INSTRUMENTY WALKI Z BEZROBOCIEM

• AKTYWNE METODY WALKI Z BEZROBOCIEM

Polegają na tworzeniu nowych miejsc pracy i stymulowaniu rozwoju. Aktywna polityka zatrudniania dzieli się na politykę makroekonomiczną i specjalne instrumenty polityki zatrudniania. Pierwszy sposób polega na stymulowaniu popytu globalnego przez instrumenty pieniężne. Ma to prowadzić do wzrostu popytu na siłę roboczą. Instrumenty specjalne to:

1. Programy państwowe - tworzenie miejsc pracy, czyli roboty publiczne eliminujące bezczynność bezrobotnych i skracające ich czas oczekiwania na pracę, to przedsięwzięcia organizowane przez państwo, poprawiają stan zagospodarowania kraju.

2. Subsydiowanie zatrudniania - bezpośrednie (pokrywanie części płac) lub pośrednie (ulgi podatkowe proporcjonalne do liczby nowozatrudnionych).

3. Szkolenia zawodowe - kursy, przeszkolenia, doradztwo zawodowe.

4. Stymulowanie rozwoju - małych i średnich przedsiębiorstw przez sprzyjanie działalności gospodarczej, tworzenie nowych sfer gospodarczych, system zasiłków celowych na zakładanie własnych firm; jest to popularne w krajach wysoko rozwiniętych.'

5. Równoważenie rynku pracy - w układzie regionalnym; aktywna działalność wojewódzkich i regionalnych organów zatrudniania.

Aktywne metody walki mają charakter pro zatrudnieniowy, dają szansę zatrudniania i aktywizacji bezrobotnych, służą głównie wpływaniu na wzrost popytu na siłę roboczą.

• PASYWNE METODY WALKI Z BEZROBOCIEM

Polegają na wypłacaniu zasiłku i akcjach humanitarnych. Metody pasywne koncentrują się na łagodzeniu ujemnych skutków bezrobocia, dążą do ograniczenia podaży siły roboczej. Podstawowy instrument tych metod to:

1. Zasiłek - pełniący funkcję rekompensującą ale i motywacyjną; ma chronić bezrobotnych przed pogorszeniem się warunków życiowych i motywować do podjęcia miejsc pracy i stymulować rozwój pracy (od 1. Czerwca 2000 zasiłek = 434 zł 90 gr - dane z Rzeczpospolitej).

2. Zasiłki z funduszu pomocy społecznej.

3. Jednorazowe odszkodowania - dla osób zwolnionych z pracy.

4. Ubezpieczenia na wypadek bezrobocia.

5. Przepisy umożliwiające przejście na wcześniejszą emeryturę (ograniczenie podaży).

6. Praca w niepełnym wymiarze (na pół etatu, popularne w Szwecji, gdzie ¼ zatrudnionych tak pracuje).

7. Worksharing - dzielenie pracy między większą liczbę bezrobotnych przez ograniczenie godzin nadliczbowych, skracanie czasu pracy.

8. Wydłużanie czasu urlopów, nauki.

9. Zakaz podejmowania pracy przez cudzoziemców (bardzo restrykcyjne; Niemcy, Japonia).

10. Przepisy ułatwiające wyjazdy za granicę.

NIEEFEKTYWNE METODY WALKI PAŃSTWA Z BEZROBOCIEM:

• subwencjonowanie gospodarki - paÅ„stwo może przysyÅ‚ać dotacje przedsiÄ™biorstwom I przez to poprawić ich sytuacjÄ™ ekonomicznÄ…, podnoszÄ…c przy tym poziom zatrudnienia,

• zmniejszajÄ…c poziom siÅ‚y roboczej np. poprzez wczeÅ›niejsze emerytury I krótszy tydzieÅ„ pracy,

• wspierajÄ…c przedsiÄ™biorczość.

Powyższe sposoby są nieefektywne, gdyż wykorzystywanie publicznych pieniędzy jest znacznie mniej efektywne niż prywatna inicjatywa, subwencjonowanie zmniejsza efektywność gospodarowania zwłaszcza na rynku globalnym i powoduje nawarstwienie się problemów, które będzie trzeba rozwiązać w przyszłości. Z kolei ograniczenie czasu pracy przynosi złudne rezultaty, ponieważ podnosi koszty pracy ponoszone przez podmioty gospodarcze, co powoduje, że przestaje się opłacać zatrudniać nowych pracowników, a zaczyna się opłacać ich zwalniać.

Doświadczenia wielu państw wykazały, że jedynym sposobem na ograniczenie bezrobocia jest z punktu widzenia państwa nie przeszkadzanie. Rząd powinien:

• ograniczyć swoja rolÄ™ w gospodarce np. poprzez szerokÄ… prywatyzacjÄ™ (konkurencyjność przynosi wzrost gospodarczy i w konsekwencji wzrost zatrudnienia),

• znosić bariery administracyjne utrudniajÄ…ce rozwój (biurokracja, koncesje, zezwolenia) i przeciwdziaÅ‚ać korupcji,

• utrzymywać niskie obciążenia podatkowe i skÅ‚adkowe (ZUS).

---