Wykład - slajdy

Ćwiczenia - kejs - opis w word’dzie i tabela w exelu.

Zaliczenie ćwiczeń - na tym samym kejsie, na którym będziemy pracować, będziemy modyfikować go - jak modyfikacja założeń zmieni go (np.: ceny wzrosną o 20%, jak i na jakim poziomie wpłynie ta zmiana).

2h z ostatniego spotkania rezerwujemy na inny termin - zaliczeniowy.

Literatura:

Biznes plan - standardy i praktyka (jak przygotować biznesplan, na podstawie konkretnego przypadku, jak policzyć inwestycje - jak wpływa na działalność firmy; przejrzeć kejs który jest na końcu książki; Marlena Ciechan-Kujawa).

Założyć firmę i nie zbankrutować (I cz. Aspekty prawne; II cz. Aspekty zarządcze; Sławomir Sojak).

Studia przypadków - Sławomir Sojak.

Ocena dostateczna (1 firma)/ dobry (2 firmy + porównanie).

Prospektywna wartość informacji w raportach przedsiębiorstw ( i innych źródłach) a oczekiwania interesariuszy

Analiza zakresu i formy publikacji informacji dotyczących planów organizacji (JZP) dla interesariuszy zewnętrznych (klientów, dostawców, inwestorów, kredytodawców, itp.) - firmy nie mogą się powtarzać!

Zadanie proszę prześledzić informacje publikowane przez jednostki zaufania publicznego (strony firmy, GPW, inne) i na tej podstawie:

• Wskazać rodzaje publikowanych raportów, ich formę i zakres informacyjny (finansowe, niefinansowe, miesięczne, kwartalne, bieżące itp.)

• Prześledzić informacje na temat planowanych działań i porównać ze strukturą biznes planu (szczegółowymi informacjami, które w poszczególnych częściach powinny być zawarte)

• Ocenić wartość informacyjną publikowanych danych dla interesariuszy.

Ocena bardzo dobry - biznes plan w dobie zrównoważonego rozwoju - luki informacyjne i propozycje modyfikacji.

Przygotować do końca grudnia (max 5 stron).

BIZNES PLAN - długofalowy i kompleksowy plan działalności organizacji gospodarczej lub realizacji przedsięwzięcia gospodarczego:

• Sporządzony w oparciu o wszechstronną ocenę sytuacji strategicznej firmy (uwzględniającą wszystkie istniejące uwarunkowania natury finansowej, rynkowej, marketingowej, organizacyjnej, kadrowej i technologicznej)

• W udokumentowanej formie prezentujący:

  • Cele przedsięwzięcia (na różnych płaszczyznach - finansowa, marketingowa, klienci).

  • Sposoby osiągnięcia tych celów

  • Zasoby przeznaczone do ich realizacji

FUNKCJE BIZNEZ PLANU (wskazane priorytety)

• Wewnętrzna

  • Plan wykorzystywany jest, jako wewnętrzny dokument niezbędny do zarządzania przedsiębiorstwem, aby w spójny i logiczny sposób rozwijać biznes w ciągu kilku najbliższych lat;

  • Dostarcza narzędzi do bieżącego monitorowania, dokonywania przeglądów i korekt zarówno w okresie budowy, jak i w okresie eksploatacji.

• Zewnętrzna

  • Plan ma podstawowe znaczenie dla uatrakcyjnienia przedsiębiorstwa w oczach potencjalnych inwestorów i przyciągania z zewnątrz środków potrzebnych na finansowanie jej przedsięwzięć,

  • Stanowi podstawę do rozmów z wszelkiego rodzaju kontrahentami i decydentami, jakimi jak: wiodący akcjonariusze, banki, potencjalni inwestorzy, agencje finansowe państwowe i prywatne, fundusze inwestycyjne.

Inaczej tworzy się biznes plan na podstawie funkcji wewnętrznych a zewnętrznych. Kiedyś dominowała druga opcja.

NAJCZĘSTRZE OKOLICZNOŚCI SPORZĄDZANIA BIZNES PLANU

• Uruchamianie nowej działalności gospodarczej.

• Przeprowadzanie fuzji przedsiębiorstw.

• Pozyskiwanie zewnętrznych środków na finansowanie działalności

• Krytyczny okres działalności (np. zmiana form własności lub profilu działalności, ukierunkowanie na nowe rynki, duże inwestycje, modernizacja).

• Inne: wycena i sprzedaż firmy, restrukturyzacja, likwidacja przedsiębiorstwa.

