Podstawa programowa (struktura, co zawiera, do czego służy) (cele edukacyjne w II i III etapie) (wymienić programy wf do II i III etapu - jego charakter)
Podstawa programowa - dokument wydany przez ministerstwo edukacji, stanowi bazę do opracowania programów nauczania, to obowiązkowy na danym etapie edukacyjnym zestaw treści nauczania oraz umiejętności, które muszą być uwzględnione w programie nauczania i umożliwiają ustalenie kryteriów ocen szkolnych i wymagań egzaminacyjnych.
Cele edukacyjne:
W dziedzinie aktywności zdrowotnej, aktywności rekreacyjnej, aktywności estetyczno-tanecznej, aktywności sportowej. ?
Przykładowe programy:
II etap:
Moja sprawność i zdrowie. Program w.f. dla szkoły podstawowej |
Tomasz Frołowicz Bogumiła Przysiężna |
Program wychowania fizycznego (plus edukacja prozdrowotna) |
Mirosława Śmiglewska |
III etap:
„Wybierz Sam” Program w.f. o profilu rekreacyjno-zdrowotnym |
Ewa Czerska |
Program wych. fiz. dla gimnazjum. Zdrowie-Sprawność-Ruch |
Piotr Wróblewski |
Uczeń posiada umiejętności:
Sportowe, rekreacyjne, utylitarne, zdrowotne, organizacyjne.
Struktura projektu podstawy programowej (projekt i porównanie z podstawą obowiązującą)
Różnice:
W obowiązującej nie ma podziału blokowego
kanon podstawowych treści w podstawie, a w projekcie wymagania szczegółowe
Formułowanie celów lekcji (w jakich zakresach, przykłady) ( jak formułuje się cele lekcji podaj przykłady)
Cele ze względu na USAMODZIELNIANIE
Cele ze względu na WIADOMOŚCI
Cele ze względu na UMIEJĘTNOŚCI
Cele ze względu na MOTORYCZNOŚĆ
I po przykładzie do tego.
Formy (przedstawić każdą z form i porównać) (zastosowanie jakiej formy jest odpowiednie w danej metodzie)
Forma - oznacza kształt zewnętrzny lekcji, odnosi się do czasu i przestrzeni.
Elementy organizacji lekcji:
Właściwy dobór i kolejność ćwiczeń
Kierowanie zespołem uczniów
Wykorzystanie miejsca i czasu
Posługiwanie się sprzętem i przyborami
Demonstrowanie ćwiczeń z jednoczesnym opisem słownym
Organizacyjne formy pracy z uczniami:
Formy podziału U:
Zastępy, pary, grupy, drużyny itp.
Formy porządkowe
Ustawienia podstawowe, ustawienia ćwiczebne, odliczanie, zwrot w miejscu i w ruchu
Formy prowadzenia zajęć:
Forma Frontalna
Forma Indywidualna
Forma Zajęć w zespołach
Forma Zajęć w zespołach z elementami dodatkowymi
Forma Obwodowo-stacyjna
Forma Strumieniowa
Wszyscy uczniowie w tym samym czasie wykonują to samo ćwiczenie w jednakowym rytmie i czasie.
- łatwa organizacja
- dobra widoczność U i N
- duża intensywność
- możliwość bezpośredniego sterowania obciążeniem i odpoczynkiem
- niewielka możliwość indywidualizacji
- ogranicza samodzielność
- stosować raczej przy prostych ćwiczeniach pod względem technicznym i obciążeń, do ćwiczeń kształtujących itp.
W tym samym czasie U wykonuje różne zadania „po swojemu”.
- F służy indywidualizacji i usamodzielnianiu
- N zapewnia U miejsce ćwiczeń, odpowiednie środki, urządzenia, przybory, przyrządy, informuje i motywuje, inspiruje aktywność i czuwa nad bezpieczeństwem
- F stosuje się w samodzielnej rozgrzewce w realizacji zadań wg metody ruchowej ekspresji twórczej, metody problemowej oraz programowanego uczenia się i usprawniania
U wykonuje ćwiczenia o różnym lub podobnym charakterze w kilku zespołach (3-5).
