Wykonanie ćwiczenia .
Wymiana elementów .
Zadanie nasze polegało na wymianie oscylatora lokalnego i przełącznika N/O w radarze serii 700 oraz diody mieszacza w radarze serii 300 . . Wymiana zwieraka N/O polegała na : odkręceniu śrub mocujących zwierak do kołnierza falowodu , wyciągnięciu go i wymianie na nowy i skręceniu z powrotem z falowodem. W celu wymiany klistronu odkręciliśmy dwie śruby w obudowie klistronu , wyciągnęliśmy , wymieniliśmy , skręciliśmy ponownie. Przy sprawnym radarze należy dodatkowo pamiętać o rozłączeniu elektrody zapłonowej.
Wymiana diod mieszacza w konsoli radaru serii 300 odbywa się w sposób następujący : odkręcamy nakrętki z gniazd diod w oscylatorze , wyciągamy je razem z oprawkami , wymieniamy diody , wkładamy je wraz z oprawkami do gniazd i przykręcamy nakrętki .
Z przeprowadzonego ćwiczenia wynika, że wymiana elementów w tych radarach jest prosta i nie nastręcza trudności. Uwagę trzeba zwrócić na warunki bezpieczeństwa.
Elementy kontrolne .
Wskaźniki i elementy kontrolne na konsoli radaru serii 700 były małe i niewyraźnie opisane . Wyróżniliśmy następujące wskaźniki i regulacje : prąd diód mieszacza ( o wskazaniach 0÷1 mA) , prąd mieszacza (o czułości 0÷2 mA ) czułość wskaźnika strojenia , strojenie , korekcja , wskaźnik strojenia . Na konsoli radaru serii 300 znajdują się wskaźniki natężenia na diodach , natężenia na mieszaczu , napięcia , dioda kontrolna . Wskaźniki te mimo, że nie są dokładne dają nam informacje o pracy niektórych ważniejszych elementów radaru
Budowa anten szczelinowych .
Antena jest odcinkiem falowodu ponacinanym w odpowiedni sposób. Falowód jest zaś zbudowany w określony sposób . Ma on szerokość połowy długości fali , zaś wysokość - połowy szerokości . Antena dla pasma S musi więc być większa ze względu na dłuższą falę . W antenie możemy zobaczyć nacięcia , przez które emitowany jest impuls sondujacy . Szczeliny na krańcach są prostopadłe , w miarę oddalania się od krawędzi stają się coraz bardziej nachylone . Ich nachylenie jest naprzemienne . Co 4 szczeliny znajdują się duże przesłony . Na zewnątrz ponacinanego falowodu , na górze i na dole znajdują się blachy ograniczające rozpiętość wiązki w pionie . Antena dla radarów serii X jest mniejsza i umieszczona za osłoną z tworzywa sztucznego . Przegrody są tutaj znacznie częstsze . Możne je zaobserwować po każdej szczelinie . Nachylenie szczelin , tak jak w antenie poprzedniej , zmienia się wraz z oddalaniem się od krawędzi: na początku są prostopadłe, im dalej od krańca tym nachylenie większe .
