KPK Czesc Szczegolna


POSTĘPOWANIE PRZYGOTOWAWCZE

(1) Zadania postępowania przygotowawczego
Realizacja zadań stojących przed postępowaniem przygotowawczym ma na celu stwierdzenie zasadności prowadzonego postępowania oraz przygotowanie materiału dla organu prowadzącego postępowanie - tka, by mógł podjąć decyzję, co do losów postępowania. Funkcja postępowania przyg. wynikająca z jego zadań wiąże się także z przygotowaniem materiałów dla sądu, jeżeli sprawa kwalifikuje się do postępowania sądowego. Do zadań post. przyg. należy - art. 297:
1) ustalenie, czy został popełniony czyn zabroniony i czy stanowi on przestępstwo;
2) wykrycie i w razie potrzeby ujęcie sprawy;
3) zebranie danych o osobie podejrzanego stosownie do art. 213 i 214 k.p.k.;

4) wyjaśnienie okoliczności sprawy, w tym ustalenie osób pokrzywdzonych i rozmiarów szkody;

5) zebranie, zabezpieczenie i w niezbędnym zakresie utrwalenie dowodów dla sądu.
Art. 213. § 1. (100) W postępowaniu należy ustalić tożsamość oskarżonego, jego wiek, stosunki rodzinne i majątkowe, wykształcenie, zawód i źródła dochodu oraz dane o jego karalności.

§ 2. (101) Jeżeli podejrzany był już prawomocnie skazany, dla ustalenia, czy przestępstwo zostało popełnione w warunkach art. 64 Kodeksu karnego lub przestępstwo skarbowe - w warunkach art. 37 § 1 pkt 4 Kodeksu karnego skarbowego, dołącza się do akt postępowania odpis lub wyciąg wyroku oraz dane dotyczące odbycia kary; dokumenty te dołącza się także w sprawach o zbrodnie.

§ 3. (102) (skreślony).

Art. 214. (103) § 1. W razie potrzeby, a w szczególności gdy niezbędne jest ustalenie danych co do właściwości i warunków osobistych oraz dotychczasowego sposobu życia oskarżonego, sąd, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator, zarządza w stosunku do oskarżonego przeprowadzenie wywiadu środowiskowego przez kuratora sądowego lub inny podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów, a w szczególnie uzasadnionych wypadkach przez Policję.

§ 2. Przeprowadzenie wywiadu środowiskowego jest obowiązkowe:

  1)  w sprawach o zbrodnie,

  2)  w stosunku do oskarżonego, który w chwili czynu nie ukończył 21 roku życia, jeżeli zarzucono mu popełnienie umyślnego występku przeciwko życiu.

§ 3. Wywiadu środowiskowego można nie przeprowadzać w stosunku do oskarżonego, który nie ma w kraju stałego miejsca zamieszkania.

§ 4. Wynik wywiadu środowiskowego powinien w szczególności zawierać:

  1)  imię i nazwisko osoby przeprowadzającej wywiad,

  2)  imię i nazwisko oskarżonego,

  3)  zwięzły opis dotychczasowego życia oskarżonego oraz dokładne informacje o środowisku oskarżonego, w tym rodzinnym, szkolnym lub zawodowym, a nadto informacje o jego stanie majątkowym i źródłach dochodów,

  4)  informacje dotyczące stanu zdrowia oskarżonego, a także o nadużywaniu przez niego alkoholu, środków odurzających, środków zastępczych lub substancji psychotropowych,

 5)  własne spostrzeżenia i konkluzje osoby przeprowadzającej wywiad, zwłaszcza dotyczące właściwości i warunków osobistych oraz dotychczasowego sposobu życia oskarżonego.

(2) Wszczęcie postępowania przygotowawczego

-formy postępowania przygotowawczego:
-- śledztwa
-- dochodzenia

- aby wszczęcie postępowania było prawnie dopuszczalne powinien istnieć co najmniej taki zespół danych, który obiektywnie uprawdopodabnia faktu popełnienia przestępstwa, subiektywnie zaś wywołuje co do tego faktu u organu ścigania wysoki stopień podejrzenia
wszczęcie postępowania przygotowawczego test niedopuszczalne gdy:
-- przestępstwa nie popełniono
-- podejrzenie popełnienia czynu przestępczego nie jest dostatecznie uzasadnione
-- z posiadanego przez organ ścigania materiału wynika, że wprawdzie podejrzenie co do
popełnienia czynu zabronionego przez ustawę jest uzasadnione, jednakże w świetle art.I7 par. 1 zachodzi inna okoliczność wyłączająca postępowanie

- z zasadą legalizmu wiąże się art. 304 ustanawiający obowiązek 2awiadąmiana o przestępstwie. (nie obejmuje adwokatów i duchownych jeżeli dowiedzieli się o pope3nieniuprzestępstwa w sytuacjach określonych w art.173 k.p.k.)

- z przyjęcie ustnego zawiadomienia o przestępstwie i przesłuchania w charakterze świadka osoby zawiadamiającej sporr.4dza się protokół, w którym moda zamieścić wniosek o ściaganie-art304a

- obok zawiadomień instytucji lub osoby prywatnej organ ścigania może otrzymać informacje o popełnieniu przestępstwa inną drogą np.: w wyniku dokonywanych przez Policję czynności operacyjno-rozpoznawczych

- anonimowe zawiadomienie o przestępstwie nic może stanowić podstawy da wszczęcia postępowania przygotowawczego bez uprzedniego wnikliwego i krytycznego sprawdzenia przytoczonych okoliczności w trybie pozaprocesowym

- zawiadomienie o przestępstwie, co do którego prowadzenie śledztwa jest obowią2kowe lub własne dane świadczące o popełnieniu takiego przestępstwa policja przekazuje wraz z zebranymi materiałami niezwłocznie prokuratorowi-ar t304 par. 3

-niezwłocznie po otrzymaniu zawiadomienia o przestępstwie organ powołany do prowadzenia postępowania przygotowawczego obowiązany jest wydać postanowienie o wszczęciu lub odmowie wszczęcia śledztwa lub dochodzenia art. 305 § 1 i art. 325a

- postanowienie dotyczące śledztwa powinno zawierać uzasadnienie - art.94 par. 1pkt 5 w przeciwieństwie do postanowienia o wszczęciu lub odmowie wszczęcia dochodzenia-art.335e -postanowienie o wszczęciu śledztwa wydaje prokurator lub Policja, gdy jest uprawniona w danej sprawie do postanowienia o wszczęciu wydaje je Policja niezwłocznie przesyła odpis prokuratorowi)

- postanowienie o odmowie wszczęcia lub o umorzeniu śledztwa wydaje prokurator lub Policja, postanowienie wydane przez Policję zatwierdza prokurator;
- postanowienie o wszczęciu dochodzenia, umorzeniu dochodzenia, umorzeniu dochodzenia i wpisania sprawy do rejestru przestępstw, a także o jego zawieszeniu wydaje prowadzący postępowanie, a więc z reguły Policja, nie wymagają uzasadnienia

- uchylony został w ramach nowelizacji 2003r. obowiazek powiadomienia prokuratora o wszczeciu dochodzenia

- o wszczęciu / odmowie wszczęcia śledztwa albo dochodzenia zawiadamia się osobę lub instytucję państwowa) samorządowa, lub społeczną, która z3ożyła zawiadomienie o przestępstwie oraz ujawnionego pokrzywdzonego z pouczeniem o przysługujących im uprawnieniach

- jeżeli osoba albo instytucja, która złożyła zawiadomienie o przestepstwie nie zostanie w ciągu 6 tygodni powiadomiona o wszczęciu albo odmowie wszczęcia śledztwa lub

dochodzenia może wnieść zażalenie do prokuratora nadrzędnego albo powołanego do nadzoru nad organem, któremu złożono zawiadomienie - art. 306§3, art. 325a
- pokrzywdzonemu oraz instytucji wymienionej w art305§4 przysługuje zażalenie na postanowienie o odmowie wszczęcia sledztwa lub dochodzenia

- uprawnionym do złożenia zażalenia przysługuje prawo przejrzenia akt

- zażalenie wnosi się do prokuratora nadrzędnego nad prokuratorem, który wydał lub zatwierdził postanowienie. Jeżeli prokurator nadrzędny nie przychyli się do zażalenia, kieruje się je do sądu - art. 306§ 1 i2

- art. 305 i 306 odwołują się do sytuacji, gdy zostało złożone formalne zawiadomienie o przestępstwie lub gdy nie było składane zawiadomienie o przstępstwie a organ ścigania ' posiada własne informacje uzasadniające podejrzenie popełnienia przestępstwa

-w praktyce zdarza się często, że organ ścigania nie znajduje wprawdzie w zawiadomieniu dostatecznej podstawy do wszczęcia postępowania przygotowawczego, ale jednocześnie możliwość popełnienia przestępstwa nie zostaje wykluczona dla takich sytuacji kodeks , przewiduje instvhrcie czynności śnrawdzaiacych-art. 307 w związku z art325a

-organ uprawniony do wszczęcia postępowania przygotowawczego władny jest wystąpić z żądaniem uzupełnia danych zawartych w zawiadomieniu

w postępowaniu sprawdzającym nie przeprowadza się dowodu z opinii biegłego ani czynności wymagających spisania protokołu, z wyjątkiem przyjęcia ustnego zawiadomienia o przestępstwie tub wniosku o ściganie oraz przesłuchania w charakterze świadka osoby zawiadarniajacej-art3(17~2 i3

-pozostałe czynności postępowania sprawdzającego nie są protokołowane, nie mają charakteru czynności procesowych, ich wyniki zaś nie nabierają mocy dowodowej w postępowaniu karnym, jeżeli zostanie ono następnie wszczęte w razie potrzeby mogą być dokumentowane w notatkach mzedovwch-art..I43 par. 2, nie podlegających odczytaniu na rozprawie
- postanowienie o wszczęciu śledztwa lub dochodzenia albo o odmowie wszczęcia należy wydać najpóźniej w terminie 30 dni od otrzymania zawiadomienia o przestępstwie
- działalności organów ścigania występuje niekiedy konieczność natychmiastowego wykonania określonych czynności postępowania przygotowawczego -art. 308:
-- w wypadkach nie cierpiących zwłoki

-- w granicach koniecznych dla zabezpieczania śladów i dowodów przestępstwa przed ich utrata) zniekształceniem lub maszczeniem.

(3) Odmowa wszczęcia postępowania przygotowawczego
- postanowienie o odmowie wszczęcia post. przygotowawczego zapada, gdy organ powołany do ścigania przestępstw nie znajduje podstaw do wszczęcia postępowania. Wydanie takiej decyzji może nastąpić po złożeniu zawiadomienia o popełn. przestępstwa (art. 305), oraz później, po dokonaniu czynności sprawdzających; wynik czynności sprawdzających wskazujący na brak uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa staje się przyczyną odmowy ścigania (art. 307).
- Postanowienie o odmowie wszczęcia post. przygot. wydaje prokurator lub Policja (post. o odmowie wszczęcia śledztwa lub dochodzenia wyd. przez Policję wymaga zatwierdzenia prokuratora);
- w postanowieniu poza wskazaniem braku uzasadnionego podejrzenia pop. przestępstwa, należy podać przyczyny które uniemożliwiają prowadzenie procesu (warunki niedopuszczalności procesu);
- postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa musi zawierać uzasadnienie i jest zaskarżalne;
- postanowienie o odmowie wszczęcia dochodzenia nie wymaga uzasadnienia (utrudniona zaskarżalność)
- w przypadku odmowy wszczęcia postępowania przyg. Informuje się o tym podmiot składający zawiadomienie i ujawnionego pokrzywdzonego.
- możliwość wniesienia zażalenia na postanowienie o odmowie wszczęcia post. przyg. przez instytucję składającą zawiadomienie i pokrzywdzonego (nie posiada tego prawa obywatel, a też ciąży na nim prawny obowiązek zawiadomienia)
- uprawnionym do złożenia zażalenia na postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa lub dochodzenia przysługuje prawo przejrzenia akt. Zażalenie wnosi się do prokuratora nadrzędnego w stos. do prokuratora który wydał lub zatwierdził postanowienie. Jeżeli prok. nadrzędny nie przychyli się do zażalenia, kieruje je do sądu. Sąd podziela stanowisko prokuratora lub uchyla postanowienie o odmowie wszczęcia post. przyg. (podając powody, czy czynności które należy wyjaśnić);
- w wypadku śmierci pokrzywdzonego, prawa, które by mu przysługiwały, mogą wykonywać osoby najbliższe (art. 52). Gdy brak jest osób najbliższych lub ich nie ujawniono prawa te wykonuje prokurator (art. 52);
- gdyby zażalenie na odmowę wszczęcia postępowania przygotowawczego nie zostało uwzględnione, nie stwarza to przeszkody do wszczęcia postępowania w przypadku uznania przez organ powołany do ścigania przestępstw, że jednak istnieje podstawa do wszczęcia procesu.
- jeżeli osoba lub instytucja składająca zawiadomienie o przestępstwie, nie zostanie w ciągu 6 tyg. powiadomiona o wszczęciu lub jego odmowie śledztwa
i dochodzenia może wnieść zażalenie do prokuratora nadrzędnego albo powołanego do nadzoru nad organem, któremu złożono zawiadomienie.


