Obiekt - wyodrębniony element rzeczywistości, posiadający pewien zestaw właściwości jednoznacznie go opisujących.

w definicji informatycznej obiekt posiada:

- atrybuty (dane opisujące obiekt)

- metody (procedury operujące na atrybutach)

System (gr. systema - rzecz złożona) zbiór obiektów, powiązanych ze sobą relacjami w taki sposób, że stanowią one całość zdolną do funkcjonowania w określony sposób

Podstawowe cechy systemu:

- granica systemu

- wejście i wyjście

- obiekty składowe

- stan systemu

- zdarzenie

Czynność - zbiór niepodzielnych, na danym poziomie abstrakcji, działań, w wyniku których ulega zmianie stan systemu

Proces - uporządkowany w czasie zbiór czynności

● najprostszy, graficzny, model procesu nazywany jest Flowchartem

● czy proces jest obiektem?

Organizacja

- (przedmiotowe lub rzeczowe) pewien obiekt, który można odróżnić od innych,

- (atrybutowe) cecha obiektów złożonych,nazywana zorganizowaniem,

- (czynnościowe) tworzenie organizacji, inaczej zwane organizowaniem

Całość, której składniki przyczyniają się do powodzenia całości (jako „powodzenie”

rozumiemy realizację misji organizacji)

● Całość, która przyczynia się do powodzenia swych części (potrzeb, zamierzeń i ambicji)

● a więc organizacja jest systemem :-)

Podsystemy organizacji (organizacja Leavitt'a)

● P. celów i wartości - misja i strategia organizacji (zarówno zewnętrzna jak i wewnętrzna),

● P. psychospołeczny - uczestnicy organizacji i ich wzajemne relacje,

● P. struktury - podział zadań, uprawnienia, przepływ informacji, schemat organizacyjny,

● P. techniczny - technologie, know-how, maszyny i urządzenia, budynki itp.

● P. zarządzania - mechanizmy koordynacji w/w podsystemów w procesach podejmowania decyzji

Organizacja Leavitt'a:

Zarządzanie to sztuka bądź praktyka rozumnego stosowania środków dla osiągnięcia wyznaczonych celów.

Podstawowe funkcje zarządzania:

- planowanie,

- organizowanie,

- kierowanie (motywowanie),

- kontrolowanie

Funkcje zarządzania

● Planowanie to określenie optymalnej sekwencji przyszłych działań oraz środków

niezbędnych do ich zrealizowania, tak aby osiągnąć wyznaczone cele organizacji

● Organizowanie to proces porządkowania, przydzielania, koordynowania działań i

zasobów poszczególnych członków organizacji, które w najlepszy sposób pozwoli zrealizować

określony plan

● Kierowanie to proces przewodzenia oraz motywowania członków organizacji tak, aby

można było wspólnie osiągnąć cele wytyczone w funkcjach planowania i organizowania

● Kontrolowanie to proces zmierzający do zapewniania, żeby rzeczywiste działania były

zgodne z planowanymi, to obserwacja i systematyczne wprowadzanie korekt do

bieżących działań dla ułatwienia realizacji celów.

Struktura organizacji wg. Mintzberga

Wierzchołek strategiczny - naczelne kierownictwo wraz z osobistym personelem

pomocniczym

Rdzeń operacyjny - pracownicy wykonawczy w obszarze działalności podstawowej.

- zapewniają materiały do produkcji i/lub świadczenia usług,

- wykonują produkty i/lub usługę

- rozprowadzają produkt i/lub usługę

Linia średnia - kierownicy stopni pośrednich (od majstra - brygadzisty, po dyrektorów

poszczególnych działów)

● Technostruktura - formułowanie, aktualizowanie i kontrolowanie standardów

przestrzeganych w firmie (konstruktorzy, technolodzy, kontrolerzy, laboratoria

badawcze itp.)

● Personel pomocniczy - pracownicy „sztabowi” i obsługa

Typy organizacji wg. Mintzberga:

- Struktura prosta (małe firmy, sklepiki, zakłady rzemieślnicze itp.)