- F sprzyja efektywność opanowania umiejętności i nawyków ruchowych
- wdraża do samokontroli i samooceny
- sprzyja indywidualizacji
- stosować w klasach, gdzie U są dobrze zorganizowani i wykazują samodyscyplinę
- istnieje możliwość wystąpienia „punktów martwych” (czas oczekiwania na możliwość wykonania ćwiczenia)
W czasie oczekiwania między kolejnymi powtórzeniami ćwiczeń U wykonuje dodatkowe ćwiczenia (zadania).
- zadania dodatkowe może wspomagać zadanie główne, jednak nie powinno zakłócać jego przebiegu
- zadanie dodatkowe może mieć charakter ćwiczeń odciążających najbardziej obciążone partie ciała przy zadaniu głównym
- ćwiczenia proste, znane, bezpieczne, najczęściej wykonywane pojedynczo lub parami
- F rozwija inicjatywę i samodzielność U
- stosować w części głównej lekcji
- F intensyfikuje i uatrakcyjnia lekcję
U pojedynczo lub parami wykonuje kolejno ćwiczenia na wielu (6-12) stanowiskach ćwiczebnych, które składają się na obwód stacyjny.
- czas ćwiczenia i przerwy jest ściśle określony
- charakterystyczne dla F jest ćwiczenie strumieniem
- rozpoczęcie i zakończenie ćwiczenia sygnalizowane przez N
- F stosuje się do kształtowania sprawności motorycznej oraz do utrwalania umiejętności i nawyków ruchowych
- nie stosuje się do nauczania nowych umiejętności ruchowych
- możliwość indywidualizacji
- stosować w części głównej lekcji (wysoka intensywność)
- ćwiczenia powinny być bezpieczne, znane i uszeregowane zgodnie z zasadami zmienności pracy i natężenia wysiłku
Szybkie sprawne przemieszczanie się, duża dynamika i naturalność przebiegu ruchu.
- tory przeszkód, ścieżki sprawnościowe, przemarsze, wyścigi, sztafety, marszobiegi
- F stosować do kształtowania sprawności motorycznej oraz utrwalania nawyków ruchowych
- wielokrotne powtarzanie np. toru przeszkód kształtuje wytrzymałość
- F rozwija samodzielność, odwagę, samokontrolę
- umożliwia indywidualizację
- nie stosować do nauczania nowych umiejętności ruchowych
Metody (grupy, rodzaje, charakterystyka, porównaj metody)
Metoda - stosowany świadomie sposób postępowania dla osiągnięcia określonego celu.
Cechy metody:
Uświadomione kierowanie na cel
Kolejność czynności działania
Systematyczność
Powtarzalność
Określoność zastosowania
Metody wf - to sposoby stwarzania U w sytuacjach zadaniowych, w których U pod kierunkiem N dokonuje zmian w strukturze własnego ciała i jego funkcjach, zdobywają wiadomości, umiejętności i nawyki w zakresie kultury fizycznej oraz kształtują pozytywną postawę wobec niej.
Metody odtwórcze (naśladowcze, re produktywne, ścisłe)
Metody usamodzielniające (praktyczne)
Twórcze
A) naśladowcza-ścisła:
- ściśle określony sposób wykonywania
- U jest przedmiotem zabiegów dydaktycznych, sterowanych przez N
- istotą jest wielokrotne powtarzanie wzorca, aż do ukształtowania nawyku ruchowego.
- realizacja zadań prostych
- metoda nie aktywizuje , nie usamodzielnia, nie sprzyja indywidualizacji
- może uatrakcyjnić przyborem lub muzyką
- stosuje się do nauki podstawowych technik i taktyk sportowych, tańca, aerobiku itp.
