ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE
1. Istota zarządzania strategicznego
zarządzanie strategiczne (zintegrowane, kompleksowe) opiera się na idei dopasowania organizacji do otoczenia (środowiska), a tam gdzie to możliwe zdobywanie nad nim kontroli.
Proces zarządzania strategicznego składa się z następujących etapów:
analiza strategiczna
generowanie wyjściowych wariantów strategii
ocena i wybór strategii
wdrożenie strategii
kontrola i weryfikacja strategii
Opracowując system zarządzania strategicznego należy dążyć by były powiązane ze sobą następujące elementy:
strategiczne planowanie, okresowe planowanie i zarządzanie przez stawianie celów
strategiczne planowanie, organizacja i kultura przedsiębiorstwa
wytyczanie celów, systemy motywowania i awansu.
Cechy planowania strategicznego
kompleksowość
kreatywność
antycypacja
Planowanie rozwoju organizacji oparte powinno być na strategii, która jest szansą na:
tworzenie długofalowej wizji rozwojowej oraz koordynację o hierarchizację działań
rozwój danej organizacji
poprawę funkcjonowania organizacji
rozwiązywania problemów oraz przewidywanie części z nich , zanim powstaną
reagowanie na zmieniające się otoczenie
zwiększenie wiarygodności wobec partnerów zewnętrznych
właściwą promocję organizacji
2. Strategia
strategia pochodzi od greckiego słowa „strategos”- prowadzenie wojny
strategia - jest ogólnym programem, zbiorem sposobów lub zasad określania celów i mierzeń organizacji oraz przyjęcia kierunków działania (realizacji) z uwzględnieniem reakcji na otoczenie.
Strategia rozwoju- jest to określana koncepcja świadomego i systemowego sterowania rozwojem społeczno- gospodarczym organizacji, które dotyczy rozwiązań podstawowych, decydujących o kierunkach, tempie i skali tegoż rozwoju.
Model strategii
|
DOMENA DZIAŁANIA |
|
|
|
|
|
|
STRATEGICZNA PRZEWAGA |
|
|
|
|
STRATEGICZNE CELE |
|
Domena- gdzie i komu przedsiębiorstwo zamierza sprzedawać swoje produkty (lub usługi)
Przewaga strategiczna- aby w danej domenie być bardziej atrakcyjnym niż inni (np. marka produktu, unikatowa technologia, dogodna lokalizacja, sprawny serwis itp.)
Cele strategiczne- określają co konkretne przedsiębiorstwo chce osiągnąć w kolejnych okresach i pozwalają kontrolować czy firma osiągnie sukces.
Programy funkcjonalne działania- są przełożeniem koncepcji strategii na konkretne działania, na każdym stanowisku pracy, na codzienne programy zachowania każdego pracownika.
Etapy tworzenia i realizacji strategii:
diagnoza sytuacji
sformułowanie celów i strategii
ewaluacja strategii
wcielanie strategii w życie
systemy kontroli strategicznej
Analiza SWOT jest etapem wstępnym strategii. Obejmuje dwa czynniki wewnętrzne:
słabe strony
mocne strony
i zewnętrzne:
szanse
zagrożenia
CZYNNIKI WEWNĘTRZNE |
CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE |
||
|
|
|
|
Cele strategii- określają kierunek i zakres działania organizacji
Cele obejmują triadę relacji między: rolą- misją-zadaniem
Formułowanie strategii:
wybór miejsca- instytucje, umocowanie
zasada koncentracji środków
zasada zdecydowanego uderzenia
zasada elastycznego planowania
Podstawowymi kryteriami oceny strategii są:
wewnętrzna spójność i zgodność
zgodność z otoczeniem (makro)
odpowiedniość w stosunku do dostępnych zasobów
satysfakcjonujący poziom ryzyka
odpowiedni horyzont
wykonalność
Komponenty strategii:
informacja
innowacja
wdrożenie
Każda organizacja, która opracowała i wdrożyła strategię rozwoju powinna kierować się następującą zasadą strategiczną:
„Rób to, co jest potrzebne, co potrafisz robić dobrze i staraj się to robić jeszcze lepiej”
3. Analiza SWOT
Analiza możliwości rozwoju organizacji.
Czynniki, zjawiska i procesy zewnętrzne |
Szanse |
Zagrożenia |
|
Czynniki, zjawiska i procesy wewnętrzne |
Silne strony |
Słabe strony |
|
|
Czynniki, zjawiska i procesy pozytywne |
Czynniki, zjawiska i procesy negatywne |
|
|
Siły są pochodną posiadanych zasobów oraz prawidłowego nimi zarządzania
Słabości firmy są pochodną strategii lub też złego zarządzania
Słabe i mocne strony mogą mieć charakter materialny jak i niematerialny.
Lista szans i zagrożeń obejmuje najczęściej :
obszar ogólnych zmian politycznych, ekonomicznych i społecznych
obszar zmian rynkowych
obszar zmian konstrukcyjnych, technologicznych, materiałowych
obszar organizacji konkurencyjnych i współdziałających
Określenie sił i słabości jest diagnozą
Określenie szans i zagrożeń jest prognozą
Połączenie diagnozy i prognozy stanowi syntezę, która jest podstawą sporządzania strategii.
DIAGNOZA SYTUACJI
Pozytywne- sformułowanie celu i strategii
Negatywne- rezygnacja
SZANSE PRZEPROWADZENIA ZMIAN
Materialne
Społeczne
Kulturowe
Polityczne
Przestrzenne
klimatyczne
Wartości
Przywództwo
Prawa o procedury
Środki i siła perswazji
Kadry
Motywacje
Kontrola
Komunikacja pozioma i pionowa