- Biurokracja maszynowa (średnie i duże jednobranżowe przedsiębiorstwa - np. McDonalds,

urzędy i instytucje państwowe itp.),

- Biurokracja profesjonalna (szkoły, szpitale, przedsiębiorstwa projektowe, itp.)

- Forma dywizjonalna (wielkie wielobranżowe koncerny),

- Adhockracja (jednostki badawcze, agencje reklamowe, firmy konsultingowe, fundacje)

Nowoczesna organizacja

● wyspecjalizowana,

● wykorzystująca możliwości,

● nowatorska,

● heterarchiczna

Przyszłościowe typy organizacji

● Organizacje uczące się,

● sieciowe,

● wirtualne,

● biologiczne,

● fraktalne,

● holoniczne,

● holograficzne,

● hipertekstowe

Przedsiębiorstwo

● wyodrębniona prawnie, organizacyjnie i ekonomicznie organizacja prowadząca

działalność gospodarczą w celu osiągnięcia zysku.

● podmiot gospodarczy produkujący i/lub sprzedający na rachunek właściciela

produkty i/lub usługi, którego wyłącznym lub jednym z wielu celów jest osiąganie

zysku.

Otoczenie dalsze - analiza otoczenia dalszego służy poznaniu potencjalnych trendów i możliwych kierunków rozwoju.

Otoczenie bliższe - analiza otoczenia bliższego służy analizie sił istotnych dla domeny przedsiębiorstwa.

Struktura otoczenia - dalsze

● makroekonomiczne - analiza makroekonomiczna polega na obserwacji wskaźników i trendów makroekonomicznych oraz odnoszeniu ich do możliwych wpływów na działalność przedsiębiorstwa (np. produkt społeczny brutto, stopa bezrobocia, prognozy koniunktury)

● technologiczne - należy do najbardziej burzliwego segmentu otoczenia dalszego. Jest ono głównym źródłem szans i zagrożeń z uwagi na fakt iż nowinki technologiczne wcale nie są rozwijane w tych dziedzinach w których znajdują potem swe główne zastosowanie.

● polityczno - prawne - analiza strategiczna tego sektora polega na badaniu wpływów politycznych na rozwój rynków. Przykładami decyzji strategicznych o dużym znaczeniu strategicznym są: cła importowo - eksportowe, polityka w zakresie ochrony środowiska, odpowiedzialność producentów za wyroby itd.

● socjokulturowe - sektor ten wyznaczają procesy demograficzne, postawy społeczne oraz panujące w społeczeństwie systemy wartości.

● naturalne - uwzględnienie aspektów ekologicznych, a w szczególności zorientowanej na środowisko polityki produktowej i produkcyjnej.

Struktura otoczenia - bliższe

● nowi oferenci - nowi oferenci stanowią dla dotychczasowych zawsze zagrożenie. Tworzą oni nowe moce wytwórcze i w większości wypadków pogarszają dotychczasowym oferentom możliwości osiągania zysków.

● odbiorcy - jest to grupa kształtująca na rynku popyt (np. konsumenci, odbiorcy przemysłowi, przedsiębiorstwa handlowe - hurtownicy i detaliści). Najważniejszym czynnikiem jest siła negocjacyjna odbiorców.

● dostawcy - siła ta jest analogiczną siłą do odbiorców, ale z odwrotnego punktu widzenia. Duża siła negocjacyjna dostawców może obniżać atrakcyjność domeny poprzez narzucanie wysokich cen lub redukcję obsługi.

● substytuty - są to wyroby zastępcze z innych rynków, które mogą pełnić te same funkcje, jak dany wyrób. Ograniczają potencjalne zyski w domenie, gdyż wyznaczają górną granicę ceny i ograniczają pole manewru dla cen danego rynku i to tym silniej im bardziej elastyczny jest popyt. Gdy możliwość substytucji zwiększa się, atrakcyjność tej branży spada.