- stosuje się w każdej części lekcji, bez ograniczeń wiekowych
B) zadaniowa-ścisła:
-U jest odpowiednio umotywowany
- U jest postawiony w sytuacji zadaniowej poprzez uświadomienie mu stanu nieumiejętności, braku sprawności itp. Uświadomienie celu ćwiczeń i przekonanie do jego osiągnięć
- etapy stosowania metody:
1. wytworzenie wyobrażenia o ruchu i próba wykonania
2. opanowanie ruchu poprzez wielokrotne powtarzanie i eliminowanie błędów
3. przekształcenie umiejętności w nawyk poprzez wielokrotne powtarzanie i korygowanie
- do opanowania nawyku zmierzony tzw. Ciągiem metodycznym
- M wymaga koncentracji U, jest mało atrakcyjna
C) programowanego uczenia się:
- istotą M jest samodzielne uczenie się określonego zadania ruchowego wg przygotowanego przez N programu (broszury, tablice, kasety, płyty itp.)
- program jest precyzyjnie uporządkowanym, liniowym ciągiem ćwiczeń metodycznych i czynności prowadzących najkrótszą drogą do opanowania umiejętności ruchowych
- swoboda uczenia się, samokontrola, samoocena
A) zabawowa-naśladowcza:
- oparta na naturalnej skłonności dziecka do naśladowania, na wyobraźni, fantazji i pamięci
- wywoływanie u dziecka określonego, myślowego obrazu, przedmiotu, zjawiska, którego istotą jest ruch - naśladowanie czynności, ludzi, zwierząt, roślin, postaci z bajki itp.
- M mało efektywna w nauczaniu, służy rozwijaniu i doskonaleniu sprawności
- nie występuje pokaz i korygowanie błędów
- opowieść ruchowa oparta na ekspresji fabuły
B) celowości ruchu (R. Czyżewski):
- istota M polega na wykonywaniu przez U zadań, które stanowią dla niego bezpośredni, zrozumiały i zwykle atrakcyjny cel. W rzeczywistości celem jest nie tyle wykonanie zadania ruchowego, ale towarzysząca mu aktywność i jej efekty (cele są ukryte w poleceniu N)
- ruchy łatwe, proste, zrozumiałe
- charakterystyczne przybory
-najczęściej stosuje się w części wstępnej
- nie przestrzega się jednoczesnego wykonywania ćwiczeń
- M aktywizuje U, daje możliwość indywidualizacji
A) ruchowej ekspresji twórczej (Labana):
- M oparta na ruchu twórczym nazywana improwizacją ruchową
- Istota: N podaje zadanie, zaś jak je wykonać pozostawia fantazji, pomysłowi, poczuciu estetyki, inwencji twórczej oraz nabytym doświadczeniom U
- środki wyrazu: improwizacja ruchowa, pantomima, sceny mimiczne, groteska, inscenizacja, drama, zabawy, naśladownictwo, taniec, opowieści ruchowe, elementy gimnastyki itp.
- przykłady: wykonywanie czynności w różnych stanach emocjonalnych (lęk, smutek, radość, złość), marionetki, rzeźbiarz, bal zabawek, taniec dmuchawców itp.
B) problemowa:
- rolą i istotą M jest rozwijanie myślenia problemowego związanego z pracą fizyczną
- M zmusza do eksperymentowania, do rozwoju myślenia twórczego, stymuluje U wyzwala pomysłowość i indywidualne możliwości U
- N podaje zadania, U rozwiązują samodzielnie lub w grupie, nie stosuje się pokazu
- M wdraża do samooceny i samokontroli
- M ma ogromny zakres funkcjonowania ze względu na towarzyszące jej obniżenie obciążenia fizycznego
- w lekcji stosować jeden lub dwa problemy
-N jest obserwatorem, ewentualnie doradcą
- problemy dostosować do wieku U
Samoocena i indywidualizacja w odniesieniu do form i metod
Formy:
Indywidualna, zajęć w zespołach, zajęcia w zespołach z elementami dodatkowymi, obwodowo-stacyjna, strumieniowa.
Metody:
Programowego uczenia się, celowości ruchu, ruchowej ekspresji twórczej, problemowa.