POLITECHNIKA LUBELSKA	Laboratorium metrologii
Nazwisko i imię: Banach Piotr Głos Jacek	Grupa ED 6.1	Nr Ćw. 20	Temat ćwiczenia: Zastosowanie kompensatorów prądu stałego
Data wykonania ćw: 18-,5-99	Data sprawdzenia:		Ocena:	Podpis:

1 Pomiar woltomierzem napięć ogniw używanych w ćwiczeniu.

Ogniwo1 =1,25V ogniwo2 =0,24V ogniwo3=4,55V ogniwo4=4,42V

2. Wyznaczenie błędu czułości dla różnych wartości opornika R_W reprezentującego rezystancję wewnętrzną źródła E_X.

Schemat układu pomiarowego:

Spis przyrządów pomiarowych:

-- U- zasilacz stabilizowany Z-3020, PL-P3-180-E6/

--
- akumulator1,2V

-- G- galwanometr ze wskazówką świetlną M17/6, magnetoelektryczny 7324-55, PL-P3-307-E6

-- miliamperomierz magnetoelektryczny- zakres 3mA (60 działek), kl. 0,5 PL-P3-521-E6

--
- opornik dekadowy DR6-16, WSInż-EM-43-3/948P

--
- opornik wzorcowy RN-1, 1 kΩ, kl. 0,01 PL-P3-267-E6

--
- opornik dekadowy DR5b-16, PL-P3-337-E6-M

Lp	IP	Rr	RW	RN	ΔRr	EX	Δα	Δ EX	δS	δEX	S
		μA	Ω	Ω	Ω	Ω	V	dz	mV	%	%	dz/V
1	126	25845	0	1000	1	0,126	1	0,126	1	11,9	7937
2							10		10			13	1,26	10		10317
3							110		10			13	1,26	10		10317
4							1110		10			12	1,26	10		9524
5							11110		10			5	1,26	10		3968

Przykładowe obliczenia:

E_X = I_P⋅R_N = 0,126mA⋅1000Ω = 0,126V

ΔE_X = I_P⋅ΔR_r = 0,126mA⋅1Ω= 0,126mV

S =

3. Pomiar metodą podstawienia ogniwa wzorcowego E_N kompensatorem o stałym prądzie.

Schemat układu pomiarowego:

Spis przyrządów pomiarowych:

-- kompensator PL-P3-162-E6/

-- G- galwanometr ze wskazówką świetlną M17/6, magnetoelektryczny 7324-55, PL-P3-307-E6

--
- opornik dekadowy DR6-16, WSInż-EM-43-3/948P

--
- ogniwo badane (ogniwo Westona), WSInż-EM-43/3/69/M

--
- ogniwo wzorcowe, kl.0,005 PL-P3-274—E6/

-- U- ogniwo 4,5 V

-- mikroamperomierz magnetoelektryczny- kl. 0,5 zakres 75 dz, PL-P3-46-E6

Przeprowadzone pomiary:

I_P = 100 μA R_N = 90487 Ω E_N = 1,01726 V

E_X = I_P⋅R_N = 100⋅10^-6⋅90487 =0,90487 V

Ogniwo 1 = 1,27736 V

Ogniwo 2 = 0,28669V

Ogniwo 3 = 4,7227V

4. Wnioski.

Celem ćwiczenia było poznanie zastosowań i własności kompensatorów napięciowych prądu stałego.

W pierwszym punkcie ćwiczenia wyznaczaliśmy błąd czułości w zależności od wartości rezystancji wewnętrznej źródła. Na podstawie wykreślonej charakterystyki S=f(R_W) możemy stwierdzamy, że czułość maleje wraz ze wzrostem R_W, natomiast błąd czułości maleje wraz ze zmniejszaniem się tej rezystancji. Przy wyborze rezystora R_r należy kierować się możliwością uzyskania większej płynności regulacji.

W drugim punkcie ćwiczenia dokonaliśmy wzorcowania ogniwa E_N. Mierzyliśmy SEM ogniwa korzystając z metody podstawienia. Błąd pomiaru napięcia jałowego ogniwa badanego jest równy klasie ogniwa wzorcowego. Z tego względu jest to metoda bardzo dokładna. Wyznaczony doświadczalnie błąd czułości jest bardzo mały co świadczy o dużej dokładności zastosowanej metody pomiaru.

Na podstawie przeprowadzonego ćwiczenia i analizy uzyskanych pomiarów widać, że kompensatory pracujące przy stałym prądzie I_P są najdokładniejszymi narzędziami pomiaru wielkości elektrycznych, które da się przetworzyć na napięcie. Błędy występujące przy pomiarach kompensatorami wynikają z niedokładności elementów współpracujących z kompensatorami tzn. z niestabilności napięcia E_W, niestabilności źródła zasilania oraz błędów wnoszonych przez wskaźnik równowagi.

U

E_X

R_r

R_N

R_W

mA

W

I_P

G

W

do E_X komp.

1

μA

I_p

U

E_X

R_r

W

G

E_W

Telep W

Galw.

Telep K

Szab

Kompensator

Rw [Ω]

2

E_N

E_X

P

1

2

---