● konkurencja - konkurencja między istniejącymi na rynku firmami może być szansą dla osiągnięcia lepszej pozycji, ale może być też zagrożeniem. Konkurencja dotyczy obszaru cen,

dystrybucji, promocji oraz właściwości samego produktu i usług z nim związanych. Konkurencja na rynku rośnie, gdy jeden z konkurentów widzi szansę poprawienia swojej pozycji rynkowej.

● stosunki przemysłowe i państwo - państwo często stosuje narzędzia regulacji rynku w postaci np. kontrolowania cen, ograniczeń importowych lub zakazów eksportu. Regulacje te mogą zarówno zwiększać jak i zmniejszać atrakcyjność rynku. Inne zagadnienie to specyficzne dla

domen stosunki przemysłowe. Określają one warunki regulowania konfliktów miedzy różnymi grupami interesów, przede wszystkim miedzy pracodawcami a pracownikami.

Produkt - dobro powstałe w wyniku procesu produkcyjnego:

- wyrób

- usługa

- odpad

- informacja

System produkcyjny stanowi celowo zaprojektowany i zorganizowany układ materialny, energetyczny i informacyjny, eksploatowany przez człowieka i służący produkowaniu określonych produktów (wyrobów lub usług) w celu zaspokajania różnorodnych potrzeb konsumentów.

Pięć elementów systemu produkcyjnego:

● Wektor wejścia X, w skład którego wchodzą wszystkie czynniki produkcji.

● Wektor wyjścia Y, w skład którego wchodzą wyroby, usługi, a także szkodliwe odpady produkcyjne zanieczyszczające środowisko.

● Procesu przetwarzania wektora wejścia w wektor wyjścia T, nazywanego procesem wytwórczym.

● Procesu zarządzania systemem.

● Sprzężeń materialnych, energetycznych i informacyjnych pomiędzy wyżej wymienionymi elementami składowymi systemu produkcyjnego

Proces produkcyjny - Proces wytwórczy

● produkcja (ang. production) - rozumiane jako działalność producenta dostarczającego produkty na rynek

● wytwarzanie (ang. manufacturing) - polegające najczęściej na przemysłowym przetwarzaniu surowców i półwyrobów na wyroby przeznaczone na rynek

Ograniczenia produkcji

● Popyt - funkcja przedstawiająca kształtowanie się relacji pomiędzy ceną dobra (towary i usługi), a ilością (liczbą sztuk) jaką konsumenci chcą i mogą nabyć w określonym czasie, przy założeniu niezmienności innych elementów charakteryzujących sytuację rynkową

● „Popyt” a „wielkość popytu” - P

● Zdolność produkcyjna ZD (moc produkcyjna) - maksymalna ilość produkcji, którą można osiągnąć w optymalnych warunkach techniczno-organizacyjnych i ekonomicznych

Wąskie gardło (ang. bottleneck) - taki element systemu produkcyjnego, który, pomimo iż jest wykorzystywany i zużywany w 100%, nie zapewnia osiągnięcia maksymalnej (możliwej) zdolności produkcyjnej.

● Wąskie gardło obejmuje takie elementy systemu produkcyjnego, które:

- działają najwolniej

- determinują wydajność całej linii produkcyjnej,

- wytwarzają najwięcej braków,

- najczęściej ulegają awariom

- uniemożliwiają maksymalne wykorzystanie linii produkcyjnej.

● Sposoby wyeliminowania wąskich gardeł:

- podział partii produkcyjnej na mniejsze „pakiety”,

- inny podział operacji produkcyjnych,

- zwiększenie mocy produkcyjnej na „wąskich gardłach”.

Składowe procesu wytwórczego

 Proces podstawowy - przetwarzanie materiałów w wyroby przy wykorzystaniu pracy ludzkiej, maszyn, urządzeń, informacji, itp.

