Wykład 11. (1)
Zdolnościami nazywamy te możliwości podmiotu, które określają, czy sposoby funkcjonowania psychicznego, niezbędne do efektywności jakiegoś działania, znajdują się w repertuarze dostępnym jednostce (np. czy dysponuje ona potrzebnym rodzajem operacji myślowych, czy potrafi dokonywać analizy spostrzeżeniowej, itp.). Są, więc narzędziami, którymi człowiek może się posługiwać w działaniu (instrumentalnymi wyznacznikami sprawności człowieka).
Wykład 11. (2)
Kryteria podziału (klasyfikacji) zdolności:
1. zakres (zdolności ogólne i specyficzne);
2. treść (np. zdolności plastyczne, muzyczne);
3. geneza (zdolności wrodzone i nabyte; zdolności
specyficznie ludzkie i zdolności zwierzęce).
Wykład 11. (3)
Definicje inteligencji
Inteligencja to:
- ogólny, niezróżnicowany czynnik, na który składają
się procesy wnioskowania i rozumowania (C. D.
Spearman);
- specyficzna zdolność adaptacyjna właściwa
zarówno człowiekowi, jak i zwierzętom (W. Stern);
- zdolność do uczenia się (behawioryści);
- względnie stała, charakterystyczna dla jednostki
efektywność wykonywania zadań, głównie
intelektualnych. Inteligencja = zdolności
(psychologowie radzieccy);
- zdolność rozwiązywania problemów (J. Piaget);
- zdolność przetwarzania informacji (E. Hunt);
- zjawisko, które mierzą testy inteligencji (E. G.
Boring).
Wykład 11. (4)
Inteligencja A - potencjał intelektualny organizmu zdeterminowany wyposażeniem genetycznym (D. O Hebb);
Inteligencja B - zdolności intelektualne przejawiające się w zachowaniu. Wynik interakcji inteligencji A i środowiska (D. O. Hebb);
Inteligencja C (psychometryczna) - zachowania, które ujawniają się w badaniach na podstawie testów inteligencji (P. E. Vernon).