PYTANIE 1 Role kierownicze według Mitzberga :
Interpersonalna rola kierownicza—łączy w sobie trzy funkcje tj. funkcję reprezentatywną, przywódczą i łącznika między ludźmi, mając do czynienia z ludźmi innymi niż podwładni i przełożeni.
Informacyjna rola kierownicza—składa się na to rola monitora, czyli rola kierownika wciąż poszukującego informacji, które mogło być wykorzystywane z porządkiem dla organizacji, rola upowszechniającego informacje podwładnym, dla których jest to główne źródło informacji o organizacji, rola rzecznika tzn. przekazywania części informacji osobom z poza organizacji.
Decyzyjna rola kierownicza—kierownik odgrywa cztery role decyzyjne tj.
Rolę przedsiębiorcy, czyli człowieka dbającego o rozwój swojej organizacji,
Rolę przeciwdziałającego zakłóceniom, czyli np.: reakcja na zerwanie kontaktu, strajki itp.
Rolę rozdzielającego zasoby tzn. sposób podziału posiadanych przez organizację zasobów,
Rolę negocjatora, czyli osoby ustalającej np.: warunki współpracy poprzez wyznaczanie specjalistów organizacji (firmy) do prowadzenia negocjacji,
PYTANIE 2 Umiejętności kierownicze.
Umiejętności techniczne—zdolność posługiwania się narzędziami, metodami, technologią w określonej specjalności.
Umiejętności społeczne---to zdolność współpracowania z innymi ludźmi , rozumienia ich i motywowanie zarówno poszczególnych osób jak i grup.
Niższy dozór |
Średnie kierownictwo |
Naczelne kierownictwo |
Koncepcyjne
|
Koncepcyjne
|
Koncepcyjne |
Społeczne |
|
|
|
Społeczne |
|
|
|
Społeczne |
Techniczne |
|
|
|
|
|
|
Techniczne |
Techniczne |
Umiejętności koncepcyjne---to umysłowa zdolność koordynacji oraz integrowania wszystkich interesów i działalności organizacji, jest to zdolność postrzegania organizacji jako całości i współzależności jej części , a także zrozumienia w jaki sposób zmiana w dowolnej części organizacji wpłynie na całość.
PYTANIE 3 Zdefiniuj pojęcie przywództwo i wymień 4 cechy zachowań przywódców ?
Przywództwo—wykorzystanie nie polegające na przymusie wpływu do kształtowania celów grupy lub organizacji motywowania zachowań nastawionych na osiągnięcie tych celów oraz pomagania w określeniu kultury grupy lub organizacji.
Cech zachowań przywódców:
1). zachowanie przywódcze zorientowane na zadaniu—zachowanie przywódców, którzy zachowują baczną uwagę na pracę i procedury związane z danym stanowiskiem,
2). Zachowanie przywódcze zorientowane na pracownika --- zachowanie przywódców, którzy pracują nad wytworzeniem spójnych zespołów roboczych i dbają o zadowolenie pracowników,
3). Zachowanie ”inicjatywa struktury” ---zachowanie przywódców, którzy definiują role przywódcy
i podwładnego w ten sposób, że każdy wie czego się od niego oczekuje ustalając formalne linie komunikacji i określają sposób wykonania zadań,
4). Zachowanie „uważające” --- zachowanie przywódców, którzy wykazują troskę o podwładnych i starają się wytworzyć ciepły , przyjazny i korzystny klimat,
PYTANIE 4 Zdefiniuj pojęcie motywowania oraz scharakteryzuj dwuczynnikową teorię Herzberga?
Teoria ta sugeruje istnienie dwóch różnych wymiarów zadowolenia z pracy. Pierwszy z nich dotyczy możliwości motywowania pracownika z wykorzystywaniem jedynie czynników higieny psychicznej,
Takich jak płaca i dobre warunki pracy. Drugi wymiar wskazuje na tzw. Czynniki motywacji, jak odpowiedzialność lub możliwość awansu.
Czynniki motywacji: Czynniki higieny: Czynniki motywacji: Czynniki higieny
---osiągnięcia --- przełożeni
---uznanie --- warunki pracy są nie ma nie ma są
--- sama praca --- stosunki interpersonalne
--- odpowiedzialność --- płaca i bezpieczeństwo zadowolenie niezadowolenie
--- awanse i rozwój --- polityka i administracja firmy brak zadowolenia brak niezadowolenia
PYTANIE 5 Zdefiniuj pojęcie motywowania i opisz potrzeby według MASLOWA ?
