19.10.2010
Wykład 4
Temat: Zasady techniki prawodawczej
Powinnyśmy posiąść Umiejętność czytania, znajdowania ważnych elementów i redagowanie regulaminów (istotne reguły).
Ważne książki o legislacji autorów takich jak: Stanisława Bronkowska, Adam Zieliński. Są to książki pisane na temat anatomii aktów prawnych.
Rozporządzenie z 20.06.2002 w sprawie zasad techniki prawodawczej, dziennik ustaw numer 100.
Zwraca uwagę na to:
Czy „pacjentowi” coś dolega? - diagnoza, nie można koncentrować się tylko na skutkach,
Czy koniecznie musze zmieniać przepisy, czy mogę „leczyć” narzędziami, które istnieją? - Czy umiejętnie wykorzystuję uprawnienia, które posiadam?
Nowe uprawnienia mogę kreować, kiedy obecne nie są skuteczne?
Liczne zarządzenia są wadą, są tworzone na zróżnicowanym poziomie.
Muszę znać cel
Kreacja rozwiązania
Przewidywanie skutków: ekonomicznych, społecznych, finansowych
Czy środki, które proponuję mogą prowadzić do sukcesu?
Zasady techniki prawodawczej:
Jeżeli się coś tworzy należy zasięgnąć opinii zainteresowanych. Ekspert to ten, który wie według swojej największej wiedzy i możliwości. Np. przed wojną przyjęto bardzo dobrze przygotowany kodeks zobowiązań. Był on bardzo solidnie opisany, dziś natomiast przepisy są często anonimowe.
Trzeba wiedzieć, jakie są skutki uregulowań.
Trzeba stworzyć przepis szczegółowo, wyczerpująco a nie, co chwilę odsyłać do innych ustaw. Ustawa powinna być tak skonstruowana, żeby nie było za dużo wyjątków. Im więcej wyjątków, tym mniej dojrzały tekst przepisu.
Trzeba trzymać się granic.
Ustawa nie może powtarzać przepisów zamieszczonych w innych ustawach, a co gorsze regulować je inaczej (Np. pojęcie przedsiębiorcy jest inaczej sformułowane w kodeksie a inaczej w innej ustawie)
W regulacjach nie powtarza się postanowień umów międzynarodowych (Np. religia w szkołach jest zapisana w konkordacie)
Przepisy ustawy reguluje się zwięźle i syntetycznie, unikając szczegółowości. W aktach niższego rzędu szczegółowość jest zbyt duża, a nie powinno tak być (Np. ustawa o przetargach - sprzyja patologiom, bo kupuje się gorsze i za więcej pieniędzy)
Nie wszystko da się uregulować.
Przepis powinien być zrozumiały dla adresatów, istotna jest zwięzłość.
Np. Ksiądz Tischner - Filozofia po góralsku - umiejętność prostego i zrozumiałego wysławiania się.
Zdania ustawy redaguje się unikając zdań wielokrotnie złożonych ( w przeciwieństwie do przepisów niemieckich)
Precyzja językowa, należy posługiwać się poprawnymi wyrażeniami językowymi w ich podstawowym znaczeniu. Wyrażenia w 3 językach:
Prawny - język tekstu prawnego
Prawniczy - pojęcia, jakie są w literaturze
Potoczny - rozbieżność między sensem potocznym a podstawowym jest duża.
W przepisach należy unikać określeń profesjonalnych, mających odpowiednik w języku powszechnym. Zwroty zapożyczone też powinno się tłumaczyć, Np. mobbing, mobber, mobbowanie, a powinno być nękanie
Wprowadzanie neologizmów, czyli nowych pojęć językowych.
Teksty regulujące pewną całość - Np. „Prawo” szkolnictwa wyższego. Istotny jest zwrot Prawo. Jeśli się go używa to jest tam kanon ideologiczny.
Przepis powinien regulować a nie informować. Przepis i prawo coś reguluje.
W ustawie nie zaleca się różnego rodzaju apeli, zaleceń itp. Np. kodeks etyczny - błędne pojęcie, Akademia prawa jazdy - to też błędna nazwa.
Układ aktu, ustawy:
Oznaczenie, tytuł - zwięzły,
Opisowe Np. Ustawa o …
Rzeczowe Np. Prawo o …
Przepisy merytoryczne:
Tworzę przepisy prawa materialnego, mówiące, kto i w jakich okolicznościach ma się jak zachować.
Kto stosuje prawa - relacje organów i określone kompetencje.
Przepisy o postępowaniu przed organami.
Przepisy odpowiedzialności - Np. jak będzie sankcja za niestosowanie się do regulaminu studiów
Przepisy o wejściu ustawy/przepisu w życie - przepisy końcowe mają duże znaczenie:
Przejściowe - przepisy obowiązujące na jakiś czas
Dostosowujące
Nowelizacja zamiast pakietu ustaw
Zredagować jakikolwiek tekst.
Lex non retro agi - prawo nie działa wstecz, ale w rzeczywistości działa. Np. z chwilą wejścia Polski do UE zaczęło obowiązywać wiele nowych przepisów międzynarodowych.
Rok akademicki 2010/2011
Semestr I, prof. AE dr hab. J. Wojtyła
Przedmiot: Prawo gospodarcze i prawo pracy (wykłady)
1