WOLNE RODNIKI
WOLNE RODNIKI - to reaktywne cząsteczki( atomy ) tlenu posiadające na zewnętrznej orbicie pojedynczy, niesparowany elektron. Wolne rodniki dążą , więc za wszelką cenę do tego, aby oddać lub uzupełnić ten brakujący elektron, wykorzystując w tym celu każdy związek znajdujący się w sąsiednich komórkach
tkanek
- charakteryzują się bardzo dużą reaktywnością, a przemieszczając się szybko po całym organizmie uszkadzają wszystko, co napotykają na swojej drodze:
♥ białkowo- lipidowa błonę komórkową
♥ materiał genetyczny zawarty w komórce
♥ inne białko o istotnym dla życia znaczeniu i enzymy
♥ polisacharydy, lipidy (cholesterol)
♥ wzmagają procesy degeneracji tkanek i uaktywniają związki
mutagenne, kancerogenne pochodzące ze środowiska
zewnętrznego
♥ zmniejsza się ilość fibroblastów syntetyzujących kolagen i
elastynę
♥ osłabienie aktywności melanocytów, które stanowią naturalną
ochronę przed UV
♥ osłabienie systemu immunologicznego zwiększa wrażliwość na
działanie czynników zewnętrznych, skóra staje się ziemista,
mogą powstawać przebarwienia
Jeden wolny rodnik, podkradając elektrony innym cząsteczkom, często wytwarza kolejne wolne rodniki, potęgując dzieło zniszczenia.
WOLNE RODNIKI -powstają :
- w organizmie w wyniku reakcji metabolicznych w procesie redukcji, utleniania, syntezy oraz spalania przez organizm wielonienasyconych kwasów tłuszczowych
- pochodzą ze skażonego powietrza, dymu papierosowego, spalin
- promieniowanie ultrafioletowe
- wysoko przetworzona lub zepsuta żywność, leki
- wyroby o długich terminach przydatności do spożycia
ORGANIZM LUDZKI
- posiada funkcje obronne przeciwko wolnym rodnikom są to przeciwutleniacze
enzymatyczne np. dysmutaza nadtlenkowa, peroksydaza glutationowa), które neutralizują oraz zmniejszają do minimum efekt ich szkodliwego działania. Tak długo dopóki zdolność enzymatyczna wymiatania wolnych rodników jest w równowadze z ich powstawaniem, organizm jest bezpieczny.
Jeżeli dojdzie do zaburzenia tej równowagi dochodzi do stresu oksydacyjnego, który stanowi zagrożenie zdrowia.
OCHRONA PRZED WOLNYMI RODNIKAMI
ANTYOKSYDANTY -hamują procesy peroksydacji związków lipidowych
-Witamina C (kwas askorbinowy)
- E (tokoferol)
- prowitamina A (beta- karoten)
- kwas moczowy
- koenzym Q10
- melatonina
- likopen z karotenoidów (czerwone owoce i warzywa)
-polifenole (flawonoidy, katechiny)
-zielona herbata
-pycnogenol (wyciąg z sosny śródziemnomorskiej),zawiera 40 biologicznie czynnych składników
- tarczyca bajkalska, łuski cebuli, szałwia, liście miłorzębu, nagietek,
arnika, aronia, pestki winogron, ziele rozmarynu(dodanie 1% ekstraktu
z rozmarynu ponad 12 krotnie opóźnia utlenianie się tłuszczy)
- gamma-oryzanol (hamuje peroksydację lipidów), występuje w oleju z łusek
ryżu i w oleju z kiełkujących nasion ryżu
- olej z kiełków pszenicy, nasion pomidorów, kukurydzy, palmowy
-czarna porzeczka, zielona papryka,brokuły, pietruszka
- glony