Temat zajęć: Cykl produkcyjny.

Cele zajęć: po zakończeniu zajęć student powinien:

Znać:

• Pojęcia: cykl produkcyjny, struktura produkcyjna CP, okres przerw, okres roboczy, długość cyklu produkcyjnego, cykl technologiczny,

Umieć:

• Rozwiązać zadanie dot. cyklu produkcyjnego

• Wymienić metody określania długości CP

• Scharakteryzować układ szeregowy, równoległy i szeregowo-równoległy.

Literatura do zajęć:

1. Brzeziński M. (red.).: Organizacja i sterowanie produkcją, Wyd. Placet, Warszawa, 2002.

2. Muhlemann A. P. i inni: Zarządzanie. Produkcja i usługi, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 1995.

3. Durlik I.: Inżynieria zarządzania. Część i II. Wyd. Agencja Wydawnicza Placet, Warszawa, 1996.

4. Pająk E.: “Zarządzanie produkcją”, WN PWN, W-wa 2006 r

5. Pasternak K.: „Zarys zarządzania produkcją”, PWE, W-wa 2005 r.

6. Waters D.: Zarządzanie operacyjne. Towary i usługi. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2001

I. POJĘCIE PODSTAWOWE

Czas trwania - okres przebiegu procesu produkcyjnego- nazywamy CYKLEM PRODUKCYJNYM

Jest to czas kalendarzowy obejmujący wszystkie składniki procesu produkcyjnego.
Rozpoczyna się w momencie pobrania materiału z magazynu i wprowadzenia ich do produkcji, a kończy się z chwilą przyjęcia wyroby do magazynu wyrobów gotowych. Jest to więc okres, w którym materiał wejściowy przechodzi kolejno wszystkie etapy procesu produkcyjnego i jest przekształcany w wyrób gotowy.

Podstawowym przedmiotem wyznaczania CP jest wyrób gotowy.

Niekiedy CP jest wyznaczany dla grupy wyrobów (seria) lub detali (partia) - wtedy kiedy występują jako zagregowany i jednolity (z punktu widzenia planowania i ewidencji) obiekt procesu produkcyjnego.

Podstawowym składnikiem CP jest czas trwania operacji technologicznych, wyznaczany przeważnie obiektywnymi parametrami technicznymi maszyn i urządzeń.

Okres CP- ………………………………………………………………………………………

CP stanowią podstawę do ustalania …………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………...

CP to …………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

II. STRUKTURA I DŁUGOŚĆ CYKLU PRODUKCYJNEGO

Strukturą cyklu produkcyjnego nazywa się procentowy udział w nim jego poszczególnych składników
wielkość poszczególnych odcinków czasu tworzących CP składa się na strukturę produkcyjną.

Struktura produkcyjna CP składa się z:

1) …………………………………….

2) ……………………………………

Okres roboczy:

- ……………………………………………………………………

- czas trwania operacji pozatechnologicznych:

+ …………………….., + …………………………..

+ …………………….., + …………………….., + ……………………………….

Okres przerw:

obejmuje wszelkiego rodzaju stany bezczynności wyrobów, wynikające z organizacji procesu produkcyjnego, dnia roboczego, reżimu pracy itp..

a) przerwy wynikające …………………………………………………………….:

- ………………………………………………………………………………….

- …………………………………………………………………………………,

- czas oczekiwania w magazynach.

b) przerwy wynikające ……………………………………………………………..:

- ………………………………………………………………………………,

- przerwy wynikające ze zmianowości,

- ……………………………………………………………………………….,

- przerwy na posiłek, odpoczynek itp.,

- ………………………………………………………………………………...

Długość CP zależy od:

a) ………………………………………………………………………………………..

b) ………………………………………………………………………………………..

c) ………………………………………………………………………………………..

d) ………………………………………………………………………………………..

Długość CP - czas trwania operacji i czas przerw w podstawowym procesie produkcyjnym- może być określany kilkoma metodami: np.. szacunkową, statystyczno -doświadczalną, analityczną, graficzną…

Metoda analityczna - …………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Metoda graficzno-analityczna - ………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Metoda graficzna - ………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

III. CZAS TRWANIA CYKLU PRODUKCYJNEGO

• Cykl technologiczny - dotyczy czasu trwania operacji technologicznych

• Cykl produkcyjny - czas trwania operacji technologicznych + czas przerw

Ze względu na sposób przekazywania wyrobów ze stanowiska na stanowisko robocze w trakcie trwania operacji technologicznych wyróżnić możemy układy:

a) szeregowy - najdłuższe cykle

b) szeregowo- równoległy

c) równoległy - najkrótsze cykle

Układ szeregowy

Następna operacja może się rozpocząć dopiero po zakończeniu operacji poprzedniej
na całej serii wyrobów. Wyroby z operacji na operację przekazywane są partiami.
W trakcie wykonywania operacji na stanowisku musi być zachowana ciągłość pracy.

