffa

-wzrost nowości, zmiany- wydarzenia wpływające na funkcjonowanie firm odbiegające od dotychczasowych

-wzrost intensywności otoczenia- związki firm z ich partnerami stają się coraz ważniejsze

-wzrost szybkości zmian otoczenia- rosnąca innowacyjność różnych podmiotów gospodarczych. Szybkość wprowadzania innowacji w produktach oraz …

Teoria sytuacyjna uwarunkowań

Otoczenie: względnie stałe i względne turbulentne.

Organizacja mechaniczna , organizacja organiczna

Strategiczna prognoza, analiza trendów, zmian w otoczeniu organizacji

Czy wiecie, że ;

-podstawowy środek produkcji jest mały i waży mniej więcej 1,3 kg

-wizja to nowe pole bitwy dla państw, firm i jednostek

-Papież Jan Paweł II wydał płytę CD zatytułowana Abba Pater, na której rapuje

-wyprodukowanie torebki Grace Kelly to ok. 17godz.,2 godz. Więcej niż przeciętnego samochodu

-w Londynie uruchomiono studia MBA „zarządzanie kościelne”

-w fabryce z 1953 GE parking może pomieścić ponad 25 000samochodów. Dziś pracuje tu mniej niż 8 000 ludzi.

Wizje jutra: wiara w postęp, cywilizację i szklane domy; John Colhoum zmienia „Uniwersum 25” - 2 200 szczurów w „Martwe Miasto'

Społeczeństwo postidustryalne: postawy i wartości, rodzina, społeczeństwo, praca

Cała wiedza w ręce kapitału:

-kto jest właścicielem przedsiębiorstw/

- nowy przedsiębiorca człowiek globalny: globalna swoboda wyboru biznesu, przepływu kapitału, totalne oddzielenie kapitału od produkcji(nieobecni dziedzice, mglista wiedza o specyfiki biznesu, konsumpcja oddzielna od produkcji0

-władza ponad granicami i podziałami.

Nowa globalna burżuazja;

-model człowieka korporacyjnego: bycie razem, zasady i normy współżycia dla realizacji celów, dobrowolność przystąpienia do formuły, nowicjat i ślubowania, wyrzeczenie się dóbr osobistych, hierarchia wewnętrzna i rytualizm życia, wzorce osobowe, zasada posłuszeństwa.

Ludzie globalni - ludzie lokalni

Ludzie globalni: brak granic państwowych, ograniczeń obyczajowych, prawa lokalnego, identyfikacji narodowościowej, odpowiedzi społecznej.

Ludzi lokalni: państwo, systemy normatywne, narodowość, bezradność.

Społeczeństwo postindustrialne ; samoobsługa, zalew informacji i wiedzy teoretycznej, przyspieszony postęp techniczny, kultura totalnie podporządkowana modzie i jej uprzemysłowienie, automatyzacji i masowy charakter produkcji dóbr materialnych, megaaglomeracje i przebywanie w dużych skupiskach oraz osamotnienie człowieka mimo ciągłego przebywania wśród ludzi, anonimowość jednostki wtopionej w tłum.

Koncepcje szkoły i próby klasyfikacji strategii

Typy i rodzaje strategii

-podejście empiryczne; autor analizuje co firmy robią na podstawie strategii, analiz jak firmy dają sobie radę na rynkach.

-podejście racjonalne: nie interesuje nas to co dzieje się realnie, ale patrzymy jak powinny zachowywać się firmy.

Kryteria Josepha Bowera wyboru wariantu strategii

1.czy dany wariant strategiczny wykorzystuje w pełni krajowe i międzynarodowe możliwości organizacji?

2.czy dana strategia znajduje pokrycie w obecnym i projektowanych zasobach i umiejętnościach przedsiębiorstwa?

3.czy prawdopodobny poziom ryzyka związanego z danym wariantem strategicznym mieści się w granicach ryzyka dopuszczalnego z pkt widzenia realiów ekonomicznych i kadrowych firmy?

4.czy dana strategia odpowiada wartościom i aspiracjom kluczowych osobistości firmy?

5.czy strategia odpowiada pożądanemu poziomowi świadczeń na rzecz społeczeństwa/

6.czy będzie dobrze pełnić rolę stymulatora odpowiednich postaw i działań wewnątrz firmy?

Strategie, których należy unikać lub nie podejmować pochodne wg Wiktora Askanasa

1.”ja też' - polegają na kopiowaniu strategii, które okazały się właściwe, tego typu działania nie pozwalają na sformułowanie strategii, które wykorzystują silne strony firmy.