ZAŁOŻENIA WSTĘPNE

• Zakres przedmiotowy biznes planu

• Horyzont czasowy biznes planu

  • Punkt startowy

  • Okres analizy danych

  • Okres projekcji finansowych, (na co najmniej 3 kolejne lata kalendarzowe)

• Podmioty zaangażowane w jego realizacje - warunkujące powodzenie BP

• Ranga celów - cele główne, dodatkowe, uboczne, szczegółowe

• Odbiorcy BP

• Metodologia budowy BP - metody oceny przeszłości i przyszłości (metody analityczne, porównawcze itp.)

• Czynniki wpływające na jego realizację - okoliczności sprzyjające, obojętne, utrudniające - analizy ryzyka

Pierwszy rok działalności jest określony bardzo dokładnie (miesiące lub kwartały), kolejne lata - ogólniej.

Im więcej zaangażowanych podmiotów w tworzenie i realizację BP, tym łatwiej nam pozyskać środki, klientów itp.

WĄTPLIWOŚCI PRZY KONSTRUKCJI BIZNES PLANU:

• Kto powinien opracować biznes plan i jaki zespół powołać do jego konstruowania?

• Jak obszerny powinien być BP?

• Na ile dokładny powinien być BP?

• Jak przedstawić ryzyko związane z realizacją przedsięwzięcia?

• Czy w BP powinno się zamieszczać informacje poufne?

• Jak zainteresować potencjalnych inwestorów, kredytodawców?

  • Innowacyjna koncepcja

  • Wykorzystanie doradców z doświadczeniem w dziedzinie mobilizowania środków finansowych o ustalonej wiarygodności

  • Spełnianie wymogów formalnych i merytorycznych przez dokument /patrz: cechy dobrego biznes planu/

CECHY DOBREGO BIZNES PLANU

Rodzaje cech	Wyszczególnienie
Merytoryczne	Kompleksowość
	Długofalowość
	Wykonalność
	Zgodność wewnętrzna
	Operatywność
	Elastyczność
Formalne	Adekwatność
	Zgodność ze standardami
	Czytelność
	Zwięzłość
	Wiarygodność danych
	Poprawność rachunkowa

STRUKTURA BIZNES PLANU

• Wprowadzenie, którego elementami są:

  • Podsumowanie wykonawcze (streszczenie)

  • Ogólna charakterystyka przedsiębiorstwa i/lub przedsięwzięcia

• Plan strategiczny zawierający:

  • Analizę strategiczną

  • Podstawowe cele działalności przedsiębiorstwa i/lub przedsięwzięcia

• Plany szczegółowe (dziedzinowe) takie jak:

  • Plan marketingowy

  • Plan działalności operacyjnej

  • Plan organizacji i zarządzania

  • Plan finansowy

• Załączniki

PLAN FINANSOWY

• Założenia przyjętych prognoz finansowych

• Podstawowe sprawozdania finansowe w szczególności:

  • Bilans

  • Rachunek zysków i strat

  • Rachunek przepływów pieniężnych

• Ocena ekonomiczno-finansowa oparta o:

  • Analizę finansową

  • Analizę efektywności inwestycji

  • Analizę progu rentowności

  • Analizę wrażliwości zysku

  • Analizę ryzyka

SPRAWOZDANIA FINANSOWE W BIZNESPLANIE

• Bilans - stanowi sprawozdanie o majątku firmy, którego wielkość jest kryterium bezpieczeństwo i niezależności

• Rachunek zysków i strat - jest sprawozdaniem o wyniku finansowym firmy, będącym kryterium rentowności i efektywności firmy

• Rachunek przepływów pieniężnych - jako sprawozdanie o rodzajach wpływów i wydatków środków pieniężnych \

RACHUNEK EKONOMICZNEJ EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI to porównanie efektów uzyskanych w okresie eksploatacji ze zrealizowanej inwestycji z nakładami niezbędnymi do ich osiągnięcia

Metody statyczne:

• Okres zwrotu

• Efektywność inwestycji mierzona stopą zwrotu

Metody dynamiczne:

• Zdyskontowany okres zwrotu

• Wartość bieżąca netto

• Wewnętrzna stopa zwrotu

Rodzaje metod	Charakterystyka	Zastosowanie
Statyczne	Mają charakter orientacyjny Nie uwzględniają zmian wartości pieniądza w czasie Efekty jak i nakłady ujmowane są według wartości nominalnej, tzn. w takiej wysokości, w jakiej pojawiają się w trakcie funkcjonowania przedsięwzięcia Prostota i komunikatywność	Do wstępnej selekcji projektów inwestycyjnych Do rozpatrywania projektów typowych dla inwestora Do oceny mniejszych inwestycji o stosunkowo krótkim czasie realizacji i eksploatacji.
Dynamiczne	Bardziej precyzyjne Uwzględniają rozłożenie w czasie przewidywalnych wpływów związanych z daną inwestycją Wykorzystują technikę dyskonta umożliwiającą sprowadzenie do porównywalności nakładów i efektów realizowanych w różnych okresach czasu Obejmują analizą cały okres funkcjonowania przedsięwzięcia, a więc zarówno okres jego realizacji jak i eksploatacji	Do oceny skomplikowanych inwestycji o długim czasie realizacji i eksploatacji.