(4) Przedstawienie zarzutów - in personam
- przedstawienie zarzutów powoduje przejście postępowania przygotowawczego w podfazę in personam. Postępowanie in personam może toczyć się od chwili wszczęcia śledztwa lub dochodzenia, jeżeli już wówczas istnieją dane zawierające podstawy do przedstawienia zarzutów określonej osobie. Jeżeli z zebrane dowody uzasadniają dostatecznie, iż czyn popełniła określona osoba, prowadzący śledztwo przystępuje do wykonania następujących czynności (art. 313): 1) sporządza postanowienie o przedstawieniu zarzutów; 2) ogłasza je niezwłocznie podejrzanemu; 3) poucza podejrzanego o jego uprawnieniach; 4) przesłuchuje go; 5) poucza podejrzanego o prawie żądania uzasadnienia postanowienia o przedstawieniu zarzutów; Jeżeli podejrzany ukrywa się lub jest nieobecny w kraju poprzestaje się na sporządzeniu postanowienia o przedstawieniu zarzutów, które w śledztwie przysługuje Policji i prokuratorowi; W śledztwie powierzonym Policji, lub prowadzonym przez nią samodzielnie, prokurator może zastrzec do osobistego wykonania czynności zw. z przedstawieniem zarzutów. Postanowienie o przedstawieniu zarzutów zawiera: a) wskazanie podejrzanego; b) dokładne określenie zarzucanego mu czynu; c) wskazanie kodyfikacji prawnej czynu.
- postanowienie należy niezwłocznie ogłosić podejrzanemu i przed pierwszym przesłuchaniem należy pouczyć go o jego: 1) uprawnieniach do: a) składania wyjaśnień; b) odmowy składania wyjaśnień; c) odmowy odpowiedzi na pytania; d) składania wniosków o dokonanie czynności śledztwa lub dochodzenia; e) korzystania z pomocy obrońcy; f) składania wniosku o końcowe zaznajomienie z materiałami postępowania; g) do żądania przesłuchania podejrzanego z udziałem ustanowionego obrońcy. 2) obowiązkach: a) poddania się oględzinom zewnętrznym ciała oraz innym badaniom nie połączonym z naruszeniem integralności ciała; b) poddania się badaniom psychologicznym i psychiatrycznym oraz badaniom połączonym z dokonaniem zabiegów na jego ciele (z wyj. chirurgicznych) gdy badania te są nieodzowne; c) obowiązek stawienia się na każde wezwanie w toku postępowania; d) obowiązek zawiadamiania o każdej zmianie miejsca zamieszkania lub pobytu trwającego dłużej niż 7 dni; e) obowiązek wskazania adresu do doręczeń w kraju, jeżeli podejż. przebywa za granicą.
- pouczenie dla podejrzanego musi być na piśmie; Następnie przesłuchuje się podejrzanego, chyba że skorzystał z prawa odmowy wyjaśnień (możliwość wyjaśnień na piśmie - na żądanie poszkodowanego lub jego obrońcy)
- pouczenie podejrzanego o prawie żądania uzasadnienia postanowienia o przedstawieniu zarzutów nie zależy od uznania prowadzącego postępowanie. Termin złożenia żądania uzasadnienia - do czasu zawiadomienia go o terminie zaznajamiania się z mat. śledztwa (gdy wniosek podejrzanego lub jego obrońcy nie wpłynie termin znowu staje się nieokreślony). W uzasadnieniu należy w szczególności wskazać, jakie fakty i dowody zostały przyjęte za podstawę zarzutów. Uzasadnienie doręcza się podejrzanemu i ustanowionemu obrońcy w terminie14 dni. Modyfikacja przedstawienia zarzutów - w pewnych sytuacja pomija się wydanie postanowienia o przedstawieniu zarzutów (w dochodzeniu) - przesłuchanie osoby podejrzanej zaczyna się od powiadomienia o treści zarzutu wpisanego do prot. przesłuchania. Osobę tę od chwili przesłuchania uważa się za podejrzanego. Druga sytuacja to faktyczne wszczęcie postępowania in personam lub odroczenie o wydaniu przedstawieniu zarzutów. W sytuacjach nie cierpiących zwłoki (gdy możliwość zatarcia śladów lub dowodw przestępstwa) istnieje możliwość w toku dochodzenia w niezbędnym zakresie przesłuchania osoby podjerzanej w charkaterze podejrzanego przed wydaniem post. o przedstawieniu zarzutów. Gdy to miało miejsce najdalej w ciągu 5 dni od dnia przesłuchania wydaje się postanowienie o przedstawieniu zarzutów / w razie braku warunków do jego sporzadzenia umarza się postępowanie. W sprawach gdy obowiązkowe jest prowadzenie śledztwa przez prokuratora, postanowienie to wydaje prokurator. Następnie ponownie przesłuchuje się podejrzanego. Gdy uzna się że brakuje warunków do sporządzenia postanowienia o przedstawieniu zarzutów umarza się postępowanie w stos. od osoby przesłuchiwanej.
- Na skutek ujawnienia nowych okoliczności, organ prowadzacy post. przyg. może być zmuszony do modyfikacji przedst. wcześniej zarzutu gdy podejrzanemu należy zarzucić czyn: a) nie objęty wydaniem uprzedniego o przedst. zarzutów; b) w zmienionej w istotny sposób postaci; c) czyn zarzucany należy zakwalifikować z surowszego przepisu. Wydaje się niezwłocznie nowe post. o przedst. zarzutów, ogłasza się podejrzanemu i przesłuchuje go, następnie poucza się podejrzanego że do czasu zawiadomienia go o terminie zaznajomienia z materiałami post. przyg. może żądać podnaia mu ustnie podstaw zarzutów z uzasadnienim na piśmie. Gdy żadanie -> uzasadnienie doręczyć na piśmie podejrzanemu i obrońcy w ciągu 14 dni.

(5) Zgłoszenie powództwa cywilnego
- w toku post. przygotowawczego do rozpoczecia przewodu sądowego na rozprawie głównej - możliwość wytoczenia przeciwko oskarżonemu powództwa cywilnego w celu dochodzenia w post. karnym roszczeń majątkowych wynikających bezpośrednio z popełnienia przestępstwa (art. 62 k.p.k.). O przyjęciu powództwa cywilnego decyduje sąd i ta decyzja daje początek procesowi adhezyjnemu. Gdy pokrzywdzony zgłosi powództwo cywilne już w postępowaniu przygotowawczym - organ prowadzący postępowanie zobowiązany jest załączyć pozew do akt sprawy i wraz z aktem oskarżenia przesłać go do sądu. Zgłoszenie powództwa cywilnego w post. przyg. jest dla pokrzywdzonego korzystne, bo w wypadku późniejszego zgłoszenia powództwa przez sąd za dzień zgłoszenia roszczenia uważa się dzień zgłoszenia powództwa, co powoduje przerwanie biegu przedawnienia roszczeń, pozostawienie dłużnika w zwłoce, przejście roszczenia o zadośćuczynienie za doznaną krzywdę na następców prawnych uprawnionego, jeżeli osoba uprawniona umrze po wniesieniu powództwa (art. 445). W razie śmierci pokrzywdzonego osoby najbliższe mogą, aż do rozpoczęcia przewodu sądowego, wytoczyć powództwo cywilne o przysługujące im roszczenia majątkowe wynikające z popełnienia przestępstwa. W razie śmierci powoda cywilnego osoby najbliższe mogą wstąpić w prawa zmarłego i dochodzić przysługujących im roszczeń (niewstąpienie nie tamuje biegu postępowania). Sąd wydając orzeczenie kończące postępowanie pozostawia wówczas powództwo cywilne bez rozpoznania (art. 63 par. 1 i 2). W przypadku zgłoszenia powództwa w postępowaniu przygotowawczym, pokrzywdzony może zgłaszać wniosek o zabezpieczenie roszczenia. Wniosek ten rozstrzyga prokurator, na którego postanowienie, w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia przysługuje zażalenie do sądu.
W wypadku gdy nie dojdzie do wniesienia aktu oskarżenia, a postępowanie przygotowawcze kończy się umorzeniem lub zawieszeniem postępowania przygotowawczego, pokrzywdzony może w zawitym terminie 30-dniowym od daty doręczenia postanowienia żądać przekazania sprawy sądowi właściwemu do rozpoznania spraw cywilnych. Jeżeli w postępowaniu przygotowawczym dokonano zabezpieczenia roszczeń, to zabezpieczenie to utrzymuje się również przez te 30 dni. Jeżeli pokrzywdzony w tym terminie żądania nie zgłosi, to wniesiony poprzednio pozew nie wywołuje skutków prawnych, a zabezpieczenie upada (art. 69 par. 4).

(6) Stosowanie środków przymusu procesowego w postępowaniu przygotowawczym
- Środki przymusu: 1) zatrzymanie; 2) środki zapobiegawcze: tymczasowe aresztowanie, poręczenie majątkowe, poręczenie społeczne, poręczenie osoby godnej zaufania, dozór policji lub przełożonego wojskowego, zawieszenie w czynnościach, zakaz opuszczania przez oskarżonego kraju (może być połączony z zatrzymaniem paszportu lub innego podobnego dokumentu, zakazem jego wydawania; 3) kary porządkowe (kara pieniężna, aresztowanie); 4) zab.majątkowe. Są to środki o charakterze procesowym.
- zatrzymanie - policja ma prawo zatrzymać osobę podejrzaną, jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo, a jednocześnie zachodzi obawa: - ucieczki lub ukrycia się tej osoby; - zatarcia śladów przestępstwa; - nie można ustalić jej tożsamości - art. 244 par. 1.
- zatrzymanego należy natychmiast poinformować o przyczynach zatrzymania i o przysługujących mu prawach oraz wysłuchać go - art. 244 par.2;
- z zatrzymania sporządza się protokół, odpis dla zatrzymanego- art. 244 par. 3;
- niezwłocznie po zatrzymaniu osoby podejrzanej należy przystąpić do zebrania niezbędnych danych o osobie, a także o zatrzymaniu zawiadomić prokuratora;
- w razie istnienia podstaw do tymczasowego aresztowania - należy wystąpić do prok. w sprawie skier. Do sądu wniosku o tymcz. areszt.
- zatrzymanemu należy na jego żądanie niezwłocznie umożliwić nawiązanie w dostępnej formie kontaktu z adwokatem
- zatrzymanemu przysługuje zażalenie do sądu rej. miejsca zatrzymania lub prowadzenia postępowania
- zatrzymanie musi zamknąć się w 48 h wg art. 41 konstytucji RP, to jednak w razie przekazania zatrzymanego do dyspozycji sądu zatrz. może trwać dodatkowo 24 h czyli max. 72h. W stos. do os. podejrzanej prok. może zarządzić zatrzymanie, przymusowe doprowadzenie osoby, oraz przeszukanie.
Środki zapobiegawcze - można stosować tylko, gdy już toczy się post. przeciwko podejrzanemu. Stos. gdy zebrane dowody wskazują na duże prawdop., że podejrzany popełnił przestępstwo. Cel: - zab. prawidłowego toku postępowania i zabezp. przed pop. nowego ciężkiego przestępstwa. W post. przyg. stos. środki zabezpiecz. Tylko wobec osoby, której wydano post. o przedst. zarzutów.
 - tymczasowe aresztowanie - w post. przyg. stosuje sąd. Prokurator kieruje do sądu rejonowego, w którego okręgu prowadzi się postępowanie, wniosek o zastosowanie tymczasowego aresztowania wraz z aktami postępowania oraz zarządzenia jednoczesnego doprowadzenia podejrzanego do sądu. Przed zastosowanie tym. aresztowania sąd przesłuchuje podejrzanego, chyba, że jest to niemożliwe z powodu okrywania się lub jego nieobecności w kraju. Możliwość dopuszczenia obrońcy podejrzanego. O terminie przesłuchania sąd zawiadamia prokuratora. Pozostałe środki zapobiegawcze stosuje w postępowaniu przygotowawczym prokurator. O zastosowaniu środka zapobiegawczego wydaje się postanowienie, w którym wymienia się osobę, zarzucany jej czyn, jego kwalifikację prawną i podstawę prawną zastosowania środka (przy tym. areszt. dodatkowo czas zatrzymania i czas trwania). Postanowienia o zastosowaniu środków zapobiegawczych zawierają uzasadnienia. Postanowienia prokuratora o zast. środk. zapobiegawczych są zaskarżalne do sądu rejonowego, w którego okręgu prowadzi się postępowanie. Zażalenie to sąd rozpoznaje niezwłocznie. Przekazanie do rozpoznania zażalenia na postanowienie o zabezpieczeniu majątkowym i tymczasowym aresztowaniu powinno nastąpić w ciągu 48h. Zażalenie na postanowienie sądu o zastosowaniu tymczasowego aresztowania rozpoznaje sąd odwoławczy. Podejrzany może złożyć zażalenie lub wniosek o uchylenie lub zmianę środka zapobiegawczego (wniosek nie jest ograniczony żadnym terminem i można składać go w każdym czasie). Do czasu wniesienia aktu oskarżenia do sądu, rozstrzyga go prokurator, najpóźniej w ciągu 3 dni. Prokurator jest uprawniony do zmiany na łagodniejszy również środka zapobiegawczego zastosowanego przez sąd. Jeżeli prok. nie przychyli się do złożonego wniosku, wydaje się postanowienie na które służy zażalenie do prok. nadrzędnego.

(7) Kary porządkowe - mają na celu wymuszenie określonego zachowania się niektórych uczestników procesu, w celu prowadzenia postępowania prawidłowo
i bez zwłoki.
- nieusprawiedliwione niestawiennictwo świadka, biegłego, specjalisty, tłumacza lub opuszczeniem przez te osoby miejsca dokonywania czynności bez zezwolenia organu prowadzącego czynność. - wówczas prokurator, może nałożyć na osobę karę 3000 zł. Świadka można ponadto doprowadzić przymusowo, zaś wobec tłumacza i biegłego przymusowe doprowadzenie należy stosować wyjątkowo. Karę pieniężną można zastosować także wobec osoby, która bezpodstawnie uchyla się od złożenia zeznania wykonania czynności biegłego, tłumacza, specjalisty, złożenia przyrzeczenia wydania przedmiotu, dopełnienia obowiązków poręczyciela lub spełnienia innego ciążącego na niej obowiązku w toku postępowania. Jeżeli uchylanie się od wymienionych czynności ma charakter uporczywy, niezależnie od kary pieniężnej można zastosować aresztowanie na czas nie przekraczający 30 dni. W postępowaniu przygotowawczym karę porządkową w postaci aresztowania stosuje na wniosek prokuratora sąd rejonowy, w którego okręgu prowadzi się postępowanie. Aresztowanie należy uchylić, jeżeli osoba aresztowana spełni ciążący na niej obowiązek lub, gdy zakończy się postępowanie przygotowawcze. Decyzje o nałożeniu kar porządkowych są zaskarżalne. Złożenie zażalenia na postanowienie o aresztowaniu wstrzymuje wykonanie tego postanowienia. Karę pieniężną należy uchylić, jeżeli ukarany usprawiedliwi swe niestawiennictwo lub samowolne oddalenie się. Usprawiedliwienie może nastąpić w ciągu tyg. od daty doręczenia postanowienia wymierzającego karę. Kar pieniężnych ani aresztowania nie stosuje się wobec stron, ich obrońców, pełnomocników, a za niedopełnienie obowiązku wydania rzeczy także wobec osób, które mogą się uchylić od złożenia zeznań.
Zabezpieczenie majątkowe - jest środkiem przymusu stosowanym na wniosek pokrzywdzonego, który zgłosił powództwo cywilne oraz z urzędu, w razie popełnienia przestępstwa, za które można orzec grzywnę, przepadek przedmiotów lub nałożyć obowiązek naprawienia szkody albo orzec nawiązkę. W razie popełnienia przestępstwa, za które można orzec grzywnę, przepadek przedmiotów lub nałożyć obowiązek naprawienia szkody albo orzec nawiązkę. W razie popełnienia przestępstwa przeciwko mieniu lub wyrządzenia przestępstwem szkody w mieniu, może z urzędu nastąpić ponadto zabezpieczenie roszczeń o naprawienie szkody. Postanowienie w tej kwestii wydaje prokurator. Na postanowienie to przysługuje zażalenie, które rozstrzyga sąd rejonowy, w którego okręgu prowadzi się postępowanie. W razie popełnienia przestępstwa, które upoważnia prokuratora do wydania postanowienia o zabezpieczeniu z urzędu, Policja może dokonać tymczasowego zajęcia mienia ruchomego osoby podejrzanej, jeżeli zachodzi obawa usunięcia tego mienia. Jeżeli w ciągu 7 dni od dokonania tymczasowego zajęcia nie zostanie wydane postanowienie o zabezpieczeniu majątkowym - tymczasowe zajęcie upada.

