OCTAN ETYLU CH3COOC2H5
Właściwości:
Octan etylu w warunkach normalnych jest bezbarwną cieczą o przyjemnym, aromatycznym zapachu owoców i piekącym smaku.
Zastosowania i występowanie :
Octan etylu stosowany jest jako rozpuszczalnik organiczny oraz jako surowiec w wielu syntezach organicznych, a także w farbach, lakierach, emaliach.
Szkodliwość:
Octan etylu przedostaje się do organizmu ludzkiego drogami oddechowymi, poprzez przewód pokarmowy i przez skórę. Wywołuje podrażnienia skóry i błon śluzowych. Stwierdza się działanie narkotyczne. Uszkadza nerki i wątrobę. Wywołuje uczulenia. Objawami zatrucia octanem etylu jest w pierwszym rzędzie podrażnienie błon śluzowych górnych dróg oddechowych. Powoduje depresję układu nerwowego. Długotrwałe, systematyczne oddziaływanie octanu etylu prowadzi do wystąpienia objawów uszkodzenia układu nerwowego (bóle i zawroty głowy), rozdrażnienia, zakłóceń snu, które mogą być następstwem zapalenia nerwów, toksycznego zapalenia mózgu. Śmiertelna dawka dla człowieka szacowana jest na 5 g/kg wagi ciała.
W wyniku hydrolizy octanu etylu powstaje silnie trujący alkohol etylowy i kwas octowy.
PIERWSZA POMOC
Niezbędne leki: tlen, parafina płynna.
Odtrutki: nie są znane.
Leczenie: postępowanie objawowe.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Pierwsza pomoc przedlekarska
Wyprowadzić zatrutego z miejsca narażenia. Zapewnić spokój w dowolnej pozycji. W razie duszności podawać tlen.
Pomoc lekarska
Postępowanie objawowe w zależności od stanu poszkodowanego.
SKAŻENIE SKÓRY
Pierwsza pomoc przedlekarska
Zdjąć odzież, skórę zmyć letnią wodą (z mydłem, jeżeli nie ma zmian).
Pomoc lekarska
W razie objawów podrażnienia skóry - konsultacja dermatologiczna.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska
Płukać oczy co najmniej 15 minut dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej. Unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko mechanicznego uszkodzenia rogówki.
Pomoc lekarska
W przypadku skażenia oczu konieczna konsultacja okulistyczna.
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Pierwsza pomoc przedlekarska
Nie prowokować wymiotów. Podać do wypicia 150 ml płynnej parafiny. Nie podawać do picia mleka, tłuszczów i alkoholu. Wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Postępowanie objawowe. Ze względu na ryzyko uszkodzenia wątroby i nerek - wskazana obserwacja szpitalna.
Alkohol etylowy
Właściwości
W temperaturze pokojowej jest to bezbarwna, palna ciecz o
charakterystycznej woni i piekącym smaku.
Miesza się z wodą w dowolnym stosunku i jako taki jest stosowany jako
średnio polarny rozpuszczalnik organiczny -
Mieszanina 95.6% etanolu z wodą jest popularnie nazywana spirytusem.
Jest to mieszanina azeotropowa i dlatego nie można uzyskać przez
destylację etanolu 100%. Etanol 100% Jest nazywany alkoholem
absolutnym, a jego otrzymanie wymaga jego ekstrakcji ze spirytusu przy
pomocy eteru dietylowego lub benzenu i ponownej destylacji.
Otrzymywanie i zastosowanie
Etanol do celów przemysłowych jest też często produkowany poprzez bezpośrednią syntezę z tw. Gazu syntezowego (mieszanina CO, H^ i H,0), która jest tańsza od fermentacji i prowadzi do czystszego chemicznie etanolu
Działanie na organizm człowieka
Alkohol etylowy należy do związków chemicznych, które bardzo szybko wchłaniają się z przewodu pokarmowego-już w ciągu 5-10 minut po spożyciu można go wykryć we krwi. Wciągu 15 minut wchłonięciu ulega 50% spożytej dawki. Po pewnym czasie stabilizacji stężenia alkoholu etylowego w tkankach, rozpoczyna się proces jego eliminacji. Jest to w 90% eliminacja enzymatyczna, a w 10% usuwanie w postaci niezmienionej z moczem i powietrzem wydechowym. Metabolizowanie alkoholu etylowego przebiega w komórce wątrobowej (hepatocycie) przy udziale trzech
enzymów. Są to:; MEOS; dehydrogenaza alkoholowa; katalaza
Alkohol etylowy jest trucizną, wypicie w krótkim czasie już 150-250 g czystego alkoholu etylowego może okazać się śmiertelne, choć nie są to zbyt częste przypadki i zwykle są one uwarunkowane innymi czynnikami takimi jak np. choroby układu krwionośnego.