Charakterystyka:

a) najdłuższy okres technologiczny

b) najmniejsza liczba operacji transportowych

c) duży stopień wykorzystywania stanowisk roboczych

d) ciągłość produkcji

Jest najłatwiejszy do zrealizowania i stosowany przede wszystkim przy:

a) …………………………………………………………………

b) ………………………………………………………………...

c) …………………………………………………………………

d) …………………………………………………………………

Wzór:

długość cyklu technologicznego

długość cyklu produkcyjnego

gdzie:

n- wielkość partii

ti- czas jednostkowy i-tej operacji

si - liczba stanowisk równocześnie wykonujących i-tą operację

m- liczba operacji w procesie

tmo- średni czas międzyoperacyjny

Układ szeregowo - równoległy

Zachowanie ciągłości pracy stanowiska podczas wykonywania danej operacji. Wyroby są przekazywane z operacji na operację pakietami transportowymi, a NIE całymi partiami.

Długość cyklu sz-r < długości cyklu sz, o sumę odcinków pokrywających się czasów trwania operacji

długość cyklu technologicznego

długość cyklu produkcyjnego

p- wielkość pakietu transportowego

m- liczba operacji w procesie

Charakterystyka:

a) skrócenie czasu technologicznego ( w porównaniu do szeregowego)

b) ……………………………………………………..,

c) ……………………………………………………..

d) …………………………………………………….

Stosowany w produkcji seryjnej przy

a) ………………………………………………………….

b) …………………………………………………………

Układ równoległy

Charakterystyka:

a) ………………………………………………………….,

b) …………………………………………………………..

c) …………………………………………………………….

Wyroby przekazywane są pakietami na następną operację po zakończeniu operacji poprzedniej na danym pakiecie. Nie musi być spełniony warunek ciągłości pracy stanowisk roboczych, wykonujących daną operację na całej partii wyrobów. Ciągłość musi być zastosowana podczas wykonywania operacji na pakiecie transportowym.

• 2 przypadki :

a) równość czasów wykonywania poszczególnych operacji na pakietach transportowych - ciągłość pracy stanowisk

b) brak równości tych czasów - nieciągła praca stanowisk

Zastosowanie:

w najlepiej zorganizowanych procesach produkcyjnych, w których mamy możliwość zsynchronizowania zadań cząstkowych.

długość cyklu technologicznego

długość cyklu produkcyjnego

Cykl produkcyjny w dniach kalendarzowych

Aby wyrazić CP w dniach kalendarzowych należy długość cyklu otrzymaną w godzinach podzielić przez odpowiedni przelicznik:

z- liczba zmian roboczych

q- czas trwania zmiany roboczej q= (5*8+6)/6 = 7,7 h

f- współczynnik zmiany dni roboczych na kalendarzowe ( stosunek dni roboczych do dni kalendarzowych w danym roku).

wtedy długość cyklu wyrażona w dniach kalendarzowych wynosi:

Przy wyborze danego przebiegu należy uwzględnić realia przemysłowe procesów produkcyjnych, stopień wykorzystania siły roboczej, środków pracy, stopnia złożoności wytwarzania wyrobów, rozmiarów produkcji.

W praktyce zwykle produkuje się wiele wyrobów równocześnie, co ma wpływ na wyznaczane długości okresów technologicznych związanych np.. z kolejnością wykonywania operacji na stanowiskach, kolejność uruchamiania produkcji partii różnych wyrobów.

Zad. 1

Wyznaczyć długość cyklu technologicznego i produkcyjnego wyrobu dla przebiegu szeregowego, szeregowo-równoległego i równoległego. Dane do obliczeń zawiera tabela. Wielkość partii wynosi 400 sztuk, wielkość pakietu p=40, średni czas międzyoperacyjny t_mo= 5min.

Nr operacji	1	2	3	4	5
t[min]	31,5	16,4	2,0	12,6	4,0
S	3	2	1	2	2

Zad. 2

Wyznacz długość cyklu technologicznego i produkcyjnego w dniach kalendarzowych dla szeregowego przebiegu partii części przy średniej wielkości czasu międzyoperacyjnego t_mo=10 min. Jak zmieni się długość cyklu, gdy zostanie podwojona wielkość partii? Jak zmieni się cykl, gdy druga operacja zostanie rozdzielna na wie operacje trwające 5 min i 3 minuty; przy czym każda z nich będzie wykonywana na jednej obrabiarce. Proces technologiczny przedstawia tabela. n=100 sztuk

Nr operacji	1	2	3	4	5	6	7	8
t[min]	3	8	4	7	3	1	9	2
S	1	2	1	2	1	1	3	1

Zad. 3

Zakład pracuje na 2 zmiany. Wyznacz długość cyklu technologicznego i produkcyjnego dla przebiegu szeregowo-równoległego i równoległego partii części. Wielkość partii wynosi 200 sztuk, wyroby przekazywane są pakietami po 40 sztuk. Proces technologiczny przedstawia tabela. t_mo=15min

Nr operacji	1	2	3	4	5	6
t[min]	2	4	6	2	1	4
S	1	2	3	1	1	2

Zad. 4

W gnieździe przedmiotowo-zamkniętym odbywa się obróbka partii ślizgowych. Proces przewiduje 10 operacji. Dane przedstawia tabela.

Nr operacji	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
t[min]	2	4	2	1	3	5	6	3	2	2
S	1	2	1	1	2	3	3	2	1	1

Obróbka odbywa się przy przebiegu równoległym. Średni czas międzyoperacyjny wynosi 3 minuty, wielkość partii 100 sztuk. Jak powinna być wielkość pakietu, aby długość cyklu nie przekraczała 1 zmiany?

Ćw. 3 Planowanie i sterowanie produkcją

KONSPEKT

6

---