 Proces pomocniczy - niezbędny do normalnego przebiegu procesu podstawowego, np.:

- dostawa materiału, energii i informacji do stanowisk pracy,

- przygotowanie narzędzi i różnych potrzebnych przyrządów,

- remonty maszyn, urządzeń i innych obiektów,

- utrzymanie odpowiednich warunków na stanowisku pracy

 Proces obsługowy - pośrednio związanych z podstawowym, np.:

- obsługa administracyjna,

- ochrona obiektu,

- bezpieczeństwo pracy,

- usługi socjalne,

- utrzymanie czystości w pomieszczeniach itp.

Proces technologiczny - główna część procesu wytwórczego podstawowego, w której następuje zmiana kształtów, właściwości fizykochemicznych, wyglądu lub innych cech przetwarzanego materiału, albo trwała zmiana wzajemnego położenia elementów wchodzących w skład wyrobu,

czyli montaż części lub podzespołów w gotowy wyrób.

Operacja technologiczna - realizowany na jednym stanowisku, przez jednego wykonawcę indywidualnego lub grupowego, przy jednym przedmiocie lub zespole przedmiotów zespół czynności wykonywanych jednocześnie bez przerw na inną pracę

● Strategia - konkretny, spójny i celowy zbiór decyzji oraz działań realizowany w określonym czasie

● Planowanie strategiczne jest jednym z podstawowych instrumentów zarządzania

Strategia przedsiębiorstwa

● Domena działania określa, gdzie i komu firma zamierza sprzedawać swoje wyroby lub usługi.

● Strategiczna przewaga polega na tym, aby w ramach wybranej domeny być bardziej atrakcyjnym partnerem niż inne firmy.

● Cele strategiczne są ważnym uzupełnieniem wyboru domeny działania i strategicznej

przewagi nad konkurentami. Określają, co konkretnie firma chce osiągnąć w kolejnych

okresach, i pozwalają kontrolować, czy firma osiąga założone cele

● Funkcjonalne programy działania są przełożeniem koncepcji strategii na konkretne działania na każdym stanowisku pracy

Strategia nie jest ...

● Programem działań dostosowawczych, reakcją na chwilowe zaburzenia

● Typowym planem określającym liczbowo i terminowo zadania na najbliższe lata

● Zbiorem intencji i pobożnych życzeń

● Zbiorem idei i koncepcji stworzonych i realizowanych wyłącznie w „strategicznym wierzchołku” firmy

Misją organizacji jest powód jej istnienia, wyróżniający ją od wszystkich innych. Misję

można opisać w kategoriach wyrobów i rynków, usług i klientów. Misję organizacji

przekłada się na zadania, które musi wykonać organizacja, by zrealizować cel.

Definiowanie misji organizacji jest głównym krokiem w formułowaniu celów.

Cele organizacji wyznaczają jej główny kierunek działania, z uwzględnieniem misji

Cele oficjalne - są zwykle niewyraźne i ogólne. Są wyrażane w możliwie najogólniejszy sposób, ponieważ muszą one stanowić centrum uwagi wspólne dla wszystkich jednostek organizacyjnych. Mają także informować i zachęcać strony zainteresowane do przywiązania do

organizacji i nadania jej statusu społecznego. Cele oficjalne stanowią ramy służące opracowywaniu celów operacyjnych.

Cele operacyjne - to te, do których dąży się za pośrednictwem rzeczywistych programów działań i procedur. Określają one kierunek działań wymagany od poszczególnych jednostek organizacyjnych i osób. Mogą one służyć także jako kryteria oceny wydajności.