Działanie etanolu w kategoriach substancji narkotycznej jest zbliżone do działania depresantów. W małych dawkach - rzędu 10-20 g. (duże piwo, kieliszek wódki) wywołuje on stan pobudzenia, przyspieszone bicie serca, rozszerzenie źrenic oka, zaprzestanie odczuwania zmęczenia i ogólną poprawę nastroju. U zdrowej, młodej osoby, która do tej pory nie spożywała alkoholu, wypicie 100 g czystego etanolu (ok, 1/41 wódki)
powoduje już zwykle stan silnego zamroczenia - objawiający się utratą sprawności ruchowej, problemów z utrzymaniem równowagi, utratą kontroli nad własnymi emocjami. W skrajnych postaciach zamroczenie alkoholowe przejawia się czasami całkowitą utratą świadomości i zanikami pamięci. Spożywanie alkoholu etylowego podczas ciąży może prowadzić do wystąpienia u dziecka Alkoholowego zespołu płodowego.
Etanol jest substancją słabo uzależniającą- Sporadyczne spożywanie etanolu zwykle nie powoduje uzależnienia, jednak systematyczne jego spożywanie - nawet w niewielkich ilościach prowadzi często do pełnego, fizycznego uzależnienia, które jest nazywane alkoholizmem.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Przytomny
Pomoc przedlekarska
Wyprowadzić zatrutego z miejsca narażenia. Podawać tlen do oddychania. W razie
pobudzenia, nieskoordynowanych ruchów, trudności w chodzeniu - wezwać lekarza.
Pomoc lekarska
Postępowanie objawowe.
Nieprzytomny
Utrata przytomności może wskazywać na inną jej przyczynę niż zatrucie parami alkoholu
etylowego.
Pierwsza pomoc przedlekarska
Pilnie wezwać lekarza. Nieprzytomnego ułożyć w pozycji bocznej ustalonej. Usunąć z jamy ustnej ruchome protezy i inne ciała obce, odessać strzykawką przez cewnik wydzielinę z nosa i jamy ustnej. Jeżeli zatruty oddycha, podać tlen przez maskę, jeżeli nie oddycha, zastosować sztuczne oddychanie metodą usta-usta albo za pomocą aparatu typu AMBU. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka).
Pomoc lekarska
Postępowanie objawowe. Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR.
SKAŻENIE SKÓRY
Pomoc przedlekarska
Zdjąć odzież, zmywać skórę bieżącą, letnią wodą z mydłem. W razie dolegliwości
skierować do lekarza.
SKAŻENIE OCZU
Pomoc przedlekarska
Płukać oczy dużą ilością chłodnej wody ok. 15 minut (poszkodowany może sam wykonać
płukanie oczu). W razie zaczerwienienia spojówek, bólu oczu - badanie lekarskie.
Pomoc lekarska
W zależności od objawów - skierowanie do okulisty.
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Uwaga: ze względu na zanieczyszczenie etanolu używanego w przemyśle w każdym
przypadku należy natychmiast (w ciągu maksimum 5 minut) sprowokować wymioty i
przewieźć zatrutego do szpitala w celu obserwacji i ewentualnego leczenia.
Przytomny
Pierwsza pomoc przedlekarska
Poszkodowany powinien sam wywołać u siebie wymioty (w ciągu maks 5minut).
Pomoc lekarska
Postępowanie objawowe.
Nieprzytomny
Należy uwzględnić, że prawdopodobna jest inna przyczyna utraty przytomności, poza
przypadkowym wypiciem alkoholu etylowego.
Pierwsza pomoc przedlekarska
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym.
Pomoc lekarska
Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym. Kontrolować czynność serca (EKG).
IZOPROPANOL C3H8O
Synonimy (alkohol izopropylowy , 2-propanol) Przeznaczenie / zastosowanie : odczynnik analityczny lub chemikalia do syntez.
Inne dane
Produkt wysoce łatwo palny(R11). Działa drażniąco na oczy. Pary mogą powodować uczucie senności i zawroty głowy.
Opis oddziaływania na człowieka
Alkohol izopropylowy wchłania się do organizmu przez przewód pokarmowy, układ oddechowy i uszkadza skórę.
Działa narkotycznie. Powoduje podrażnienia skory i oczu (pieczenie, łzawienie, światłowstręt)
Przebywanie w atmosferze par propanolu może powodowa
oparzenia rogówki i uszkodzenie siatkówki.
Zatrucia ostre propanolem powodują:
zaburzenia równowagi,
zawroty i bóle głowy,
pocenie się,
nudności, wymioty
i utratę przytomności
Mogą wystąpić zmiany w ośrodkowym układzie nerwowym.
Izopropanol w organizmie utlenia się do acetonu, aldehydu i kwasu,
co może powodować przekrwienie płuc i stany zapalne.
