Charakterystyka metod

podających, problemowych, eksponujących, praktycznych

• przyswajanie - głównie w metodach podających

• odkrywanie - głównie w metodach problemowych

• przeżywanie - głównie w metodach eksponujących

• działanie - głównie w metodach praktycznych

1. Metody podające inaczej asymilacji wiedzy

Należy do nich wykład informacyjny, odczyt, opis, instruktarz, prelekcja, praca z książką (tekstem).

a) zalety

• przekazanie w krótkim czasie dużej porcji informacji

• są łatwe do przygotowania, gdyż wystarczy znać dobrze temat, opracować konspekt wykładu, dobrać pomoce dydaktyczne czy przykłady.

b) wady

• nauczanie metodami podającymi nie sprzyja rozwojowi samodzielnego myślenia i działania,

• nie można za ich pomocą wyćwiczyć umiejętności rozwiązywania problemów

• nie rozwijają zdolności twórczych

c) wykład informacyjny

Jest metodą polegającą na przekazaniu uczącym się określonych informacji za pomocą słów, może być stosowany u młodzieży, dorosłych (wymaga rozwiniętego myślenia i koncentracji uwagi), jest użyteczny w przekazywaniu informacji nowych, trudno dostępnych w krótkim czasie. Wykładowca powinien umożliwić uczącym się notowanie.

d) opis

Polega na podaniu charakterystycznych cech głównie przedmiotów, ale także osób, zjawisk, procesów.

Opisowi towarzyszy pokaz opisanego przedmiotu w naturze, w postaci rysunku, schematu, fotografii lub obrazu filmowego

e) instruktarz

to metoda słowna, rodzaj komentarza wspierającego pokaz przy kształtowaniu umiejętności zawodowych, przygotowujących uczących się do działania praktycznego.

2. Metody problemowe, inaczej samodzielnego dochodzenia do wiedzy.

Jest to uczenie przez odkrywanie, takie jak:

• wykład problemowy

• wykład konwersatoryjny

• dyskusja dydaktyczna

• metoda sytuacyjna

• przypadków

• inscenizacji

• seminariów

• gier dydaktycznych

a) wykład problemowy

wykładowca formułuje problem, stawia hipotezy, gromadzi przesłanki do ich sprawdzania (weryfikacji), oraz do rozwiązania problemu. Wzbudza i steruje procesem myślenia uczącego się.

b) wykład konwersatoryjny

polega na włączeniu uczących się w tok przeprowadzonego wykładu.

Prowadzący wykład nawiązuje kontakt z uczącymi się, rozmawia, zadaje pytania, poleca do wykonania zadania teoretyczne i praktyczne.

c) metody aktywizujące gry problemowe

metoda przypadków, sytuacyjna, inscenizacji

c_1­) metoda przypadków

opiera się na opisie przypadków, który służy do kształcenia zdolności wytwarzania wielu wariantów i pomysłów rozwiązania przedstawionych w nich sytuacji problemowych.

Przypadek to zdarzenie które zaistniało w wyniku zbiegu okoliczności.

c₂) metoda sytuacyjna

jest metodą bardzo zbliżoną do metody przypadków , istotę tej metody stanowi przygotowa ny przez nauczyciela (autentyczny lub fikcyjny) opis sytuacji (ciągu zdarzeń).

c₃) metoda inscenizacji

przygotowanie do przeprowadzenia zajęć metodą inscenizacji rozpoczyna się od sporządzenia scenariusza.

Uczestnicy przyjmują na siebie rolę osób uwzględnionych w scenariuszu (odgrywanie ról).

d) dyskusja dydaktyczna

jest określona jako zorganizowana wymiana myśli i poglądów uczestników grupy na dany temat.

W każdej dyskusji dydaktycznej występują trzy etapy:

• wprowadzenie (sformułowanie problemu)

• dyskusja właściwa (zespołowe rozwiązanie problemu)

• wnioski końcowe

Dyskusja dydaktyczna nie jest metoda jednorodną i wyróżnia się w niej kilka odmian

• dyskusję związaną z wykładem

• dyskusję okrągłego stołu

• dyskusję wielokrotną (grupową)

• burze mózgów inaczej giełdę pomysłów, czy też sesje odroczonego wartościowania

• dyskusję panelową

• metaplan

Dyskusja okrągłego stołu jest dyskusją informacyjną, kierowana przez moderatora i opartą na zasadzie swobodnej wypowiedzi wszystkich uczestników. (3-5 minut)

3. Różnica między metodami podającymi i aktywizującymi

METODY

podające aktywizujące

WYKŁADOWCA

PROWADZĄCY

SŁUCHACZE UCZESTNICY

4. Metody eksponujące inaczej watoryzujace

uczenie się przez przezywanie do nich należą:

• wystawa

• film

• pokaz

• plakat

5. Metody praktyczne

uczenie się przez działanie ćwiczenia i zajęcia praktyczne.

6. Metoda nauczania

jest sposobem postępowania nauczającego i uczącego się, zmierzającym do określonego celu, dającym się powtórzyć i zweryfikować.

Wyróżnia się kilka sposobów postępowania w czasie zajęć dydaktycznych Np:

• mówić do uczących się (wykład)

• rozmawiać z nimi (konwersatorium)

• sprawić aby rozmawiali między sobą (metoda w małych grupach)

• wdrażać praktycznie wiedzę podaną uprzednio ( ćwiczenia, zajęcia praktyczne)

---