Meteorotropizm - określa nadwrażliwość człowieka na zmiany warunków meteorologicznych.
Do najbardziej meteorotropowych sytuacji należą:
sytuacje pogodowe związane z rozwojem ośrodków niskiego ciśnienia powietrza (procesy cyklogenetyczne)
typy pogód związane z przechodzeniem
frontów atmosferycznych - ciepłego i
chłodnego oraz ze zmianą mas powietrznych
o kontrastowych właściwościach fizycznych
sytuacje pogodowe przejściowe mięclzy słoneczną, słabo wietrzną pogodą wyżową a pochmurną i deszczową pogodą niżową nto w obu kierunkach od niżu do wyżu i odwrotnie
stacjonarny wyż
Meteoropaci są szczególnie wrażliwi na:
skoki temperatury i ciśnienia
atmosferycznego - uczucie nadciśnienia
lub przeciwne, znaczne osłabienie
zmienne wichry, gwałtowne burze (bóle
migrenowe, stany lękowe)
zwiększoną wilgotność powietrza
(uczucie duszności, osłabienie)
silne upały
PLAŻA
leczniczy aerozol morski (kryształki soli morskiej i
jodu); większej zawartości aerozolu sprzyja
rozbryzgiwanie się fal o plażę
najwięcej jodu powietrze zawiera w okresach
słonecznej pogody w godzinach popołudniowych
(jod, jak i inne składniki aerozolu morskiego, jest
wymywany przez opady)
wskutek odbijania się promieni od jasnego i
suchego piasku promieniowanie na plaży jest
około 15% większe
Czynniki sprzyjające występowaniu hipotermii:
temperatura otoczenia
wiek
zły stan zdrowia
niedożywienie
spożywanie alkoholu, narkotyków lub niektórych
leków
wilgotne ubranie (poprzez konwekcję i przewodzenie zwiększa utratę ciepła pięciokrotnie, a zanurzenie w wodzie dwudziestopięciokrotnie)
Zasadniczą rolę w regulacji temperatury odgrywają:
podwzgórze ( utrzymuje ciepłotę 37°C, pozwalając
na wahania w granicach 1 °C)
układy naczyń centralnych i obwodowych
gruczoły wydzielania wewnętrznego
mm szkieletowe
skóra
OBJAWY METEOTROPOWE
nasilające się bóle reumatyczne (tzw. łamanie w kościach), gośćcowe zapalenia stawów
bóle blizn pourazowych
uporczywe bóle głowy, migreny
zaburzenia snu
pogorszenie się samopoczucia, apatia, zwiększona pobudliwość nerwowa - stany rozdrażnienia
osłabienie zdolności koncentracji
napady jaskry
zaostrzenia stanów chorobowych np.: nasilenie objawów choroby wrzodowej, ataki kolki pęcherzyka żółciowego, napady kamicy wątrobowej i nerkowej
nasilenie dolegliwości w chorobach serca ( zawał serca) i układu krążenia (powikłania choroby nadciśnieniowej)
zwiększona częstość występowania napadów duszności (np.: w astmie oskrzelowej), zatory płucne, powikłania gruźlicy płuc
zwiększona reaktywność i silny niepokój u osób psychicznie chorych, napady szału, zaostrzenie przebiegu schizofrenii, większa liczba samobójstw, wypadków i przestępstw
BIOKLIMAT POLSKI:
nizinny - typowy dla przeważającej części Polski
górski - region Karpat i Sudetów
nadmorski - region Wybrzeża Bałtyku
KLIMAT NIZINNY
duża zmienność pogód
duże amplitudy temperatury, wilgotności i ciśnień
stosunkowo najmniej bodźcowy (adaptacja
większej części ludności kraju do tego klimatu)
silne wiatry
duża ilość opadów
małe nasłonecznienie
najczęstsze problemy zdrowotne: choroby układu oddechowego, choroby układu krążenia (szczególnie ch. nadciśnieniowa, ch. naczyń wieńcowych serca -> zawał serca), choroby reumatyczne, gruźlica, krzywica u dzieci, choroby zakaźne (angina, płonica, odra, bonica, dur plamisty), choroby alergiczne (astma oskrzelowa, katar sienny) zaburzenia termoregulacji, choroby przewodu pokarmowego (biegunki letnie u dzieci, wrzody żołądka, nerwice żołądka)
KLIMAT GÓRSKI
- w Polsce wyróżnia się :
klimat podgórski od 300 do 500 m n.p.m.
klimat górski od 500 dO 750 m n.p.m.
klimat wysokogórski powyżej 750 m n.p.m.
spadek ciśnienia atmosferycznego wraz ze wzrostem wysokości, spadek ciśnienia parcjalnego tlenu, wilgotności i zanieczyszczenia powietrza
wzrost natężenia promieniowania słonecznego wraz z wysokością
występowanie promieniowania odbitego od śniegu; albedo śniegu jest największe w przypadku śniegu świeżego
chłodne lato i dłuższa zima, duża ilość opadów (również śniegu)
bardzo dobre warunki insolacyjne w okresie wczesnowiosennym i zimowym
działa korzystnie na układ krwiotwórczy, odpornościowy
sprzyja leczeniu chorób dróg oddechowych, alergicznych, skórnych, zawodowych i cywilizacyjnych
występowanie wiatru fenowego-halnego w Tatrach jako specyficzna sytuacja meteotropowa; jest to wiatr suchy i bardzo ciepły, który charakteryzuje się dużą prędkością i porywistością
KLIMAT MORSKI
duża siła ochładzająca powietrza
duża wilgotność powietrza
silny ruch powietrza (wiatr o średniej i dużej prędkości)
stosunkowo duże usłonecznięnie (szczególnie w ciepłych porach roku) i natężenie promieniowania słonecznego
na plaży działa dodatkowo promieniowanie odbite od jasnej powierzchni piasku i zwierciadła wody (albedo)
czynnik hartujący poprzez usprawnianie mechanizmów termoregulacyjnych (intensywne bodźce ochładzające)
korzystne warunki insolacyjne i termiczne sprzyjają helioterapii (brak zagrożenia przegrzania ustroju) V
zmniejszenie dobowych i rocznych amplitud temperatury i wilgotności powietrza
występowanie aerozolu morskiego (NaCl, J)
czyste, wilgotne i chłodne powietrze wpływa bardzo korzystnie na błony śluzowe, usprawnienie czynności narządu oddechowego (pogłębianie się
oddechu, wzrasta pojemność życiowa płuc)
wzrost przemiany materii, dodatni bilans azotu i przyrost białka w ustroju pod wpływem bodźców termicznych
zróżnicowanie klimatu lokalnego (plaża, park, las) umożliwia dawkowanie bodźców
wielkość ochładzająca powietrza na plaży jest o 40-60% większa niż np. w parku nadmorskim czy lesie
korzystny w leczeniu chorób dróg oddechowych; alergicznych, chorób skóry u dzieci i dorosłych; zawodowych i cywilizacyjnych
2