Zestawienie obciążeń na dach.
Zestawienie obciążeń stałych.
Rodzaj obciążenia |
gk [kN/m²] |
γf |
gd [kN/m²] |
Ciężar własny pokrycia z uwzględnieniem krokwi i łat (PN-82/B-02001, tab.Z2.1, lp.3) - dachówka zakładkowa na łatach. |
0.70 |
1.3 |
0.91 |
Σ |
0.70 |
1.3 |
0.91 |
Zestawienie obciążeń zmiennych.
Obciążenie śniegiem (PN-80/B-02010).
Obciążenie charakterystyczne śniegiem: Qk = 1.10 kN/m² (Ełk - III strefa),
Współczynnik kształtu dachu: α=38°,
,
,
Obciążenie charakterystyczne dachu:
,
,
,
Obciążenie wiatrem (PN-80/B-02011).
Charakterystyczne ciśnienie prędkości wiatru: qk = 0.25 kN/m² (Ełk - I strefa),
Współczynnik ekspozycji: Ce=1 (teren B),
Współczynnik porywów wiatru: β=1.8,
Współczynnik aerodynamiczny (połać nawietrzna):
,
,
,
Obciążenie charakterystyczne (parcie):
,
,
,
Obciążenie charakterystyczne (ssanie):
,
,
,
Obliczenia statyczno-wytrzymałościowe krokwi.
Zestawienie obciążeń na krokiew.
Kąt pochylenia krokwi α=38°, cosα=0.788, sinα=0.616,
Rozstaw krokwi: a = 90cm,
Obciążenie stałe:
Składowa prostopadła do połaci:
gk⊥ = 0.70 * cosα *a = 0.70*0.788*0.9 = 0.50 [kN/m]
gd⊥ = 0.50 * 1.3 = 0.65 [kN/m]
Składowa równoległa do połaci:
gk|| = 0.70 * sinα *a = 0.70*0.616*0.9 = 0.39 [kN/m]
gd|| = 0.39 * 1.3 = 0.51 [kN/m]
Obciążenie śniegiem:
Składowa prostopadła do połaci:
Sk⊥ = 0.97 * cos²α *a = 0.97*0.788²*0.9 = 0.54 [kN/m]
Sd⊥ = 0.54 * 1.4 = 0.76 [kN/m]
Składowa równoległa do połaci:
Sk|| = 0.97 * cosαsinα *a = 0.97*0.788*0.616*0.9 = 0.42 [kN/m]
Sd|| = 0.42 * 1.4 = 0.59 [kN/m]
Obciążenie wiatrem:
Składowa prostopadła do połaci(parcie):
pk⊥ = 0.17*a = 0.17*0.9 = 0.15 [kN/m]
pd⊥ = 0.15 * 1.3 = 0.19 [kN/m],
Składowa prostopadła do połaci(ssanie):
pk⊥ = -0.18*a = -0.18*0.9 = -0.16 [kN/m]
pd⊥ = -0.16 * 1.3 = -0.21 [kN/m],
Sumaryczne obciążenie charakterystyczne prostopadłe do połaci dachu:
qk⊥ = 0.50 + 0.54 + 0.15 = 1.19 [kN/m]
Sumaryczne obciążenie obliczeniowe prostopadłe do połaci dachu:
qd⊥ = 0.65 + 0.76 + 0.19 = 1.60 [kN/m]
Sumaryczne obciążenie obliczeniowe prostopadłe do połaci dachu:
qd|| = 0.51+0.59 = 1.10 [kN/m]
Obliczenie sił przekrojowych w krokwi.
Siły przekrojowe obliczono na podstawie tablic 7-23, 7-21 (W.Nożyński).
Współczynniki do obliczeń dla v=0.65:
k1 = -0.0396 n1 = 0.264
k2 = 0.0348 n2 = 0.062
n3 = 0.674
Momenty zginające:
MD = k1* qd⊥*l² = -0.0396*1.60*6.82² = -2.95 [kNm]
MADmax = k2* qd⊥*l² = 0.0348*1.60*6.82² = 2.60 [kNm]
Reakcje:
A1 = n1* qd⊥*l = 0.264*1.60*6.82 = 2.88 [kN]
C1 = n2* qd⊥*l = 0.062*1.60*6.82 = 0.68 [kN]
C'1 = n2* q'd⊥*l = 0.062*1.20*6.82 = 0.51 [kN]
D1 = n3* qd⊥*l = 0.674*1.60*6.82 = 7.35 [kN]
Dla α < 45° β=90°-2α, β=90°-2*38, β=14°,
,
,
,
Siła ściskająca na podporze D:
D2 = -C*- qd||*lg= -0.57-1.10*2.39 = -3.20 [kN]
A2 = 0.5* qd||*lg = 0.5*1.10*2.39 = 1.31 [kN]
Sprawdzenie stanu granicznego nośności.