Hierarchia potrzeb według Maslowa:
Ogólne potrzeby Przykłady w organizacji
Organizacja Potrzeby samorealizacji Ambitna praca
Status Potrzeby szacunku Stanowisko służbowe
Przyjaźń Potrzeby przynależności Przyjaciele w pracy
Stabilność Potrzeby bezpieczeństwa System emerytalny
Żywność Potrzeby fizjologiczne Płaca podstawowa
PYTANIE 6 Scharakteryzuj cechy lidera transformacyjnego.
Lider transformacyjny
1) zapewnia wizję swojej organizacji
- okazuje przyszły stan organizacji i jakich działań wymaga wizja
- wizja jest punktem wyjścia do budowy spójnej, długookresowej strategii wynikającej z misji (misja określa jak dojść do postawionego celu , wizja określa do jakiego celu zmierzamy).
2) mobilizuje organizację do podążania w kierunku wizji
- inspiruje ludzi do działania
włącza do kultury organizacyjnej wartości i zachowania wypływające z marzeń
eliminuje nieefektywne zachowania, wspiera nowe normy i wartości, cele i wyzwania
3) instytucjonalizuje proces zmian potrzebnych do realizacji wizji
wizja i mobilizacja powinny wywołać chęć do zmian, motywację do nowych działań
włączenie najaktywniejszych pracowników do kierowania zmianami, wyposażenie ich w niezbędne zasoby i władzę formalną niezbędną do stworzenia zespołów zapewniających konieczne przekształcenia.
Lider transformacyjny jest podtypem lidera transakcyjnego. Różni go rodzaj transakcji jaką zawiera i pojawia się najczęściej w momencie zagrożenia dla organizacji.
PYTANIE 7 Wymień co najmniej 4 z 8 cechy firm doskonale zarządzanych.
1) skłonność do działania raczej zrobić coś cokolwiek niż poddać się
2) trzymanie się blisko klienta poznanie jego potrzeb i zaspokajanie ich
3) autonomia i przedsiębiorczość rozbicie koncernu na wiele małych firm filialnych oraz zachęcenie ich do samodzielności i konkurencyjności
4) wydajność dzięki ludziom wytworzenie u wszystkich pracowników świadomości, że ich możliwie dobra praca ma zasadnicze znaczenie i że będą mieli udział w korzyściach wynikających z sukcesów firmy
5) bezpośredni kontakt motywacja przez wartość naleganie aby kierownicy trzymali się blisko podstawowej działalności firmy
6) trzymanie się swojej specjalności pozostawanie w dziedzinie w której firma ma się najlepiej
7) prosta struktura, nieliczny sztab niewiele szczebli zarządzania, niewielu ludzi na wyższych szczeblach
8) jednoczesna dyscyplina i swoboda tworzenie klimatu w którym oddaniu podstawowym wartościom firm towarzyszy tolerancja wobec wszystkich pracowników, którzy przyjmują te wartości za swoje
PYTANIE 8 Do czego służy siatka kierownicza i jaki jest jej cel stosowania ?
Siatka kierownicza (obecnie nazywana siatką przywództwa) jest metodą oceny stylu zarządzania. Ogólnym celem jej stosowania w organizacjach jest nauczanie menedżerów działalności z zakresu OD (organization development - doskonalenie organizacji), tak aby koncentrowali się jednocześnie na potrzebach ludzi i produkcji.
PYTANIE 9 Podaj definicję struktury organizacyjnej.
Struktura organizacyjna:
układ stanowisk pracy, komórek organizacyjnych, pionów organizacyjnych wraz z ustalonymi między nimi różnego typu powiązaniami
lub
układ elementów organizacji oraz więzi łączących je w zorganizowaną całość
PYTANIE 10 Wymień funkcje zarządzania oraz zdefiniuj proces zarządzania.
Funkcje zarządzania:
1) Planowanie - przewidywanie przyszłych trendów oraz określanie najlepszej strategii i taktyki umożliwiających osiągnięcie celów organizacji.
2) Organizowanie - projektowanie struktur organizacyjnych, angażowanie ludzi do utworzonej organizacji (obsadzanie stanowisk) oraz tworzenie systemów i warunków, które zapewniają, że wszyscy i wszystko będzie działać w sposób pozwalający na osiągnięcie celów organizacji.
3) Zatrudnianie - pozyskiwanie przez organizację kandydatów do pracy w liczbie umożliwiającej ich racjonalną selekcję.
4) Kierowanie - mobilizowanie ludzi do wydajnej i entuzjastycznej pracy na rzecz osiągnięcia założonych celów.
5) Kontrolowanie - sprawdzanie działalności w celu określenia, czy są postępy w realizacji celów organizacji oraz podejmowanie działań korygujących w przypadku odstępstwa od tych celów.
