Moduł
Wskaźniki finansowe
Wskaźniki finansowe
Wstęp
Lekcja 1 Wskaźniki rentowności
Pojęcie i rodzaje wskaźników rentowności
Sposoby obliczania i interpretacji wskaźników zyskowności
Ćwiczenia
Lekcja 2 Wskaźniki wypłacalności i płynności
Istota wypłacalności i sposoby wyceny
Obliczanie i interpretacja wskaźników płynności
Ćwiczenia
Lekcja 3 Wskaźniki efektywności i celowości działania
Wskaźniki oceniające trafność wykorzystania środków
Sposoby obliczania
Ćwiczenia
Podsumowanie
Test
Literatura
Wstęp
Finalnymi produktami związanymi z procedurą zamknięcia roku obrotowego są dwa podstawowe zestawienia finansowe: bilans i rachunek zysków i strat. Stanowią one odzwierciedlenie gospodarczej sytuacji przedsiębiorstwa na dany dzień (zwykle ostatni dzień roku kalendarzowego). Bilans informuje o stanie posiadanie, zadłużenia i funduszy własnych. Rachunek zysków i strat jest odzwierciedleniem efektów działania przedsiębiorstwa w danym okresie.
Dla wyrażenia związków istniejących między poszczególnymi składowymi tak nakreślonego obrazu sytuacji przedsiębiorstwa, posłużono się pewną ilością wskaźników.
Wskaźniki są odzwierciedleniem wzajemnych proporcji określonych wielkości.
Spotykamy je w różnych dziedzinach życia: wskaźnikiem jest na przykład prędkość, z jaką poruszamy się samochodem w kilometrach na godzinę; wskaźnikiem harmonijności budowy ciała jest proporcja wymiarów 90/60/90, wskaźnikiem jest cena w złotych na kilogram, wskaźnikiem jest też gęstość zaludnienia w liczbie osób na kilometr kwadratowy.
W świecie finansów (przedsiębiorstwa, banki) bardzo często operuje się wskaźnikami.
wskaźniki |
Wskaźniki mają największe zastosowanie dla określenia sytuacji w konkretnym momencie. Zestawienie kolejnych wskaźników tego samego rodzaju może natomiast służyć opisowi tendencji / procesów rozwojowych. |
Posłużenie się wskaźnikami przy porównywaniu przedsiębiorstw z tej samej branży znacznie ułatwia i przyspiesza ich cenę.
Należy natomiast wystrzegać się użycia wskaźników przy porównywaniu przedsiębiorstw o różnym profilu działalności. Może to prowadzić do nieporozumień. Nie wolno, więc stosować wskaźników bezkrytycznie. W procesie oceny ich można przeciwstawiać sobie jedynie zakłady o porównywalnej specjalności: piekarnię piekarni, sklep spożywczy sklepowi spożywczemu, warsztat samochodowy warsztatowi samochodowemu itp.
Rodzaje wskaźników |
Istnieje ogromna ilość różnego typu wskaźników, współczynników i stóp. Wskaźniki przedstawione w naszej lekcji odnoszą się do: |
1. RENTOWNOŚCI
Są to wskaźniki służące do pomiaru efektywności majątku (funduszy), jakim(i) rozporządza przedsiębiorstwo.
2. WYPŁACALNOŚCI
Wskaźniki te dają pogląd na finansową strukturę przedsiębiorstwa: co składa się na jego fundusze, w szczególności zaś, w jakiej części przedsiębiorstwo finansowane jest przez właściciela, a w jakiej przez kredytodawców.
3. PŁYNNOŚCI
Wskaźniki należące do tej grupy wyrażają stopień płynności środków przedsiębiorstwa, czyli stopień możliwości terminowego regulowania zobowiązań płatniczych.
4. EFEKTYWNOŚCI DZIAŁAŃ
Za pomocą tej grupy wskaźników określa się celowość i trafność wykorzystania postawionych do dyspozycji środków.
Dla zilustrowania ważności wskaźników i dokładniejszego wyjaśnienia ich znaczenia posłużymy się, jak zwykle, przykładem konkretnego przedsiębiorstwa.