Dane do projektowania.
Klasa drewna C35,
Wytrzymałość charakterystyczna na zginanie: fmk=35 MPa,
Wytrzymałość charakterystyczna na ściskanie wzdłuż włókien: fc0k=25 MPa,
5% kwantyl modułu sprężystości wzdłuż włókien: E0.05=8.7 Gpa,
średni moduł sprężystości wzdłuż włókien: E0mean=13 Gpa,
kmod=0.60 (dla obciążeń długotrwałych, 1 klasa użytkowania),
γM=1.3, częściowy współczynnik bezpieczeństwa dla drewna,
Geometria przekroju krokwi:
b=75mm, h=175mm
A=7.5*17.5=131.25cm²
Wy=7.5*17.52/6=382.81cm³
Iy=7.5*17.53/12=3349.61cm4
λy=0.85*443/5.05=74.56
ky=0.5[1+βc(λrely-0.5)+λrely²]=0.5[1+0.2(1.27-0.5)+1.27²]=1.38
σc0d = 3.19*10-³/131.25*10-4 = 0.243 [Mpa]
σmyd = MADmax/Wy = 2.60*10-³ / 382.81*10-6 = 6.79[ MPa]
fmd = 35*0.6/1.3 = 16.15 [MPa]
fc0d = 25*0.6/1.3 = 11.54 [MPa]
Sprawdzenie stanu granicznego użytkowalności.
Z uwagi na małą wartość naprężeń od siły osiowej wpływ tej siły na ugięcie krokwi pominięto.
Ugięcie od obciążenia ciężarem własnym.
kdef = 0.6 (wg tablicy 5.1 PN-B-03150-2000 - kl. 1, obc. stałe)
gk⊥ = 0.50 [kN/m]
ufin1 = uinst1(1+kdef) = 0.576*(1+0.6) = 0.922 [cm]
Ugięcie od obciążenia śniegiem.
kdef = 0.25 (wg tablicy 5.1 PN-B-03150-2000 - kl. 1, obc. średniorwałe)
Sk⊥ = 0.54 [kN/m]
uinst2 = (uinst1* Sk⊥) / gk⊥ = (0.00576*0.54) / 0.50 = 0.00622 [m] = 0.622 [cm]
ufin2 = uinst2(1+kdef) = 0.622*(1+0.25) = 0.777 [cm]
Ugięcie od obciążenia wiatrem.
kdef = 0.00 (wg tablicy 5.1 PN-B-03150-2000 - kl. 1, obc. krótkotrwałe)
pk⊥ = 0.15 [kN/m]
uinst3 = ufin3 = (uinst2* pk⊥) / gk⊥ = (0.00622*0.15) / 0.50 = 0.00187 [m] = 0.187 [cm]
Ugięcie całkowite.
ufin = 0.922 + 0.777 + 0.187 = 1.87 [cm]
unet,fin = l/200 = 443/200 = 2.215 [cm]
ufin (=1.87cm) < unet,fin (=2.215cm) - warunek stanu granicznego użytkowalności spełniony.
Obliczenia statyczno-wytrzymałościowe płatwi.
Zestawienie obciążeń na płatew.
Obciążenia pionowe.
Rodzaj obciążenia |
gk [kN/m²] |
γf |
gd [kN/m²] |
Ciężar własny pokrycia z uwzględnieniem krokwi i łat (PN-82/B-02001, tab.Z2.1, lp.3) - dachówka zakładkowa na łatach. |
0.70 |
1.3 |
0.91 |
Obciążenie śniegiem: Sk*cosα = 0.97 * 0.788 |
0.76 |
1.4 |
1.06 |
Obciążenie wiatrem (połać nawietrzna): pk*cosα = 0.17 * 0.788 |
0.13 |
1.3 |
0.17 |
Σ |
1.59 |
|
2.14 |
Obciążenia poziome.
Rodzaj obciążenia |
gk [kN/m²] |
γf |
gd [kN/m²] |
Obciążenie wiatrem (połać zawietrzna): pk*sinα = 0.18 * 0.616 |
0.11 |
1.3 |
0.14 |
Σ |
0.11 |
|
0.14 |
Płatew zbiera obciążenie z górnej części krokwi (lg=2.39m), oraz dolnej (ld=4.43m).