DLA OCENY EFEKTYWNOŚCI INWSTYCJI ISTOTNE SĄ DWIE KWESTIE:

• Sposób ustalania wpływów z inwestycji

  • Zysk księgowy (Zn)

  • Nadwyżka finansowa (Nf-Zn+A)

  • Przepływy pieniężne netto (PPNt)

• Rodzaj, struktura i koszt kapitału wykorzystanego do finansowania inwestycji

  • Koszt kapitału własnego

  • Koszt kapitału obcego

  • WACC

PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE

Rachunek przepływów pieniężnych (Cash Flow) przedstawia przepływy pieniężne, które występowały w przedsiębiorstwie w rozpatrywanym okresie.

W rachunku tym wyróżnia się trzy rodzaje przepływów pieniężnych:

• Przepływy z działalności gospodarczej

• Przepływy z działalności inwestycyjnej

• Przepływy z działalności finansowej

PPNt = S-K-P+A+L

Gdzie:

• S - sprzeda

• K- koszty

• P- podatek

• A-amortyzacja

• L-wartość likwidacyjna

OKRES ZWROTU NAKŁADÓW - informuje w ciągu ilu lat inwestor pokryje poniesione wydatki wygenerowanymi wpływami z inwestycji

$O = \ \frac{I_{o}}{\text{Nf}}$ $O = 365\ \bullet \frac{I_{o}}{\text{Nf}}$

O - okres zwrotu z inwestycji

I_o - nakłady inwestycyjne początkowe

Nf - średnioroczna nadwyżka finansowa

PRZYKŁAD

Hotel AVIVA planuje zmodernizować wyposażenie do sprzątania pokoi. Ustal okres zwrotu tej inwestycji, jeśli wiadomo, że:

• Koszt zakupu tego wyposażenia wynosi 85 000zł

• Jego zastosowanie spowoduje oszczędności środków czyszczących, czasu i energii w wyniku, których zysk netto wzrośnie o 29 000 zł rocznie

• Stawka amortyzacyjna dla grupy urządzeń wynosi 10%

Nf = Zn + Oz = 2900 + (85 000 x 10%) = 37 500

Oz = $\frac{85000}{37500}$ = 2,27 roku

EFEKTYWNOŚĆ INWESTYCJI - oznacza stosunek wyników finansowych uzyskanych z inwestycji w okresie jej życia do nakładów finansowych poniesionych na inwestycję.

$E_{z} = \ \frac{\sum_{t = 1}^{z}\text{Zn}_{t}}{I_{o}}$ E_z ≥ 1

Gdzie:

• E_z - wskaźnik efektywności inwestycji w okresie życia inwestycji z

• n - okres życia inwestycji

• Zn_t - zsumowane wyniki finansowe z inwestycji planowane do uzyskania w okresie życia inwestycji

• I_o - nakłady inwestycyjne początkowe

• WP_n - wartość pozostała w ostatnim roku planu

$E_{z} = \ \frac{\sum_{t = 1}^{z}{\text{Zn}_{t} + \ \text{WP}_{n}}}{I_{o}}$

STOPA ZWROTU Z INWESTYCJI

$RI = \ \frac{\sum_{t = 1}^{z}\text{PPN}_{t}}{I_{o}}$

Gdzie:

• RI - stopa zwrotu z inwestycji

• z - okres życia inwestycji

• PPN_t - saldo gotówkowe (przepływy pieniężne netto) z inwestycji planowane w roku t

• I_o - suma nakładów inwestycyjnych początkowych

OBLICZANIE EFEKTU FINANSOWEGO PLANOWANEJ INWESTYCJI

Wyszczególnienie	Lata	SUMA
Lata	„0”	I
Nakłady inwestycyjne Io	10 000
Saldo gotówkowe PPNt		4 000
Efekt finansowy po 3 latach

ZŁOŻONE METODY OCENY PRZEDSIĘWZIĘĆ - wszystkie wielkości ekonomiczne występujące w rachunku przelicza się na jeden określony moment czasu (moment bazowy) - dyskontowanie

TECHNIKA DYSKONTOWANIA - współczynnik dyskontujący w przypadku, gdy chcemy odnieść przyszłe wartości do chwili obecnej - pokazuje, jaka jest dzisiejsza wartość złotówki, która zostanie uzyskana w roku t.