BILANS przedsiębiorstwa “AJAX” (w umownych jednostkach wartości)
AKTYWA |
PASYWA |
||||
I.Majątek twały |
|
600,00 |
I.Kapitał własny |
|
400,00 |
Nieruchomości |
|
|
Fundusze własne |
400,00 |
|
(budynki grunty) |
500,0 |
|
II.Kapitał obcy |
|
1.000,0 |
Ruchomości |
100,0 |
|
Hipoteka |
290,00 |
|
II.Majątek obrotowy |
|
800,00 |
Wierzyciele |
500,00 |
|
Zapasy |
400,0 |
|
Kredyt bankowy |
210,00 |
|
Dłużnicy |
350,0 |
|
|
|
|
Środki płynne |
50,00 |
|
|
|
|
OGÓŁEM |
|
1.400,0 |
|
|
1.400,0 |
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
Przychody ze sprzedaży |
|
3.000,00 |
Wartość sprzedanych towarów w cenie zakupu |
2.000,00 |
|
Koszty osobowe |
500,00 |
|
Koszty amortyzacji |
50,00 |
|
Inne koszty |
200,00 |
|
Zyski i straty nadzwyczajne |
10,00 |
(negatywne) |
Koszty odsetek |
45,00 |
|
Razem |
2.805,00 |
-2.805,00 |
ZYSK BRUTTO |
|
195,00 |
Podatek dochodowy (36%) |
|
- 70,00 |
ZYSK NETTO |
|
125,00 |
Lekcja 1
Wskaźniki rentowności
1.1 Pojęcie i rodzaje wskaźników rentowności
Pod pojęciem rentowności należy rozumieć stosunek wielkości osiąganego zysku do wielkości kapitału, który ma ten zysk przynosić, czyli proporcję między uzyskiwanymi dochodami a środkami zaangażowanymi do ich uzyskania. |
Rentowność jest zasadniczą kwestią analizowaną przez inwestora przy podejmowaniu decyzji o zaangażowaniu kapitału; jest jednym z najważniejszych mierników oceny efektywności zarządzania i racjonalności gospodarowania.
Najważniejsze ze wskaźników rentowności to:
* rentowność (zyskowność) sprzedaży netto,
* rentowność funduszy własnych,
* rentowność ogółu funduszy przedsiębiorstwa.
1.2 Sposoby obliczania i interpretacji wskaźników rentowności
rentowność sprzedaży netto (w %) Wskaźnik rentowności sprzedaży netto pokazuje, ile zostaje w firmie z każdej złotówki uzyskanej ze sprzedaży towarów po odliczeniu wszystkich kosztów i zapłaceniu wszystkich podatków.
Rentowność sprzedaży netto obliczana jest w następujący sposób:
zysk netto .
przychody ze sprzedaży
W przedsiębiorstwie “Ajax” wskaźnik ten wynosi:
125,00 : 3.000,00 = 4,17%
Powyższa wielkość informuje o procentowym udziale zysku netto w wartości uzyskanej ze sprzedaży towarów tego przedsiębiorstwa.
Można powiedzieć, że udział zysku netto w sprzedaży w omawianym przypadku jest wysoki.
Spójrzmy na to zagadnienie z innej strony.
Przy wykorzystaniu całości aktywów (1.400,00 jednostek - patrz: bilans “Ajaxu”) przedsiębiorstwo wypracowało rezultat w postaci 170,00 jednostek (125,00 + 45,00_ rozumiany jako wielkość obrotów pomniejszona o sumę wszystkich poniesionych kosztów, oprócz kosztów odsetek. Rezultat w wysokości 170,00 jednostek podzielony zostanie pomiędzy kredytobiorców (“zapłata” za udzielenie kredytów - 45,-- jednostek) a właściciela przedsiębiorstwa “Ajax” (125,00 jednostek - zysk netto).
rentowność kapitałów (funduszy) własnych (w %) |
Wskaźnik rentowności kapitału własnego oznacza wielkość zysku przypadającą na jedną jednostkę kapitału zaangażowanego przez właściciela przedsiębiorstwa. Rozstrzyga on o opłacalności inwestycji |
Wskaźnik ten możemy obliczyć następująco:
zysk netto
kapitał własny
w naszym przykładzie: |
125 . 400,00 |
= 31,25% |
Wskaźnik rentowności kapitału własnego wskazuje na stopień dochodowości środków zaangażowanych w przedsiębiorstwie przez jego właściciela. Jeśli wysokość tego wskaźnika byłaby niższa od wysokości odsetek, jakie przedsiębiorca dostałby w banku, lokując tam swój kapitał, oznaczałoby to, że niepotrzebnie podejmuje trud i ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej (zakładamy, że lokaty bankowe w zasadzie nie łączą się z żadnym ryzykiem).