2.strategie zabierania innym, polegają na zabieraniu klientów poprzez frontalne atakowanie.

3.strategie zaślepieńców - firmie wydają się, że jest w stanie wymyślić coś genialnego.

4.strategie testowania rynków, istnieją wtedy, kiedy przedsiębiorstwo rozwija możliwości , co wymaga gruntownej zmiany strategii. Z reguły jednak z uwagi na wymagania kapitałowe strategie są wprowadzane częściowo.

5.strategie nadmiernej konkurencyjności istnieją wtedy, gdy dwie firmy o porównywalnej sile rynkowej konkurują ze sobą. Firma bierze za cel konkurowanie za wszelką cenę by wyeliminować konkurencję.

6.strategia stagnacji- czyli nie podejmowanie zbyt radykalnych działań, tyle, że trudne momenty chcemy przeczekać.

7. oczekiwanie na lepsze czasy - dyrekcja zdaje sobie sprawę z kryzysowej sytuacji, ale nie podejmuje akcji naprawczych, reaguje na zmiany, Anie inicjuje zmian, z reguły związane jest to z brakiem przedsiębiorczości wśród dyrekcji.

8.stosowanie przestarzałych strategii…..

9. ……..

Cel versus proces

To on definiuje co firma robi i czym się zajmuje.

-właściciel i menedżerowie

-zarząd i ….

- strategie defensywne i ofensywne

-menedżerowie i eksperci

- strategia relacji i organizacja-otoczenie

-strategia konkurencji

-strategia rynek - produkt

-strategia a ryzyko

- strategiczne koncepcje

-strategia przełomu wieków

Cztery idealizacji strategii- podejście przedsiębiorcze P. Druckera:

1.być pierwszym i najsilniejszym;

2.uderzać tam, gdzie ich nie ma

3.zmiana właściwości wyboru rynku

4.zająć wyspecjalizowaną niszę.

Trzy orientacji strategiczne wg H. Mintzberga

1.model planistyczny

2.model przedsiębiorcze

3.model uczenia się przez doświadczenie.

Właściciele i menedżerowie

Właściciele mają świat zależy im na zupełnie innych, różnych celach, muszą dogadać się z menedżerami.

- strategie właścicielskie: wzrost dywidendy, pomnożenie kapitału, wzrost wartości firmy w długim okresie, brak więzi emocjonalnej z firmą ,brak wiedzy specjalistycznej o firmie, płynność akcji.

- strategie menedżerskie: wzrost firmy i rozwój, funkcjonowanie firmy w długim okresie czasu, komfort w zarządzaniu, autonomia w podejmowaniu decyzji, jednoosobowe kierownictwo, brak konsekwencji za błędy gospodarcze, pomnażanie dochodów własnych i kadry menedżerskiej.

Zarząd i menedżerowie

- do czego potrzebny jest zarząd firmy?

-sześć strategii zarządu (centrali) wg R. Kocha: ratunkowa, olimpijska, nabywania przedsiębiorstw, ekspansji rynkowej, kształtowanie kompetencji kultury, kontroli wyników.

Warunki realizacyjne: a) zagrożenie; b) zwykłe

Strategia zagrożenia ma charakter przejściowy, reaktywny (pasywny); Pozostałe mogą być długotrwałymi i bardziej aktywnymi.

Cztery idealizacji strategii - podejście menadżerskie ( model Idenburga i Obłoja)

Orientacja rolnika (zajmuje się tym co ma i jest uzależniony od otoczenia w którym się znajduje), orientacja garncarza(jak nie wyjdzie to robi na nowo i może sobie zaplanować, nie potrzebuje dostosowywać się do otoczenia, mimo że czasami plan może być zgubny., bo ludzie mogą powiedzieć, że nie będą zajmować się czym innym)

, orientacja eremity, orientacja rozbójnika.

Strategie defensywne - pasywne

-strategia jako wynik działania w ujęciu Karla Wiecha

-konkurencja: zawsze jest to zasób rzadki , zachowania rywalizacyjne, konkurencyjne (bezpośrednie)

Rynek

Produkt/ usługa stary nowy

Stary strategia penetracji rynku strategia rozwoju rynku

Nowy strategia rozwoju produktu strategia dywersyfikacji

-strategie w ujęciu H. Tereacjego -zmieniające się otoczenie

- doskonała operacyjna, czyli koncentracja na kosztach

- przywództwo produktowe, czyli koncentracja na kliencie

- czarna dziura w przeciętności

-koncentracja na wartościach, osobiste kontakty z klientami

Strategia a zarządzanie zmianą

Wprawdzie przeszłość minęła na zawsze, ale przyszłość wciąż może należeć do nas((Robertson)

