EGZAMIN Z PODSTAW SOCJOLOGII - I ROK, ZAOCZNA SOCJOLOGIA UWM.
12 czerwca 2010r.
.
Imię i nazwisko………………………………………………………………………………
Należy zakreślić właściwą odpowiedź po uważnej lekturze treści pytania i możliwych odpowiedzi. W niektórych pytaniach tylko jedna odpowiedź jest prawdziwa, w innych bywa różnie. Niektóre pytania mają odpowiedź, że wszystkie poprzednie są prawdziwe, co nie zawsze jest prawdą. Zastanów się więc dobrze przed ostateczną odpowiedzią.
Jakie zasady decydują o tym, że mamy do czynienia z ustrojem demokratycznym?
Wskaż zasady bezwarunkowo obowiązujące w demokracji:
Władza w państwie jest wybierana w ogólnospołecznych wyborach;
Obywatele mają zagwarantowane równe i jednakowe prawa;
Obywatele różnych kategorii są reprezentowani proporcjonalnie w organach przedstawicielskich (np. młodzież - starsi, kobiety - mężczyźni itp.)
Władza państwowa jest podzielona na trzy rodzaje;
Konieczna jest konstytucja państwowa.
W Polsce jak i w większości krajów europejskich obowiązuje tzw, pięcioprzymiotnikowe prawo wyborcze. Jakie to przymiotniki?
Bezpośrednie tak - nie
Powszechne tak - nie
Tajne tak - nie
Proporcjonalne tak - nie
Równe tak - nie
Dodał(a)bym jeszcze: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Jeśli zostałby w Polsce wprowadzony system wyborczy, to która cecha prawa wyborczego nie obowiązywałaby wtedy?
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...
Antysemityzm nowoczesny to:
Wskaż właściwą odpowiedź:
antysemityzm, oparty na tradycyjnych przesądach;
antysemityzm, który opiera się na politycznej ideologii doby nowoczesnej;
antysemityzm, wynikający z cech tradycyjnej umysłowości narodowej;
antysemityzm, który wynika z ideologii nacjonalistycznej;
wszystkie stwierdzenia są właściwą odpowiedzią.
;
Jakie funkcje w życiu grupy spełniają stereotypy?
Integrują grupę
Podnoszą samoocenę członków grupy
Wzmacniają poczucie wartości grupy własnej
Wyznaczają stosunek do mniejszości i marginalizują niektórych członków
Wszystkie stwierdzenia są prawdziwe.
Jakie ważne wartości społeczne przypisuje się klasie średniej?
Klasa średnia stanowi podstawę gospodarki rynkowej;
Klasa średnia tworzy i wyraża etos obywatelski;
Klasa średnia daje wzór zaangażowania politycznego;
Klasa średnia jest najliczniejszą klasą nowoczesnej demokracji rynkowej;
Wszystkie określenia są prawdziwe.
.
Które z grup zawodowych można w Polsce zaliczyć do klasy średniej?
Urzędnicy wyższego szczebla (ministerstwa, urzędy wojewódzkie itp.);
Lekarze;
Grupy wolnych zawodów (prawnicy, niektórzy inżynierowie, weterynarze itp.);
Robotnicy;
Przedsiębiorcy;
Rzemieślnicy.
Czy w Polsce po 1989 roku wzrosły, czy zmalały różnice między dochodami kobiet i mężczyzn?
wzrosły;
najpierw wzrosły, a potem zmalały;
systematycznie zaczęły maleć;
pozostały mniej więcej na takim samym poziomie.
Czy pojęcie struktury społecznej jest tożsame z pojęciem struktury klasowej?
w zasadzie tak;
nie, te pojęcia się zupełnie nie pokrywają;
nie, bo struktura społeczna jest szerszym pojęciem niż struktura klasowa;
to zależy od koncepcji teoretycznych, bo w niektórych można postawić znak równości.
Wg jakiej koncepcji teoretycznej struktura społeczna oznacza strukturę klasową?
Funkcjonalnej koncepcji systemu społecznego;
Wg teorii symbolicznego interakcjonizmu;
Wg koncepcji marksistowskich;
Wszystkie koncepcje tak uważają.
Wymień fazy socjalizacji dziecka w koncepcjach Meada.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Czy ideologia może spełniać pozytywne funkcje w grupie?
a. tak; b. nie
Jeśli odpowiedziałaś(łeś) „nie” - uzasadnij to krótko.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Jeśli odpowiedziałaś(łeś) „tak” - proszę wymienić, jakie pozytywne funkcje może pełnić ideologia.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………...