W praktyce przedsiębiorca nie dysponuje zwykle kapitałem, ponieważ kapitał jest zaangażowany w majątek rzeczowy. Mimo to porównanie rentowności kapitału z wysokością ewentualnych odsetek bankowych jest w praktyce stosowane; można w taki sposób ocenić celowość kontynuowania działalności gospodarczej.
rentowność |
Wskaźnik rentowności całości kapitału wyrażony jest w następujący sposób: |
ogółu funduszy |
|
przedsiębiorstwa |
rezultat (zysk netto + odsetki) |
(całości kapitału) |
całość kapitału |
(w %) |
|
w naszym przykładzie:
170,00 1.400,00 |
= 12,14% |
Rentowność całości funduszy przedsiębiorstwa “Ajax” wynosi 12,14%
Jak wiadomo, w każdym przedsiębiorstwie występuje problem źródeł finansowania działalności: poza kapitałem własnym przedsiębiorstwo może korzystać z kapitałów obcych, np. kredytów.
Bardzo istotnym problemem jest ustalanie relacji pomiędzy kapitałem obcym i własnym.
Decyzje o strukturze kapitału zależą od rentowności sprzedaży, od rentowności kapitału całkowitego i od kosztów zaangażowania kapitału obcego.
formuła dźwigni finansowej |
W analizie wpływu kapitału obcego na rentowność kapitału własnego ma zastosowanie tzw. formuła dźwigni finansowej: |
zysk = rentowność kapitału całkowitego x (kapitał własny + kapitał obcy) -
- odsetki x kapitał obcy
Jak ustaliliśmy powyżej rentowność całości funduszy przedsiębiorstwa “Ajax” wynosi 12,14%. Na fundusze te składają się: 400,00 jednostek funduszy własnych oraz 1.000,00 jednostek funduszy obcych. Kredytodawcy otrzymują 4,50% odsetek z tytułu udzielonych przedsiębiorstwu kredytów (koszt odsetek wynosi 45,00 jednostek, a kwota zaangażowanych kapitałów obcych wynosi 1.000,00 jednostek).
W naszym przykładzie:
zysk = 12,14% x (400,00 + 1.000,00) - 4,50% x 1000,00 = 124,96
Rentowność kapitału własnego jest rezultatem rentowności kapitału całkowitego, stopy oprocentowania kapitału obcego i stopu zadłużenia.
Wzrost rentowności kapitału własnego ponad rentowność kapitału obcego nazywany jest efektem działania dźwigni.
1.3 Ćwiczenia
Ocenić rentowność FU „Ola” na podstawie następujących danych:
Treść |
Rok ub. |
Rok bieżący |
Kapitał całkowity Kapitał własny Przychody ze sprzedaży Zysk netto |
35 050 28 740 47 890 4 080 |
44 300 30470 66 600 4 880 |
Obliczenia:
Wskaźniki |
Rok ubiegły |
Rok bieżący |
Wskaźnik rentowności kapitału całkowitego |
|
|
Wskaźnik rentowności kapitału własnego |
|
|
Wskaźnik rentowności sprzedaży |
|
|
Wskaźniki wykazują nieprawidłowe tendencje. Wskaźnik rentowności kapitału całkowitego obniżył się, zmalała rentowność sprzedaży. Zwiększył się wskaźnik rentowności kapitału własnego, gdyż zmieniła się struktura kapitałów.
Lekcja 2
Wskaźniki wypłacalności i płynności
2.1 Istota wypłacalności i sposoby oceny
Wypłacalnością nazywamy zdolność przedsiębiorstwa do wywiązywania się ze swoich zobowiązań w przypadku (dobrowolnego lub przymusowego) zakończenia działalności. |
Zwłaszcza w przypadku przymusowego zakończenia działalności zdarza się, że przychód ze sprzedaży majątku rzeczowego przedsiębiorstwa jest niższy od jego bieżącej wartości księgowej.