(8) Modyfikacja zarzutów.
- art. 314 - jeżeli w toku śledztwa okaże się, że podejrzanemu należy zarzucić czyn nie objęty wydanym uprzednio postanowieniem o przedstawieniu zarzutów albo czyn w zmienionej w istotny sposób postaci lub też, że czyn zarzucany należy zakwalifikować z surowszego przepisu, wydaje się niezwłocznie noew postanowienie, ogłasza się je podejrzanemu i przesłuchuje się go.
- w postępowaniu przygotowawczym (nowe okoliczności):
1) podejrzanemu należy zarzucić czyn, który nie jest objęty uprzednio wydanym postanowieniem o przes. Zarzutów (pojedynczy -> złożony);
2) podejrzanemu trzeba zarzucić czyn w zmienionej istocie postaci;
3) czyn zarzucony zmienić na surowszą kwalifikację;
- Wydaje się niezwłocznie nowe postanoienie o przedstawieniu zarzutów. Ogłasza podejrzanemu - przesłuchuje. Prawa, że może uzasadnienie (14 dni);
Proces wpadkowy -> modyfikacja zarzutów w postępowaniu jurysdykcyjnym.

(9) Zawieszenie postępowania przygotowawczego
Zgodnie z art. 22 postępowanie przygotowawcze zawiesza się, jeżeli zachodzi długotrwała przeszkoda uniemożliwiająca prowadzenie postępowania. Do przyczyn zawieszenia ustawa zalicza w szczególności sytuacje, gdy: a) nie można ująć podejrzanego (nie można mylić z niewykryciem sprawcy), b) nie można brać udziału w postępowaniu z powodu choroby psychicznej (która powstała po popełnieniu czynu) lub innej ciężkiej choroby;
- art. 11 upoważnia do umorzenia postępowania w sprawie o występek zagrożony karą pozbawienia wolności do lat 5, jeżeli orzeczenie wobec oskarżonego kary byłoby oczywiście niecelowe ze względu na rodzaj i wysokość kary prawomocnie orzeczonej za inne przestępstwo, a interes pokrzywdzonego temu się nie sprzeciwia (tzw. umorzenie absorbcyjne). Jeżeli za inne przestępstwa kara nie została jeszcze prawomocnie orzeczona, postępowanie w sprawie o występek zagrożony karą do lat 5 można zawiesić czekając na prawomocne orzeczenie. Kiedy oczekiwane orzeczenie uprawomocni się, w ciągu 3 m-cy zawieszone postępowanie ulega umorzeniu lub podjęciu.
- konst. RP z 97r. - postępowanie karne wszczęte wobec osoby przed dniem wyboru jej na posła / senatora ulega na żądanie Sejmu / Senatu zawieszeniu do czasu wygaśnięcia mandatu.
- ustawa z 25. 06. 1997. o świadku koronnym przewiduje w razie wydania przez sąd postanowienia o dopuszczeniu dowodu z zeznań świadka koronnego, prokurator sporządza odpisy materiałów dot. osoby wskazanej w postanowieniu sądu i wyłącza je do odrębnego postępowania, które następnie zawiesza się. Zawieszenia postępowania trwa do czasu prawomocnego zakończenia postępowania przeciwko pozostałym sprawcom. Prokurator umarza postępowanie przeciwko świadkowi koronnemu w ciągu 14 dni od uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie przeciwko pozostałym sprawcom. Gdyby świadek koronny nie spełnił warunków związanych z jego pozycją procesową lub w wypadku popełnienia przezeń nowego przestępstwa, gdy działał on w zorganizowanej grupie albo w związku mającym na celu popełnianie przestępstw, prokurator podejmuje zawieszone postępowanie.
- postanowienie o zawieszeniu śledztwa, jeżeli nie zostało wydane przez prokuratora wymaga jego pisemnego zatwierdzenia, zawiera uzasadnienie i jest zaskarżalne (zaż. rozpoznane prok. nadrzędnego nad tym który zawiesił postępowanie lub zatwierdził post. o zawieszeniu).
- w dochodzeniu post. o zawieszeniu wydaje organ prowadzący, zatwierdza je prokurator. Post. jest zaskarżalne, nie wymaga uzasadnienia. Należy decyzji o zawieszeniu postępowanie należy jednak dokonać odp. czynności w celu zabezpieczenia dowodów przed ich utratą lub zniekształceniem.
- mimo zawieszenia można orzec o środkach zapobiegawczych, należy również dokonać odpowiednich czynności w celu zabezpieczenia dowodów przed ich utratą lub zniekształceniem; zaw. nie oznacza ustania stanu zawiłości sprawy. Po ustaniu przeszkody, powodującej zawieszenie postęp. toczy się ono dalej. Kontrowersje co do tzw. spoczywania biegu przedawnienia.

(10) Zamknięcie postępowania przygotowawczego
- przeprowadza organ prowadzący postępowanie; Składają się z szeregu czynności podejmowanych gdy podejrzany lub jego obrońca złożą wniosek o końcowe zaznajomienie się z materiałami postępowania (art. 321) o prawie do takiego wniosku poucza się podejrzanego przy pierwszym przesłuchaniu, termin - do momentu wydania post. o zamknięciu śledztwa.
- na czynności zamknięcia śledztwa składa się: a) powiadomienie podejrzanego
i obrońcy o terminie końcowego zaznajomienia się z materiałem postępowania; b) pouczenie o prawie uprzedniego przejrzenia akt w terminie odpowiednim do wagi lub zawiłości sprawy; c) przeglądanie akt przez podejrzanego i obrońcę (gdy jest ustanowiony); d) zaznajomienie podejrzanego z materiałami postępowania; e) dopuszczenie obrońcy do czynności zaznajomienia się z materiałami; f) pouczenie o prawie składania w ciągu 3 dni wniosku o uzupełnienie śledztwa; g) uzupełnienie postępowania w przypadku uwzględnienia wniosku; h) wydanie postanowienia o zamknięciu śledztwa.
- czynności zamknięcia prowadzi się, gdy są podstawy do zamknięcia. Zamknięcie postępowania ma miejsce w sytuacji, gdy przedstawione zarzuty potwierdziły się w ramach postępowania dowodowego w post. przyg. i stworzyły możliwość przedstawienia zarzutu w akcie oskarżenia lub w wniosku o warunkowe umorzenie post. lub wniosku do sądu o umorzenie postępowania z powodu niepoczytalności.
- prowadzący post. powiadamia oskarżonego i jego obrońcę o terminie, w którym prowadzący zaznajomi podejrzanego z materiałami post. oraz o terminie, w którym podejrzany może przeglądać akta - termin powinien być tak wyznaczony, aby od doręczenia zawiadomienia o nim podejrzanemu i obrońcy upłynęło co najmniej 7 dni (im sprawa bardziej skomplikowana tym termin powinien być dłuższy). Podejrzanemu należy zapewnić pomieszczenie w siedzibie prokuratury, czy zakładu karnego (gdy pozbawiony wolności) celem osobistego przejrzenia akt. Czas korzystania z akt przez podejrzanego jest ograniczony terminem, w którym prowadzący postępowanie przystąpi do zaznajamiania podejrzanego z materiałami - to prawo jest ważne z punktu widzenia obrony podejrzanego.
- obrońca ma prawo zaznajomienia się z aktami w terminie wyznaczonym przez organ procesowy w ciągu, co najmniej 7 dni przed datą rozpocz. rozp. Czynności zaznajamiania się podejrzanego z mat. sprawy.
- nieusprawiedliwione niestawiennictwo podejrzanego lub jego obrońcy, także niezbędnego nie tamuje dalszego postępowania.
- podejrzany i jego obrońca mają prawo w ciągu trzech dni od daty zakończenia czynności zapoznawania się z materiałami śledztwa złożyć wniosek o uzupełnienie postępowania przygotowawczego (powiadamia podejrzanego organ zapoznający z materiałami).
- w ciągu 3 dni od daty zaznajomienia podejrzanego z materiałami postępowania strony mogą składać wnioski o uzupełnienie śledztwa. Pokrzywdzony może być dopuszczony do czynności zaznajamiania z materiałami po uprzednim zgłoszeniu żądania.
- strony składając wniosek o uzupełnienia postępowania przygotowawczego wskazują we wniosku, jakie należy przeprowadzić czynności (wnioski dowodowe, jakie należy wskazać, jakie okoliczności i w jaki sposób mają być udowodnione. Składający wniosek może domagać się dopuszczenia do udziału w czynnościach, jeżeli wniosek będzie załatwiony pozytywnie. - organ prow. Post. nie może odmówić żądania. Jeżeli nie zach. potrzeba uzupełnienia śledztwa wydaje się post. o jego zamknięciu. Wydaje ten organ, który je prowadzi, chyba że w śledztwie nieprokuratorskim prokurator zastrzegł sobie tę czynność. Przepisy o zamkn. śledztwa stosuje się odpowiednio w dochodzeniu (nie jest wymagana wyd. post. o zamknięciu dochodzenia, chyba że podejrzany jest zatrzymany lub tymczasowo aresztowany).

(11) Zakończenie postępowania przygotowawczego
- ma miejsce, gdy: a) umarza się postępowanie; 2) sporządza się akt oskarżenia
i wnosi się go do sądu; c) sporządza się wniosek o warunkowe umorzenie post.; d) sporządza się wniosek o umorzenie post. z powodu niepoczytalności podejrzanego.

(12) Umorzenie postępowania przygotowawczego
- art. 17 k.p.k.;
- postępowania przygotowawcze umarza się przede wszystkim wówczas, gdy z zebranego materiału dowodowego wynika, że:
-- czynu nie popełniono albo brak jest danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie jego popełnienia;
-- czyn nie zawierz znamion czynu zabronionego albo ustawa stanowi, że sprawca nie popełnia przestępstwa;
-- społeczna szkodliwość czynu jest znikoma;

-- ustawa stanowi, że sprawca nie podlega karze - art. l7§1 pkt.4

- postępowanie umarza się wówczas, gdy nie wykryto sprawcy przestępstwa albo gdy brak jest dostatecznych dowodów winy podejrzanego

- postępowanie umarza się ponadto gdy zachodzi okoliczność wymieniona w artl7§l,,pkt.5-l0 np. podejrzany zmarł albo zachodzi inna okoliczność wyłączająca ściganie np. abolicja

- jeżeli postępowanie toczyło się przeciwko kilku podejrzanym Iub przeciwko jednemu podejrzanemu o lub więcej zarzutów możliwe jest umorzenie częściowe
- podstawa prawna umoncnil-art.I7§1,322§ 1 lub art 11§ I

- przyczyna umorzenia - konkretna okoliczność powodująca niedopuszczalność postępowania karnego - postanowienie o umorzeniu wydaje prokurator albo policja.

-postanowienie wydane przez policję a także przez każdy inny organ uprawniony do prowadzenia śledztwa - zatwierdza prokurator( art. 305§3 w zw. z art.322) i dopiero po pisemnym zatwierdzeniu uważa się postępowanie za umorzone, przez prokuratora i w dacie zatwierdzenia

- umorzenie rejestrowe (nowelizacja 2003r.) - art. 325F, Policja wpisuje dochodzenie do rejestru, a nie wystarcz. Danych (5 dni). Po postanowieniu Policja prowadzi czynności w celu wykrycia -> podejmuje się na nowo. Można umorzyć, gdy nie rokuje się wykrycia sprawy (skrócenie fazy in rem 5 dni). Pokrzywdzony 7 dni na zaskarżenie; pokrzywdzony wnosi akt oskarżenia (adwokat); umorzenie całkowite, częściowe;

(13) Nadzór prokuratora nad postępowaniem przygotowawczym - całość z książki
- Sposoby sprawowania nadzoru nad post. przygotowawczym:
Jeżeli prokurator nie prowadzi śledztwa osobiście, to sprawuje nadzór nad post. przyg. prowadzonym przez inne organy. Prokurator może także objąć nadzorem post. sprawdzające przewidziane w art. 307. Prokurator nadzoruje również czynności śledcze, których wykonanie powierzył innym organom. Funkcje nadzorcze prok. rozpoczynają się z chwilą przekazania śledztwa, czynności śledczych innym organom. Ma to miejsc, gdy prokurator sam wydaje postanowienie o wszczęciu danego postępowania i przekazuje dalsze prowadzenie np. Policji. Jeżeli powierzenie dot. śledztwa w całości lub w części, policja może dokonywać czynności, które uzna za potrzebne, z wyjątkiem zastrzeżonych przez prokuratora wyłącznie dla siebie (art. 311 par. 5). W razie powierzenia określonych czynności (art. 311 par. 3, prokurator musi wskazać dokładnie w postanowieniu o jakie czynności chodzi.
Prokurator wydając postanowienie o wszczęciu śledztwa władny jest przekazać je do prowadzenia Policji. Jeżeli postanowienie o wszczęciu śledztwa wydane zostało przez Policję, odpis tego postanowienia należy przesłać do wiadomości prokuratorowi, żeby mógł realizować swe funkcje nadzorcze (art. 305 par. 3). Inaczej sprawa wygląda w przypadku dochodzenia. Policja nie ma obowiązku zawiadamiania prokuratora o wszczęciu tego dochodzenia, stąd też nadzór prokuratorski nad tym postępowaniem jest sporadyczny i często ogranicza się do zatwierdzania decyzji o zawieszeniu, umorzeniu post., czy też zatwierdzeniu aktu oskarżenia sporządzonego przez Policję (art. 331 par. 1). Prokurator ma obowiązek czuwać na prawidłowym i sprawnym przebiegiem całego nadzorowanego przez siebie post. przyg. (art. 326 par. 2). Z racji wykonywanej funkcji nadzorczej prok. przysługują uprawnienia: a) zaznajamia się z zamierzeniami prowadzącego post. przyg., wskazuje kierunki post. i wydaje co do tego stosowne zarządzenia; b) żąda przedstawienia sobie materiałów zebranych w toku post. przyg. c) uczestniczy w czynnościach dokonywanych przez prowadzących post., przeprowadza je osobiście lub przejmuje sprawę do swojego prowadzenia; d) wydaje postanowienia i zarządzenia lub polecenia, zmienia lub uchyla postanowienia lub zarządzenia wydane przez prowadzącego post. przyg.
Prok. po uprawomocnieniu się orzeczenia o umorzeniu post. przyg. czuwa nad tym, czy słuszne było takie zakończenia post. Stąd prokuratorzy różnych stopni mają określone przez ustawę uprawnienia. Umorzone post. może zostać podjęte lub wznowione. Prawomocne postanowienie o umorzeniu post. przyg. może być uchylone także w trybie nadzwyczajnego wznowienia. ->

(270) Nadzór prokuratora nad postępowaniem przygotowawczym - całość z kodeksu

Art. 326. § 1. (206) Prokurator sprawuje nadzór nad postępowaniem przygotowawczym w zakresie, w jakim go sam nie prowadzi; prokurator może także objąć nadzorem postępowanie, o którym mowa w art. 307.

