TRAWNIKI
Trawnik jest to zespół powiązanych ze sobą systemem korzeniowym traw pospolitych, wykorzystywany w celach ozdobnych w parkach, ogrodach, przydomowych ogródkach itp., strzyżony systematycznie na niewielkiej wysokości w celu wytworzenia maksymalnej jednorodności i uniknięcia wytworzenia się kwiatostanów. Trawniki mają ogromną wytrzymałość i zdolność do przyjmowania wszelkiego rodzaju zanieczyszczeń, w tym metali ciężkich. Pozwalają one na właściwe łączenie zieleni z osiedlami ludzkimi, więc zakładane są zarówno na terenach otwartych jak i zamkniętych. Mają wielorakie zastosowanie: od dekoracyjnego, przez rekreacyjne, aż do użytkowego. Służą zdrowiu fizycznemu i psychicznemu.
Znaczenie biologiczne trawników:
zwiększają wilgotność powietrza
wpływają na układ temperatur w przypowierzchniowej warstwie powietrza
wydzielają duże ilości tlenu
filtrują wody opadowe
zapobiegają erozji gleb
Rodzaje i typy użytkowe trawników:
- trawniki rekreacyjne;
- trawniki użytkowe (sportowe);
- trawniki ozdobne (dywanowe).
Oprócz wyżej wymienionych można wyróżnić także:
Trawniki na pochyłościach terenu i skarpach
Trawniki parkingowe
Trawniki przydomowe na działkach i ogródkach
Trawniki specjalne (produkcja darni)
Trawniki rekreacyjne
Trawniki rekreacyjne są najczęściej spotykaną formą trawnika wykorzystywanego przy domostwach. Łączy on w sobie wiele pozytywnych cech trawnika dywanowego oraz użytkowego. Dzięki temu poza wartością użytkową (znaczna odporność na obciążenia) wniesie w otoczenie wiele estetyki. Na jego tle pięknie będą prezentować się rośliny ozdobne. Trawniki użytkowe przeznaczone są na powierzchnie narażone na ciągłe obciążenia np. boisko, zielone ścieżki, place zabaw itp. Trawy wykorzystywane na takie trawniki charakteryzują się dużą wytrzymałością i ograniczonymi potrzebami w kwestiach ich pielęgnacji.
Trawniki sportowe
Są to boiska sportowe, o kształcie, wymiarach i strukturze darni dostosowanych do dyscypliny sportu uprawianej na danym terenie. Darń taka musi cechować się wytrzymałością na intensywne użytkowanie.
Z racji skomplikowanej i częstej pielęgnacji, trawniki takie są bardzo kosztowne w utrzymaniu, wymaga dużych umiejętności i kosztownego sprzętu. Trawniki tego rodzaju zakładają specjalistyczne firmy.
Trawniki ozdobne
Zakładane są w celu wykonania kompozycji z przeznaczeniem do spacerowania i wypoczynku. Powinny mieć one duże walory dekoracyjne tzn. wyrównaną i zwartą darń, a także odznaczać się wytrzymałością na udeptywanie oraz zdolnością do równomiernego odrastania po skoszeniu.
Wśród trawników ozdobnych wyróżnić można:
Trawniki dywanowe - stanowi piękne tło dla elementów architektury, kompozycji kwiatowych, podkreślając jednocześnie ich piękno. Od tego typu trawników wymaga się darni wyrównanej wielkości na całej powierzchni, dlatego też kosi się je co 7-10 dni na wysokość 3-4 cm, a w okresie letnim muszą być często zraszane. Do zakładania wykorzystuje się 1-2 gatunków traw zbliżonych do siebie pokrojem i barwą.
Trawniki parkowe - zakładane na dużych powierzchniach o zróżnicowanych warunkach glebowych i środowiskowych. Trawniki takie kosi 3-4 razy w okresie wegetacji. Nieuzasadnione jest ich podlewanie. Gatunki użyte do obsiewu powinny cechować się dużą odpornością na zmienne warunki glebowe i środowiskowe.
