 | Pobierz cały dokument mozgowy.substrat.emocji.z.uwzglednieniem.roli.doc Rozmiar 61 KB |
Mózgowy substrat emocji z uwzględnieniem roli specyficznych neuroprzekaźników.
Wstęp
Według modeli kołowych afektu, całe bogactwo emocji można sprowadzić do poznawczej interpretacji dwóch podstawowych wymiarów oceny bodźca: pobudzenia i walencji lub też motywacji do zbliżania się i oddalania [Posner, et al. 2005]. Zgodnie z tym modelem, w mózgu rzeczywiście można zidentyfikować obwody odpowiedzialne za wzbudzenie odpowiedzi apetytywnych i awersyjnych, a także struktury neuronalne integrujące informacje o emocjonalnych doświadczeniach z bodźcem.
Reakcje apetytywne
W reakcjach apetytywnych główną rolę odgrywa układ transmisji dopaminergicznej, a w szczególności szlak mezolimbiczny, mający swój początek w brzusznym obszarze nakrywki. Najważniejszą jego częścią z punktu widzenia emocji jest jądro półleżące, wchodzące w skład brzusznego prążkowia, biorące udział w generowaniu pozytywnego pobudzenia, facylitacji efektów nagradzania oraz reakcji zbliżania się [Ikemoto i Panskepp, 1999]. Należy również wspomnieć, że neurony dopaminergiczne w brzusznym prążkowiu są ściśle związane z procesem warunkowania instrumentalnego z użyciem nagród. Wskazuje na to przykładowo fakt, że elektryczne drażnienie brzusznego prążkowia u szczurów, za każdym razem gdy nacisnęły one dźwignię, powoduje u nich wykształcenie się tzw. reakcji samodrażnienia, czyli nieustannego skupiania się na naciskaniu dźwigni.
O ile układ dopaminergiczny w jądrze półleżącym jest związany z motywacją zbliżania się ku bodźcowi, o tyle układ opioidowy w tej strukturze jest związany z odczuwaniem przyjemności ze styczności z bodźcem [Berridge, et al. 2009].
Reakcje awersyjne
Z motywacją do oddalania się od bodźca związany jest układ transmisji serotoninergicznej, mający swój początek w jądrach szwu. Jego aktywność hamuje układ dopaminergiczny w międzymózgowiu, usuwając tym samym motywację do zbliżania się i facylitując działanie strachu [Tops, et al. 2009].
 | Pobierz cały dokument mozgowy.substrat.emocji.z.uwzglednieniem.roli.doc rozmiar 61 KB |