§ 2. Prokurator jest obowiązany czuwać nad prawidłowym i sprawnym przebiegiem całego nadzorowanego przez siebie postępowania.
§ 3. Z tytułu sprawowanego nadzoru prokurator może w szczególności:

  1)  zaznajamiać się z zamierzeniami prowadzącego postępowanie, wskazywać kierunki postępowania oraz wydawać co do tego zarządzenia,

  2)  żądać przedstawienia sobie materiałów zbieranych w toku postępowania,

  3)  uczestniczyć w czynnościach dokonywanych przez prowadzących postępowanie, osobiście je przeprowadzać albo przejąć sprawę do swego prowadzenia,

  4)  wydawać postanowienia, zarządzenia lub polecenia oraz zmieniać i uchylać postanowienia i zarządzenia wydane przez prowadzącego postępowanie.

§ 4. W razie niewykonania przez organ nie będący prokuratorem postanowienia, zarządzenia lub polecenia wydanego przez prokuratora sprawującego nadzór, na jego żądanie przełożony funkcjonariusza wszczyna postępowanie służbowe; o wyniku postępowania informuje się prokuratora.

Art. 327. § 1. Umorzone postępowanie przygotowawcze może być w każdym czasie podjęte na nowo na mocy postanowienia prokuratora, jeżeli nie będzie się toczyć przeciw osobie, która w poprzednim postępowaniu występowała w charakterze podejrzanego. Przepis ten stosuje się odpowiednio w sprawie, w której odmówiono wszczęcia śledztwa lub dochodzenia.

§ 2. (207) Prawomocnie umorzone postępowanie przygotowawcze wznawia się przeciwko osobie, która występowała w charakterze podejrzanego, na mocy postanowienia prokuratora nadrzędnego nad tym, który wydał lub zatwierdził postanowienie o umorzeniu, tylko wtedy, gdy ujawnią się nowe istotne fakty lub dowody nie znane w poprzednim postępowaniu albo gdy zachodzi okoliczność określona w art. 11 § 3. Przewidziane w ustawie ograniczenia okresu tymczasowego aresztowania stosuje się wówczas do łącznego czasu trwania tego środka.

§ 3. Przed wydaniem postanowienia o podjęciu lub wznowieniu, prokurator może przedsięwziąć osobiście lub zlecić Policji dokonanie niezbędnych czynności dowodowych w celu sprawdzenia okoliczności uzasadniających wydanie postanowienia.

§ 4. Po wniesieniu aktu oskarżenia sąd umarza postępowanie, jeżeli stwierdzi, że postępowanie przygotowawcze wznowiono mimo braku podstaw.

Art. 328. § 1. Prokurator Generalny może uchylić prawomocne postanowienie o umorzeniu postępowania przygotowawczego w stosunku do osoby, która występowała w charakterze podejrzanego, jeżeli stwierdzi, że umorzenie postępowania było niezasadne. Nie dotyczy to wypadku, w którym sąd utrzymał w mocy postanowienie o umorzeniu.

§ 2. Po upływie 6 miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu Prokurator Generalny może uchylić lub zmienić postanowienie albo jego uzasadnienie jedynie na korzyść podejrzanego.

(14) Czynności sądowe w postępowaniu przygotowawczym
Postępowanie przygotowawcze prowadzą organy niesądowe; Sąd sprawuje jedynie kontrole. Kontrola ta polega na tym, że część decyzji jest zaskarżana do sądu;
1) środki zapobiegawcze (poza tymczasowym aresztowaniem);
2) zatrzymani, rmany, porta, zab. majątkowe, tożsamość świadka, zatrzymanie, doprowadzenie świadka;
3) odmowa wszczęcia lub umorzenia postępowania;
Decyduje:
- szpital psychiatryczny; - podsłuch; - ty,. Aresztowanie; - przepadek poręczenia; - list zelazny; - areszt - kara porzadkowa; - tajemnica zawodoaw - lekarz itp.; - przesłuchanie świadka nie na rozprawie; - warunkowe umorzenie; - umorzenie niepoczytalności;
Kontrola całego postępowania przygotowawczego w stadium jurysdykcyjnym - lub zwrócić prokuratorowi do ponownego rozpoznania, uzupełnienie;
-o roli i znaczeniu czynnika sądowego w postępowaniu przygotowawczym decyduje konkretne merytoryczne rozwiązuje okreśIające rodzaj i zasięg uprawnień sędziowskich oraz stosunek sądu do prokuratury i policji

-kodeks nie przejął koncepcji śledztwa sądowego i nie wprowadził też instytucji sędziego śledczego lecz przewiduje ingerencję sądów postępowanie przygotowawcze w wypadkach, w których jest to wskazane ze względu na gwarancje procesowe stron i lepsze przygotowanie sprawy dla sadu orzekającego na rozprawie

-ma to miejsce przy rozpoznawaniu zażaleń przez sąd

-pokrzywdzonemu oraz instytucji, która zawiadomiła o przestępstwie, przystuguje zażalenie na odmowę wszczęcia dochodzenia lub śledztwa a stronom .na umorzenia postępowania
-sąd może utrzymać zaskarżone postanowienie w mocy lub je uchylić

- jeżeli prokurator w dalszym ciągu nie znajduje podstaw do wniesienia atu oskarżenia wydaje ponownie postanowienie o umorzeniu postępowania lub odmowie jego wszczęcia

-w wypadku wniesienia pacz pokrzywdzonego aktu oskarżenia prezes sądu przesyła odpis prokuratorowi, wżywając go do nadesłania w terminie 14 dni akt postępowania przygotowawczego
- poza tym sąd rozpoznaje zażalenia na:
-- postanowienia prokuratora w przedmiocie środków zapobiegawczych, innych niż tymczasowe aresztowanie
-- zatrzymanie osoby - art.246;
-- postanowienia prokuratora dotyczące kontroli i utrwalenia rozmów telefonicznych oraz treści innych rozmów lub przekazów informacji, w tym korespondencji przesłanej poczta elektroniczna;
-- postanowienie prokuratora o zabezpieczeniu majątkowym znaczeniu;
-- postanowienie prokuratora w sprawie zachowania tajemnicy danych osobowych;

(15) Akt oskarżenia

Art. 331. (208) § 1. W ciągu 14 dni od daty zamknięcia śledztwa albo od otrzymania aktu oskarżenia sporządzonego przez Policję w dochodzeniu, prokurator sporządza akt oskarżenia lub zatwierdza akt oskarżenia sporządzony przez Policję w dochodzeniu i wnosi go do sądu albo sam wydaje postanowienie o umorzeniu, o zawieszeniu albo o uzupełnieniu śledztwa lub dochodzenia.

§ 2. Organ, o którym mowa w art. 325d, może wnieść akt oskarżenia bezpośrednio do sądu, chyba że prokurator postanowi inaczej.

§ 3. Jeżeli podejrzany jest tymczasowo aresztowany, termin wymieniony w § 1 wynosi 7 dni.

§ 4. W sprawie, w której wobec podejrzanego stosowane jest tymczasowe aresztowanie, akt oskarżenia należy wnieść nie później niż 14 dni przed upływem dotychczas określonego terminu stosowania tego środka.

Art. 332. § 1. Akt oskarżenia powinien zawierać:

  1)  imię i nazwisko oskarżonego, inne dane o jego osobie oraz dane o zastosowaniu środka zapobiegawczego,

  2)  dokładne określenie zarzucanego oskarżonemu czynu ze wskazaniem czasu, miejsca, sposobu i okoliczności jego popełnienia oraz skutków, a zwłaszcza wysokości powstałej szkody,

  3)  (209) wskazanie, że czyn został popełniony w warunkach wymienionych w art. 64 Kodeksu karnego albo art. 37 § 1 pkt 4 Kodeksu karnego skarbowego

  4)  wskazanie przepisów ustawy karnej, pod które zarzucany czyn podpada,

  5)  wskazanie sądu właściwego do rozpoznania sprawy i trybu postępowania,

  6)  uzasadnienie oskarżenia.

§ 2. W uzasadnieniu należy przytoczyć fakty i dowody, na których oskarżenie się opiera, a w miarę potrzeby wyjaśnić podstawę prawną oskarżenia i omówić okoliczności, na które powołuje się oskarżony w swej obronie.

§ 3. (210) Akt oskarżenia sporządzony przez Policję lub organ, o którym mowa w art. 325d, może nie zawierać uzasadnienia.

Art. 333. § 1. Akt oskarżenia powinien także zawierać:

  1)  listę osób, których wezwania oskarżyciel żąda,

  2)  wykaz innych dowodów, których przeprowadzenia na rozprawie głównej domaga się oskarżyciel.

§ 2. Prokurator może wnieść o zaniechanie wezwania i odczytanie na rozprawie zeznań świadków przebywających za granicą lub mających stwierdzić okoliczności, którym oskarżony w wyjaśnieniach swych nie zaprzeczył, a okoliczności te nie są tak doniosłe, aby konieczne było bezpośrednie przesłuchanie świadków na rozprawie. Nie dotyczy to osób wymienionych w art. 182.

§ 3. Do aktu oskarżenia dołącza się, do wiadomości sądu, listę ujawnionych osób pokrzywdzonych z podaniem ich adresów, a także adresy osób, o których mowa w § 1 pkt 1.

§ 4. Prokurator może także dołączyć do aktu oskarżenia wniosek o zobowiązanie podmiotu określonego w art. 52 Kodeksu karnego do zwrotu na rzecz Skarbu Państwa uzyskanej korzyści majątkowej oraz zawiadomienie tego podmiotu o terminie rozprawy; wniosek powinien zawierać uzasadnienie.

Art. 334. § 1. Z aktem oskarżenia przesyła się sądowi akta postępowania przygotowawczego wraz z załącznikami, a także po jednym odpisie aktu oskarżenia dla każdego oskarżonego.

§ 2. (211) O przesłaniu aktu oskarżenia do sądu oraz o treści przepisów art. 335 i 387 oskarżyciel publiczny zawiadamia oskarżonego i ujawnionego pokrzywdzonego, a także osobę lub instytucję, która złożyła zawiadomienie o przestępstwie. Pokrzywdzonego należy pouczyć o uprawnieniach związanych z dochodzeniem roszczeń majątkowych, a w razie potrzeby także o prawie do zgłoszenia oświadczenia o działaniu w charakterze oskarżyciela posiłkowego.

Art. 335. (212) § 1. Prokurator może umieścić w akcie oskarżenia wniosek o wydanie wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionych z oskarżonym kary lub środka karnego za występek zagrożony karą nieprzekraczającą 10 lat pozbawienia wolności bez przeprowadzenia rozprawy, jeżeli okoliczności popełnienia przestępstwa nie budzą wątpliwości, a postawa oskarżonego wskazuje, że cele postępowania zostaną osiągnięte.

§ 2. Jeżeli zachodzą warunki do wystąpienia z wnioskiem, o którym mowa w § 1, a w świetle zebranych dowodów wyjaśnienia podejrzanego nie budzą wątpliwości, dalszych czynności dowodowych w postępowaniu przygotowawczym można nie przeprowadzać; przeprowadza się jednak czynności, co do których zachodzi niebezpieczeństwo, że nie będzie można ich przeprowadzić na rozprawie.

§ 3. Uzasadnienie aktu oskarżenia można ograniczyć do wskazania okoliczności, o których mowa w § 1.

Art. 336. § 1. Jeżeli spełnione są przesłanki uzasadniające warunkowe umorzenie postępowania, prokurator może zamiast aktu oskarżenia sporządzić i skierować do sądu wniosek o takie umorzenie.

§ 2. Do wniosku stosuje się odpowiednio przepisy art. 332 § 1 pkt 1, 2, 4 i 5. Uzasadnienie wniosku można ograniczyć do wskazania dowodów świadczących o tym, że wina oskarżonego nie budzi wątpliwości, a nadto okoliczności przemawiających za warunkowym umorzeniem.

§ 3. Prokurator może wskazać proponowany okres próby, obowiązki, które należy nałożyć na oskarżonego i, stosownie do okoliczności, wnioski co do dozoru.

§ 4. (213) Do wniosku dołącza się, do wiadomości sądu, listę ujawnionych osób pokrzywdzonych z podaniem ich adresów. Przepis art. 334 stosuje się odpowiednio.

§ 5. Do wniosku o warunkowe umorzenie postępowania stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące aktu oskarżenia zawarte w rozdziale 40.

(16) Warunkowe umorzenie postępowania.
- warunkowe umorzenie postępowania - warunkowe (na próbę) zwolnienie od ponoszenia przez sprawcę kary, oznacza kontrolowana wolność

- stopień kontroli zależy od tego, czy orzeczono dozór oraz od rodzaju zastosowanych obowiązków probacyjnych

- negatywny wynik próby otwiera możliwość orzeczenia racjonalnej kary lub środka karnego, z uwzględnieniem zachowania się sprawcy po orzeczeniu o warunkowym umożeniu

- w obecnym kodeksie nastąpiło znaczne rozszerzenie zakresu stosowania warunkowego umarzania przez rozszerzenie kręgu przestępstw zmożonych karą nie surowszą niż 3 lata pozbawienia wolności, złagodzenia przesłanek jego stosowania, a w razie spełnienia określonych warunków może ono być zastosowane do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą nieprzekraczającą 5 lat pozbawienia wolności

- w myśl art.336 par. 1 jeżeli spełnione są przesłanki uzasadniające warunkowe umorzenie postępowania prokurator może zamiast altu oskarżenia sporządzić i skierować wniosek o takie umorzenie
- art. 71 par. 2 - za oskarżonego uważa się osobę, przeciwko której wniesiono oskarżenie do sądu a także osobę, co do której prokurator złożył wniosek o warunkowe umorzenie postępowania;

- do warunkowego umorzenia może dojść bez wniosku prokuratora gdy sprawa z aktem oskarżenia znajdzie się w sądzie, który. może taka decyzję podjąć z urzędu lub na wniosek oskarżonego

- mają prawo wziąć udziel w posiedzeniu dotyczącym warunkowego umorzenia postępowania prokurator, oskarżony i pokrzywdzony, ich udział jest obowiązkowy jeżeli prezes sądu lub sad tak zarządzi-art341§

- w wypadku gdy przy rozpoznawaniu na posiedzeniu wniosek prokuratora o warunkowe umorzenie poste-poorania sąd stwierdzi oczywisty brak faktycznych podstaw oskarżenia, to óbowią2any jest umorzyć postępowanie bezwarunkowo

- jeżeli oskarżony sprzeciwia się warunkowemu umorzeniu jak również gdy sąd uznaje, że warunkowe umorzenie byłoby nieuzasadnione kieruje sprawę na rozprawę. Wniosek prokuratora o warunkowe umorzenie postępowania zastępuje wówczas akt oskarżenia

- w razie gdy sąd uzna za celowe ze względu na możliwość porozumienia się oskarżonego z pokrzywdzonym w kwestii naprawienia szkody lub innego zadośćuczynienia pokrzywdzonemu, może odroczyć posiedzenie, wyznaczając stronom odpowiedni termin.
- orzekając o warunkowym umorzeniu sąd bierze pod uwagę wyniki porozumienia się oskarżonego z pokrzywdzonym

w przedmiocie warunkowego umorzenia postępowania sąd orzeka na posiedzeniu wyrokiem­ art. 341

- od wyroku warunkowo umarzającego postępowanie, wydanego na posiedzeniu; stronom a także pokrzywdzonemu przysługuje apelacja.