Kwota funduszy własnych przedsiębiorstwa stanowi swego rodzaju zabezpieczenie dla kredytodawców (banków i wierzycieli).
stopień wypłacalności (w %) |
Stopień wypłacalności przedsiębiorstwa liczony jest więc jako stosunek wartości funduszy własnych do całości funduszy przedsiębiorstwa. |
W naszym przykładzie: |
fundusze własne całość funduszy |
= |
400,00 1.400,00 |
= 28,57% |
Przedsiębiorstwo o zbyt niskim wskaźniku wypłacalności musi liczyć się z opinią zbyt wysoko zadłużonego i jej konsekwencjami w postaci odmowy udzielania dalszych kredytów.
Z drugiej jednak strony zbyt wysoki wskaźnik wypłacalności (stosunkowo niski udział funduszy obcych w całości funduszy) oznacza ograniczenie opisywanego efektu dźwigni.
stopień rzeczowego pokrycia funduszy obcych |
Prócz wymienionego stosunku funduszy własnych do całości funduszy przedsiębiorstwa często oblicza się także stosunek: |
całość aktywów
fundusze obce
W przypadku naszej przykładowej firmy “Ajax” stosunek ten wynosi:
1.400,00 : 1.000,00 = 1,40
Wskaźnik ten opiera się na założeniu, że wartość majątku przedsiębiorstwa stanowi zabezpieczenie rzeczowe jego długów. Przyjmuje się zwykle, że wartość aktywów powinna dwukrotnie przewyższać wartość funduszy obcych, aby długi miały dwukrotne pokrycie w aktywach.
Jak łatwo zauważyć, powyższy wskaźnik można w prosty sposób wyprowadzić ze wskaźnika wypłacalności. Po stronie pasywów w bilansie zawsze zachowany jest podział na fundusze własne i fundusze obce.
Jeśli więc stosunek funduszy własnych do całości funduszy (wskaźnik wypłacalności) wynosi 28,57%, to stosunek funduszy obcych do całości majątku (będącej jednocześnie całością pasywów) wynosi:
100% - 28,57% = 71,43%
2.2 Obliczanie i interpretacja wskaźników płynności
Przedsiębiorstwo wykazuje optymalną płynność finansową, jeśli jest w stanie terminowo wywiązać się ze swych płatności. |
Dla wyrażenia płynności stosuje się szereg wskaźników(wskaźnik pokrycia zobowiązań bieżących) m.in.: “current ratio”- wskaźnik płynności III stopnia, wskaźnik płynności I stopnia, wskaźnik płynności II stopnia
“current ratio” |
Wskaźnik ten jest stosunkiem następujących wielkości: |
majątek obrotowy .
zadłużenie krótkoterminowe
W firmie “Ajax” wynosi on:
400,00 + 350,00 + 50,00 500,00 + 210,00 |
= |
800,00 710,00 |
= 1,13 |
Jest to najstarszy i najczęściej wykorzystywany ze stosowanych wskaźników finansowych. Aktywa obrotowe, jeśli nie stanowią pieniężnych środków gotówkowych (kasa i bieżący rachunek bankowy), mogą w najkrótszym czasie zostać zamienione na gotówkę: zapasy towarów przeznacza się do sprzedaży, należności od dłużników mogą zostać ściągnięte.
Z drugiej strony zobowiązania krótkoterminowe zmuszają do wyłożenia w krótkim czasie niezbędnych środków gotówkowych. Jeśli więc przedsiębiorstwo rozporządza odpowiednią ilością środków obrotowych na uregulowanie pilnych długów, jego płynność finansowa jest optymalna.
Jaka wysokość “current ratio” świadczy o poprawnym stopniu płynności?
Odpowiedź na to pytanie nie jest bynajmniej prosta. Za standardowy wskaźnik optymalnej płynności przyjęło się uważać liczbę 2. Jednak przedsiębiorstwo o wysokiej efektywności działania i korzystnych perspektywach rozwojowych może sobie pozwolić na dużo niższy wskaźnik “current ratio”. Bardzo istotny jest więc wgląd w jakość zapasów oraz szybkość obiegu zapasów i należności. Ten aspekt zagadnienia poruszony będzie w części materiału, poświęconej wskaźnikom oceny celowości i efektywności działań przedsiębiorstwa.
Wskaźnik płynności I stopnia jest to stosunek środków pieniężnych do zobowiązań bieżących
Wskaźnik ten informuje w jakiej części mogą być spłacone natychmiast
zobowiązania bieżące
W przedsiębiorstwie AJAX wskaźnik wynosi
50: 710=0,07
Wskaźnik płynności II stopnia jest to stosunek płynnych środków obrotowych do zobowiązań bieżących
Wskaźnik ten oznacza, że płynne środki obrotowe zapewniają lub nie spłatę
zobowiązań bieżących. Powinien wynosić 1 lub więcej.
