PALEONTOLOGIA - TEORIA
Stratygrafia - dział geologii historycznej, zajmujący się badaniem wieku i następstwa wiekowego skał oraz ich występowaniem w czasie i przestrzeni.
Biostratygrafia - dział stratygrafii, który zajmuje się ustalaniem następstwa wiekowego skał skorupy ziemskiej na podstawie skamieniałości.
Skamieniałość - szczątki organizmów żywych, jak również ślady ich działalności życiowej, które zachowały się do dziś.
Fosylizacja - suma procesów, którym uległy martwe organizmy lub ich fragmenty albo ślady ich działania (np. tropy) przechodząc w stan kopalny.
Przykłady procesów fosylizacyjnych:
karbonizacja (uwęglenie) - stopniowy wzrost procentowy zawartości węgla
sylifikacja (skrzemionkowanie) - wzrost zawartości krzemionki
kalcytyzacja - wzrost zawartości kalcytu
dolomityzacja - wzrost zawartości dolomitu
fosforytyzacja - wzrost zawartości fosforytów
krystalizacja
rekrystalizacja
Wśród skamieniałości wyróżnia się skamieniałości strukturalne oraz ichnoskamieniałości (ślady na powierzchni osadu - ślady spoczynku).
Stany zachowania skamieniałości:
1. odlew - powstaje w wyniku rozpuszczenia się szkieletu danego organizmu
2. odcisk - zewnętrzna część szkieletu utrwalona w skale
3. ośródka - odlewy wewnętrznej powierzchni
4. ośródka urzeźbiona - odlewy zewnętrzne
Skamieniałości śladowe:
- ślady poruszania się zwierząt (np. tropy gadów, ślady pełzania trylobitów)
- domostwa (np. nory raków, drążenia skałotoczy)
- ślady żerowania (np. drapieżnictwo krabów jest widoczne w postaci uszkodzeń na muszlach mięczaków)
- kopalne odchody czyli koprolity
Ze względu na tryb życia organizmy wodne podzielono na:
a) plankton
b) bentos
c) nekton
Skamieniałość przewodnia:
- reprezentowana powszechnie
- łatwo rozpoznawalna
- szybko ewoluuje
- krótki zasięg stratygraficzny
- szerokie rozprzestrzenienie geograficzne
Znaczenie skamieniałości:
1. stratygraficzne - określanie wieku
2. paleośrodowiskowe - określanie warunków
3. skałotwórcze - składnik skał
Systematyka - polega na opisie różnorodności organizmów, badaniu jej przyczyn oraz na łączeniu organizmów w grupy według ustalonych reguł:
- naturalna - polegająca na grupowaniu skamieniałości według ich pokrewieństwa
- sztuczna - oparta na podobieństwie w budowie, które nie zawsze musi odzwierciedlać ewolucyjne pokrewieństwo
Gatunek - stanowią osobniki, które mogą się rozmnażać, dawać płodne potomstwo; populacja w obrębie której zachodzi swobodny przepływ genów.
Litostratygrafia - dziedzina stratygrafii, która zajmuje się porządkowaniem skał skorupy ziemskiej na podstawie ich głównych cech litologicznych i ich zmienności.