Nic nie jest tak trudne do przeprowadzenia i rozpoczęcia i nie gwarantuje powodzenia, jak wprowadzenie nowego porządku rzeczy (Machiavelli)

Zmiana organizacyjna;

-każda istotna modyfikacja jakiejś części lub funkcji w organizacji

- czynienie rzeczy czy procesów innymi

Klasyfikacja zmian strategicznych - poziom: makro, mezo , mikro

Strategie:

Ewolucja versus rewolucja

Fragmentaryczna versus kompleksowa

Zmiany przymusowe czy zmiane dobrowolne

Zmiany wyprzedzające, adaptacyjne i sanacyjne

Stopień nasilenia zmiany wysoki odbudowa

reorientacyjna

adaptacyjna

dostrajanie

niski kosmetyka

Restrukturyzacja

To każda istotna zmiana strategii przedsiębiorstwa w zakresie produkcji, finansowa, inwestowania, organizacji itd. powoduje zmiany w alokacji i sposobie wykorzystywania zasobów ludzkich.

Reengineering

-fundamentalne przemyślenie od nowa i radykalne przeprojektowanie procesów w firmie, prowadzące do drastycznej poprawy osiąganych wyników

-projektowanie procesów gospodarczych

Społeczeństwo postindustrialne

- postawy i wartości

-rodzina

-praca

Obszary zmian

-zmiany strukturalne

-zmiany funkcjonalne

Model zatrudniania

Model klasyczny: pracownicy, rdzeń, peryferyjni

Model jutra: pracownicy, rdzeń, zasobami

Zmiany strukturalne

Złożoność-prostota

Decentralizacja - centralizacja

Formalizacja - luz organizacyjny

Zmiana funkcjonalna jako kreowanie łańcuch wartości

Działalność pomocnicza

Logistyka wewnętrzna

Produkcja Infrastruktura firmy

Logistyka zewnętrzna Zarządzanie ludźmi

Rozwój technologii

Zaopatrzenie

Marketing i sprzedaż

usługi

kryzys jako przesilenie

prognozy kryzysu

zejście śmiertelne interwencja nagła, silna, szokowa, niestandardowa

permanentna choroba

długie życie

gwałtowne pogorszenie ozdrowienie i rekonwalescencja

cykl życia kryzysu

-niedostrzeganie, zaprzeczanie, lekceważenie

-podstępy niehonorowy wróg, oczekiwanie na lepsze czasy

- niestrawność, bezradność, szkolne błędy

-łapanie się brzytwy, aktywne poszukiwanie cudu i cudotwórców

-zachowanie paradoksalne: apatia, ucieczka, agresja

-upadek

Koncepcja rzutu kołem ratunkowym

-konsolidacja lub wymiana zarządu

-grupa antykryzysowa (specjaliści, zarząd, przywódcy nieformalni, właściciele, siły polityczne ,interesariusze)

-uświadomienie pracownikom i partnerom zewnętrznym konsekwencji i grozy sytuacji

-dyrektor finansowy i sterowanie przepływem gotówki (eliminacja wszystkich, wszelkich zbędnych wydatków, zamrożenie płac i obniżenie wynagrodzeń, eliminacja czynności zbędnych, dzienne i tygodniowe sterowanie przepływem gotówki)

-redukcja kosztów stałych i kosztów zmiennych (dramatyczna redukcja zapasów, wstrzymanie zakupów, ściąganie lub sprzedaż należności, eliminacja strat)

-koncentracja na źródłach zasilania

-redukcja zbędnego majątku

-otwarta polityka informacyjna

Ogólne koncepcje zarządzania zmianą

Szczegółowa koncepcja zarządzania zmianą (3-etapowa) Kurta Lewina

Siły zmiany

po starej zmianie gotowa do zmiany rozmrożenie

siły stabilizujące

siły zmiany

zamrożenie po nowej zmianie gotowa do zmiany

siły stabilizujące

zmiana organizacyjna

- trzy czynniki kluczowe: siły stabilizujące i dążące do zmiany, gotowość organizacji do zmiany, tempo i głębokość zmiany

-„Z” może pojawić się jeśli (A x B x C) większe od X, gdzie „Z” =zmiana, ”A ”=poziom niezadowolenia, „B”= jasno określony stan pożądany, „C”= pierwsze działania ukierunkowane na osiągnięcie stanu pożądanego, „X” = koszty zmiany.

Podstawowe parametry zarządzania zmianą

Zakres

Czas

Jakość

Zasoby (dostępność)

Koszty

---