Kryteria oceny strategii

● wewnętrzna spójność i zgodność

● zgodność z otoczeniem

● odpowiedniość w stosunku do dostępnych

zasobów (punkt równowagi)

● satysfakcjonujący poziom ryzyka

● odpowiedni horyzont czasowy

● wykonalność

Analiza SWOT

● Silne i słabe strony, szanse i zagrożenia

● Diagnoza:

- Silne strony - kontrolowane przez firmę, całkowicie lub częściowo, zasoby, które wyróżniają ją pozytywnie w otoczeniu

- Słabe strony - te aspekty działalności organizacji, które ograniczają sprawność i mogą blokować jej rozwój w przyszłości

● Prognoza:

- szanse i zagrożenia w otoczeniu bliższym i dalszym oraz wewnątrz firmy

● Strategia

- wykorzystać silne strony teraz i pojawiające się szanse w przyszłości

- eliminować słabe strony i unikać zagrożeń

Planowanie polega na decydowaniu o podjęciu działań zorientowanych na wywołanie zjawisk (skutków), które by samoistnie nie zaistniały.

Zasady planowania

● Celowość

● Prymat planowania

● Kompletność

● Skuteczność we wdrażaniu

● „Żelazna zasada zarządzania” - decyzje dotyczące

firmy podejmuje się na podstawie przemyślanych

założeń i dokładnej wiedzy o rynku i dostępnych

zasobach

Etapy podejmowania decyzji

● ustalanie celów

● identyfikacja problemów

● poszukiwanie alternatywnych rozwiązań

● ocenianie konsekwencji

● dokonanie wyboru

● wdrażanie planu

● kontrola realizacji

Charakter planu

● Strategiczny - misja i cele firmy

● Taktyczny - cele pośrednie

● Operacyjny - konkretne zadania i działania konieczne do ich poprawnego wykonania w

przewidzianym czasie oraz kryteria oceny wykonania zadań

Korzyści stosowania systemu MRP II

 Lepsza obsługa klienta

- ograniczenie przypadków niedoboru (wyczerpania) zapasów

- sprawniejsza realizacja dostaw (krótsze czasy sporządzania ofert i realizacji zamówień)

- zwiększenie ilościowo-terminowej niezawodności dostaw

- większa elastyczność i wrażliwość na zmiany popytu

 Ograniczenie skutków zakłóceń w procesach zaopatrzenia, produkcji i zbytu

 Zmniejszenie poziomu zapasów produkcyjnych i handlowych

 Zmniejszenie pracochłonności oraz poprawa jakości i elastyczności planowania

 Możliwości symulacyjne - analizy typu „co, jeśli?” (what if?)

EFEKTY FINANSOWE

 Zwiększenie wartości sprzedaży

 Zmniejszenie kosztów materiałowych, operacyjnych i utrzymania zapasów

 Poprawa płynności finansowej przedsiębiorstwa

System pchający vs ssący

System ssący to system produkcyjny napędzany faktyczną konsumpcją oraz sterowany zsynchronizowanymi sygnałami o potrzebie uzupełnienia materiału

Kaizen (jap. ciągłe doskonalenie) - filozofia wywodząca się z japońskiej kultury i praktyki

zarządzania. Jej zastosowanie nie sprowadza się tylko do tego, by produkt, czy usługa odpowiadały określonym wymaganiom jakości. W myśl tej filozofii jakość sprowadza się do stylu życia - niekończącego się procesu ulepszania. Podstawową regułą tej filozofii jest ciągłe

zaangażowanie oraz chęć ciągłego podnoszenia jakości firmy i produktu

Kanban (jap. kartka - "widoczny spis”) - opracowana w latach pięćdziesiątych w Japonii metoda

sterowania produkcją. Metoda ta opiera się na poszczególnych kartach wyrobów, ich cyrkulacji i

analizie

JiT - Just in Time

Dokładnie na czas - metoda zakłada organizację produkcji na zasadzie ciągnienia surowców i półproduktów z wcześniejszych ogniw procesu, co umożliwia minimalizację zapasów

Twórca metody - Taiichi Ohno, który rozwijał swoją koncepcję w oparciu o przesłanki występujące w systemie Forda oraz amerykańskiej branży handlu detalicznego.

