Finanse przedsiębiorstw, wykład 4
wtorek, 17 marca 2009
Zagadnienia pozyskania kapitału obejmują 3 grupy problemów:
Analiza potrzeb kapitałowych podmiotu
Kształtowanie racjonalnej struktury pozyskiwanego kapitału oraz wybór kierunku kapitału
Kształtowanie optymalnego kosztu kapitału, jego rozłożenie w czasie w powiązaniu z efektami osiągniętymi z tytułu wykorzystania kapitału
Definicje struktury kapitału:
Struktura pasywów zawierająca kapitały własne, zobowiązania długo i krótkoterminowe
Struktura kapitału stałego, który finansuje aktywa trwałe i część aktywów obrotowych (kapitał własny i zobowiązania długoterminowe)
Struktura papierów wartościowych wyemitowanych przez firmę w podziale na papiery dłużne właścicielskie i wierzycielskie
Optymalne struktury kapitału;
Zapewnia zachowanie płynności finansowej przedsiębiorstwa
Maksymalizacja wartości rynkowej przedsiębiorstwa
Minimalizacja kosztów finansowania
Maksymalizowanie rentowności kapitału własnego
Analiza kapitału
Kapitał obcy powinien by tańszy od kapitału własnego z dwóch powodów:
Właściciele zaangażowanego kapitału własnego (nazywanego bezterminowym) ponoszą wyższe ryzyko z tytułu właczenia się w działalno gospodarczą przedsiębiorstwa niż dawcy kapitału obcego, udostępniający ten kapitał na określony czas, w razie upadłości roszczenia wierzycieli, jakimi są dawcy kapitałów obcych, zaspokajane są przed roszczeniami właścicieli kapitału
Koszt kapitału obcego uwzględnia efekt tarczy podatkowej, a koszt kapitału własnego tego nie uwzględnia. Efekt tarczy podetkowej polega na zmniejszeniu podstawy opodatkowanej podatkiem dochodowym o koszty długu, co sprawia, że koszt ???
Ryzyko finansowe:
Jest to ryzyko związane ze sposobem finansowani działalności, a więc wynikające ze struktury kapitału w przedsiębiorstwie
Ryzyko finansowe związane jest z zastosowaniem dźwigni finansowej
Wynika z posiadanego przez wierzycieli prawa pierwszeństwa do majątku przedsiębiorstwa
Związanie jest z niepewnością co do kształtowania się przyszłych zysków netto w przedsiębiorstwie wykorzystującym kapitał obcy
Związane jest z ryzykiem niewypłacalności przedsiębiorstwa, które ponoszą wierzyciele
Jest tym większe im większy jest udział długu obciążonego oprocentowaniem w kapitale firmy
Ryzyko finansowe potęguje ryzyko operacyjne przedsiębiorstwa
Finansowanie kapitałem własnym:
Nie występuje konieczność spłaty kapitału
Wypłata dywidendy nieobowiązkowa
Nie zwiększa ryzyka finansowego
Wysokie koszty emisji akcji
Konieczność publikacji informacji finansowych
Wypłata dywidendy nie wpływa na zmianę podstawy opodatkowania
Finansowanie kapitałem obcym
Niski początkowy koszt uzyskania kapitału
Kwota odsetek zmniejsza podstawę opodatkowania
Niższe wymagania dotyczące jawności działania
Wypłata kapitału obowiązkowa
Płatność odsetek obowiązkowa
Zwiększa ryzyko finansowe
Ogranicza mozliwość zaciągania długu w przyszłości
Modele struktury kapitału w przedsiębiorstwie
|
Model dywersyfikacji struktury kapitału |
Model preferencji do kapitału własnego |
Model preferencji dla kapitału obcego |
Cechy modelu |
-Ścisłe powiązanie struktury kapitału ze strukturą aktywów -optymalizacja poziomu zadłużenia -elastyczne kształtowanie struktury kapitału w zależności od zmian wewnętrznych i zewnętrznych warunków działania |
-pełne wykorzystanie wewnętrznych źródeł finansowania - preferencja dla konserwatywnych metod zarządzania finansami -wzrost rezerw zdolności pożyczkowej przedsiębiorstwa -stabilizacja źródeł finansowania |
-angażowanie kapitału obcego na granicy utraty płynności finansowej -preferencja dla agresywnych metod zarządzania finansami -bieżące sterowanie terminami wymagalności i angażowania kapitału |