Czym jest naród?
Narodem nazywamy wspólnotę historyczną, spojoną wspólnym językiem i tradycją;
Naród to rodzaj „wspólnoty wyobrażonej”, bo nigdy nie jest tak jednolita, jak uważają jej członkowie;
Naród wyrasta ze wspólnoty etnicznej, na którą składają się wspólne dzieje, język, religia i jej formy, wyobrażenia o własnej grupie;
Naród to grupa o wspólnej historii i kulturze, która tworzy własne państwo;
Wszystkie powyższe określenia są prawdziwe.
Która z wymienionych cech odróżnia naród od grupy etnicznej?
przekonanie o wspólnym pochodzeniu;
poczucie kulturowej tożsamości;
poczucie potrzeby własnego państwa (upolitycznienie grupy);
związek z określonym terytorium.
Jakie cechy nacjonalizmu czynią go groźnym zjawiskiem?
Uważa się, że w każdej chwili człowiek musi być bezwzględnie lojalny wobec własnego narodu, a inne zobowiązania są drugorzędne;
Szowinizm, czyli przekonanie, że własny naród góruje moralnie nad innymi i nie ma żadnych cech nagannych;
Bezkrytycyzm wobec własnych dziejów - przedstawiciele narodu zawsze postępowali słusznie i moralnie;
Kolektywizm - konieczność podporządkowania się obowiązującej opinii wszystkich członków narodu;
Wszystkie powyższe określenia są prawdziwe.
Co wyznacza pozycję społeczną jednostki?
pozycję jednostki może wyznaczać pochodzenie społeczne
przede wszystkim pozycja społeczna zależy od losu, ale i od wysiłków indywidualnych;
pozycja społeczna wyznaczana jest przez wykształcenie, dochody i prestiż jednostki;
pozycja społeczna jednostki zależna jest od roli zawodowej, jaką jednostka wybrała;
Wszystkie są właściwą odpowiedzią.
W jakich społeczeństwach pozycja społeczna jednostki wyznaczana jest przez pochodzenie?
W społeczeństwie kastowym;
We współczesnych nowych demokracjach (po transformacji ustrojowej);
W społeczeństwach feudalnych;
W społeczeństwach merytokratycznych;
Wszystkie są właściwą odpowiedzią.
Rolą społeczną nazywamy:
sposób usytuowania jednostki w zbiorowości;
zespół praw i obowiązków związanych z pełnieniem określonej roli społeczno - zawodowej;
schemat zachowania, związanego z pozycją, zajmowaną w instytucji;
miejsce jednostki w strukturze społecznej.
Czy sądzisz, że:
rola społeczna wpływa na osobowość;
osobowość wpływa na wybór i pełnienie roli społecznej;
rozsądne jest mówić o wzajemnym uwarunkowaniu roli i osobowości.
Kiedy można mówić o prawomocnej władzy?
Wtedy, kiedy rządzący dochodzą do władzy słuszną drogą;
Wtedy, gdy prawo do rządzenia jest zaakceptowane społecznie, przebiega według ustalonych zasad;
Wtedy, gdy rządzący zdobywają sympatię rządzonych;
Wtedy, gdy władza ustanawia obowiązujące prawa.
Jakie typy prawomocnej władzy stworzył Weber?
Wymień je z nazwy.
.………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………
Dlaczego prasę i media elektroniczne nazywa się współcześnie „czwartą władzą?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………
Co oznacza termin „tyrania większości”?
Sytuacja, kiedy większość decyduje;
Sytuacja, w której większość nie stosuje równych praw wobec mniejszości;
Sytuacja zagrożenia demokracji, bo niektórzy nie są wysłuchani;
Sytuacja, kiedy większość podejmująca decyzję zarzuca mniejszości niemoralność za odmienne poglądy i wyklucza ją ze wspólnoty.
„Fasada” w koncepcji Goffmana:
dostarcza obserwatorom definicji sytuacji;
zależy od określonej roli lub tożsamości społecznej;
tworzona jest ze znanych symboli i stereotypowych wyobrażeń;
składa się z dekoracji, znaczącej powierzchowności, wyrazistego wyglądu
i sposobu bycia;
wszystkie powyższe stwierdzenia są prawdziwe.
„Inżynieria społeczna” to inaczej:
socjologia
socjotechnika
socjalizacja
jedna z metod badań socjologicznych
2