Założono ciężar charakterystyczny płatwi wynosi 0.10 kN/m, wartość obliczeniowa wynosi:
0.10*1.1 = 0.11 kN/m,
Obciążenie pionowe na 1m płatwi:
qd1 = 0.11+2.14*(0.5*4.43+2.39) = 9.96 kN/m,
Obciążenie poziome na 1m płatwi:
qd2 = 0.14*(0.5*4.43+2.39) = 0.64 kN/m,
Obliczenie sił przekrojowych w płatwi.
l=3.60m
l1=l-2a1=3.60-2*0.90=1.8[m]
m=l1/a1=1.8/0.9=2
MC=(- qd1*a1²/4)*[(1+m³)/(2+3m)] =(- 9.96*0.9²/4)*[(1+2³)/(2+3*2)]=-2.27 [kNm],
RC=qd1*(a1+l1)/2+|MC|/a1=9.96*(0.9+1.8)/2+2.27/0.9=15.96 [kN],
Siła ściskająca w mieczu:
S2= RC/sinα6=15.96/0.707=22.57 [kN],
Siła ściskająca w płatwi między punktami podparcia jej mieczami tj. na odcinku CC' o długości l1:
S1= S2*cosα6=RC*ctgα6=15.96*ctg45=15.96 [kN],
Moment w przęśle l1:
M1= qd1*l²/8-RC*a1=9.96*3.60²/8-15.96*0.9=1.77 [kNm],
Moment od mimośrodowego działania siły S1:
M0=S1*e0,
e0=(h-2)/2=(16-2)/2=7cm,
M0=15.96*0.07=1.12 [kNm],
Moment w przęśle l1:
Ml1= M1- M0=1.77-1.12=0.65 [kNm],
RA=(qd1*a1/2)-|MC|/a1=(9.96*0.9/2)-2.27/0.9=1.96 [kN]
Sprawdzenie stanu granicznego nośności płatwi.
Geometria przekroju płatwi:
b=140mm, h=160mm
A=14*16=224cm²
An=14*(16-2)=196cm²
Wy=14*162/6=597.33cm³
Wyn=14*(16-2)2/6=457.33cm³
Wz=142*16/6=522.66cm³
Wzn=142*(16-2)/6=457.33cm³
Iy=14*163/12=4778.66cm4,
Iz=143*16/12=3658.66cm4,
My= Ml1=0.65 [kNm],
Mz=0.64*3.60²/8=1.04 [kNm],
Naprężenia od zginania:
σmyd = My/Wy = 0.65*10-³ / 597.33*10-6 = 1.09[MPa],
σmzd = Mz/Wz = 1.04*10-³ / 522.66*10-6 = 1.99[MPa],
Naprężenia od ściskania:
,
lz=3.60m
λz=360/4.04=89.11<150
kz=0.5[1+βc(λrelz-0.5)+λrelz²]=0.5[1+0.2(1.52-0.5)+1.52²]=1.76
σc0d = 15.96*10-ł/224*10-4 = 0.712 [Mpa]
fmd = 35*0.6/1.3 = 16.15 [MPa]
fc0d = 25*0.6/1.3 = 11.54 [MPa]
Sprawdzenie wg wzoru 4.2.1 z PN-B-03150-2000:
Naprężenia w punktach C, C':
σmyd = MC/Wyn,
σmzd = MCz/Wzn,
Ry= qd2*l/2=0.64*3.6/2=1.15 [kN],
MCz= Ry*a1-qy*a1²*0.5=1.15*0.9-0.64*0.9²*0.5=0.776 [kNm]
σmyd = 2.27*10-3/457.33*10-6=4.96 [MPa]
σmzd = 0.776*10-3/457.33*10-6=1.70 [MPa]
σc0d = S1/An=15.96*10-³/196*10-4 = 0.814 [MPa]
Sprawdzenie wg wzorów 4.1.7 z PN-B-03150-2000:
(0.814/11.54)˛+(4.96/16.15)+0.7*(1.70/16.15)=0.386 < 1,
(0.814/11.54)˛+0.7*(4.96/16.15)+ (1.70/16.15)=0.325 < 1,
Sprawdzenie stanu granicznego użytkowalności płatwi.