Warunki wykorzystania |
-dostęp do informacji wynikowej z akceptacją kosztu pozyskania informacji -duża zdolność adaptacji do zmiennych -mozliwośc dywersyfikacji kierunku działania przedsiębiorstwa -znaczna dojrzałoś przedsiębiorstwa |
-akceptacja ze strony właściciela możliwość spadku rentowności kapitału własnego - łatwy dostęp do kapitału własnego |
-akceptacja wysokiego poziomu ryzyka finansowego -wysoka zdolność kredytowa przedsiębiorstwa -wysoki poziom efektu dźwigni operacyjnej -stabilne wpływy gotówkowe z działalności operacyjnej -bieżąca ocenę kierunku zmian stóp procentowych |
Szanse |
- wykorzystanie efektu dźwigni finansowej -optymalizacja średniego kosztu kapitału -ograniczenie ryzyka niewypłacalności w przedsiębiorstwie |
-wzrost bezpieczeństwa właścicieli i wierzycieli - zabezpieczenie długoterminowej płynności finansowej - wzrost płynności na rynku finansowym |
-pełne wykorzystanie efektu dźwigni finansowej w danych warunkach rynkowych -minimalizacja średniego kosztu kapitału -ograniczenie ryzyka niewypłacalności |
Determinanty, które wpływają na wybór struktury finansowania:
• forma organizacyjno - prawna przedsiębiorstwa;
• efekt dźwigni finansowej;
• ryzyko jakim jest obarczona działalność przedsiębiorstwa;
• dostępność kapitału i jego koszt;
• sytuacja finansowa przedsiębiorstwa;
• stan gospodarki;
• sytuacja na rynku finansowym i jego segmentach;
• optymalna struktura finansowania;
• zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorstwa
• maksymalizacja wartości przedsiębiorstwa;
• minimalizacja kosztów finansowania przedsiębiorstwa;
• maksymalizacja rentowności kapitału własnego.
Zastosowanie kosztu kapitału
Preliminowanie wydatków inwestycyjnych
Główny czynnik wyboru między zakupem, a wydzierżawieniem aktywów
W decyzjach o stąpieniu starej pozyczki obligacyjnej emisją nowej
Przy decyzjach o użyciu zadłużenia lub kapitału akcyjnego jako spodobu finansowania
Przy regulowaniu działalności naturalnych monopolistów
Punktem wyjścia dla analizy kosztu kapitału jest określenie co kryje się pod tym pojęciem. Złożonoś i wieloznacznoś tego zagadnienia ujawnia się w wielu interpretacjach:
Koszt kapitału to minimalna stopa dochodu, którą inwestorzy mogą zaakceptowa z alternatywnych, jednakowo ryzykownych projektów
Koszt kapitału jest minimalnych oczekiwanym zwrotem z inwestycji nazywa się go swoistą linia podziału między dobrymi, a złymi wynikami w firmie, stopa graniczną lub stopa progową, której osiągnięcie jest warunkiem kierowania wartości formy
Koszt kapitału jako oczekiwana stopa zwrotu z kapitału zainwestowanego przy danym poziomie ryzyka traktowany jest jako synonim pożądanej stopy zwrotu, alternatywnego kosztu kapitały, stopy dyskontowej
Średni ważony koszt kapitału jest używany jako stopa graniczna w ocenie projektów inwestycyjnych, które cechuje takie samo ryzyko i zdolność do zadłużania się jak całą firmę, z także stanowi punkt odniesienia dla stóp granicznych poszczególnych projektów
Szacowanie kosztu kapitału własnego jest znacznie bardziej skąp likowane niż w przypadku kosztu kapitału obcego zgromadzonego poprzez emisje obligacji o stałym oprocentowaniu lub zaciągnięcie kredytu bankowego ponieważ:
Akcje nie mają określonego terminu wykupu-kapitał własnych zgromadzony przez przedsiębiorstwo jest bezzwrotny
Wysokość dywidend od akcji jest ustalana każdorazowo przez walne zgromadzenie akcjonariuszy i zależy od wysokości wypracowanych zysków
Metody wyceny emisji nowych akcji- w zależności od posiadanych informacji stopa zwrotu akcji zwykłych może by szacowana za pomocą metody DCF, przy wykorzystaniu modelu CAPM lub na podstawie stopy zwrotu uzyskiwanej przez posiadaczy obligacji firmy.