CYKL PRODUKCYJNY I JEGO OPTYMALIZACJA
Cykl produkcyjny to okres czasu pomiędzy rozpoczęciem i zakończeniem procesu produkcyjnego określonego wyrobu. W okresie tym materiał wyjściowy przechodząc kolejno przez wszystkie etapy procesu produkcyjnego przekształcany jest w gotowy wyrób. Cykl produkcyjny można odnieść do całego procesu produkcyjnego wyrobu złożonego, jak i prostego, do poszczególnych faz technologicznych procesu wyrobu, poszczególnych operacji procesu, czynności.
Cykl produkcyjny może stanowić podstawę do ustalenia planów produkcji, normowania zapasów, robót w toku, określania zapotrzebowania na środki okresowe.
Cykl produkcyjny obejmuje dwa podstawowe okresy:
roboczy:
czas trwania operacji technologicznych
czas trwania operacji pozatechnologicznych – naturalnych, kontroli, transportowych, konserwacji, magazynowania
przerw:
przerwy wynikające z organizacji procesu produkcji, np. czas oczekiwania w magazynach
przerwy wynikające z organizacji dnia roboczego, np. dni wolne od pracy
Czas trwania cyklu produkcyjnego wyraża zależność:
++++++
- okres technologiczny cyklu
- łączny czas trwania operacji kontrolnych
- łączny czas trwania operacji transportowych
- okres roboczy występujący w procesie magazynowania
- łączny czas oczekiwania międzyoperacyjnego partii detali na zwolnienie stanowiska roboczego
- łączny czas oczekiwania w magazynach
- okres przerw wynikających z organizacji dnia roboczego
Długość cyklu oraz poszczególnych jego elementów składowych można wyznaczyć metodami:
graficzną – cyklogram (najdokładniejsza)
analityczną – operującą wielkościami przybliżonymi uzyskanymi na podstawie badań statystycznych
grafoanalityczną, np. CPM, PERY
Formy przebiegu partii wyrobów w procesie produkcyjnym
szeregowy przebieg partii detali – polega na tym, że następna operacja technologiczna rozpoczyna się po zakończeniu operacji poprzedniej dla wszystkich n sztuk w partii obróbczej
n – liczba detali w partii produkcyjnej
m – liczba operacji technologicznych
- rzeczywisty czas wykonania operacji
Charakterystyka:
najdłuższy okres technologiczny
najmniejsza liczba operacji transportowych
wysoki stopień wykorzystania stanowisk roboczych i ciągłość produkcji
łatwość zorganizowania
głównie stosowany przy:
krótkich czasach jednostkowych
małej wielkości partii produkcyjnej
niskim stopniu zorganizowania procesu produkcyjnego (technologiczna specjalizacja komórek produkcyjnych)
równoległy przebieg partii detali – polega na tym, że poszczególne wyroby przekazywane są na następne stanowisko natychmiast po wykonaniu operacji poprzedniej na pierwszym wyrobie lub partii transportowej
p – liczba sztuk w partii transportowej (1<=p<=n)
- czas najdłuższej operacji technologicznej
Charakterystyka:
najkrótszy okres technologiczny
największa liczba operacji transportowych
przestoje maszyn (przy braku synchronizacji)
głównie stosowany przy wyższych typach organizacji produkcji (wielkoseryjnych i masowych)
szeregowo-równoległy przebieg partii detali – polega na tym, że kolejna operacja dla tej samej partii obróbczej rozpoczyna się przed zakończeniem operacji poprzedniej na całej partii obróbczej.
- dla jednej sztuki
- dla p sztuk
- czas operacji krótszej w każdej parze kolejnych operacji
Charakterystyka:
okres technologiczny wypośrodkowany
zwiększona liczba operacji transportowych
wysoki stopień wykorzystania stanowisk roboczych
zachowanie ciągłości produkcji na stanowiskach roboczych
głównie stosowany w warunkach asynchronicznych przebiegu produkcji, w produkcji seryjnej