Pomiar pola stacjonarnego :
Kierunek [°] |
0° |
-10° |
-20° |
-30° |
+10° |
+20° |
+30° |
|||||||
Odległość [cm] |
MV |
W/m2 |
mV |
W/m2 |
MV |
W/m2 |
mV |
W/m2 |
mV |
W/m2 |
MV |
W/m2 |
mV |
W/m2 |
30 |
358 |
0,18 |
233 |
0,08 |
052 |
0,01 |
005 |
0,0 |
293 |
0,13 |
091 |
0,01 |
012 |
0,0 |
40 |
323 |
0,15 |
163 |
0,03 |
041 |
0,01 |
007 |
0,0 |
227 |
0,08 |
089 |
0,01 |
008 |
0,0 |
50 |
230 |
0,08 |
144 |
0,03 |
029 |
0,01 |
005 |
0,0 |
190 |
0,05 |
072 |
0,01 |
009 |
0,0 |
60 |
188 |
0,05 |
118 |
0,02 |
031 |
0,01 |
004 |
0,0 |
153 |
0,03 |
075 |
0,01 |
|
|
70 |
149 |
0,03 |
100 |
0,01 |
023 |
0,005 |
|
|
129 |
0,02 |
067 |
0,01 |
|
|
80 |
130 |
0,02 |
180 |
0,01 |
040 |
0,01 |
|
|
109 |
0,02 |
044 |
0,01 |
|
|
90 |
102 |
0,02 |
071 |
0,01 |
|
|
|
|
092 |
0,01 |
089 |
0,01 |
|
|
100 |
092 |
0,01 |
061 |
0,01 |
|
|
|
|
075 |
0,01 |
|
|
|
|
Pomiar wartości ekwipotencjalnej pola stacjonarnego .
Dokonano pomiaru wartości ekwipotencjalnej pola równej 240 mV. Odpowiada to 0,08 W/m2 . W tym celu na poszczególnych kierunkach ustawiano miernik tak aby wskazywał 240 mV i odczytywano odległość.
Wyniki czyli kształt powierzchni ekwipotencjalnej prezentuje wykres. Szerokość charakterystyki na poziomie 0,93 ( czyli 78,15 cm ) wynosi 19° .
Uwagi i wnioski .
W dzisiejszych czas znajomość budowy radaru staje się szczególnie ważna ponieważ etaty radiooficerów już praktycznie nie istnieją. Dlatego każdy nawigator powinien posiadać umiejętność rozpoznania które elementy danej konsoli są zepsute i ewentualnie przeprowadzić wymianę ich. Wskazanie potencjalnie uszkodzonego elementu lub podanie tego przez radio do serwisu w celu sprowadzenia jego do najbliższego portu jest zawsze wskazane i obniża koszty.
Badania pola stacjonarnego w sali 313 w której przeprowadzane są ćwiczenia dowiodło, że jest bezpieczna dla studentów i prowadzących ćwiczenia . Strefa pośrednia , w której średnia wartość gęstości mocy pola stacjonarnego równa jest pomiędzy 0,1 a 2,0 W/m2 , możemy zaobserwować jedynie na kierunku 0° w odległości do 50 cm i na kierunku +10° w odległości do 38 cm . Wartość pola we wszystkich pozostałych miejscach wynosi poniżej 0,1 W/m2 ) . W strefie nie należy przebywać dłużej niż 8 godzin . Aby zastać niebezpiecznie napromieniowanym ktoś musiałby przebywać bardzo blisko anteny przez 45 minut. Jest to bardzo mało prawdopodobne więc można uznać stanowisko za bezpieczne.
Przebywanie w strefie bezpiecznej nie podlega ograniczeniu . Podczas wykonywania ćwiczenia należy jednak pamiętać żeby nie zbliżać się zbytnio do źródła promieniowania . Wartość pola tuż przy źródła jest większa . ,.
Zawsze należy pamiętać o tym, że radary stanowią aktywne źródło promieniowania . Strefy w których przebywanie może być niebezpieczne nie powinny znajdować się w pobliży miejsc gdzie przebywają ludzie . Gdyby tak się jednak zdarzyło, powinny one być odpowiednio oznakowane (np. poprzez namalowanie na pokładzie żółtej linii której nie należy przekraczać gdy radar pracuje). Przebywanie w takich strefach powinniśmy ograniczyć do minimum . Należy także pamiętać aby nie zbliżać się zbytnio do pracującej anteny ani odcinków falowodu . Nie należy wchodzić na maszt antenowy podczas pracy radaru , przebywać w okolicy giętkich złącz falowodu itp. Zachowanie zasad BHP i zdrowego rozsądku pozwoli nam na zachowanie dobrego zdrowia
4