W przedsiębiorstwie AJAX wynosi:
Ćwiczenie
Ocenić działalność „Alicja” sp. z o.o. wyliczając wskaźniki wypłacalności i płynności
Wyszczególnienie |
Rok ubiegły |
Rok badany |
Aktywa |
148 440 |
212 180 |
Zapasy |
18 917 |
34 001 |
Należności |
6 667 |
7 670 |
Krótkoterminowe aktywa finansowe |
238 |
1 |
Środki pieniężne |
5 005 |
1 745 |
Kapitał całkowity |
148 440 |
212 180 |
Kapitał własny |
123 730 |
178 822 |
Zobowiązania krótkoterminowe |
24 610 |
26 664 |
Rozwiązanie
Wskaźnik |
Rok ubiegły |
Rok badany |
Stopień wypłacalności |
|
|
Stopień rzeczowego pokrycia funduszy obcych |
|
|
Wskaźnik płynności finansowej I stopnia |
|
|
Wskaźnik płynności II stopnia |
|
|
Wskaźniki płynności III stopnia |
|
|
W analizowanej spółce duży udział w ogólnej sumie zasobów obrotowych stanowią zapasy, których szybkość upłynnienia jest znacznie niższa niż płynnych środków obrotowych. Wskaźnik płynności II stopnia jest niższy od 1, co oznacza, że płynne środki obrotowe nie zapewniają spłaty bieżących zobowiązań. Wskaźnik płynności III stopnia zwiększył się w roku bieżącym, to jednak mogą wystąpić trudności w regulowaniu długów
Lekcja 3
Wskaźniki efektywności i celowości działań
Wskaźniki oceniające trafność wykorzystania środków
Ta grupa wskaźników służy do oceny stopnia celowości i trafności wykorzystania środków postawionych do dyspozycji przedsiębiorstwa (przede wszystkim zapasów i należności). |
Należą do nich m.in.:
rotacja zapasów,
rotacja należności,
rotacja zobowiązań.
Sposoby obliczania wskaźników efektywności i celowości
wskaźnik rotacji zapasów (w dniach) |
Zapas towarów w przedsiębiorstwie handlowym określany jest jako najważniejszy składnik aktywów. W części lekcji poświęconej “current ratio” wspominaliśmy już o znaczeniu jakości zapasów i szybkości ich rotacji. Przedsiębiorca musi zdawać sobie sprawę z tego, czy zapasy towarów są dostatecznie aktualne, czy więc uda się je sprzedać po spodziewanej cenie, czy też należy się liczyć z koniecznością zbycia tych towarów na mniej korzystnych warunkach ze względu na zmniejszenie z biegiem czasu ich atrakcyjności dla klienta. |
Okres rotacji zapasu towarów w firmie “Ajax” wynosi:
średnia wartość zapasów wartość sprzedanych towarów w cenie zakupu |
x 365 dni = |
400,00 2.000,00 |
= 73 dni |
Średnią wartość zapasów oblicza się w prosty sposób, sumując ich początkową wartość (z 1 stycznia) z wartością końcową (z 31 grudnia) i dzieląc tę sumę przez 2.
W naszym przykładzie dla uproszczenia przyjęliśmy założenie, że wartość końcowa jest równa wartości średniej.
Okres rotacji równy 73 dni oznacza, że przeciętnie mija 73 dni, zanim zakupiony towar zostaje sprzedany.
Zestawmy teraz dodatnie i ujemne skutki krótkiego okresu obiegu zapasów w przedsiębiorstwie:
Dodatnie:
- szybki wzrost środków gotówkowych do dyspozycji;
- niskie koszty odsetek;
- małe ryzyko zdezaktualizowania się posiadanych zapasów.
