Biznesplan jest to zbiór dokumentów planistycznych, które powinny określać

1. Przedsiębiorstwo (przedsięwzięcie inwestycyjne);

2. Miejsce przedsiębiorstwa (przedsięwzięcia) w otoczeniu gospodarczym;

3. Cele przedsiębiorstwa (przedsięwzięcia);

4. Sposoby i środki zmierzające do osiągnięcia tych celów w określonym horyzoncie czasowym.

Każda firma działająca w gospodarce rynkowej funkcjonuje w określonym otoczeniu gospodarczym. Otoczenie stanowią inne firmy (będące dostawcami materiałów, odbiorcami produktów lub usług, a także prowadzące działalność konkurencyjną, banki udzielające kredytów i pożyczek, agendy państwowe lub międzynarodowe wspierające rozwój przedsiębiorczości.

Otoczenie przedsiębiorstwa to również osoby fizyczne ze swoimi potrzebami, dochodami, upodobaniami, preferencjami i zainteresowaniami. Miejsce fumy w otoczeniu gospodarczym wyznaczają: branża, w której ona działa, rynek, na którym sprzedaje swoje produkty (usługi), ceny, jakość, technologia produkcji, dynamika sprzedaży osiągane wyniki finansowe.

Podstawowe cele firmy to zwiększenie własnej konkurencyjności, udziału w rynku, rozmiarów sprzedaży i zysku oraz poprawa rentowności. Można to osiągnąć między innymi w następujący sposób:

1. wprowadzając nowe produkty (usługi),

2. poprawiając jakość,

3. obniżając koszty,

4. obniżając cenę,

5. udoskonalając lub wprowadzając nowe technologie,

6. zdobywając nowe rynki,

7. poprawiając terminowość,

8. rozwijając reklamę, promocję i dystrybucję,

9. zwiększając zdolności produkcyjne,

10. udoskonalając zarządzanie.

Do osiągnięcia założonych celów konieczne są określone środki finansowe, rzeczowe (materiały, surowce, maszyny, powierzchnie produkcyjne i usługowe itp.) oraz ludzie ze swoją wiedzą, kwalifikacjami, pomysłami.

Biznesplan powinien zatem zawierać szczegółowe informacje 0 osobie kredytobiorcy (kim jest, kim był, jakie ma kwalifikacje, opinia w środowisku, dotychczasowe osiągnięcia), o jego firmie (jaki jest majątek firmy, pracownicy, wyroby, kanały dystrybucji, organizacja, sprzedaż, rentowność, płynność finansowa wypłacalność, cele firmy oraz sposoby i środki niezbędne do ich osiągnięcia) lub planowanym przedsięwzięciu inwestycyjnym (jeżeli jeszcze nie ma firmy, a jest pomysł na jej założenie). Jednocześnie musi on określać sektor, w którym fama funkcjonuje (będzie realizowane przedsięwzięcie inwestycyjne), perspektywy jego rozwoju, bariery wejścia i wyjścia, nabywców, odbiorców i konsumentów. Ponadto biznesplan powinien pokazywać pozycję firmy na rynku (udział w rynku, tempo jego zmian, podstawowe czynniki sukcesu) oraz przyjętą na najbliższe lata strategię gwarantującą realizację wyznaczonych celów.

Z dokumentu tego kredytodawca musi również uzyskać informacje o wielkości potrzebnego kredytu, jego przeznaczeniu, zabezpieczeniu i ryzyku, jakie się z tym wiąże.

Dla banku zatem biznesplan, będący źródłem informacji o kliencie i jego otoczeniu gospodarczym, jest jednym z głównych instrumentów ograniczania tzw. złych kredytów. Natomiast dla przyszłego kredytobiorcy może on być biletem wizytowym umożliwiającym dostęp do zewnętrznych środków finansowych.

Należy zaznaczyć, że dla banku biznesplan jest często pierwszym, a nierzadko jedynym pisemnym dokumentem wspierającym propozycje finansowe. Dlatego ważne jest, aby przedkładany do finansowania projekt został w tym dokumencie przedstawiony w sposób nie tylko konkretny, jasny i zrozumiały, ale również atrakcyjny i przekonujący, że warto weń zainwestować. Stąd dokument ten musi podkreślać siłę przedsiębiorstwa (jego mocne strony oraz szanse), przedstawić stan bieżący (zwłaszcza jego potrzeby) oraz przyszłe perspektywy i zamierzenia, a jednocześnie realistycznie ukazywać trudności przedsiębiorstwa (jego słabe strony i zagrożenia) i ryzyko związane z zamierzonym przedsięwzięciem, a także sposoby jego przezwyciężania.

