W1 (06102005)

literatura

- Berger J.:

• O patrzeniu,

• Sposoby widzenia

- Białostocki - Sztuka cenniejsza niż złoto

- Krakowski - O sztuce nowej i najnowszej

- Osęka A. - Spojrzenie na sztukę

- Poprzecka M. - Galeria. Sztuka patrzenia

- Słownik terminologiczny sztuk pięknych

- Słownik sztuki XX wieku

- Pisma: Opcje, Magazyn sztuki (www), Format, Kultura (Białystok), Kartki, Architekt, Art & business, Grafia, Fototapeta, Arteon;

Plastyka - organizacja świata wizualnego

Podstawowe dziedziny sztuk plastycznych:

• Urbanistyka:

- (łac.) Urbs - miasto;

- zagospodarowanie, planowanie i kształtowanie miasta;

- najbardziej pierwotna dziedzina;

- związana z funkcjonalnością;

• architektura

- (gr.) architekton - budowniczy;

- projektowanie i budowanie domów;

- rodzaje architektury ze względu na funkcje:

• Przemysłowa,

• handlowa,

• administracyjna,

• sakralna (sepulkralna - cmentarze, nagrobki),

• mieszkalna,

• obronno-warowna,

• pałacowa;

• Rzeźba

- działanie z formą trójwymiarową w przestrzeni;

- cecha: atrakcyjna z każdej strony;

- rodzaje:

• Wolnostojące,

• Płaskorzeźba,

• Reliefy - rzeźba wgłębna;

• Rysunek

- posługiwanie się linią na płaszczyźnie;

- typy:

• szkic - szybki,

• studium rysunkowe - precyzyjne odtworzenie wyglądu,

• projekt - wstęp do innego dzieła,

• rysunek jako samoistne dzieło sztuki;

• Grafika

- oparta się na powtarzalności dzieła sztuki;

- technika powielania;

- typy:

• użytkowa - plakaty, banknoty, ilustracje, znaczki pocztowe;

• Artystyczna - matryca niszczona po określonej liczbie odbitek;

- rodzaje: drzeworyt, miedzioryt, linoryt, staloryt;

• Fotografia - fotografos - rysowanie światłem;

• Malarstwo

- techniki:

• olejne (olej lniany),

• temperowe (farby wodne),

• akwarelowe,

• mozaika (kostki ceramiczne na mokrym tynku),

• witraż,

• fresk (obraz na mokrym tynku),

- typy:

• monumentalne (witraż, fresk),

• sztalugowe (przenośne),

• miniaturowe,

• iluminacja (w księgach ręcznie pisanych, średniowiecznych),

• weduta - panorama (na planie koła);

• Sztuka ogrodów

- zakładanie i formowanie ogrodów przy pomocy elementów przyrody, rzeźb i architektury wg zasad artystycznej budowy dzieła sztuki

- typy:

• typ francuski - ogród symetryczny, mała architektura ogrodowa, uporządkowany;

• typ angielski - park krajobrazowy, naturalne wykorzystanie krajobrazu;

• typ włoski - tarasowy

• Sztuka użytkowa:

- Rzemiosło artystyczne - przedmioty użytkowe o wartościach artystycznych (złotnictwo, jubilerstwo, ludwisarstwo, konwisarstwo, tkactwo, kowalstwo, meblarstwo, emalierstwo)

- Wzornictwo przemysłowe - przedmioty z produkcji przemysłowej wykonane na podstawie projektów artystów plastyków;

w2 - wzrok, procesy widzenia (031105)

Oczy - 70% receptorów ciała

50% informacji o świecie - zdobywanych za pomocą oczu

Cechy procesu widzenia:

Doznania wzrokowe:

1. Kolor -

2. Ruch - widziany jako pierwszy, w kolorach szarych

3. Głębia przestrzeni - zacienienie, perspektywa

4. kształt -

Złudzenia wzrokowe

Widzenie w trzech kolorach: czerwony, zielony, niebieski

W3 - środki wyrazu plastycznego

Środki wyrazu plastycznego - materialne składniki dzieła sztuki służące do budowy formy i treści dzieła sztuki; dają możliwość analizowania dzieła sztuki:

• Punkt - w rys, grafice, malarstwie; rozrzedzanie, zagęszczanie

• Linia -

• Płaszczyzna - jaka jest, jaki ma kształt;

• Barwa - kolorystyka, chromatyka

• Światło: walor - stopień jasności barw i światłocień - ułożenie świateł i cieni;

• Faktura - sposób ukształtowania powierzchni;

• Bryła - przestrzenność, trójwymiarowość; bryła geometryczna, zbliżona do kuli itp.