Elementy JiT :

● organizacja przestrzeni produkcyjnej w taki sposób, aby skrócić do minimum odległości pomiędzy ogniwami procesu,

● realizacja wyrobu z wykorzystaniem najbardziej efektywnych narzędzi, niezależnie od ich poziomu zaawansowania technologicznego,

● tworzenie małych gniazd produkcyjnych,

● minimalizacja czasu przezbrajania maszyn,

● daleko posunięta standaryzacja wyrobów i procesów,

● stałe podnoszenie kwalifikacji pracowników,

● eliminacja pół odkładczych,

● lokalizacja dostawców w pobliżu zakładu,

● usprawnienie przepływu informacji.

JiT - 10 reguł odnoszących się do dostawców :

● Dostawcy są zachęcani do lokowania swoich firm blisko odbiorcy, co redukuje koszty transportu i czas dostawy.

● Dostawy realizowane są często i w małych partiach - nawet kilkakrotnie w ciągu dnia.

● Za zapasy buforowe odpowiada dostawca, który zobligowany jest je tworzyć.

● Obowiązuje generalna reguła - raczej jeden dostawca niż dwóch lub więcej.

● Dostawca będący dla firmy jedynym źródłem części, podzespołów lub produktów cieszy się u niej większymi względami, pozwalającymi mu się rozwijać.

● Dostawcy z większymi uprawnieniami mogą często sami redukować swoje własne dostawy i koszty zapasów.

● Być wybranym jako jedyny dostawca oznacza uzależnienie od siebie sukcesu firmy - producenta finalnego. Dostawcy muszą więc oferować możliwie najniższe ceny, wysoką jakość i szybko odpowiadać na potrzeby produkcyjne.

● Firma - odbiorca udziela technicznego i finansowego wsparcia firmie - dostawcy, umożliwiając jego rozwój i zapewniając sobie w ten sposób wysoką jakość, niskie koszty dostaw części lub produktów.

● Jakość części i produktów jest wymagana, ale nie sprawdzana przez odbiorców, ponieważ istnieje ścisłe ekonomiczne uzależnienie dostawców i odbiorców, i nie ma zapasów na uzupełnienie produkcji lub poprawę braków.

● Między firmą odbiorcą a jej dostawcą istnieje ścisła więź, wyrażająca się w formie zamkniętej kooperacji, koordynacji i pełnego zaufania. Obie strony zdają sobie sprawę z tego, że płyną „w tej samej łodzi”.

Lean Manufacturing

● Szczupła produkcja - filozofia zarządzania poprzez eliminowanie marnotrawstwa.

● Współdziałanie stosunkowo niezależnych zespołów roboczych, składających się z wszechstronnie przygotowanych pracowników, pracujących w ramach wysoce elastycznych i

zautomatyzowanych systemów organizacji pracy w celu optymalnej realizacji różnorodnych zadań produkcyjnych, w warunkach ścisłej współpracy z klientami i poddostawcami

Marnotrawstwo

● Wartość dodana jest tym za co klient jest gotów zapłacić. Jeśli działanie nie dodaje

wartości jest marnotrawstwem

● W konwencjonalnej fabryce tylko 15-20% czynności procesu prod. zawiera w sobie

powiększanie wartości dodanej. Zwykle tylko około 0.2% czasu cyklu produktu,

dodaje wartość (korzystniej przy występowaniu procesów zależnych od czasu

jak np. obróbka cieplna)

● Taiichi Ohno, główny projektant Systemu Produkcyjnego Toyoty, zidentyfikował 7 głównych

form marnotrawstwa:

- nadprodukcja,

- poprawianie braków i błędów,

- zbędne przetwarzanie,

- zbędne przemieszczanie materiału,

- zapasy,

- nadmierny ruch (na stanowisku pracy),

- oczekiwanie,

- dodatkowo - stracona kreatywność

● Strumień wartości to zespół wszystkich czynności (zarówno dodających wartość, jak i tych które wartości nie dodają), podejmowanych w procesie wytwarzania wyrobu, począwszy od surowca a skończywszy na wyrobie gotowym.