(17) Wniosek o warunkowe umorzenie postępowania
- uprawniony do złożenia jest prokurator
- jeżeli spełnione są przesłanki uzasadniające warunkowe umorzenie postępowania prokurator może zamiast aktu oskarżenia sporządzić i skierować do sądu wniosek o takie umorzenie (art. 336 par. 1).
- przesłanki upoważniające prokuratora do wystąpienia z wnioskiem (art. 66 k.k.):
a) wina i społeczna szkodliwość czynu; b) okoliczności pop. czynu nie budzą wątpliwości (nie jest konieczne przyznanie się podejrzanego do zarzucanego mu czynu); c) sprawca dotychczas nie był karany za przestępstwo umyślne; d) przest. jest zagrożona karą do 3 lat pozb. woln. (możliwość modyfikacji, jeżeli pokrzywdzony pojednał się ze sprawcą, sprawca naprawił szkodę lub pokrzywdzony i sprawca uzgodnili sposób naprawienia szkody to war. Umorz. Post. może być wnioskowane wobec sprawcy przest. zagroż. karą 5 lat pozb. woln.); e) istnieje pozytywna prognoza co do sprawcy (na podst. analizy postawy, właściwości i warunków osobistych, dotychczasowego sposobu życia - dane poch. dowodów zebr w post. przyg i wywiadu środowiskowego. Istnieje tu także obowiązek przestrzegania porządku prawngo). Wszystkie te przesłanki muszą wystąpić łącznie.
- wniosek prokuratora do sądu o war. umorz. musi zawierać (art. 332): a) imię
i nazwisko oskarżonego, inne dane o jego osobie oraz dane o zastosowaniu środka zapobiegawczego; b) dokładne określenie zarzucanego oskarżonemu czynu ze wskazaniem czasu, miejsca, sposobu i okoliczności jego popełnienia oraz skutków, a zwłaszcza wysokości powstałej szkody; c) wskazanie przepisów ustawy karnej, pod które zarzucany czyn podpada; d) wskazanie sądu właściwego do rozpoznania sprawy i trybu postępowania; 5) uzasadnienie wniosku; 6) podpis oskarżyciela.
Uzasadnienie wniosku można ograniczyć do wskazania dowodów świadczących o tym, że wina oskarżonego nie budzi wątpliwości, a nadto okoliczności przemawiających za warunkowym umorzeniem. Prok. może wskazać proponowany okres próby (od 1 do 2 lat) i obowiązki, które należy nałożyć na oskarżonego ((zobowiązanie sprawcy do naprawienia szkody w całości lub części, zob. sprawcy do inf. Sądu lub kuratora o przebiegu okresu próby, przeproszenie pokrzywdzonego, wykonania przez sprawcę ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby, zobowiązanie sprawcy do powstrzymania się od nadużywania alkoholu lub używania innych środków odurzających, zob. do zapłaty nawiązki, orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów na okres 2 lat)).
- prokurator może wnioskować o zastosowanie wobec sprawcy dozoru kuratora, osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, instytucji albo org. społ. do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym. Wraz z wnioskiem o umorzenie prok. przesyła sądowi akta post. przyg. wraz z załącznikami, a także odpis wniosku dla oskarżonego. Do wniosku doł. się wiadomości sądu. Listę ujawnionych osób pokrzywdzonych z podaniem ich adresów. O przesłaniu wniosku do sądu prokurator zawiadamia oskarżonego, ujawnionego pokrzywdzonego i podmioty, które złożyły zawiadomienie o przestępstwie.

(18) Podjęcie postępowania przygotowawczego
Prokurator, który prowadził umorzone postępowanie ma prawo je podjąć w każdym czasie. Jedyne ograniczenie to przedawnienie karalności. Decyduje ten sam prokurator, który decydował o umorzeniu. Przeszkodą jest uzstawowe zastrzeżenie, by post. toczyło się przeciwko innej sobie niż ta, która w poprzednim post. wyst. w charakterze podejrzanego. Podstawy podjęcia są otwarte. Podjęcie może dotyczyć każdego tylko in rem, a in personam tylko co do innej osoby. Można podjąć także dochodzenie rejestrowe; jeżeli po tzw. umorzeniu rejestrowym, Policja prowadziła na podst. odrębnych przepisów czynności, które ujawniły dane pozwalające na wykrycie sprawcy, Policja wydaje postanowienie o podjęciu na nowo dochodzenia. Podjęcie post. może także nastąpić w spr., w której odmówiono wszczęcia śledztwa lub dochodzenia.
Wyjątek: art. 11 par. 2; - podjąć można do tej samej osoby jeżeli było to umorzenie absorpcyjne (występek , do 5 lat), w ciągu 3 m-cy należy zawieszone postępowanie podjąć. ->

(19) Wznowienie postępowania przygotowawczego

(20) Uchylenie prawomocnego postanowienia o umorzeniu postępowania przygotowawczego.
Prokurator generalny jest uprawniony do uchylania prawomocnych postanowień o umorzeniu postępowania przygotowawczego w stos. do osoby, która występowała w charakterze podejrzanego, jeżeli stwierdzi bezzasadność umorzenia. Uprawnienie Prok .Gen. do tzw. nadzwyczajnego wznowienia jest ograniczone terminem 6-miesięcznym. Po jego upływie uchyl. prawomocnego postanowienia o umorzeniu lub jego uzasadnia może nastąpić jedynie na korzyść podejrzanego. Termin ten nie jest zawity. Jeżeli w skutek post. zażaleniowego sąd utrzymał w mocy postanowienie o umorzeniu post. przyg. niemożliwe jest uchylenie tego postanowienia przez Prok. Gen. W trybie art. 328 par. 1 k.p.k. Prok. Gen oraz RPO może wnieść kasację od każdego prawomocnego orzeczenia sądu kończącego postępowanie.

(21) Formy postępowania przygotowawczego
a) Śledztwo
b) Dochodzenie

(22) Śledztwo
- Rozróżniamy śledztwo: a) obligatoryjne; b) fakultatywne.
Śledztwo obligatoryjne: śledztwo prowadzone jest obligatoryjne w sprawach - art. 309: 1) o zbrodnie; 2) o występki - gdy osobą podejrzaną jest sędzia, prokurator, funkcjonariusz Policji ABW lub Agencji Wywiadu; 3) o występki - gdy osoba podejrzaną jest funkcjonariusz Straży Granicznej ŻW, finansowych organów dochodzenia (Urząd Skarbowy, inspektor kontroli skarbowej, urząd celny, funkcjonariusz inspekcji celnej), lub organów nadrzędnych nad finansowymi organami dochodzenia (izba celna, izba skarbowa, nad inspektorem kontroli skarbowej - Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej, a następnie Minister Finansów), w zakresie spraw należących do właściwości tych organów lub występki popełnione przez tych funkcjonariuszy w związku z wykonywaniem czynności służbowych; 4) o występki w których nie prowadzi się dochodzenia.
Śledztwo fakultatywne: prowadzi się w sprawach o występki, dla których przewidziano formę dochodzenia jednakże ze względu na wagę lub zawiłość sprawy prokurator postanowi że post. przygot. przyjmie formę śledztwa - art. 309. W razie nie zakończenia dochodzenia w ciągu 3 m-cy dlasze postępowanie prowadzi się w formie śledztwa.
- Śledztwo prowadzi: prokurator, Policja, organy Straży Granicznej i ABW w zakresie ich właściwości oraz inne organy przewidziane w przepisach szczeg.
- Tylko prokurator uprawniony jest do prowadzenia śledztwa (tzw. śledztwo prokuratorskie) w sprawie: a) zabójstwa b) o przestępstwa, gdy osobą podejrzaną jest sędzia, prokurator, funkcjon. Policji, ABW lub Agencji Wywiadu; c) o przestępstwa, gdy osobą podejrzaną jest funkcjonariusz Straży Granicznej, ŻW, finansowych organów dochodzenia lub organów nadrzędnych na nimi, w zakresie spraw zaliczanych do właściwości tych organów lub przestępstwa popełnione przez tych funkcjonariuszy w związku z wykonywaniem czynności służbowych. Tyczy się to występków i zbrodni.
- Prokurator prowadzący śledztwo w sprawach tych funkcjonariuszy nie może powierzyć Policji prowadzenia śledztwa w całości (wykluczenie śledztwa w „swoich” sprawach);
- w innych przypadkach prokurator każde inne śledztwo może powierzyć Policji w całości, w części lub w poszczególnych częściach;
- Policja może sama prowadzić śledztwo nie czekając na inicjatywę prokuratora (wydając postanowienie o wszczęciu śledztwa niezwłocznie przesyła prokuratorowi odpis postanowienia - art. 305
- postanowienie Policji o odmowie wszczęcia śledztwa / umorzeniu wymaga zatwierdzenia przez prokuratora - art. 305
- śledztwo powinno być ukończone w ciągu 3 m-cy od wszczęcia (wyjątkowo możliwość przedłużenia na czas nieokreślony - nie dłuższy jednak niż rok, przez prokuratora nadzorującego, jeśli śledztwo prowadzone jest przez inny organ, lub prokuratora nadrzędnego nad prok. prowadzącym śledztwo.
- z urzędu, skutek zawiadomienia, wspólny protokół zawiadomienia + przesł. Śwd., zażaleni przysługuje -> czynności sprawdzające 30 dnia.

(23) Dochodzenie
- Prowadzący: gł. organ - Policja oraz Straż Graniczna, ABW, organy Inspekcji handlowej, Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Urzędy Skarbowe i inspektorzy Kontroli Skarbowej, Prezes Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty;
- dochodzenie prowadzi się w sprawach o przestępstwa należące do właściwości sądu rejonowego:
-- zagroż. karą do 5 lat pozbawienia wolności; w wypadku przestępstw przeciwko mieniu tylko wtedy gdy wartość przedmiotu przestępstwa lub szkoda nie przekracza 100 000 zł, część wyłączona m.in. nieumyślne spowodowanie śmierci (art. 155);
-- użycie niebezpiecznych przedmiotów w bójce / grabienie zwłok + oszustwa, kradzież do 100 000 zł. (wartość przedmiotu przestępstwa, szkody)
- nie można prowadzić postępowania przygot. w formie dochodzenia gdy:
-- oskarżony jest pozbawiony wolności, chyba, że zastosowano zatrzymanie lub tymczasowe aresztowanie wobec sprawcy ujętego na gorącym uczynku lub bezpośrednio potem;
-- jeżeli zachodzą okoliczności obrony niezbędnej - art. 79 par. 1 k.pk. - tzn. gdy oskarżony jest: 1) nieletni; 2) jest głuchy, niemy, niewidomy; c) gdy zachodzi uzasadniona wątpliwość co do jego poczytalności.
- nowela z 10. 01. 2003r. - w dochodzeniu są przewidziane jeszcze większe uproszczenia niż w śledztwie (np. umorzenie dochodzenia bez uzasadnienia)
- Dochodzenie:
a) zwykłe
(24) b) dochodzenie z uproszczonym protokołem - dochodzeniem ograniczone do ustalenia, czy zachodzą wystarczające podstawy do wniesienia aktu oskarżenia lub innego zakończenia postępowania. Wówczas należy przesłuchać osobę podejrzaną w charakterze podejrzanego (art. 325 g par. 2), przesłuchać pokrzywdzonego, przeprowadzić i utrwalić w protokole czynności niepowtarzalne. Utrwalenie innych czynności dowodowych następuje w formie prot. Ograniczonego do zapisu najistotniejszych oświadczeń osób biorących udział w czynnościach. Na wniosek podejrzanego lub jego obrońcy przeprowadza się z ich udziałem czynności zamknięcia - bez postanowienia o zamknięciu.
(25) c) dochodzenie w niezbędnym zakresie (wstępne, zabezpieczające) - prowadzi: prokurator, Policja; Prowadzi się je: 1) w sytuacjach nie cierpiących zwłoki; 2) jego trwanie jest ograniczone specyficznymi zadaniami tego postępowania; 3) zadania sprowadzają się do przeprowadzenia czynności procesowych zabezpieczających ślady i dowody postępowania przed ich utratą zniekształceniem, zniszczeniem.

- prowadzi się je przed wydaniem postanowienia o wszczęciu postępowania, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa, w granicach koniecznych do zabezpieczenia śladów i dowodów przestępstwa przed ich utrat, zniekształceniem, zniszczeniem; Dokonuje się oględzin, przeszukania lub czynności wymienionych w art. 74 (m.in. pobrana odcisków palców, fotografowania, oględziny zewnętrzne ciała) w stos. do osoby podejrzanej oraz dokonania innych niezbędnych czynności (próba włosów, krwi).
- os. podejrzaną o pop. przest. można przesłuchać w charakterze podejrzanego przed wydaniem postanowienia o przedstawieniu zarzutów;
- dokonanie wskazanych czynności - w syt. niecierpiącej zwłoki zamyka możliwość dlaszego prowadz. Post. w niezbędnym zakresie;
- max. czas trwania tego postępowania to 5 dni (licząc od dnia pierwszej czynności);
- gdy dochodzenie dot. sprawy gdzie obligatoryjne jest prowadzenie jej przez prokuratora to prowadzący przekazuje ją prokuratorowi;
-- czas trwania śledztwa lub dochodzenia Liczy się od dnia dokonania pierwszej czynności niecierpiącej zwłoki
-- dopuszczalne są w każdej sprawie, niezależnie ód tego czy następnie będzie formalnie wszczęte i przeprowadzone śledztwo lub dochodzenie

-- jeżeli w wyniku tych czynności okaże się że brak jest podstaw do kontynuowania postępowania, należy wydać, postanowienie o umorzeniu, bowiem w-raz z podjęciem pierwszej czynności nie cierpiącej zwłoki następuje wszczęcie prawne-chociaż nieformalne, bo dokonane bez wydania postanowienia o wszczęciu postępowania przygotowawczego.