• Przestrzeń - perspektywa (metoda pokazywania przestrzeni na płaszczyźnie)

• Ruch - sposób pokazania dynamiki

• Kompozycja - sposób uporządkowania elementów na płaszczyźnie i przestrzeni zgodnie z jakimiś zasadami; składa się z 9 poprzednich (kompozycja symetryczna, niesymetryczna)

Rysunek - najbardziej pierwotny i podstawowy środek ekspresji

Rysunek - Opałka (Roman?) - zdjęcia codzienne i zapisywanie liczb

Raster - sposób budowania obrazu przez zagęszczanie i rozrzedzanie punktów

Pointylizm (puentylizm) - budowanie obrazu z kropek (należy do neoimpresjonizmu)

W4 - barwa, faktura i światło

Kolor - ogólnie - rodzaj promieniowania elektromagnetycznego działającego na oko ludzkie

kolor - dokładniej - indywidualne wrażenie wzrokowe, które jest wywołane falami świetlnymi o różnej długości, odbitymi od powierzchni przedmiotu, płaszczyzny, wolnej przestrzeni

Kolor - właściwość przedmiotu; zależy od właściwości fizycznych i chemicznych przedmiotu;

Widzenie koloru zależy od:

• rodzaju światła padającego na przedmiot, płaszczyznę; charakter światła (jarzeniowe, słoneczne, białe, kolorowe)

• otoczenia innych kolorów - relatywizm barwny (relatywność barwna - postrzeganie barwy w kontekście innych barw); stykanie się ze sobą barw dające indywidualne uczucie ich wzajemnego uzależnienia i wpływania na siebie

Systematyka kolorów:

• Podstawowe - zasadnicze (czerwony, niebieski, żółty) - barwy których nie można uzyskać przez mieszanie innych kolorów

• Pochodne - powstałe przez zmieszanie barw podstawowych (pomarańczowy, fioletowy, zielony, brązowy)

Podział związany z indywidualnym wrażeniem temperatury:

• Ciepłe - kojarzące się ze słońcem, ogniem (wszystkie żółcie, ugry, czerwienie, oranże, brązy, beże, pastelowe ciepłe odcienie)

• chłodne - kojarzące się z kolorem wody, lodu, śniegu (odmiany błękitu: granat, indygo; fiolet)

zielony i fioletowy - temperatura zależna od otoczenia (z czerwonym - zimny; z niebieskim - ciepły)

• Barwy achromatyczne - neutralne: biały, czarny, szary - nie wpływają w procesie patrzenia na emocje;

Podział barw

• Aktywne - wychodzą do przodu, są na pierwszym planie (intensywne - nasycone, jasne)

• Pasywne - wycofujące się, pozostające w tle

Podział barw:

• Kontrastowe - sprzeczne ze sobą:

- kontrast temperatury

- kontrast jasności

• Harmonijne - podobne do siebie; różne odmiany tego samego koloru;

Dywizjonizm - mieszanie plam barw podstawowych, by z pewnej odległości było widać kolor pochodny

Walor barw - stopień jasności barw

W5 - barwy

Barwa lokalna - rozpatrywana bez kontekstu, otoczenia innych barw; kolor w naturalnym oświetleniu;

barwy dopełniające - leżące po przeciwnej stronie koła; zmieszane ze sobą dają barwę neutralną (biel, szarość, czerń);

barwy tęczowe: czerwień, oranż, żółć, zieleń, błękit, indygo, fiolet

nasycenie barw - stopień intensywności barw (zawartość pigmentu w barwie);

monochromatyzm - jednobarwność; zasada malarska polegająca na malowaniu jednym kolorem w różnych walorach i nasyceniu;

znaczenie światłocienia:

• Pokazywanie przestrzenności, wypukłości (jasne - wypukłe, ciemne - wklęsłe)

• Podkreślenie znaczenia (jasne - ważne, ciemne - mniej ważne)

• Określenie nastroju, klimatu

4

fioletowy

czerwony

niebieski

żółty

pomarańczowy

zielony

brązowy

---