Waluty rezerwowe.
Kraje członkowskie MFW przechowują swoje rezerwy walutowe w różnych składnikach, takich jak złoto, SDR i dewizy.
Do rezerw walutowych wlicza się również pozycję rezerwową tych krajów w MFW.
Wartość rezerw złota od kilkunastu lat wycenia się przeważnie według londyńskiej rynkowej ceny złota.
Na strukturę rezerw walutowych, zarówno w krajach uprzemysłowionych jak i w krajach rozwijających się wywierają wpływ trzy główne czynniki:
*system kursowy tych krajów w szczególności uczestniczących w zbiorowych porozumieniach, takich jak funkcjonujący w ramach UE Europejski System Walutowy.
*ich handel zagraniczny z krajami, których walutą narodową jest waluta rezerwowa
*waluty używane w płatnościach z tytułu obsługi zadłużenia zewnętrznego.
Udział handlu zagranicznego krajów uprzemysłowionych z krajami o walutach rezerwowych ma również znaczący wpływ na strukturę rezerw walutowych przechowywanych w różnych walutach. Kraje rozwijające się mają skłonność do przechowywania większej części swoich rezerw walutowych w tej walucie, z którą jest powiązany kurs ich waluty narodowej, oraz w tej, w której płacą odsetki od zewnętrznego zadłużenia zagranicznego, a także w tych walutach, które występują jako ich waluty transakcyjne w eksporcie i imporcie z krajami o walutach rezerwowych.
Sukcesywny spadek udziału złota w rezerwach walutowych i wzrostu udziału dewiz jako składnika rezerw walutowych w MFW oraz SDR był relatywnie niski i wahał się wąskich przedziałach.
Najważniejszymi walutami rezerwowymi są dolar, euro, funt brytyjski, jen.
Status walut rezerwowych waluty te zdobywały również pod wpływem szerszego ich zastosowania na międzynarodowym rynku finansowym, oraz na eurorynku pieniężnym i kapitałowym w charakterze walut lokacyjnych i transakcyjnych Do wzrostu roli jako walut rezerwowych przyczynił się również rozwój narodowych rynków finansowych krajów członkowskich EWG i Japonii.
Waluty interwencyjne rozumie się jako waluty, w których banki centralne, lub inne oficjalne instytucje monetarne przeprowadzają operacje na rynkach walutowych w celu niedopuszczenia do nadmiernych odchyleń kursu waluty narodowej wobec innych walut lub w celu uzyskania takiego poziomu kursu waluty narodowej, który jest przez te banki uznawany za pożądany lub optymalny w danych warunkach rynkowych.
Najważniejszą walutą interwencyjną jest nadal dolar USA, którego udział w całkowitych interwencjach walutowych uznawany jest za zbliżony do jego procentowego udziału w rezerwach walutowych.
Drugą co do ważności walutą interwencyjną na początku lat siedemdziesiątych stała się marka RFN. Udział tej waluty w operacjach interwencyjnych był zbliżony do udziału tej waluty w rezerwach walutowych świata.
Walutami interwencyjnymi był także frank francuski i gulden.
Waluty lokacyjne- przez pojęcie waluty lokacyjnej rozumie się walutę, w której nierezydenci utrzymują swoje należności i zobowiązania, oraz w której dokonuje się emisji międzynarodowych obligacji i euroobligacji.
W emitowanych międzynarodowych obligacjach i euroobligacjach główną walutą lokacyjną był dolar USA, w dalszej kolejności występowały w tym charakterze jeny i marki niemieckie.
Waluty transakcyjne przez pojęcie waluty transakcyjnej rozumiemy walutę występującą w obrotach na rynkach walutowych oraz walutę używaną do fakturowania eksportu i importu. Tworzą one razem strukturę walutową obrotów dewizowych na rynkach walutowych, oraz strukturę walutowa handlu światowego.
W takim rozumieniu funkcji waluty transakcyjnej występuje zdecydowana przewaga dolara USA nad innymi walutami wymienialnymi.
Dolar stosowany jest jako tak zwana waluta przejścia na rynkach dewizowych.
W transakcji kupna czy sprzedaży dwóch walut, z których żadna nie jest dolarem USA, w zdecydowanej większości dolar USA jest najpierw kupowany za walutę X, a następnie sprzedawany za walutę Y.
Do walut transakcyjnych zaliczamy funt szterling, jen frank szwajcarski, frank francuski i gulden.
Waluty te występowały również jako waluty transakcyjne w handlu światowym.
Współczesny system walutowy
Bezpośrednim następstwem rozpadu systemu z Bretton Woods było odejście od kursów stałych i wprowadzenie przez większość krajów ograniczonych kursów płynnych.
Proces ten przekształcił się w działania dające podstawy nowego międzynarodowego systemu walutowego:
zniesiono oficjalnie stałe kursy walutowe (sztywne kursy walutowe)
kraje zyskały swobodę wyboru reguł kursowych (kreowanie rynków zmiennych kursów walutowych), lecz została narzucona konieczność prowadzenia polityki kursowej zgodnie z celami MFW, którego upoważniono do nadzorowania zgodności reguł wybranych przez poszczególne kraje
zniesiono zasadę ustalania parytetu walut w złocie
kraje powinny się powstrzymać od manipulowania kursem w celu osiągania korzyści
W 1978r. powołano Europejski System walutowy, który składał się z 3 elementów:
europejskiej jednostki walutowej
mechanizmu kursów walutowych
systemu kredytowego
Najważniejszą część systemu stanowi jednostka walutowa ECU, a następnie nazwana EURO
pełni ona 4 funkcje:
jest wskaźnikiem kształtowania się kursów walut narodowych
stanowi podstawę określania tzw. wskaźnika rozbieżności
pełni funkcję środka płatniczego w rozliczeniach między bankami centralnymi krajów członkowskich Unii
jest składnikiem rezerw walutowych krajów członkowskich