$d_{t} = \ \frac{1}{(1 + r)^{t}}$

r - realna stopa zwrotu (stopa dyskontowa)

STOPA PROCENTOWA (stopa dyskontowa)

r = r_k + i + g

gdzie:

• r - stopa procentowa

• r_k - realna stopa oprocentowania inwestycji nieryzykownych

• i - stopa inflacji

• g - premia za ryzyko działalności gospodarczej

REALNY KOSZT KAPITAŁU

Dla kapitałów własnych: $r = \ \frac{n - i\ }{l + i}$

Dla kapitałów obcych: $r = \ \frac{n\ \bullet \left( l - p \right) - \ i}{l + i}$

Gdzie:

• r - realny koszt kapitału

• n - nominalny koszt kapitału

• i - inflacja

• p - stopa podatku dochodowego

ŚREDNI WAŻONY KOSZT KAPITAŁU - WACC (średnio ważony koszt kapitału)

Koszt kapitału przedsiębiorstwa jest średnią ważoną kosztu poszczególnych składników kapitału.

Wagami są udziały tych składników w kapitale służącym do finansowania działalności.

$WACC = \ \sum_{i = 1}^{n}{u_{i}\ \bullet r_{i}}$

Gdzie :

• u_i - udział i-tego źródła (składnika) kapitału w wartości kapitału ogółem

• r_i - koszt i-tego źródła (składnika) kapitału

• n - liczba źródeł (składników) kapitału

WARTOŚĆ BIEŻĄCA NETTO (NPV) - wartość bieżąca netto (ang. Net Present Value, w skrócie NPV), także: wartość zaktualizowana netto, jest metodą oceny efektywności ekonomicznej inwestycji.

Jako metoda - NPV należy do kategorii metod dynamicznych i jest oparta o analizę zdyskontowanych przepływów pieniężnych przy zadanej stopie dyskonta.

Jako wskaźnik - NPV stanowi różnicę pomiędzy zdyskontowanymi przepływami pieniężnymi a nakładami początkowymi i jest dany wzorem:

$NPV = \ \sum_{t = 0}^{n}{\frac{\text{Wpn}_{t}}{(l + r)^{2}} - \ l}$

Gdzie:

• NPV - wartość bieżąca netto

• Wpn_t - nadwyżka finansowa lub przepływy gotówkowe netto w okresie t₁

• r - stopa dyskonta

• t - kolejne okresy (najczęściej lata) eksploatacji inwestycji

Wyszczególnienie	Lata	SUMA
Lata	„0”	I
Nakłady inwestycyjne Io	10 000
Saldo gotówkowe PPNt		4 000
Saldo gotówkowe po aktualizacji (at PPNt)		3 636
Efekt finansowy po 3 latach

WEWNĘTRZNA STOPA ZWROTU (IRR)

Metoda wewnętrznej stopy zwrotu (ang. Internal Rate of Return) polega na znalezieniu takiej wartości stopy dyskontowej, przy której zaktualizowana wartość netto (NPV), wynosiłaby zero. Stopa dyskontowa o takiej własności nosi nazwę wewnętrznej stopy zwrotu (IRR).

IRR jest miarą rentowności inwestycji. Pokazuje rzeczywistą stopę zysku z przedsięwzięcia. Tym większy jest dochód z inwestycji, im większa jego wartość. Z drugiej strony - jest to maksymalna stopa kredytu inwestycyjnego, który pozwoli jeszcze sfinansować projekt bez straty.

Wewnętrzną stopę zwrotu obliczamy ze wzoru:

$IRR = r_{1} + \ \frac{\text{NP}V_{1}\ \bullet (r_{2} - \ r_{1})}{\text{NPV}_{1} - \ \text{NPV}_{2}}$

Gdzie:

• r₁- stopa dyskontowa dla której NPV jest „mało dodatnie”

• r₂ - stopa dyskontowa, dla której NPV jest „mało ujemne”

• NPV₁ - wartość bieżąca neto dla r₁

• NPV₂ - wartość bieżąca netto dla r₂

Jeżeli r>IRR, to NPV<0 (inwestycja nieopłacalna)

Jeżeli r=IRR, to NPV=0 (inwestycja na granicy opłacalności)

Jeżeli R<IRR, to NPV>0 (inwestycja opłacalna

Warunkiem akceptacji danego projektu inwestycyjnego jest więc tylko taki poziom IRR< który nie jest niższy od kosztu funduszy użytych do finansowania projektu.