INTEGRACJA EUROPEJSKA
GENEZA I HISTORIA POWSTANIA UNII EUROPEJSKIEJ
Po zakonczeniu II w.ś Europa stanęła wobec konieczności określania swojej przyszłości. 9.05.1950 r powstał Plan Shumana. Istotą jego było rozpoczęcie integracji wybranych dziedzin gospodarki. Następstwem Planu Shumana było powołanie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (EWWiS). Dotyczyła tych dziedzin gospodarki które w tamtym czasie roztrzygały o potencjale zbrojeniowym państw. Podstawą prawną utworzenia EWWiS był TRAKTAT PARYSKI utworzony przez 6 państw ( Belgia, RFN, Francja, Włochy, Luksemburg, Holandia). Traktat ten został podpisany jako jedyny na 50 lat. 22.07.2002 r przestała istnieć Wspólnota EWWiS.
W 1957 r powołano Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG) i Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (EWEA) na mocy TRAKTATÓW RZYMSKICH.Wszystkie te Wspólnoty tworzyło 6 państw. W 1967 r TRAKTAT FUZYJNY połączył wszystkie te Wspólnoty. W 1968 r powstała Unia Celna. Zawarta została między państwami Wspólnot. 1.11.1993 r wszedł w życie TRAKTAT z MAASTRICHT, który ustanowił Unię Europejską. Do Unii dołączyły w 1995 r Austria, Finlandia, Szwecja. W 1999 r utworzono Unię Gospodarczą i Walutową a w lutym 2001 r podpisano TRAKTAT NICEJSKI - przygotowujący Unię do przyjęcia kolejnych państw.W 2002 r wprowadzono do obrotu banknoty i monety euro. A 01.05.2004 r Unia poszerzyła się o 10 nowych państw. Unia Europejska liczy 25 państw. : Austria, belgia, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niderlandy, Niemcy, Polska, portugalia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry Włochy, Wielka brytania.
CELE I STRUKTURA UNII EUROPEJSKIEJ
CELE:
Trwały i zrównoważony rozwój gospodarczy
podniesienie standardów życia obywateli
zapewnienie spójności ekonomicznej i społecznej
Unia gospodarcza i Walutowa
potwierdzenie swojej tożsamości w skali międzynarodowej ( WPZiB)
rozwijanie bliskiej współpracy w zakresie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych.
Unia opiera się na trzech filarach :
FILAR I
Zakres podmiotowy WE, EWEA, EWWiS
unia celna i jednolity rynek
polityka rolna
polityka strukturalna
polityka handlowa
FILAR II
Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa
współpraca, wspólne stanowiska i działania
utrzymanie pokoju
prawa człowieka
demokracja
pomoc krajom nieczłonkowskim
FILAR III
Sprawy wewnętrzne i wymiarów sprawiedliwości
współpraca miedzy władzami sadowniczymi
współpraca policji
walka z rasizmem i ksenofobia
zwalczanie handlu narkotykowego i bronią
zwalczanie zorganizowanej przestępczości
KLASYFIKACJA INSTYTUCJI UNII EUROPEJSKIEJ
Instytucje międzyrządowe: Rada Europejska, Rada Unii Europejskiej
Instytucja wykonawcza: Komisja Europejska
Instytucja parlamentarna : Parlament europejski
Instytucje sądownicze: Trybunał Sprawiedliwości, Sąd I instancji
Instytucje kontrolne: Trybunał Obrachunkowy
Inne organy : Komitet Ekonomiczno - Społeczny, Komitet Regionów, Europol
SKŁAD I KOMPETENCJE POSZCZEGÓLNYCH INSTYTUCJI UNII EUROPEJSKIEJ
RADA EUROPEJSKA
Zadania tej instytucji określił Traktat z Maastricht. Rada europejska nadaje Unii impulsy niezbędne do jej rozwoju i określa wytyczne jej polityki.
RADA UNII EUROPEJSKIEJ
Jej zadaniem jest realizacja wynikajacych z Traktatu celów Wspólnot a zarazem reprezentowanie i ochrona interesów państw członkowskich. Skład Rady UE - po jednym przedstawicielu z każdego państwa. Szczebel ministerialny - skład nie jest stały. Siedzibą Rady jest Bruksela.
KOMISJA EUROPEJSKA
Uprawnienia Komisji:
prawo inicjatywy legislacyjnej
prawo wykonania aktów prawnych
nadzór nad wykonywaniem aktó prawnych, traktatów
administrowanie środkami finansowymi przeznaczonymi na realizację wspólnych przedsięwzięć
Komisja składa się z 25 Komisarzy. Kadencja Komisji trwa 5 lat. Siedziba Komisji to Bruksela. Posiada ponad 20 dyrekcji generalnych.