● Mapowanie strumienia wartości to metoda służąca do analizy systemu produkcyjnego. Pomaga ona zobaczyć i zrozumieć przepływ materiału i informacji podczas przemieszczania się produktu

wzdłuż strumienia wartości

Organizowanie to proces porządkowania, przydzielania, koordynowania działań i zasobów poszczególnym członkom organizacji, nawiązanie współpracy w ramach określonej struktury stosunków, wprowadzenie określonego ładu, to takie zagospodarowanie, które w najlepszy

sposób pozwoli zrealizować określony plan.

Organizowanie:

- tworzenie struktury organizacyjnej - podział kompetencji

- określenie standardów pracy

- zapewnienie niezbędnych zasobów

Organizacja produkcji - ma na celu najskuteczniejsze kojarzenie pracy ludzkiej z materialnymi czynnikami procesu produkcyjnego, najefektywniejsze rozmieszczenie środków produkcji i

łączenie ich z procesami pracy, w przestrzeni i czasie dla zapewnienia maksymalnej wydajności i optymalnych wyników ekonomicznych

● Proporcjonalności - równomierny podział pracy na wszystkie stanowiska wytwórcze

● Liniowości - jednokierunkowość, brak skrzyżowań, nawrotów

● Ciągłości - eliminowanie przerw

● Specjalizacji - ograniczenie różnorodności zadań produkcyjnych

● Równoległości przebiegu procesów cząstkowych - jednoczesna obróbka jak największej ilości produktów naraz

● Koncentracji - skupianie czynników produkcji w celu ich lepszego wykorzystania

● Rytmiczności - ustalony rytm produkcji

● Elastyczności - szybkie i łatwe przystosowanie do nowych warunków

Seria produkcyjna- jest to liczba wyrobów finalnych, wynikających z podzielenia rocznego programu produkcyjnego na mniejsze jednostki celem wspólnego ich produkowania, rozliczania

Partia produkcyjna - to liczba detali wykonywanych przy jednorazowym nakładzie tpz na każdą z występujących w procesie technologicznym operacji.

● Partia transportowa to liczba detali wynikająca z podzielenia partii produkcyjnej na mniejsze jednostki, które są przekazywane na kolejne stanowiska do wykonania kolejnych operacji.

● Pakiet obróbkowy - jest to liczba detali jednocześnie obrabianych

Cykl produkcji - okres czasu między rozpoczęciem a zakończeniem procesu produkcyjnego określonego wyrobu

● Takt produkcji - okres czasu upływający pomiędzy wyprodukowaniem dwóch kolejnych gotowych wyrobów. Maksymalny takt obliczmy z zależności:

Plan produkcji /Dostępny czas roboczy [w danym okresie]

Organizacja przebiegu produkcji

Przebieg szeregowy - operacja następna rozpoczyna się po zakończeniu poprzedniej

na całej partii produkcyjnej

Przebieg szeregowo-równoległy -operacja następna rozpoczyna się przed zakończeniem poprzedniej na całej partii produkcyjnej

Przebieg równoległy - operacja następna rozpoczyna się po zakończeniu poprzedniej

na partii transportowej

Rozmieszczenie (ang. lay-out) - określenie struktury przestrzennej zakładów i/lub ich

części.

● Wszelkie decyzje strategiczne dotyczące organizacji, metod i kolejności realizacji zadań

muszą być podjęte zanim rozmieści się obiekty.

● Rozmieszczenie obiektów powinno wyrażać strategię produkcji a nie ją determinować.

Typy organizacji pracy

● Stacjonarna

● Nie potokowa

● Potokowa

● Grupowa

● ESP - elastyczne systemy produkcyjne (ang. FMS)

Informacje niezbędne do prawidłowego rozmieszczenia

● Struktura organizacyjna

● Typ organizacji produkcji

● Zwymiarowany rysunek dostępnej przestrzeni

● Plany produkcyjne i ich przewidywane zmiany

● Technologia produkcji ze wskazaniem operacji

specjalnych (niebezpiecznych, hałaśliwych,

wytwarzających pył lub dym itp.)