(26) d) dochodzenie rejestrowe - jeżeli dane uzyskane w toku czynności o których mowa w art. 308 par. 1 lub prowadzącego przez okres co najmniej 5 dni dochodzenia, nie stwarzają dostatecznych podstaw do wykrycia sprawcy w drodze dalszych czynności procesowych, można wydać postanowienie o umorzeniu i wpisaniu sprawy do rejestru przestępstw. Po wydaniu tego postanowienia Policja na postawie przepisów szczególnych prowadzi czynności w celu wykrycia sprawcy i uzyskania dowodów.
Dochodzenie powinno być ukończone w ciągu 2 m-cy od jego wszczęcia. Prokurator może przedłużyć do 3 m-cy. (Dłuże prowadzi się już w formie śledztwa).

POSTĘPOWANIE PRZED SĄDEM I INSTANCJI

(1) Wstępna kontrola aktu oskarżenia
Rozpoczyna się postępowanie przed sądem. Wpierw są czynności wstępne, czyli wstępna kontrola aktu oskarżenia; przygotowanie do rozprawy.
1) Kontrola warunków formalnych
2) Badanie sprawy art. 339 / 344
ad1) Prezes sądu, przewodniczący, sędzia -> czy spełnia warunki formalne z art. 119, 332, 333, 334, 335 -> żeby nie było wadliwej skargi. Jak są braki to zwraca się i 7 dni na poprawienie (zarządzenie prezesa). Służy na zarządzenie zażalenie do sądu. Jak nie to musi oskarżyciel wnieść w ciągu 7 dni - obowiązek (nie może umorzyć). Jak nie ma błędów to 7 dni na wnioski dowodowe.
ad 2) Prezes sądu z urzędu, na wniosek bada, czy trzeba wnieść sprawę na posiedzenie. Jeżeli przed orzeczeniem na posiedzeniu trzeba czynności sprawdzające to dokonuje sam, wyznacza sąd miejscowy.
Posiedzenie - obligatoryjne
I) W razie zaistnienia podstaw określonych w k.k. lub k.k.s. prokurator po uprawomocnieniu się postanowienia o umorzeniu śledztwa występuje do sądu z wnioskiem o orzeczenie tytułem środka zabezpieczającego przepadku o którym mowa w art. 39 pkt. 4 k.k.
II) Warunkowo umorzyć postępowanie może wyłącznie sąd, który decyzję w tym zakresie podejmuje albo przed rozprawą albo w jej trakcie. Dzieje się tak jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące warunki (art. 66 k.k.): a) wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znane, b) okoliczności popełnienia czynu nie budzą wątpliwości; c) sprawca nie był dotychczas karany za przestępstwa umyślne; d) postawa sprawcy, jego warunki osobiste i dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że będzie on przestrzegał porz. prawnego i nie popełni przestępstwa; e) czyn jest zagroż. karą pozbawienia woln. Do lat 3; gdy pojednanie ze się z pokrzywdzony, uzgodnienie, naprawienie szkody to do 5 lat pozb. wolności.
III) Art. 335 Wyrok bez przeprowadzenia post. dowodowego - wydaje sąd na wniosek prokuratora lub oskarżonego - 2 syt. „skazanie bez rozprawy” - dot. postępowania toczącego się przed rozprawą główną - art. 335 i 343; druga związana z tokiem przewodu sądowego - postępowanie skrócone.
IV) Możliowść w określonych syt. wniesienia aktu oskarżenia przez pokrzywdzonego - gdy powtórna odmowa wszczęcia post. przyg., lub powtórzonego umorzenia post. przyg.
V) Jeżeli oskarżony jest tymczasowo aresztowany, sąd do którego trafia sprawa ma obowiązek z urzędu rozstrzygnąć o utrzymaniu, zmianie lub uchyleniu tego środka.
VI) Prezes sądu wnosi sprawę na posiedzenie - > uzna że potrzeba zbadania kwestii dopszczalności procesu. W razie stwierdzenia przeszkody procesowej postępowanie umarza się. Post. sądu wyd. na postawie art. 339 par. 1 w zw. z art. 17 pkt. 2-11.
VII) Badanie istnienia faktycznych podstaw oskarżenia - oddanie pod sąd sensu stricto. W przyp. Stwierdzenia oczywistej bezpodstawności oskarżenia, sąd umarza postępowanie.
VIII) Badanie właściwości sądu - gdy niewłaściwy przekazuje właściwemu. Na postanowienie w kwestii właściwości przysługuje zażalenie - sąd jest władny dokonać zmiany wskazanego w akcie oskarżenia trybu postępowania w jakim sprawa powinna być rozpoznana (np. z uproszczonego na zwykły).
IX) Zwrot prokuratorowi; warunki które powinny być spełnione łączenie, aby można było zwrócić sprawę do uzupełnienia śledztwa lub dochodzenia: 1) braki postępowania przyg. muszą być istotne; 2) usunięcie ich przez sąd powodowałoby znaczne trudności;
X) potrzeba zawieszenia post. zachodzi gdy spełniają się warunki z art. 22 par. 1 i 11 par. 2. Na postanowienie o zawieszeniu przysługuje zażalenie.
XI) gdy zachodzi potrzeba należy zastosować tym. aresztowanie lub inny srodek przymusu - posiedzenie w celu wydania postanowienia dot powyższego.
XII) rozważenie wydania wyroku nakazowego
XIII) Prezes kieruje sprawę na posiedzenie także wtedy, gdy potrzeba rozważenia możliwości postępowania mediacyjnego.
- strony mogą wziąć udział w posiedzeniu; - środki zabezpiecz. -> Prokutator, obrońca -> obowiązkowo; - odwieszenie umorzenia; Jeżeli w wyniku czynności dok. W ramach wstępnej kontroli oskarżenia nie nastąpiło stwierdzenie niedopuszczalności procesu, ani nie rozstrzygnięto w jego przedmiocie, w dalszym toku postępowania dokonywane są czynności związane z organizacją przyszłej rozprawy.

(2) Sądowe czynności sprawdzające
- cel sądowych czynności sprawdzających: zebranie danych niezbędnych dla rozstrzygnięcia, których brak w aktach sprawy;
- jeżeli orzeczenie jest wydane na posiedzeniu, a zachodzi potrzeba sprawdzenia okoliczności faktycznych przed jego wydaniem sąd dokonuje tego sam albo wyznacza sędziego ze składu orzekającego, bądź zwraca się o wykonanie określonych czynności do sądu miejscowego - art. 97;

(3) Przygotowanie do rozprawy głównej

Art. 348. Rozprawę należy wyznaczyć i przeprowadzić bez nieuzasadnionej zwłoki.

Art. 349. Prezes sądu może wnieść sprawę na posiedzenie, jeżeli ze względu na zawiłość sprawy lub z innych ważnych powodów uzna, że może to przyczynić się do usprawnienia postępowania, a zwłaszcza należytego przygotowania i organizacji rozprawy głównej.

Art. 350. § 1. Prezes sądu wydaje pisemne zarządzenie o wyznaczeniu rozprawy głównej, w którym wskazuje:

  1)  sędziego albo członków składu orzekającego,

  2)  dzień, godzinę i salę rozprawy,

  3)  strony i inne osoby, które należy wezwać na rozprawę lub zawiadomić o jej terminie,

  4)  inne czynności konieczne do przygotowania rozprawy.

§ 2. Co do oskarżonego pozbawionego wolności należy w każdym wypadku wydać zarządzenie doprowadzenia go na rozprawę.

Art. 351. § 1. (226) Sędziego albo sędziów powołanych do orzekania w sprawie wyznacza się w kolejności według wpływu sprawy oraz jawnej dla stron listy sędziów danego sądu lub wydziału. Odstępstwo od tej kolejności jest dopuszczalne tylko z powodu choroby sędziego lub z innej ważnej przyczyny, co należy zaznaczyć w zarządzeniu o wyznaczeniu rozprawy.

§ 2. Gdy w akcie oskarżenia zarzuca się popełnienie zbrodni zagrożonej karą 25 lat pozbawienia wolności albo dożywotniego pozbawienia wolności, wyznaczenia składu orzekającego dokonuje się na wniosek prokuratora lub obrońcy w drodze losowania, przy którym mają oni prawo być obecni. Prokurator może złożyć wniosek nie później niż w ciągu 7 dni po wniesieniu do sądu aktu oskarżenia, a obrońca w ciągu 7 dni od dnia doręczenia mu odpisu aktu oskarżenia.

§ 3. (227) Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady wyznaczania i losowania składu orzekającego, mając na uwadze konieczność zagwarantowania równego prawdopodobieństwa udziału w składzie orzekającym w każdej sprawie wszystkim sędziom danego sądu lub wydziału.

Art. 352. (228) Prezes sądu po rozważeniu wniosków stron i podmiotu, o którym mowa w art. 416 lub z urzędu dopuszcza dowody i zarządza ich sprowadzenie na rozprawę. Przepis art. 368 stosuje się odpowiednio.

Art. 353. § 1. Pomiędzy doręczeniem zawiadomienia a terminem rozprawy głównej powinno upłynąć co najmniej 7 dni.

§ 2. W razie niezachowania tego terminu w stosunku do oskarżonego lub jego obrońcy rozprawa na ich wniosek, zgłoszony przed rozpoczęciem przewodu sądowego, ulega odroczeniu.

Art. 354. W wypadku wniosku prokuratora o umorzenie postępowania z powodu niepoczytalności sprawcy i o zastosowanie środków zabezpieczających stosuje się odpowiednio przepisy niniejszego rozdziału z następującymi zmianami:

  1)  nie stosuje się przepisów o oskarżycielu posiłkowym, a powództwo cywilne jest niedopuszczalne,

  2)  (229) wniosek kieruje się na rozprawę, chyba że w świetle materiałów postępowania przygotowawczego popełnienie czynu zabronionego przez podejrzanego i jego niepoczytalność w chwili czynu nie budzą wątpliwości, a prezes sądu uzna za celowe rozpoznanie sprawy na posiedzeniu z udziałem prokuratora, obrońcy i podejrzanego; podejrzany nie bierze udziału w posiedzeniu, jeżeli z opinii biegłych wynika, że byłoby to niewskazane, chyba że sąd uzna jego udział za konieczny; pokrzywdzony ma prawo wziąć udział w posiedzeniu,

  3)  w razie umorzenia postępowania stosuje się art. 322 § 2 i 3.

(4) Jawność rozprawy głównej

Art. 355. Rozprawa odbywa się jawnie. Ograniczenia jawności określa ustawa.

Art. 356. § 1. Na rozprawie oprócz osób biorących udział w postępowaniu mogą być obecne tylko osoby pełnoletnie, nie uzbrojone.

§ 2. Przewodniczący może zezwolić na obecność na rozprawie małoletnim oraz osobom obowiązanym do noszenia broni.

§ 3. Nie mogą być obecne na rozprawie osoby znajdujące się w stanie nie licującym z powagą sądu.

Art. 357. § 1. Sąd może zezwolić przedstawicielom radia, telewizji, filmu i prasy na dokonywanie za pomocą aparatury utrwaleń obrazu i dźwięku z przebiegu rozprawy, gdy uzasadniony interes społeczny za tym przemawia, dokonywanie tych czynności nie będzie utrudniać prowadzenia rozprawy, a ważny interes uczestnika postępowania temu się nie sprzeciwia.

§ 2. Sąd może określić warunki, od których uzależnia wydanie zezwolenia przewidzianego w § 1.

Art. 358. Jeżeli nie przemawia przeciw temu wzgląd na prawidłowość postępowania, sąd na wniosek strony wyraża zgodę na utrwalenie przez nią przebiegu rozprawy za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk.

Art. 359. Niejawna jest rozprawa, która dotyczy:

  1)  wniosku prokuratora o umorzenie postępowania z powodu niepoczytalności sprawcy i zastosowanie środka zabezpieczającego,

  2)  sprawy o pomówienie lub znieważenie; na wniosek pokrzywdzonego rozprawa odbywa się jednak jawnie.

Art. 360. § 1. Sąd wyłącza jawność rozprawy w całości albo w części, jeżeli jawność mogłaby:

  1)  wywołać zakłócenie spokoju publicznego,

  2)  obrażać dobre obyczaje,

  3)  ujawnić okoliczności, które ze względu na ważny interes państwa powinny być zachowane w tajemnicy,

  4)  naruszyć ważny interes prywatny.

§ 2. Sąd wyłącza jawność całości lub części rozprawy także na żądanie osoby, która złożyła wniosek o ściganie.

§ 3. (230) Sąd może wyłączyć jawność całości albo części rozprawy, jeżeli choćby jeden z oskarżonych jest nieletni lub na czas przesłuchania świadka, który nie ukończył 15 lat.

Art. 361. § 1. W razie wyłączenia jawności mogą być obecne na rozprawie, oprócz osób biorących udział w postępowaniu, po dwie osoby wskazane przez oskarżyciela publicznego, oskarżyciela posiłkowego, oskarżyciela prywatnego i oskarżonego. Jeżeli jest kilku oskarżycieli lub oskarżonych, każdy z nich może żądać pozostawienia na sali rozpraw po jednej osobie.

§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się, jeżeli zachodzi obawa ujawnienia tajemnicy państwowej.

§ 3. W razie wyłączenia jawności przewodniczący może zezwolić poszczególnym osobom na obecność na rozprawie.

Art. 362. Przewodniczący poucza obecnych o obowiązku zachowania w tajemnicy okoliczności ujawnionych na rozprawie toczącej się z wyłączeniem jawności i uprzedza o skutkach niedopełnienia tego obowiązku.

Art. 363. Z chwilą zgłoszenia wniosku o wyłączenie jawności rozprawa w zakresie tego wniosku odbywa się z wyłączeniem jawności, jeżeli o to wnosi strona lub sąd uzna to za potrzebne.

Art. 364. § 1. Ogłoszenie wyroku odbywa się jawnie.

§ 2. Jeżeli jawność rozprawy wyłączono w całości lub w części, przytoczenie powodów wyroku może nastąpić również z wyłączeniem jawności w całości lub w części.

(5) Przewód sądowy
- jest etapem rozprawy, w którym następuje gromadzenie materiału dowodowego będącego podstawą rozstrzygnięcia sądu. Na post. zgromadzonych w jego toku dowodów sąd ustala fakty pozwalające na wydanie orzeczenia o przedmiocie procesu. Przewód sądowy rozpoczyna się z momentem odczytania aktu oskarżenia (art. 385 par. 1), a kończy zamknięciem go przez przewodniczącego (art. 405). Wśród czynność dokonywanych w jego ramach można wyróżnić: a) odczytanie aktu oskarżenia; b) wysłuchanie oskarżonego; c) dalsze postępowanie dowodowe; d) decyzje podejmowane w toku przewodu sądowego; e) zamkniecie przewodu sądowego.