PARLAMENT EUROPEJSKI
Kompetencje Parlamentu:
uprawnienia w procesie legislacyjnym
uprawnienia budzetowe
uprawnienia kontrolne
Kadencja trwa 5 lat.Deputowani są wybierania w wyborach powszednich. Siedziba w Strasburgu. Sesje plenarne organizowane są raz na miesiąc. Działalnością parlamentu kieruje Prezydium wybierane przez posłów. Jest przewodniczacy i 14 wiceprzewodniczacych Decyzje zapadaja na podstawie bezwzględnej większościoddanych głosów. Liczba posłów to 732. polska ma 54 posłów w parlamencie europejskim.
TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI I SĄD I INSTANCJI
Zadania:
kontrola stosowania prawa wspólnotowego
interpretowanie prawa wspólnotowego
rozwój prawa wspólnotowego
Składa się z 25 sedziów. Adwokaci generalni powoływani na 8 lat. Przewodniczący Trybunału jest wybierany przez sędziów na 3 lata. Trybunał orzeka w składzie 3 lub 5 - ciu sedziów. Orzeczenia Trybunału sa ostateczne.
Sąd I instancji - powołany w 1987 r a funkcjonuje od 1989 r. Roztrzyga sprawy o mniejszym znaczeniu. Składa się z 25 sedziów powoływanych na 6 lat. Apeluje wobec orzeczeń sądu I instancji.
TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY
Ma zadanie badania zgodności z prawem i prawidłowości wszystkich wydatków i dochodów i ocenę racjonalności i prawidłowości zarządzania finansami. Po zamknięciu roku budżetowego sporzadza sprawozdanie z wykozystania budżetu, który stosuje się podstawą do uchwalenia przez Parlament Europejski absolutorium dla Komsji. Składa się z 25 osób mianowanych na 6 lat przez Radę Unii w drodze jednomyślnego głosowania.
5. PIERWOTNE ŹRÓDŁA PRAWA UNIJNEGO
6.CHARAKTERYSTYKA WTÓRNYCH ŹRÓDEŁ PRAWA WSPÓLNOTOWEGO
Rozporządzenia - akt największej mocy obowiązywania. Swoim zasięgiem obejmuje wszystkie państwa.
Dyrektywy - akt prawny, który może być kierowany wyłącznie do państwa członkowskiego.
decyzja - akt prawny dotyczacy konkretnego adresata. Może być kierowana do państwa, instytucji, przedsiębiorstwa a nawet konkretnych osób. Nakłada na adresata określone obowiązki bądź nadaje określone uprawnienia.
Zalecenia - nie ma mocy wiążącej, ich wprowadzenie w życie jest dobrowolne
opinie - są wydawane w postępowaniu wewnętrznym pomiędzy organami wspólnoty.
orzecznictwo trybunału Sprawiedliwości
CHARAKTERYSTYKA ETAPÓW INTEGRACJI GOSPODARCZEJ
SWOBODY JEDNOLITEGO RYNKU WEWNĘTRZNEGO I ICH CHARAKTERYSTYKA. OKRESY PRZEJŚCIOWE DLA POLSKI W ZAKRESIE TYCH SWOBÓD.
Swoboda przepływu towarów :
nie ma granic
nie ma ceł
jednolite standardy towarów - certyfikaty
harmonizacja produktów
Swoboda przepływu osób
prawo do pracy
prawo do życia
prawo osiedlania się
prawo korzystania ze świadczeń socjalnych
Swoboda przepływu usług
prawo do zakupu usług zagranicznych
prawo do sprzedaży usług w kraju własnym i w innych krajach
Swoboda przepływu kapitału:
prawo do samodzielnych tranzakcji finansowych nie związanych z przepływem towarów, usług czy osób
KORZYŚCI DLA POLSKI WYNIKAJĄCE Z JEDNOLITEGO RYNKU WEWNĘTRZNEGO
PROGRAMY POMOCOWE
SAPARD - program związany z modernizacją rolnictwa
ISPA - fundusz spójności. Przedakcesyjny instrument skierowany na osiągnięcie przez kraje kandydujące w zakresie transportu i ochrony środowiska
PHARE - wspieranie krajów w trasformacji ekonomicznej, przejścia od gospodarki planowanej do rynkowej oraz pomoc w spełnianiu warunków stawianych przyszłym członkom UE.
CELE I ZASADY WYKORZYSTANIA FUNDUSZY STRUKTURALNYCH
ZASADY:
Zasada koncentracji
zasada programowania
- ;- partnerstwa
dodatkowości
zasada substydialności
zasada monitorowania i oceny
Celem strategicznym jest rozwijanie konkurencyjnej gospoderki opartej na wiedzy i przedsiębiorczości.
CELE I ZASADY WYKORZYSTANIA FUNDUSZU SPÓJNOŚCI
Czasowy instrument pomocy dla najuboższych krajów UE
Preferowane duże projekty
Celem zminimalizowania różnic rozwoju poprzez inwestycje w infrastrukturę
*ochrona środowiska
*transport