Trawniki łąkowe - Są to trawniki wieloletnie, na których z biegiem czasu pojawiają się gatunki roślin charakterystyczne dla łąk. Dzięki dużej liczbie gatunków wygląd trawnika zmienia się w okresie wegetacyjnym zarówno pod względem kolorystycznym jak też pod względem struktury.
Trawniki na pochyłościach terenu i skarpach
Szczególnie istotny przy zakładaniu takich trawników jest dobór roślin. Do obsiewu stosuje się gatunki traw, które mają właściwy system korzeniowy i są odporne na namiękanie gleby. Na pochyłościach terenu szczególne znaczenie mają trawniki zakładane na glebach próchniczych np.: powstałych po rekultywacji hałd kopalnianych, wykopalisk żwiru, pobliżu hut i elektrowni(gatunki odporne na zanieczyszczenia i niekorzystne warunki glebowo - klimatyczne).
Trawniki parkingowe
Trawniki tego typu muszą charakteryzować się bardzo dużą odpornością na ugniatanie. Do zakładania stosuje się także materiały wzmacniające. Do obsiewu stosuje się gatunki odporne na długotrwałe ugniatanie. Ten typ trawnika pozwala znacznie zmniejszyć ilość powierzchni asfaltowych i betonowych.
Trawniki przydomowe na działkach i ogródkach
To trawniki różnego rodzaju i kształtu, zakładane w różnych warunkach, dostosowanych do indywidualnych wymagań.
Trawniki specjalne (produkcja darni)
Darń produkuje się w specjalistycznych zakładach. Produkuje się ją dwoma sposobami: na podłożu naturalnym, lub na powierzchni z materiału sztucznego(folia). Drugi sposób znacznie ułatwia produkcje. Darń wyprodukowana sztucznie ma wiele zastosowań.
Gatunki traw wykorzystywane do obsiewania trawników
kostrzewa występująca w licznych gatunkach m.in. kostrzewa czerwona, kostrzewa trzcinowa, kostrzewa szczeciniasta oraz kostrzewa owcza. Są to gatunki traw wykorzystywane do mieszanek przeznaczonych na trawniki dywanowe. Ich zaletą jest zwiększona odporność na suszę, dzięki czemu radzą sobie nawet na bardziej piaszczystych glebach. Część z nich wykazuje odporność na obciążenie ( kostrzewa czerwona, kostrzewa szczeciniasta, kostrzewa trzcinowa). Poza tym kostrzewa owcza charakteryzuje się wolniejszym wzrostem, dzięki czemu można uniknąć częstego koszenia;
mietlica - jest rośliną delikatną, nie toleruję obciążeń, tak więc ciągłe spacery na trawniku z przewagą tego gatunku są wykluczone. Poradzą sobie na glebach bardziej wilgotnych o kwaśniejszym odczynie ;
wiechlina łąkowa odznacza się delikatnym ulistnieniem oraz mniej ekspansywnym wzrostem.
życica trwała - ma wiele zalet m.in.: odporność na negatywne warunki atmosferyczne, odporność na deptanie, dobrze rośnie na większości gleb, posiada rozbudowany system korzeniowy, który podnosi jej odporność na suszę. Jeżeli nawet przeciągająca się susza spowoduje, szybko rośnie i wymaga częstego strzyżenia;
W mieszankach przeznaczonych na kwietną łąkę dominują trawy z niewielką domieszką roślin kwitnących. Do traw, które powinny znaleźć się na takim „trawniku” zalicza się życicę trwałą, wiechlinę łąkową, mietlicę pospolitą, kostrzewę czerwoną, owczą, drżączkę średnią, tymotkę łąkową. Taka łąka powinna być wzbogacona o koniczynę (różne gatunki) oraz rdest, chaber łąkowy, krwawnik pospolity, dzwonki, dziurawiec zwyczajny.
1