Jak już podkreślano, podstawowym celem biznesplanów opraco­wywanych przez naszych przedsiębiorców jest pozyskanie partnerów do współpracy i udziału w finansowaniu planowanego przedsięwzięcia. Chodzi tu w szczególności o zdobycie kredytów bankowych, funduszy agend państwowych bądź międzynarodowych wspierających rozwój rodzimej przedsiębiorczości, środków holdingu kapitałowego, w skład którego wchodzi dana jednostka gospodarcza, bądź z kapitałów zgromadzonych w ramach korporacji typu venture capital.

Jednocześnie biznesplan jest dokumentem, który szczegółowo, krok po kroku, powinien sugerować kierownictwu firmy, jak ma postępować, aby realizując wyznaczone cele osiągnąć sukces.

Jeżeli firma rozpoczyna swoją działalność w biznesie, biznesplan powinien być dokumentem umożliwiającym określenie koncepcji jej rozwoju, ocenę konkurencji, oszacowanie kosztów oraz ryzyka związanego z planowanym przedsięwzięciem.

Biznesplan, poza wskazanym już celem podstawowym, ma do spełnienia wiele zadań, z których za najbardziej istotne należy uznać:

1. Ukazanie kierownictwu firmy:

- słabych i mocnych jej stron,

- szans i zagrożeń ze strony otoczenia,

- metod i środków koniecznych do realizacji założonych celów.

2. Przekazanie zestawu informacji o firmie do:

• pośrednich szczebli kierowania,

• współpracujących jednostek,

• organów założycielskich,

• udziałowców,

- potencjalnych inwestorów.

Ponadto biznesplan ma pomóc firmie w:

1. analizie obecnie prowadzonego biznesu,

2. przygotowaniu planu rozwojowego firmy

3. ocenie własnych możliwości i ograniczeń finansowych.

4. ocenie możliwości uzyskania kapitału ze źródeł zewnętrznych, 5. opracowaniu szczegółowego programu badań i działań mar­ketingowych,

6. przygotowaniu planu operacyjnego działalności firmy.

Trzeba podkreślić, że pomimo dużej wagi zadań spełnianych przez biznesplany opracowywanie ich przez przedsiębiorstwa nie jest jeszcze zjawiskiem powszechnym. Wynika to z faktu, że ich rola w zarządzaniu przedsiębiorstwem jest jeszcze niedoceniana. Z reguły są one opracowywane tylko wtedy, kiedy sporządzanie ich jest koniecznością, a zwłaszcza:

1. w celu uzyskania zewnętrznych środków na finansowanie istniejącej firmy lub organizację nowych przedsięwzięć,

2. przed założeniem nowej firmy,

3. podczas łączenia przedsiębiorstw,

4. przy zmianie form własności istniejących przedsiębiorstw.

W pierwszym przypadku biznesplan sporządza się przede wszystkim w celu uatrakcyjnienia przedsiębiorstwa w oczach potencjalnych inwestorów i przyciągnięcia z zewnątrz środków potrzebnych na sfinansowanie przedsięwzięć.

Dokładność i obszerność biznesplanu zależy od wielkości wnioskowanego kredytu i rodzaju przedsięwzięcia. Duże przedsię­wzięcia za dziesiątki milionów dolarów wymagają planu bardzo szczegółowego, wykonanego przez zespół profesjonalistów.

Dla małego przedsięwzięcia wystarczający jest plan sporządzony przez osobę, która będzie realizowała zamierzenie. Na kształt i treść biznesplanu duży wpływ wywiera rodzaj podejmowanego przedsię­wzięcia, decyduje on bowiem o przebiegu procesu wytwarzania (świadczenia usług), rynkach zbytu, niezbędnych kwalifikacjach podejmującego przedsięwzięcie, kosztach, opłacalności oraz czyn­nikach ryzyka i możliwościach zagrożeń.

4

---