Ujemne:
- zwykle ograniczony asortyment towarów (ryzyko straty klientów rozczarowanych częstym “nie ma”);
- rozdrobnienie transakcji zakupu (wyższe koszty).
wskaźnik rotacji należności (w dniach) |
W przeciwieństwie do sprzedaży detalicznej w kontaktach handlowych między przedsiębiorstwami większość transakcji odbywa się bezgotówkowo. Oznacza to nieuniknioną różnicę w czasie realizacji dostawy i wpływu zapłaty. |
Okres rotacji należności wskazuje, ile czasu przedsiębiorca przeciętnie oczekuje na wpływ należności za dostawę. |
Obliczenie przebiega podobnie do obliczenia okresu rotacji zapasów:
średni stan należności przychód ze sprzedaży |
x 365 dni |
w naszym przykładzie:
350 . 3.000,00 |
x 365 dni = ok. 43 dni |
Również w tym obliczeniu przyjęliśmy dla uproszczenia, że średni stan należności był równy kwocie należności w końcu roku.
Plusy krótkiej rotacji należności są analogiczne do plusów krótkiej rotacji zapasów.
Jednym ze sposobów skracania terminów spływu należności jest udzielanie rabatów za spłaty w przyspieszonym terminie. Odnośny warunek kontraktu sprzedaży może mieć następujące brzmienie:
“Termin zapłaty 30 dni od daty wystawienia faktury. Przy zapłacie w ciągu pierwszych 10 dni udziela się 2% rabatu od kwoty faktury”.
Klauzula taka jest dla odbiorcy interesująca: nieskorzystanie z niej oznacza konieczność płacenia w ciągu dalszych 20 dni 2% odsetek. W skali rocznej oznacza to ok. 36,5%.
wskaźnik rotacji zobowiązań (w dniach) |
Wiele przedsiębiorstw korzysta z kredytów udzielanych im przez dostawców (płatność za dostawę w terminie późniejszym). Niemal każdy bilans przedsiębiorstwa handlowego wykazuje pozycje “Należności “(Dłużnicy)” i “Zobowiązania (Wierzyciele)”. |
Również firma “Ajax” ma swoich wierzycieli (dla których jest ona dłużnikiem).
Pozornie może się wydawać, że długie terminy spłat zobowiązań są dla przedsiębiorstwa atrakcyjne. Oznaczają korzystanie z “taniego” źródła finansowania (wierzycielom zwykle nie płaci się odsetek).
A jednak długie terminy spłat zobowiązań (wysoki stopień długiego zadłużenia u dostawców) traktuje się jako zjawisko niekorzystne, głównie z tego powodu, że wierzyciele mogą z różnych przyczyn zażądać skrócenia terminu ich realizacji ze wszelkimi negatywnymi konsekwencjami takiego obrotu spraw dla sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Przy pierwszym sygnale o niepowodzeniach wierzyciele wysuwają żądania przyspieszenia spłat lub wstrzymują dostawy. Prowadzi to do pogłębienia kłopotów i często doprowadza do bankructwa. Nie wolno więc dopuszczać do zbyt dużej zależności od wierzycieli.
Wskaźnik rotacji zobowiązań w “naszej” firmie “Ajax” obliczamy następująco:
średni stan zobowiązań wartość sprzedanych towarów w cenie zakupu |
x 365 dni = |
500,00 2.000,00 |
x 365 dni = ok. 91 dni |
Oznacza to, że wierzyciele “Ajaxu” oczekują średnio 91 dni na jego płatności.
Porównanie dwóch ostatnich wskaźników wykazuje, że “Ajax” korzysta w większym stopniu z kredytów od dostawców, niż sam ich udziela (91 dni wobec 43 dni).
PODSUMOWANIE
1. Ocena efektów działania przedsiębiorstwa i jego sytuacji gospodarczo-finansowej, a także porównanie z innymi przedsiębiorstwami tego samego typu, następuje na podstawie wskaźników. Wskaźniki te (współczynniki, stosunki, stopy) oddają w sposób syntetyczny wzajemne zależności wybranych wielkości w określonym momencie. Mogą one również służyć do opisu trendów rozwojowych przedsiębiorstwa, jednakże nieprawidłowe czy przypadkowe stosowanie wskaźników prowadzić może do nieporozumień i nieścisłości.
2. Do opisu sytuacji gospodarczo-finansowej przedsiębiorstwa służą przede wszystkim wskaźniki rentowności, wypłacalności, płynności środków i efektywności działań.
3. Do wskaźników rentowności należą m.in.:
- wskaźnik rentowności sprzedaży;
- wskaźnik rentowności kapitałów (funduszy) własnych;
- wskaźnik rentowności całości kapitałów (funduszy).
4. Wśród wskaźników wypłacalności wymienić należy:
- stosunek funduszy własnych do całości funduszy;
- stosunek całości aktywów do funduszy obcych (stopień pokrycia zadłużenia).
