Etyka środowiskowa a edukacja ekologiczna, pedagogika psychologia coaching doradztwo

Człowiek w świecie przyrody.
Narasta potrzeba poszerzenia przedmiotu etycznego wartościowania i poddania moralnej ocenie rożnych form działalności człowieka w świecie przyrody. Zbliżająca się katastrofa ekologiczna uzmysławia mi, że dotychczasowe relacje ludzi z naturą są zaprzeczeniem pożądanego stanu symbiotycznej harmonii.

Zależności między etyką ekologiczną a środowiskową.
Etyka ekologiczna głosi tezę, że odpowiednio ukształtowana moralność jest istotnym regulatorem związków człowieka ze światem pozaludzkim. To właśnie oddziaływanie człowieka na przyrodnicze otoczenie może dokonywać się w sposób niekontrolowany, żywiołowy, z wszystkimi negatywnymi skutkami takiego stanu rzeczy, ale także może kierować się określonymi regułami, wartościami i wskazaniami, które dostarcza refleksja etyczna. W świetle problematyki ekologicznej moralna odpowiedzialność człowieka, tradycyjnie ograniczona do obszaru stosunków interpersonalnych, obecnie nabiera nowych wymiarów. Przede wszystkim myśl etyczna, zorientowana na problematykę ochrony środowiska, odwołując się do świata wartości może dostarczyć argumentów na rzecz zmiany dotychczasowego instrumentalnego stosunku ludzi do przyrody oraz kierować pod naszym adresem moralne zobowiązanie do respektowania fundamentalnych praw życia i całego otoczenia przyrodniczego. Naczelnym celem etyki środowiskowej jest więc aktywne wspieranie tych wszystkich wysiłków, które prowadzą do obrony świata przyrody przed ludzką agresją i działaniami destrukcyjnymi oraz do obrony samego człowieka, jako jednostki i gatunku, przed powodowanymi przez niego samego negatywnymi skutkami degradacji środowiska.

Konflikty człowieka z przyrodą.
W działaniach zmierzających do urzeczywistnienia owego celu etyka odwołuje się do tych możliwości, jakie ma do własnej dyspozycji. Przede wszystkim pragnie wypracować określony model aksjologicznych preferencji w relacjach człowieka ze środowiskiem. Wartości moralne, które w tradycyjnej etyce określały kształt stosunków wyłącznie międzyludzkich, teraz mają także wywierać doniosły wpływ na kształtowanie relacji człowieka z przyrodą. Spełniałyby więc istotną rolę w łagodzeniu możliwych konfliktów między człowiekiem a przyrodą oraz wspomagałyby w dokonywaniu takich wyborów, które w efekcie będą sprzyjały zachowaniu równowagi ekologicznej w sytuacjach, gdy człowiek interweniuje w świat przyrody, przystosowując ją do swoich potrzeb. Należy podkreślić, że etyka środowiskowa koncentruje swoje zainteresowania przede wszystkim na tych wartościach, które będą sprzyjały zachowaniu życia oraz równowagi i harmonii ekosystemów. Przy czym mocno akcentowany jest tu związek refleksji teoretycznej z oczekiwaniami o charakterze praktycznym. Zadaniem teorii jest zbudowanie i uzasadnienie określonego systemu wartości i norm, który za sprawą edukacji ekologicznej zostanie wpisany w sferę świadomości indywidualnej i społecznej, kształtując postawy i zachowania, wywierające korzystny wpływ na całokształt relacji człowieka i jego przyrodniczego otoczenia.

Wnioski na podstawie powyższych rozważań.
Na podstawie powyższych faktów można wysnuć wniosek, że etyka środowiskowa i edukacja ekologiczna to dwie dziedziny nauki, które są ściśle ze sobą związane. Etyka uczy, że człowiek ma być opiekuńczy i przyjazny wobec środowiska, natomiast edukacja ekologiczna wskazuje konkretne sposoby, według których człowiek musi ochraniać otaczającą go przyrodę. Do głównych celów edukacji środowiskowej należą więc: informowanie o podstawowych problemach środowiskowych, zwracanie uwagi na związki przyczynowo-skutkowe wszelkich procesów środowiskowych, wdrażanie umiejętności interdyscyplinarnego myślenia i rozumowania, nauczanie podstaw ekologicznie zrównoważonego użytkowania i ochrony środowiska, nauczanie oszczędnego korzystania z zasobów przyrody, kształtowanie etyki zabraniającej działań przeciwko środowisku i człowiekowi, kształtowanie nawyków kultury ekologicznej, zaszczepianie potrzeby przestrzegania norm i zakazów ekologicznych oraz wyrabianie potrzeby i umiejętności współdziałania w ochronie środowiska. Za ostateczny cel działania edukacji ekologicznej i związanej z nią etyki środowiskowej jest zbudzenie w człowieku miłości do przyrody.

BIBLIOGRAFIA
1. „ Ochrona środowiska przyrodniczego „ Grzegorz Dobrzański, Bożena M. Dobrzańska , Dariusz Kiełczewski;
2. „ Człowiek wobec świata „ - pod red . Zbigniewa Hulla i Witolda Tulibackiego , Olsztyn 1996 r .
3. „ Ekologia „ E. Odum - Wybrane aspekty świadomości ekologicznej , Warszawa1969 r .