Ugięcie od obciążenia ciężarem własnym i pokrycia.
kdef = 0.6 (wg tablicy 5.1 PN-B-03150-2000 - kl. 1, obc. stałe)
q1kz = 0.10+0.70*(0.5*4.43+2.39)=3.32 [kN/m]
ufin1z = uinst1z(1+kdef) = 0.073*(1+0.6) = 0.117 [cm],
Ugięcie od obciążenia śniegiem.
kdef = 0.25 (wg tablicy 5.1 PN-B-03150-2000 - kl. 1, obc. stałe)
q2kz = 0.76*(0.5*4.43+2.39)=3.50 [kN/m]
ufin2z = uinst2z(1+kdef) = 0.077*(1+0.25) = 0.096 [cm],
Ugięcie od obciążenia pionowego wiatrem.
kdef = 0.00 (wg tablicy 5.1 PN-B-03150-2000 - kl. 1, obc. stałe)
q3kz = 0.13*(0.5*4.43+2.39)=0.60 [kN/m]
ufin3z = uinst3z(1+kdef) = 0.013*(1+0.00) = 0.013 [cm],
Ugięcie od obciążenia poziomego wiatrem.
kdef = 0.00 (wg tablicy 5.1 PN-B-03150-2000 - kl. 1, obc. stałe)
qky = 0.11*(0.5*4.43+2.39)=0.51 [kN/m]
ufiny = uinsty(1+kdef) = 0.23*(1+0.00) = 0.23 [cm],
Ugięcia finalne.
uinstz = 0.073+0.077+0.013 = 0.163 [cm],
uinsty = 0.23 [cm],
ufinz = 0.117+0.096+0.013 = 0.226 [cm]
ufiny = 0.23 [cm],
ufin = 0.322cm < l1/200=180/200=0.9cm -warunek stanu granicznego użytkowalności spełniony.
Obliczenia statyczno-wytrzymałościowe słupa.
P=2S2*cos(90°-α6)-2RA= 2*22.57*cos(90-45)-2*1.96=28.0 [kN],
Założono przekrój słupa 14x14cm:
Ad=14*14 = 196cm²
ly=273-90=183cm
lz=273cm
λz=273/4.04=67.57
kz=0.5[1+βc(λrelz-0.5)+λrelz²]=0.5[1+0.2(1.15-0.5)+1.15²]=1.23
σc0d = 28.00*10-³/196*10-4 = 1.43 [Mpa],
1.43/(0.60*11.54)+0+0=0.206 < 1
Obliczenia statyczno-wytrzymałościowe mieczy.
Założono przekrój mieczy 10x10cm.
Ad=10*10 = 100cm²
Siły w mieczach - S2= RC/sinα6=15.96/0.707=22.57 [kN],
Długość miecza
μ=1.00,
lc=μ*lm = 1.00*127 = 127[cm],
λy=127/2.88=44.10
ky=0.5[1+βc(λrely-0.5)+λrely²]=0.5[1+0.2(0.75-0.5)+0.75²]=0.81
σc0d = 22.57*10-³/100*10-4 = 2.26 [MPa],
Obliczenia statyczno-wytrzymałościowe kleszczy.
Kleszcze obliczamy na ściskanie oraz zginanie od obciążenia siłą skupioną (człowiek z narzędziami).
Siła ściskajaca:
Pd1=qd2*l= 0.64*3.60 = 2.30 [kN]
Siła skupiona:
Pd2 = 1.0*1.2 = 1.2 [kN],
Moment zginający:
M = Pd2*l²/4 = 1.2*3.77²/4 = 4.26 [kNm],
Przyjęto przekrój kleszczy 2x5x18, wkładka między kleszczami 5x14cm.
Sprawdzenie stanu granicznego nośności kleszczy.
A = 2*5*18 = 180[cm²],
IY = bh³/12 * 2 = 5*18³/12 * 2 = 4860[cm4]
IZ = b³h/12 * 2 = 5³*18/12 * 2 = 375[cm4]
WY = IY/0.5*h = 4860/0.5*18 = 540[cm³]
WZ = IZ/0.5*b = 375/0.5*5 = 150[cm³]
Smukłość graniczna elementów ściskanych:
ly = μ*l = 1.0*377 = 377[cm],
λy = ly/iy = 377/5.20 = 72.5,
,
,
ky = 0.5[1+βc(λrely-0.5)+λrely²] = 0.5[1+0.2(1.24-0.5)+1.24²] = 1.34
Obliczenie naprężeń ściskających:
σc0d = Pd1/A = 2.30*10-³/180*10-4 = 0.13 [MPa],
Obliczenie naprężeń od zginania:
σmyd = M/WY = 4.26*10-3/540*10-6 = 7.88 [MPa]
Sprawdzenie warunków SGN:
Warunek stanu granicznego nośności spełniony.
