Wyklad z fizykoterapii 25.10.2006
Odpowiedzią tkanek ustroju ludzkiego i całego organizmu na działanie bodźców jest odczyn. Leczenie fizykalne opiera się na znajmości odzczynów i umiejętności ich wykorzystania.
RODZAJE ODCZYNÓW:
Progowy- uzyskany po zadziałaniu minimalną dawką bodźca
Normalny- uzyskany w wyniku zatosowania prawidłowiej dawki
Paradoksalny- charakteryzujący się odwrotnym obrazem do tego jaki jest uzyskiwany po zastosowaniu określonego bodźca- niejednokrotnie tak wystęujący przy zmianach chorobowych, które mogą się w takim przypadku ujawnić
Miejscowy- pierwotny ukazujący się w mijescu zadawania bodźca
Ogólny- tzn. wtórny- chrak. się reakcjami poszczególnych zespołów tkankowych, układów lub całego ustroju- powstaje w wynikuodruchowych zmian homeostatycznych
Odwaracalny- ustępuje po określonym czasie
Nieodwracalny- uszkadzający trwale tkankę- po przekroczeniu granicy tolerancji
NADWRAŻLIWOŚCI:
pierwotnej- samoistna, indywidualna odczynność
wtórnej- nabyta w wyniku:
przedawkowaniu bodźca
leczenie radiologiczne
alergie
zatrucie środowiska
Obniżonej nadwrażliwości:
1.patologiczna
stany pochorobowe
wyniszczenie organizmu- okresy rekowalescencji oraz spowodowane:
alkoholizmem
nikotynizmem
lekomanią
środkami odurzającymi
W mechaniźmie powstawania odczynu rozróżnia się:
fizykochemiczne zmiany bierne występujące na poziomie komórkowym i molekularnym, w m-scu absorbcji bodźca fizykalnego. Rozległość i głębokość wywołanych zmian jest prpoprcjonalna do wielkości dawki, czyli siły bodźca, zdoloności przenikania danej energi (mamy en. Fal elektromagnetyczną), ale zadziała tylko ta część, co została zaabsorbowana. Zmiany bierne przenikają na zasadzie rozproszenia i w wyniku działania mechanizmów homeostazy
reakcje czynnościowe- elemnet mechanizmów adaptacyjnych. Zalicza się do nich zmiany miejscowe powstałe w wyniku reaktywności komórek jako efekt drażnienia, czyli stymulacji. Wykonując takie działania stymulujące homeostazę możemu uzykać osłabienie reakcji przez przyzwyczajenie, czyli habituację. Ewentualnie wzmocnić reakcję tkanek w ramach syntetyzacji, czyli nałożenia się bodźców na siebie. Dostraczanie dawek w zabiegach, po każdym zabiegu bodźce sumują się i na tym polega wykonywanie zabiegów, wykonuje się pewną serię.
Dawka określa się:
miarami fizycznymi- ilość, moc, gęstość energii, czas trwania, pole powierzchni zabiegowej
absorbcji
transmijsi- przenikanie, przewodzenie
dyspersji- rozproszenie
wrtość połówkowa- głębokość w strukturach, na która dociera połowa energii danego bodźca mierzona na skórze
rdz tkanki docelowej
grubość struktur tkanki pośredniej
przeprowadzenie wywiadu na temat chorób, warunków życia, trybu życia, przypominać o tym, że po zabiegu musi 15min chodzić spokojnie!!!!!
Terapeuta musi mieć kontakt z pacjentem, być z nim w czasie zabiegu.
Efekty zabiegu zależą od
zastosowanej dawki
praw fizjologii
przekazu informacji
Prawo przemiany materii- podstawowe procesy regulacji życiowej to: przemiana materii i homeostaza (utrzymanie stałości środowiska wewnętrznego, bez względu na zmiany w środowisku zewnętrzynym), metabolizm, przekaz informacji.
Możliwe modyfikacje w postępowaniu:
a) wskazań i przeciwskazań
b) aktualnego stanu zdrowia pacjenta
c) stopnia zaawansowania procesu chorobowego (stan ostry, podostry mniejsze dawki, krótsze zabiegi, niż stany przewlekłe)
pod kątem występowania chrób współtowarzyszących
zastosowanie dawki, czasu zabiegu
ilości powtórzeń
fizykoterapię można stosować we wszystkich dziedzinach medycznych!!!!
w onkologii to tylko zabiegi wspomagające, nie przyczynowe!!!