(6) Odczytanie aktu oskarżenia
Akt oskarżenia odczytuje oskarżyciel (art. 385 par. 1). Jeżeli oskarżyciel w sprawie ściganej z oskarżenia publicznego nie bierze udziału w rozprawie, co może mieć miejsce w postępowaniu uproszczonym, akt oskarżenia odczytuje protokolant. Akt oskarżenia powinno się odczytać w całości, wraz z pełnym uzasadnieniem. Art. 385 par. 2 - za zgodą obecnych stron, a w przypadku szczególnie obszernego uzasadnienia aktu oskarżenia bez ich zgody, można poprzestać na przedstawieniu podstaw oskarżenia (powinno zawierać argu. oskarżyciela odnoszące się do prawnych i faktycznych podstaw zarzutu postawionego oskarżonemu. Akt oskarżenia podlega odczytaniu także wówczas, gdy rozprawa jest prowadzona od początku np.: po odroczeniu rozprawy, uchyleniu wyroku i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia oraz po przekroczeniu terminu odroczenia wydania wyroku. Jeżeli oskarżony wniósł pisemną odpowiedź na akt oskarżenia, nie jest ona odczytywana, a jednocześnie przewodniczący odczytuje o jej treści.

(7) Zamknięcie przewodu sądowego
- następuje po przeprowadzeniu dopuszczonych w sprawie dowodów i należy do komp. Przewodniczącego składu sadzącego. Przed zamknięciem przewodniczący ma obowiązek zapytania stron, czy wnoszą o uzupełnienie postępowania dowodowego (art. 405). Następnie: Jeżeli strony złożą wniosek o uzupełnienie post. dowodowego, wówczas: a) przewodniczący dopuszcza zawnioskowany dowód, któremu druga strona się nie sprzeciwiła (art. 386); b) sąd dopuszcza dowód, którego przeprowadzeniu sprzeciwia się druga strona (art. 368); c) sąd oddala wniosek dowodowy jeżeli zaistnieje jedna z podstaw określonych w art. 170. W przypadku gdy stron nie zgłoszą wniosków o uzup. post. dowodowego, przewodniczący ogłasza, że przewód sądowy jest zamknięty (zarządzenie to jest możliwe gdy sprawa jest uznana za wyjaśnioną). Zarządz. = zamknięcie postępowania dowodowego i (poza wznowieniem przew. sąd.) zamyka ono możliwość gromadzenia materiału stanowiącego podstawę faktyczną wyroku.

(8) Wznowienie przewodu sądowego: - zamknięty przewód sądowy może być wznowiony na mocy postanowienia sądu. Wznowienie jest równoznaczne z cofnięciem rozprawy do fazy przewodu sądowego. Decyzję tą sąd podejmuje z urzędu lub na wniosek strony do momentu ogłoszenia wyroku (art. 409). Sąd wznawia przewód sądowy z urzędu, gdy uzna, że dotychczas zebrany materiał dowodowy nie stanowi dostatecznej podstawy do rozstrzygnięcia o przedmiocie procesu. Do tego wniosku może dojść po wysłuchaniu końcowych przemówień stron, jeśli ich treść poddała w wątpliwość dowody, które wcześniej wydawały się przekonujące, albo gdy w toku narady nad wyrokiem okaże się, iż istnieją niedostrzeżone wcześniej braki w materiale dowodowym wskazujące na potrzebę uzupełnienia postępowania dowodowego. Wznowienie przewodu sądowego na wniosek stron może nastąpić np.: gdy w toku przemówienia końcowego strona domagać się będzie wyjaśnień kwestii faktycznej, która jest odmiennie interpretowana przez stronę przeciwną, a wątpliwości nie dadzą się jednocześnie usunąć, gdyż dowód na tę okoliczność nie został w toku przewodu sądowego dokładnie i wyczerpująco przeprowadzony. Wznowienie przewodu sądowego następuje gdy w toku narady wyłoni się możliwość zakwalifikowania czynu wg innego przepisu prawnego
i spełnione zostaną warunki z art. 399. Art. 414 par. 5 pozwala sądowi na wznowienie tego przewodu w sytuacji gdy przewiduje on możliwość warunkowego umorzenia postępowania lub orzeczenia kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Po wznowieniu przewodu sądowego sąd dokonuje tych czynności, z powodu których nastąpiło wznowienie. Po uzupełnieniu przewodu przewodniczący pyta, czy strony nie żądają uzupełnienia post. dowodowego i gdy takich wniosków nie ma, lub gdy zostaną załatwione negatywnie, ogłasza zamknięcie przewodu sądowego. Nie jest zabronione wielokrotne wznawianie przewodu sądowego.

(9) Głosy stron
Końcowe głosy stron stanowią kolejną podfazę rozprawy głównej, która następuje po przewodzie sądowym, a poprzedza etap wyrokowania. Fazę tę rozpoczyna udzielenie przez przewodniczącego głosu stronom. W jej ramach dokonywana jest ocena materiału dowodowego z punktu widzenia poszczególnych stron procesowych i ich przedstawicieli. W przemówieniach końcowych strony winny najpierw ustosunkować się do kwestii faktycznych, a następnie do kwestii prawnych. Głosy stron stanowią istotną pomoc dla sądu przy ostatecznym rozstrzyganiu o kwestii odpowiedzialności karnej oskarżonego i powinny one być wzięte pod uwagę przy wyrokowaniu. Strony analizują zebrane dowody, poddają je krytyce i stawiają tezę logicznie uzasadniając je przeprowadzonymi w toku procesu dowodami. Sąd wyrabia sobie własne przekonanie elementach wydawanego wyroku. W trakcie końcowych przemówień można wskazać na nieprawidłowości w przebiegu postępowania dowodowego, luki dowodowe, można składać wnioski o przeprowadzenie dowodów. Przewodniczący udziela głosu uprawnionym podmiotom w kolejności (wg art. 406): oskarżyciel publiczny, posiłkowy, prywatny, powód cywilny, podmiot o którym mowa w art. 416, obrońca oskarżonego oraz oskarżony. Przedstawiciele procesowi stron zabierają głosy przed stronami. Uprawnienie wymienionych podmiotów do wygłoszenia przemówienia końcowego wynika z mocy ustawy i nie jest uzależnione od decyzji przewodniczącego. Przedstawiciel społeczny musi zwrócić się do przewodniczącego o udzielenie mu głosu. Art. 406 - co robi w miarę potrzeby. Jeżeli zostanie dopuszczony do przemówienia, przemawia przed obrońcą i oskarżonym. Uprawnienie oskarżonego do ostatniego głosu jest gwarancją realizacji prawa do obrony (możliwość ustos. się do poprzednich głosów) - uprzywilejowania pozycja. Oskarżyciel publiczny o ile nie odstępuje od oskarżenia powinien przede wszystkim wyrazić swoje stanowisko w kwestii stanu faktycznego sprawy z ustosunkowaniem się do przeprowadzonych w toku postępowania dowodów, następnie podać i uzasadnić kwalifikacje prawną czynu, ocenić zdarzenie z punktu widzenia jego szkodliwości społecznej, wyrazić swój pogląd co do tezy obrony, zgłosić własne wnioski co do kar i innych środków, jakie wg niego sąd powinien wymierzyć oskarżonemu.
Obrońca oskarżonego powinien przedstawić wersję zdarzenia możliwie najkorzystniejszą dla oskarżonego w świetle przeprowadzonych w toku przewodu sądowego dowodów i zgłosić korzystne dla niego wnioski co do rozstrzygnięcia jego odp. karnej.
Oskarżony w ostatnim słowie ma prawo pełnego wypowiedzenia się bez zadawania pytań i przerywania mu wypowiedzi. Ograniczenie oskarż. W tym prawie stanowi uchybienie i jest podstawą odwoławczą (art. 438 pkt. 2). Każda ze stron, podmiot z art. 416 oraz przedstawiciel społeczny mogą zwrócić się do składu sądzącego o umożliwienie im zabrania głosu dodatkowego.


(10) Jeżeli oskarżyciel lub powód cywilny ponownie zabiera głos, należy udzielić głosu także obrońcy i oskarżonemu - prawo repliki, w ramach którego także mamy do czynienia z uprzywilejowaniem obrony, gdyż oskarżonemu należy i w takiej sytuacji umożliwić zabranie głosu w ostatniej kolejności.
(11) Proces wpadkowy (przewód sądowy)
- art. 398 k.p.k.

- proces wpadkowy - rozszerzenie oskarżenia przeciwko osobie, która występuje w postępowaniu i na rozprawie w charakterze oskarżonego;
- jeżeli na podstawie okoliczności, które wyszły na jaw w toku rozprawy:
1) oskarżyciel zarzucił ustnie oskarżonemu inny czyn oprócz objętego aktem oskarżenia;
2) nie zachodzi konieczność przeprowadzenia postępowania przygotowawczego co do nowego czynu;
3) oskarżony wyraził zgodę na bezzwłoczne rozpoznanie nowego zarzutu, sąd może rozpoznać nowe oskarżenie na tej samej rozprawie - art. 398 par. 1;
- przepis dopuszcza przedmiotowe rozszerzenie o nowy, inny odmienny co do swej istoty, związany z innym zdarzeniem faktycznym czyn oskarżonego, różniący się od czynu zarzucanego w kacie oskarżenia.
- zgoda oskarżonego; Roszczenie przedmiotowe: - na tej samej rozprawie;
- chyba, że konieczność postępowania przygotowawczego;
- ten sam oskarżony; - ustna skarga; - nie ma przeszkód prawnych;

rozszerzenie przedmiotowe przekształcenie w proces złożony; art. 398 § 1 k.p.k.

(12) Przerwa w rozprawie. (przewód sądowy)
Przewodniczący powinien dążyć do tego by rozstrzygnięcie na pierwszej rozprawie. Przestrzegać ciągłość rozprawy, nieprzerywanie posiedzeń.
- przerwa jest odstępstwom od zasady koncentracji-art.401

- przerwę zarządza przewodniczący dla sprowadzenia dowodu albo dla wypoczynku lub z innej ważnej przyczyny
Orzecznictwo - nie wolno bezzasadnych przerw.

- można zarządzać przerwę kilkakrotnie, z tym że każdorazowa przerwa w rozprawie może trwać nie dłużej niż 35 dni.

- zarządzając rozprawę przewodniczący może oznaczyć jednocześnie czas
i miejsce dalszego ciągu rozprawy, a wówczas osoby obecne na rozprawie przerwanej są obowiązane stawić się w nowym terminie bez wezwania. Muszą się strony stawić. Nie trzeba wysyłać zawiadomień. Decyzje na posiedzeniach w czasie przerwy ten sam skład. Rozprawę przerwaną prowadzi się dalej.

-rozprawę przerwana prowadzi się po przerwie w dalszym ciągu jeżeli skład sądu uległ zmianie albo sad uzna to za konieczne - art. 402 par. 2

- w razie przekroczenia terminu przerwy-35 dni rozprawę uważa się za odroczoną art.402 par. 3

(13) Odroczenie rozprawy (przewód sądowy)
- kiedy zarządzenie przerwy (35 dni) nie jest wystarczające wówczas rozprawę się odracza;
- odroczyć może tylko sąd -> postanowienie -> nie przysługuje zażalenie;
- odroczyć sąd może na dowolny czas niezbędny do realizacji określonych zadań;
- rozprawę odroczoną prowadzi się od nowa, nowy termin, od początku;
- Wyjątkowo można w dalszym ciągu rozprawę prowadzić, ale przy niezmienionym składzie.


POSTĘPOWANIE ODWOŁAWCZE

(14) Warunki formalne środka odwoławczego.
Środek odwoławczy w szczególności musi być:
1) dopuszczalny przez prawo - art. 429 par. 1, gdy nie jest sąd I instancji odmawia przyjęcia śr. odwoł., przysługuje rozstrzygnięciom w I instancji; Nie wszystkie postanowienia są zaskarżalne; od orzeczeń wydawanych przez sąd odwoławczy na skutek odwołania nie przysługuje środek odwoławczy (art. 426 par. 1), a od innych orzeczeń sądu odwoł. oraz od orzeczeń wyd. przez SN nie przysługuje środek odwoławczy, chyba że ustawa stanowi inaczej (art. 426 par. 2) Wyjątek par. 3 - od wydanych w toku post. odwoł. postan. O przeprowadzeniu obserwacji w zakładzie leczniczym, o zastosowaniu środka zapobiegawczego oraz nałożeniu kary porządkowej przysługuje zażalenie do innego równorzędnego składu sądu odwoławczego. Orzeczenie SN: środek odwoławczy wniesiony przez obrońcę oskarżonego na jego niekorzyść jest niedopuszczalny z mocy ustawy i nie podlega rozpoznaniu.
2) wniesiony przez osobę uprawnioną - Środki odwoławcze mogą składać: strony oraz ich przedstawiciele: oskarżony i podejrzany, oskarżyciel publiczny, oskarżyciel posiłkowy, oskarżyciel prywatny, powód cywilny, pokrzywdzony w post. jurysdykcyjnym oraz przygotowawczym, osoby wymienione w par. 52 (w razie śmierci pokrzywdzonego - osoby najbliższe, a gdy ich brak lub nieujawnieni - prokurator działając z urzędu w warunkach okr. w art. 58, 61 i 63, a także przedstawiciel ustawowy oskarżonego, obrońcy oraz pełnomocnicy. Poza tym (art. 416) podmiot zobowiązany do zwrot Skarbowi Państwa korzyści uzyskanych z przestępstwa sprawcy. Zaskarżenie: strony, osoby których bezpośrednio dot. postanowienie, zarządzenie lub inna cz. procesowa. Art. 302 - w post. przyg. osobom nie będącym stronami przysł. zażalenie na post.
i zarządzenia naruszające ich prawa, a stronom oraz osobom nie będącym stronami przysługuje zażalenie na czynności inne niż postanowienia
i zarządzenia naruszające ich prawa.
3) złożony w odpowiednim terminie - terminy do wniesienia środka zaskarżenia są zawite i jedynie w razie niedotrzymania terminu z powodów niezależnych od strony (art.126 par.1) można je przywrócić (wnieść o przywrócenie). Środek odwoławczy wniesiony po terminie jest bezskuteczny. Termin do złożenia: - apelacji - 14 dni od dania doręczenia odpisu wyroku z uzasadnieniem. - zażalenia - 7 dni od daty ogłoszenia postanowienia lub doręczenia, gdy ustawa nakazuje doręczenie. Dot. to również zażalenia na rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów lub opłat zawarte w wyroku. (((Jeżeli jednak odwołujący się złoży wniosek o sporządzenie na piśmie oraz doręczenie uzasadnienia wyroku, zażalenie można wnieść w term. Przewidzianym do wniesienia apelacji))). Środek odwoł. winien być wniesiony we wskazanym wyżej terminie do organu, który wydał zaskarżone rozstrzygnięcie.
4) sporządzony na piśmie, przy zachowaniu wymogów pisma procesowego - art. 428 par. 1. Zgodnie z art. 119 par. 1 powinien odpowiadać warunkom pisma procesowego, czyli powinien zawierać: a) oznaczenie organu, do którego jest skierowany oraz sprawy, której dotyczy; b) oznaczenie na adres wnoszącego środek odwoławczy; c) treść skargi; d) datę i podpis składającego śr. odwoł. Odwołujący powinien wskazać także zaskarżone rozstrzygnięcie lub ustalenie, a także podać czego się domaga. Jeżeli pochodzi od oskarżyciela publ., obrońcy lub pełnomocnika, powinien nadto zawierać wskazanie zarzutów stanoiwących o rozstrzygnięciu oraz uzasadnienie. Przy wnoszeniu apelacji przez niektóre podmioty istnieje dodatkowy wymów złożenia wraz ze środkiem odwoławczym określonej liczby odpisów. Istnieją również sytuację objęte przymusem adwokackim sporządzenie i podpisanie przez adwokata - apelacja.
5) musi zawierać określenie, czego domaga się skarżący - przybiera postać wniosku dowodowego, powinien być sformułowany jasno, np.: wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku w całości lub w części (zakres zaskarżenia); powinien być procesowo poprawnie sformułowany - wyjątek, gdy składa strona nie korzystająca z fachowej pomocy prawnej.