5. Do wskaźników płynności środków należą m.in.:
- wskaźnik pokrycia zobowiązań bieżących - “current ratio”;
- wskaźnik płynności finansowej II stopnia
- wskaźnik płynności finansowej I stopnia.
6. Wśród wskaźników efektywności działań wymienić należy m.in.:
- wskaźnik rotacji zapasów;
- wskaźnik rotacji należności;
- wskaźnik rotacji zobowiązań.
7. Wzrost rentowności kapitału własnego ponad rentowność kapitału obcego nazywamy efektem działania dźwigni.
8. Pod pojęciem inwestycji rozumiemy wydatki (nakłady) przeznaczone na rozszerzenie bazy produkcyjnej przedsiębiorstwa o składniki majątku trwałego.
9. Inwestycji w trwałe środki produkcji dokonuje się dla podwyższenia rentowności działania. Decyzja inwestycyjna musi więc być poprzedzona analizą rentowności inwestycji.
TEST
I. Hurtownia “Aqua” zamknęła rok księgowy 2003 następującymi liczbami: |
uwagi nauczyciela |
|||
|
|
|
|
|
BILANS na 31.12.2003 r. (w jednostkach umownych) |
|
|||
|
|
|
|
|
AKTYWA |
PASYWA |
|
||
Środki trwałe |
200,00 |
Fundusze własne |
100,00 |
|
Zapasy |
50,00 |
Fundusze obce długoterminowe |
150,00 |
|
Należności |
50,00 |
Fundusze obce krótkoterminowe |
50,00 |
|
OGÓŁEM |
300,00 |
OGÓŁEM |
300,00 |
|
|
|
|
|
|
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT |
|
|||
Przychody ze sprzedaży |
|
730,00 |
|
|
Wartość sprzedanych towarów w cenie zakupu |
365,00 |
|
||
ZYSK BRUTTO ZE SPRZEDAŻY |
365,00 |
|
||
Koszty osobowe |
210,00 |
|
|
|
Koszty odsetek |
15,00 |
|
|
|
Koszty amortyzacji |
15,00 |
|
|
|
Koszty inne |
65,00 |
|
|
|
RAZEM |
305,00 |
-305,00 |
|
|
ZYSK BRUTTO |
|
60,00 |
|
|
Podatek dochodowy |
|
-22,00 |
|
|
ZYSK NETTTO |
|
38,00 |
|
|
|
|
|
|
|
Na podstawie zaprezentowanych danych prosimy wybrać właściwe odpowiedzi do następujących zadań: |
|
|||
1. W bilansie po stronie aktywów znajdują się pozycje: |
|
|||
a. zobowiązania wobec dostawców; |
|
|||
b. zapasy; |
|
|||
c. kapitał obrotowy; |
|
|||
d. amortyzacja. |
|
|||
2. Wskaźnikiem obrazującym możliwości spłat zadłużenia przedsiębiorstwa jest: |
|
|||
a. okres rotacji zobowiązań; |
|
|||
b. kapitał obrotowy; |
|
|||
c. “current ratio”; |
|
|||
d. “cash flow”. |
|
|||
3. Rentowność całości funduszy w hurtowni “Aqua” w roku 2003 wynosi: |
|
|||
a. 75%; |
|
|||
b. 60%; |
|
|||
c. 25%; |
|
|||
d. 18%. |
|
|||
4. Współczynnik “current ratio” wynosi: |
|
|||
a. 6; |
|
|||
b. 2; |
|
|||
3. 3; |
|
|||
4. 1/2. |
|
|||
5. Rotacja zapasów wynosi: |
|
|||
a. 45 dni; |
|
|||
b. 25 dni; |
|
|||
c. 15 dni; |
|
|||
d. 50 dni. |
|
|||
6. Obroty na jednego pracownika wynoszą: |
|
|||
a. 210; |
|
|||
b. 105; |
|
|||
c. 70; |
|
|||
d. Na podstawie zaprezentowanych danych obliczenie tego wskaźnika obrotów nie jest możliwe. |
|
Literatura:
L. Bednarski - Analiza finansowa w przedsiębiorstwie
J. Maciejewska - Rachunkowość finansowa
Jakubiszyn, Krzyżanowska, Piotrkowska - Elementy rachunkowości zarządczej i analiza
finansowa
18