Trzeba tak prowadzić swoje działania by zamierzony skutek osiągnąć
Zabiegami stramy się normalizować środowisko wewnętrzne, ale nie prestrajamy na inny poziom energetyczny- wtedy bardziej szkodzimy.
RYTM BIOLOGICZNY:
dobowe (godziny zabiegów i ich skutki, zależne od trybu życiA)
roczne
związane z naszym życiem
Zabiegi pobudzające, styulujące, podrażniające wykonuje się rano!!!
ZEGAR BIOLOGICZNY decyduje o naszym rozwoju- traktowanie dla odpowiedniego wieku. Jest inny od intelektualnego ilość dawek zależna od wieku. Ważna też gra hormonalna, termoregulacja.
Nie dostosowanie się do rytmów biologicznych może wywołać różne zakłócenia w postępowaniu leczniczym, zaburenia naczynkowo-sercowe. Przedawkowanie zabiegów może dać syndrom chronicznego zmęczenia (osoba nic nie robiąca, nagle zaczyna ćwiczyć, odchudać się i wsio na raz) i doprowadza swój organizm do wykończenia, czego skutkiem mogą być bóle mięśni, zaburzenie immunologiczne, krążeniowe itp.
OBLIGATORYJNE WSKAZANIA I PRZECIWSKAZANIA DO ZABIEGÓW FIZYKOTERAPEUTYCZNYCH:
Z powodu bodźcowego charakteru zabiegów fizykoterapeutycznych wynikują następujące przeciwskazania ogólne:
Ostre stany chorobowe
Chroby ze wskazaniem do zabiegów chirurgicznych (może być zaciemnienie obrazu)
Niewydolność krążenia
Niewydolność oddychania
Niewydolność wątroby
Niewydolność nerek
Niedoczynność/ nadczynność tarczycy
Cukrzyca
Miażdżyca naczyń krwionośnych
Nowotwory
Czynna gruźlica
Żółtaczka- każda
Ciąża i karmienie- może być ryzyko
Prostata
Alkoholizm
Narkomania
Ogniska zapalne np. zatok, korzeni zębów itp.
Grzybice
Choroby pasożytnicze
Przeziębienia
Zaburzenia czucia przyśrodkowego
BUDOWA I CZYNNOŚCI SKÓRY:
Traktowana jako narząd przez swoje czynności:
osłaniające
izolująca
ochrona mechaniczna, fizyczna, bakteryjna
regulacja cieplna ustroju
wydalnicza
regulacja wodno-oddechowa
zakończenia czuciowe:dotyku,bólu, ucisku, ciepła, uwodnienia
zakończenia nerwów ruchowych
metabolizm
składa się z:
naskórka
skóry właściwej
tkanki podskórnej
NASKÓREK:
Część zrogowaciała z płaszczem lipidowym (ochrona skóry). Tu są kom., które straciły wodę i one tworzą łuskę z malutkimi przerwami, przez które jest wymiana z zew do wew. Inne m-sca wym to ujścia potowo-łojowe. Prócz tłusczu jest białko-odporne chemicznie. Zapogiega utracie wilogotności i zmianie środowiska.
Warstwa rozrodcza:
jasna- rozpozyna się proces rogowacenia
ziarnista- żywa kom- tu są kom. Langerharsta-wchodzą w system immunologiczny, one chronią przed alergiami
kolczysta- żywa kom- procesy związane z pigmentacją- ochrona przed promieniowaniem UV
W tej części skóry pochłania promieniowanie cieplne ciał rozgrzanych do tem do 200st C
Tu zachodzi 20% zjawisk związanych absorbcją prom świetlnego i cieplnego
SKÓRA WŁAŚCIWA:
Budowa strukturalna:
- wypustki: brodawki - wymiana między skórą właściwą, a naskórkiem
z różnych kom, włókien sprężystych, co stanowi elastyczną siatkę
zachodzi +70% zjawisk związanych z absorbcją prom cieplnym i świetlnym
tu też jest pochałniane promieniowanie wysyłane przez ciała rozgrzane do tem 80st C, czyli czerwonego żaru
WARSTWA PODSKÓRNA:
funkcja zapasowa- składniki odżywcze
płaszcz z termoregulacji ustroju
tk. Łączna, tłuszczowa
pochłaniane promieniowanie wysyłane przez ciała o tem +1000st C, czyli białego żaru
błony śluzowe
naczynia włosowate
naskórek połączony ze skórą właściwą przez brodawki!!! (ważne)