Sonety Odesskie
I Gatunek: sonet (nawiązanie do sonetu włoskiego, tematyka miłosna, erotyczna)
II Tytuł: przyjęty przez historyków, efekt zesłania do Rosji, przebywania w arystokratycznych salonach i romansów - Karolina Sobańska.
III Geneza: rozpoczyna je cytat z Francesca Petrarki: Gdybym był po części innym człowiekiem niż dzisiaj". Poeta, chciał być może zaakcentować, że napisane przez niego wiersze są owocem lat młodości. Taki cytat może również świadczyć o dokonaniu się duchowej przemiany ich twórcy. Są jak gdyby studium dojrzewania ich autora
IV Cechy romantyzmu w sonetach:
- bohater romantyczny:
nieodwzajemniona miłość, nieszczęśliwie zakochany, odrzucony (Pożegnanie)
rozdarcie wewnętrzne, zmienne nastroje (Widzenie się w gaju)
tajemniczy, skryty, izolujący się od otoczenia, wyniosły często ironiczny ( Do D.D. Wizyta, Do wizytujących )
niesamowita uczuciowość i wrażliwość (Luba ja wzdycham!)
świadomy swoich błędów, niemoralnych czynów (Potępi nas świętoszek…)
przemiana duchowa ( z typowego nieszczęśliwie zakochanego romantyka w świadomego swego posłannictwa i talentu poetę Pożegnanie, Ekskuza - niedoceniany wśród ludzi poeta,
- miłość siłą niszczącą
- elementy ludowe, postaci, (Strzelec, Ranek i wieczór, wianki, warkocze, kwiaty, ) przyroda piękna i groźna (Do***, cmentarz, trumny bluszcz,)
- idealizowanie ukochanej kobiety
V Dojrzewanie poety:
- pierwszym etapem jest zakochanie, dystans, idealizacja ukochanej
- drugim jest miłość dojrzała, związek, w jego wzlotach i upadkach
- trzecim jest koniec uczucia, dostrzeganie prawdy jaką ukrywało uczucie, dojrzewanie podmiotu jako poety.
VI Do Laury
- podmiot liryczny kieruje swoją wypowiedź do kobiety, Laury.
- pierwsza część opisuje początek znajomości, moment pierwszego spotkania i zauroczenia nowo poznaną kobietą,
- druga część przedstawia przeciwności, jakie stanęły na ich drodze do szczęścia.
- idealizacja wizerunku ukochanej, porównanie do anioła, subtelny opis ukochanej, jej głosu, rumieńców, urody.
- obraz `miłości idealnej' (miłość sama w sobie, bez fizyczności, samo uczucie), nie daje radości a miłosne strapienia (łzy, smutek, westchnienia - sentymentalizm)
- gra uczuć, wewnętrzna dynamika duszy, podmiot prosi o ukazanie uczuć, jeśli takie u ukochanej wzbudza.
- nieszczęśliwa miłość, walka z otoczeniem, skazanie na samotność - bunt przeciw światu
- podmiot wierzy jednak w związek dusz, trwalszy od ludzkich praw, ponadczasowa miłość.
VII Dzieńdobry
-podmiot pozdrawia w ten sposób budzącą się o poranku kobietę. Przeżywa moment zachwytu jej wyglądem. Kobieta, której imię nie pada w utworze, nie obudziła się jeszcze zupełnie, trwa w stanie zawieszenia pomiędzy snem a jawą. Pierwsze westchnienie, pierwszy ruch na wpół otwartych powiek, atmosfera senności, porannego rozleniwienia. Oboje znajdują się rano w sypialni, a kobieta nie zdążyła jeszcze włożyć dziennej sukni. Nie pozwala ona ucałować swojej ręki i wydaje się przez to na coś obrażona, a może po prostu w świetle poranka czuje się zażenowana i dlatego każe mężczyźnie opuścić pokój.
- obraz intymnej chwili, bliskości dwojga ludzi.
- bohater podziwia swoją wybrankę, dopiero przebudzoną, nieubraną, naturalną, nie ma wzniosłych słów, tylko jej wizerunek.
- podmiot cieszy z jego bliskości.
- obraz miłości spełnionej.
- utwór przepełniony szczęściem.
VIII Pożegnanie
- podmiot liryczny sonetu został odepchnięty przez kochankę.
- zastanawia go dlaczego tak się stało, i czym ukochaną do siebie zraził, czy chodzi o pieniądze - tych on nigdy nie miał, i ich nie proponował.
- mężczyzna żali się, iż wiele dla niej poświęcił, ofiarował jej uczucie, które jest cenniejsze od pieniędzy.
- dostrzega wady swej lubej, jest ona niezdecydowaną materialistką. Zostawiła go ona dla innego kochanka, dla pieniędzy.
- żądała by pisał dna niej wiersze, lecz on jej odmówił gdyż dostrzegł, iż nie jest ona tego warta.
- podmiot pokazuje swoją dumę, nie chce jej pisać wierszy, dostrzega swoją wartość jako poety, nie jest przekupny. Budzi się w nim prawdziwy romantyk, który jest ponad społeczeństwem.