Pierwsza pomoc
przy kontakcie z oczami, przepłukać dużą ilością wody, skontaktować się z okulistą.
przy kontakcie ze skórą, zmyć dużą ilością wody natychmiast zdjąć ubranie
przy spożyciu, podać dużą ilość wody, unikać wymiotów, NATYCHMIAST wezwać lekarza, podać węgiel aktywny (20-40g jako 10% zawiesina). Płukanie żołądka.
przy wdychaniu, zapewnić dostęp świeżego powietrza, jeśli konieczne zastosować sztuczne oddychanie.
Dane dodatkowe
Izopropanol i jego roztwory wodne są cieczami palnymi. Pary tworzą z powietrzem mieszaniny wybuchowe.
Pary 2-propanolu są cięższe od powietrza, gromadzą się przy powierzchni ziemi i w zagłębieniach terenu.
Izopropanol- (CH3)2CHOH
N-propranol-CH3-CH3CH2oh
Otrzymywanie:
Przez frakcjonowaną destylacje oleju fuzlowego, mieszaniny alkoholi i innych zw-w otrzymywanych syntetycznie.
Izopropanol otrzymuje się z propylenu przez działanie na niego kw siarkowym , a następnie zmydlenie wytworzonego estru oraz katalityczna redukcje acetylenu.
Zastosowanie Alk. Propylowych:
Przemysl farb i lakierow nitrocelulozowych,przemysl meblarski.
Izpropanol -w przemysle kosmetycznym do prod płynów po goleniu płynów do nacieran.
- N-propanol jest bardziej tox. Niż izopropanol.
Alk. Propylowe SA ok. 2 xbardziej tox od etanolu.ok 15% spozytego Alku izoprop ulega utlenianiu do acetonu.
Izoprop. Jest ok. 1,5 x ,a N-propanol 2,5 x mniej lotny niż etanol( nie stanowia większego zagrozenia w przemysle)
Drogi wchlaniania :
GL.-p. pokarmowy Oddech Skora
Drogi wydalania:nerki i inne narzady np.:pluca , z potem , z kalem
mechanizm zatrucia podobny do zat. Etanolem. Pojawia się dzialanie narkotyczne ,kwasica, acetonemia.
Podst objawem zatr ostrego jest :depresja OUN .objawy zbliżone do etanolu,występują znaczne dłużej trwające nudności, krwawe wymioty, bole brzucha.towarzyszy im utrata przytomności ,depresja oddechowa zniesienie odruchow oraz skąpomocz przechodzący w faze wielomoczu. Czasem spiaczka
Zatr. Przewlekle:
Ma miejsce GL. GL przemysle. Narazenie na pary alk izopropylowego powoduje podrażnienie oczu , nosa i gardla + wyst. Nudności.
Metody oceny narazenia- chromatografia gazowa.ocene narazenia dopełniają badania aktywności enzymow wskaźnikowych we krwi,stez. Hemoglobiny, stopnia hemolizy azotu pozabialkowego w surowicy. NDS ok200 mg/m3
I pomoc;
do pieca na 10 zdrowasiek
N_BUTANOL
Jest używany jako rozpuszczalnik lakierów nitrocelulozowych. Narażenie na zatrucia alkoholami butylowymi występują w przemyśle chemicznym, zwłaszcza przemyśle lakierniczym i meblarskim gdzie mogą być wchłonięte w postaci pary.
Al. N Butylowy podobnie jak pozostałe izomery wraz z metabolitami wydalany jest przez nerki płuca.
Zatrucia ostre.
Depresja OUN , śpiączka,zatrzymanie czynności serca.
Zatrucia przewlekłe.
Podrażnienie oczu zapalenie rogówki oraz podrażnienie błon śluzowych górnych dróg oddechowych .
Doustna dawka śmiertelna (DL 100) ocenia się na 1,7g/kg mc.
Nie znalazłem pierwszej pomocy.
Metanol(carbinol, spirytus drzewny)CH3OH
Zastosowanie: zapobieganie zamarzaniu, rozpuszczalnik wielu związków, w celu skażenia alkoholu
Wchłania się szybko z układów: pokarmowego oddechowego przez skórę
Przemieszcza się do tkanek i narządów w których gromadzi się proporcjonalnie do ich uwodnienia stąd toksyczne działanie metanolu min dla oka.
Metanol metabolizuje się na drodze enzymatycznej (dehydrogenaza alkoholowa, dehydrogenaza aldechydowa) pięć razy wolniel niż etanolol.
Działanie toksyczne:
-gromadzenie kwasu mrówkowego i mrówczanów w tkankach
a ciężka kwasica metaboliczna
b oko zwyrodnienie siatkówki rogówki tarczy nerwu wzrokowego
-formaldehyd
a zwyrodnienie komórek serca wątroby nerek
zatrucie lekkie
-zmęczenie, bóle głowy, nudności, 24- 48h zaburzenia wzrokowe
zatrucia ciężkie
zwiększenie wentylacji(kwasica), sinica spadek cisnienia tętniczego rozszerzenie źrenic przekrwienie tarczy nerwu wzrokowego, niedobór zasad.
25% zgonów z powodu niewydolności oddechowej