Obliczenia połączeń.
Oparcie krokwi na płatwi.
Zaprojektowano oparcie krokwi na płatwi za pomocą siodełka. Przyjęto siodełko o wymiarach 45x50mm, przybijane gwoździami 5x150mm.
Głębokość zakotwienia gwoździ:
t2 = 150-1-45-1.5*5 = 96.5mm
Wytrzymałość charakterystyczna na docisk:
fhk = 0.082*ρk*d-0.3 = 0.082*380*5-0.3 = 19.23 MPa
fh1d = fh2d = kmod * fhk / γm = 0.6*19.23 / 1.3 = 8.87 MPa
β = fh1d / fh2d =1,
Myk = 180*d2.6 = 180*52.6 = 11.82 Nm,
Myd = 11.82/1.1 = 10.74 Nm,
Rd = min Rdn
Rd1 = fh1d*t1*d = 8.87*45*5 = 1995.75 N = 1.996 kN
Rd2 = fh1d*t2*d*β = 8.87*96.5*5*1 = 4280 N = 4.28 kN
Rdmin = Rd6 = 876.8 N
Siła osiowa w punkcie D:
D2 = -3.20 kN, A2 = 1.31 kN,
D = D2 + A2 = -3.20 + 1.31 = -1.89 kN,
Potrzebna liczba gwoździ:
Przyjęto 3 gwoździe.
Rozmieszczenie gwoździ:
a1 = (5+7cosα)*d = (5+7*cos0)*5 = 60mm
a3t = (10+5cosα)*d = (10+5*cos0)*5 = 75mm (koniec obciążony),
a3C = 10*d = 10*5 =50mm (koniec nieobciążony)
długość siodełka:
ls = 75+2*60+50 = 245mm
Oparcie krokwi na murłacie.
Połączenie za pomocą wrębu i gwoździ 5x150mm.
Rdmin = Rd6 = 876.8 N
Potrzebna liczba gwoździ:
Przyjęto 2 gwoździe.
Połączenie płatwi ze słupem.
Reakcja podporowa nad słupem:
RA=(qd1*a1/2)-|MC|/a1=(9.96*0.9/2)-2.27/0.9=1.96 [kN]
Zastosowano nakładki z desek 25x100mm oraz 1 śrube o średnicy d=12mm.
a4t = (2+2sin90°)*12 = 48mm
a4c = 3*d = 3*12 =36mm
a4t + a4c = 84 < 100mm
Obliczenie nośności śruby:
t1 = 25mm,
fh0k = 0.082*380*12-0.3 = 14.78 MPa
k90 = 1.35 + 0.015d = 1.35+0.015*12 = 1.53
Rd1 = fmdt1d = 4.45*25*12 = 1837.5 N = 1.84 kN
t2 = 40mm grubość czopa słupa,
Rd2 = 0.5fmdt2dβ = 0.5*4.45*40*12*1 = 1868 N
Rd = Rd2 = 1837N = 1.837kN,
Rd > RA
Obliczanie nośności gwoździ do połączenia nakładek z płatwią.
Przyjęto gwoździe jednocięte 3x70mm.
Głębokość zakotwienia gwoździ:
t2 = 70-1-25-1.5*3 = 39.5mm
Wytrzymałość charakterystyczna na docisk:
fmk = 0.082*ρk*d-0.3 = 0.082*380*3-0.3*0.6/1.3 = 15.52 MPa
β = fh1d / fh2d =1,
Myk = 180*d2.6 = 180*32.6 = 3131.75 Nmm,
Myd = 3131.75/1.1 = 2847 Nmm,
Rd = min Rdn
Rd1 = fm*t1*d = 15.52*25*3 = 1164 N = 1.164 kN
Rd2 = fm*t2*d*β = 15.52*39.5*3*1 = 1839 N = 18.39 kN
Rdmin = Rd5 = 544 N
Potrzebna liczba gwoździ:
Przyjęto 4 gwoździe.
Rozmieszczenie gwoździ:
a1 = (5+5*cos0)*3 = 30mm
a3C = 10*d = 10*3 =30mm (koniec nieobciążony)
a4t = (5+5sin90°)*3 = 30mm
a4c = 5*d = 5*3 =15mm
a2 = 5d = 5*3 = 15mm
Długość nakładek:
ls = (30+30+30)*3 = 270mm