● Wykaz dostępnych zasobów (ludzie, maszyny, duże

narzędzia specjalne, itp. - ich wymagania)

● Wielkość zapasów stanowiskowych

● Magazyny (ilość, wielkość)

● Wymogi techniczne, zasilania, stanowiska zapasowe itp.

Motywacja - stan gotowości człowieka do podjęcia jakiegoś działania. Obejmuje siły

(cele, wyniki) tkwiące w człowieku lub oddziałujące na niego, które inicjują lub

kierują jego zachowaniem

Motywowanie - proces tworzenia takich sytuacji, które wpływają na zachowanie

pracowników i zachęcają ich do wykonywania działań realizujących cele przedsiębiorstwa

Współczesne modele motywacji

Behawioralny - na zachowanie człowieka mają głównie wpływ czynniki zewnętrzne

Humanistyczny - akcentuje rolę wewnętrznych wyznaczników w zachowaniu człowieka

Poznawczy - o zachowaniu człowieka decyduje zakres i struktura informacji o świecie zewnętrznym, jaką posiada człowiek

STYLE KIEROWANIA:

Autorytarny:

- scentralizowanie władzy

- duży dystans między kierownikiem a zespołem

- stosowanie ostrych kar

- zdecydowana orientacja kierownika na zadania

Demokratyczny

- kierownik podejmuje decyzje po skonsultowaniu ich z podwładnymi

- kierownik jest członkiem zespołu (w razie potrzeby pracującym tak jak każdy inny pracownik)

Symulacja to technika imitowania działania całego systemu, bądź naśladowania jego konkretnego stanu, poprzez użycie odpowiednich modeli lub urządzeń w celu zdobycia określonych informacji.

zastosowanie symulacji

● Poznawcze - badanie sposobu działania istniejących systemów,

● Konstrukcyjne - ulepszanie działania poznanych systemów i budowanie nowych,

● Szkoleniowe - trenowanie ludzi w obsłudze skomplikowanych i często niebezpiecznych

w obsłudze systemów

● Rozrywkowe - różnorodne systemy gier

Model - uproszczone przybliżenie konkretnego systemu pozwalające efektywnie (tanio i

bezpiecznie) testować istotne dla badacza cechy tego systemu

● Relacja modelowania jest procesem tworzenia modelu systemu rzeczywistego poprzez

zastosowanie obiektów innego systemu (modele matematyczne i graficzne) lub skalowania i

upraszczania obiektów tego samego systemu (modele fizyczne)

Modele zgodne replikatywnie - dane generowane w symulacji przez takie modele odpowiadają

danym uzyskanym z modelowanego systemu (replikują)

Modele zgodne predykcyjnie - możemy zapewnić zgodność obu grup danych przed uzyskaniem danych z modelowanego systemu

Modele zgodne strukturalnie - modele, które wiernie odzwierciedlają sposób, w jaki działa

modelowany system

Zalety symulacji

● Eksperymentowanie na systemie rzeczywistym jest kosztowne a często

niebezpieczne lub niemożliwe,

● Eksperymentowanie z systemami hipotetycznymi,

● Symulacja komputerowa jest niedestrukcyjna i zawsze powtarzalna,

● Rezultaty symulacji komputerowej są łatwe w analizie i późniejszym

Wady symulacji

● Model tworzy człowiek a modelowanie jest także sztuką - jakość modelu jest zależna

od doświadczenia modelującego

● Model jest zawsze tylko przybliżeniem systemu modelowanego

● Ostrożnie z interpretacją wyników - możliwość błędu metodycznego - statystyka

● Projekty symulacyjne są czasochłonne

DoE - Design of Experiments

Teoria opracowania eksperymentów jest zbiorem metod statystycznych, które określają współzależności pomiedzy atrybutami testowanego systemu w celu zmniejszenia ilości pomiarów, jakie są niezbędne do otrzymania jakościowo dobrego opisu zachowania się w/w

systemu.

---