Funkcje zarządzania ujmowane w/w kolejności określa się procesem zarządzania.
Proces zarządzania powtarzany wielokrotnie nazywany jest cyklem zarządzania.
Zarządzanie- proces uzyskiwania, rozmieszczania i stosowania szeregu istotnych zasobów dla wsparcia celów organizacji lub
- sztuka uzyskiwania efektów za pośrednictwem podległych ludzi lub innych źródeł.
PYTANIE 11 Podaj definicję struktury organizacyjnej.
Struktura organizacyjna - układ stanowisk pracy, komórek organizacyjnych, pionów organizacyjnych wraz z ustalonymi między nimi różnego typu powiązaniami.
lub
- układ elementów organizacji oraz więzi łączących je w zorganizowaną całość.
PYTANIE 12 Kryteria klasyfikacji struktur organizacyjnych
rodzaj więzi organizacyjnej:
liniowe (struktura, w której dwukierunkowe linie odpowiedzialności, władzy i komunikacji biegną od góry do dołu organizacji, przy czym każdy z pracowników podlega tylko jednemu przełożonemu - zasada Fayola),
funkcjonalne (struktura, która opiera się na zasadzie specjalizacji w zakresie funkcji kierowniczych, tzn. podwładny posiada kilku przełożonych, z których każdy jest odpowiedzialny za pewien aspekt -cząstkową funkcję- zarządzania, charakterystycznymi elementami struktury są stanowiska wyspecjalizowanych doradców mających prawo wydawania poleceń),
sztabowo-liniowe (struktura, która łączy wszystkie cechy struktury liniowej i funkcjonalnej, występują stanowiska doradców tzw. sztaby, przy zachowaniu jedności wydawania poleceń oraz bezpośredniej zależności hierarchicznej).
liczba szczebli kierownictwa:
smukłe (struktura, w której istnieje relatywnie wiele szczebli, a komórki organizacyjne są niewielkich rozmiarów, mała jest też rozpiętość kierowania na poszczególnych poziomach); zalety: możliwość dokładnej kontroli pracy podwładnych przez kierownika, bezpośrednie oddziaływanie kierownika na pracownika, możliwość awansu pionowego; wady: długi przepływ informacji od najwyższych do najniższych szczebli i odwrotnie, duże p-stwo pojawienia się błędów w procesach informacyjno-decyzyjnych ,
płaskie (struktura, w której jest niewiele szczebli zarządzania, komórki organizacyjne i rozpiętość kierowania są stosunkowo duże).
typ specjalizacji produkcyjnej:
przedmiotowe,
technologiczne,
mieszane.
stopień scentralizowania:
scentralizowane (zdecydowana większość uprawnień do podejmowania decyzji skupiona jest na szczycie hierarchii w rękach „top managers”, niższe szczeble zarządzania pełnią rolę „przekaźnika” i nadzoru zadań oraz procedur zatwierdzonych przez dyrektora),
zdecentralizowane (wiele uprawnień decyzyjnych posiadają kierownicy niższych szczebli zarządzania, a nawet pracownicy na stanowiskach wykonawczych).
stopień zróżnicowania części organizacji
proste (struktury zróżnicowane w niewielkim stopniu, zarówno w sensie przestrzennym (rozproszenie terytorialne), w sensie zróżnicowania pionowego (liczba szczebli zarządzania) jak i w sensie zróżnicowania poziomego (liczba specjalności zawodowych).
złożone (liczne komórki i jednostki organizacyjne realizują różnorodne działania, mają odmienne cele wartości, funkcjonują w różnych horyzontach czasowych).
stopień formalizacji struktury:
formalne (struktura wyszczególniająca odpowiedzialność, władzę i pozycję; można ją przedstawić w schemacie organizacyjnym),
schemat organizacyjny - jest to graficzny obraz ukazujący poszczególne części oraz hierarchiczny układ zależności między nimi, a także układ przypisujący konkretne funkcje (zadania) poszczególnym elementom (komórkom) organizacji
nieformalne (układ stosunków i zależności, które wytwarzają się spontanicznie, gdy pracownicy spotykają się i tworzą ośrodki władzy; nie da się przedstawić na schemacie organizacyjnym).
macierzowe - stosowana w organizacjach zajmujących się projektowaniem nowych przedsięwzięć inżynierskich, ekonomicznych. Na okres wykonywania zadania kierowniczą funkcję przypisuje się jednemu z członków projektującego zespołu. W innym zadaniu pracownik ten może być wykonawcą. Z chwilą zakończenia pracy i przyjęcia projektów, zespół zostaje rozwiązany, a pracownicy powracają na swoje stanowiska, zgodnie z istniejącą strukturą.