(15) Kontrola formalna środków odwoławczych.
- środki odwoławcze - środki zaskarżenia, które służą od decyzji nieprawomocnych lub od innych niż decyzje czynności, wywołując ich kontrole przez organ inny niż ten, który dokonał czynności lub wydał decyzje procesową z reguły instancyjnie wyższy lub usytuowany jako organ kontrolny;
- środki odwoławcze to: a) apelacja; b) zażalenie;
- organy odwoławcze: a) sąd odwoławczy; b) prokurator;
1) dopuszczalne przez prawo:
prezes sądu odwoławczego sprawdza, czy odwołanie jest dopuszczalne;
- od orzeczeń sądów odwoławczych SN nie przysługuje środek odwoławczy, chyba że ustawa stanowi inaczej
- środek odwoławczy na niekorzyść - obrńca -> noedopuszczalny
2) wniesiony przez osobę uprawnioną:
strony, podmiot art. 416 + inne osoby
Postanowienie -> także osoby, których dot. postępowanie
3) złożony w odp. termine:
Zawity; przesłanki -> przyczyny niezależne - 7 dni; zaniedbanie, niewłaściwe zachowania obrońcy, nie obciąża oskarżonego. Po terminie jest bezskuteczny. Apelacja 14 dni, zażalenie 7 dni; złożenie przed terminem do innego organu nie łamie terminu;
4) na piśmie - wymogi pisma procesowego - warunki art. 119
określony wymóg pisemności art. 428 + art. 119;
przymus adwokacki

5) musi zawierać określenie, czego domaga się skarżący
Kontrola formalna (meritum) -> Skarga odwoławcza podlega badaniu pod kątem istnienia omówionych wyżej warunków formalnych. Kontrola jest dwustopniowa. Najpierw przeprowadza ją prezes sądu, który wydał zaskarżone orzeczenie, a następnie sąd odwoławczy. Jeżeli środek odwoławczy nie odpowiada wymogom przewidzianym w art. 119 par. 1 lub przepisach szczególnych, a skarga nie może otrzymać biegu , prezes wzywa osobę, od której świadek ten pochodzi, do usunięcia braku w terminie 7 dni. Niuzupełnienie braku w tym terminie powod. Bezskuteczność wniesionego środka odwoławczego (120 par. 1 i 2). Jeżeli w toku dalszej kontroli okaże się, że środek ten został złożony po terminie, przez osobę nieuprawnioną albo jest niedopuszczalny z mocy ustawy, prezes sądu I instancji odmawia jego przyjęcia (art. 429 par. 1). Na zarządzenie prezesa o odmowie przyjęcia śr. odwoł. przysługuje zażalenie (art. 429 par. 2). Środek odwoł. przekazany sądowi odwoławczemu podlega także kontroli formalnej. Najpierw wpływa on do prezesa sądu odwoławczego, który bada, czy środek ten został wniesiony z zachowaniem wszystkich wymogów przewidzianych w art. 429 par. 1 (prezes sądu I instancji odmawia przyjęcia środka odwoł., jeżeli wniesiony został po terminie lub przez osobę nieuprawnioną albo jest niedopuszczalny z mocy ustawy), oraz czy nie nastąpiło przyjęcie środka odwoławczego na skutek nieuzasadnionego przywrócenia terminu. Ujawnienie braku tych wymogów powoduje konieczność skierowania sprawy przez prezesa na posiedzenie sądu odwoławczego. Zgodnie z art. 430 par. 1 sąd odwoławczy pozostawi przyjęty już środek odwoławczy bez rozpoznania, jeżeli zachodzą okoliczności określone w art. 429 par. 1, albo jeżeli uzna, że przyjęcie tego środka nastąpiło na skutek nieuzasadnionego przywrócenia terminu. Taką decyzję sąd wyda także, gdy środek odwoławczy zostanie cofnięty, chyba, że zachodzi jedna z przyczyn określonych w art. 439 par. 1 lub 440. Na postanowienie sądu odwoławczego o pozostawieniu środka odwoławczego bez rozpoznania przysługuje zażalenie do innego równorzędnego składu sądu odwoławczego, chyba że zostało wydane przez SN. Środek odwoławczy, który odpowiada warunkom formalnym, podlega merytorycznemu rozpoznaniu w post. odwoławczym.

(16) Cofnięcie środka odwoławczego.

- przyjęty środek odwoławczy może być przez skarżącego cofnięty;
- cofnięcie nie jest limitowane czasem, może nastąpić od chwili jego przyjęcia do momentu wydania ostatecznego rozstrzygnięcia przez sąd odwoławczy (art. 431 par. 1);
- cofający nie musi tłumaczyć swojego kroku;
- cofnięcie może nastąpić: a) na piśmie, b) ustnie do protokołu na rozprawie apelacyjnej albo posiedzeniu;
- ograniczenia cofnięcia środka odwoławczego dot. jedynie środka wniesionego na korzyść oskarżonego;
- środka wniesionego przez podmiot inny niż sam oskarżony (obrońca oskarżyciel publiczny) nie można cofnąć bez zgody oskarżonego (art. 431
par. 3). Zgoda ta powinna być wykazana niebudzącym wątpliwości oświadczeniem oskarżonego.
- zgodnie z art. 431 par. 2 oskarżony może samodzielnie wycofać taki środek, ale z wyłączeniem sytuacji, gdy pochodzi on od oskarżyciela publicznego lub gdy obroną jest obowiązkowa z przyczyn wskazanych w art. 79 par. 1 i 2);
- cofnięty środek sąd odwoławczy pozostawia bez rozpoznania, chyba, że zachodzi jedna z przyczyn stanowiących: a) powód nieważności (art. 101); b) tzw. bezwzględne powody odwoławcze (art. 439) ; c) rażąca niesprawiedliwość orzeczenia w ujęciu art. 440 (art. 432), które to okoliczności sąd bada z urzędu;
- decyzja o pozostawieniu środka odwoławczego bez rozpoznania z uwagi na cofnięcie należy wyłącznie do sądu odwoławczego, choćby cofnięcie nastąpiło jeszcze przed przekazaniem temu sądowi przyjętego środka przez prezesa sądu I instancji.
- zaskarżone orzeczenie staje się prawomocne z chwilą wydania przez sąd odwoławczy decyzji o pozostawieniu środka odwoławczego bez rozpoznania.

(17) Kierunek środka odwoławczego.
- kierunek środka odwoławczego to stosunek tego środka do interesów procesowych oskarżonego.
- środek odwoławczy może być wniesiony: a) na korzyść oskarżonego; b) na niekorzyść oskarżonego;
- kierunek środka powinien wynikać z faktu:
a) wniesienia go lub przez określony podmiot, mogący zaskarżyć orzeczenia tylko na korzyść lub na niekorzyść oskarżonego;
b) przy podmiocie mającym możliwość zaskarżenia w obu kierunkach (oskarżyciel posiłkowy) - kierunek winien być w nim wskazany;
- każda osoba uprawniona do złożenia środka odwoławczego musi wykazać, że zaskarżone orzeczenie lub ustalenie narusza jej prawa lub szkodzi jej interesom. Jest to tzw. gravamen, które jest określone w art. 425 par. 3.
- na korzyść oskarżonego środek wnieść może:
a) on sam (art. 425 par. 1 i 3 (gravemen); b) jego obrońca (art. 86 w zw. z art. 425); c) przedstawiciel ustawowy i opiekun w sytuacjach wskazanych w art. 77, 78; d) oskarżyciel publiczny (art. 425 par. 4);
- oskarżyciel prywatny, posiłkowy i powód cywilny wnoszą środek na niekorzyść oskarżonego, tak jak i z założenia oskarżyciel publiczny realizujący funkcję ścigania;
- w obecnym k.p.k. pojawia się środek obojętny dla oskarżonego, a więc bez kierunku, jest nim środek odwoławczy wnoszony przez nową qasi - stronę - osobę zobowiązaną do zwrotu korzyści Skarbowi Państwa.
- kierunek środka odwoławczego ogranicza możliwość orzekania przez sąd (organ) odwoławczy na niekorzyść oskarżonego. Sąd może orzec w tym kierunku jedynie, gdy wniesiono środek odwoławczy na niekorzyść (art. 434 par. 1). Jest to tzw. zakaz reformationis in peius - zakaz pogarszania sytuacji prawnej oskarżonego, jeżeli nie złożono środka odwoławczego domagającego się takiej zmiany. Ma to chronić oskarżonego przed narażeniem się na orzeczenie niekorzystne w razie zaskarżenia orzeczenia wyłącznie na korzyść. Sytuacja oskarżonego nie może ulec pogorszeniu w jakimkolwiek zakresie, w tym także w sferze ustaleń faktycznych powodujących lub mogących powodować negatywne skutki w sytuacji prawnej oskarżonego;
- jeżeli środek pochodzi od oskarżyciela publicznego lub pełnomocnika dodatkowym warunkiem orzekania na niekorzyść jest też stwierdzenie uchybienia podniesionego w środku odwoławczym lub podlegającego uwzględnieniu z urzędu (art. 434 par. zd. II);
- wyjątek stanowi art. 434 par. 2 środek wniesiony na niekorzyść oskarżonego może spowodować także orzeczenie na korzyść oskarżonego.

(18) Granice środka odwoławczego.
- przeprowadzając kontrolę zaskarżonego orzeczenia sąd musi mieć na uwadze granice środka odwoławczego - zakres, w jakim zaskarżono dane orzeczenie lub zarządzenie;
- podział granic na:
a) granice przedmiotowe (rzeczowe):
-- określane są przez skarżącego, który wykazuje jakie rozstrzygnięcia zawarte w orzeczeniu (zarządzeniu) lub ustalenia zawarte w uzasadnieniu poddaje kontroli organu odwoławczego, gdyż naruszają one jego prawa lub szkodzą jego interesom;
-- oskarżony może np.: zaskarżyć np. jedynie uzasadnienie wyroku uniewinniającego, gdyż ustalono tam, że brak jest dostatecznych dowodów jego sprawstwa, podczas gdy uważał że jest niewinny.
b) granice podmiotowe (osobowe):
-- występują w procesach wieloosobowych (także postępowanie, gdzie występuje jeden oskarżony, ale obok niego jest także osoba odpowiedzialna posiłkowo lub zobowiązana do zwrotu korzyści Skarbowi Państwa);
-- ma ujecie w postępowaniu, gdzie orzeczenie zawiera rozstrzygnięcia dot. więcej niż jednej osoby;
-- granice zaskarżenia wyznaczone są zatem przez osobę, której środek ten dotyczy;
-- złożenie środka przez kilku współoskarżonych oznacza, że sąd odwoławczy rozpatruje jedynie te rozstrzygnięcia zaskarżonego orzeczenia, które dot. skarżących;
-- jeżeli środek składa oskarżyciel może on zaskarżyć wyrok w całości, obejmując wszystkich oskarżonych, bądź jedynie wskazać w odniesieniu do których z nich orzeczenie to skarży;
- przy określaniu zakresu orzekania sądu odwoławczego istotne znaczenie mają zarzuty odwoławcze - twierdzenia wnoszącego środek odwoławczy o istnieniu określonego uchybienia w zaskarżonym rozstrzygnięciu lub w jego uzasadnieniu. Zarzuty te mogą być w dalszym toku postępowania uzupełnione; ale muszą mieścić się w granicach zaskarżenia.
- w zasadzie sąd odwoławczy jest obowiązany rozważyć wszystkie zarzuty wskazane w środku odwoławczym, chyba że ustawa stanowi inaczej - art. 433 par. 2;
- art. 436 sąd może ograniczyć rozpoznanie środka tylko do poszczególnych uchybień podniesionych przez strony lub podlegających uwzględnieniu z urzędu, jeżeli zapoznanie w tym zakresie wystarczające do wydania orzeczenia, a rozpoznanie pozostałych uchybień byłoby przedwczesne lub przeprowadzone dla dalszego toku postępowania.

(19) Zakaz reformationis in peius (zakaz pogarszania sytuacji oskarżonego).
- jedna z gwarancji praw oskarżonego w procesie karnym, gdy został wniesiony środek odwoławczy jedynie na korzyść oskarżonego;
- zakaz ten zabezpiecza prawo oskarżonego do wnoszenia środków odwoławczych a także ma znaczenie z punktu widzenia realizacji zasady prawdy obiektywnej;
- zakaz ten nie działa gdy orzeczenie sądu I instancji zostało zaskarżone jedynie na niekorzyść oskarżonego lub gdy orzeczenie zaskarżyli jednocześnie oskarżony oraz na niekorzyść oskarżonego oskarżyciel;
- zakaz ten jest związany z kierunkiem środka odwoławczego. Organ odwoławczy może orzec na niekorzyść oskarżonego, tylko wtedy gdy złożony został środek odwoławczy na niekorzyść, a także tylko w granicach zaskarżenia, chyba że ustawa stanowi inaczej - art. 434 par. 1 zd. I. Jeżeli środek odwoławczy pochodzi od oskarżyciela publicznego lub pełnomocnika, sąd odwoławczy może orzec na niekorzyść oskarżonego, ponadto tylko w razie stwierdzenia uchybień podniesionych w środku odwoławczym lub podlegających uwzględnieniu z urzędu - art. 434 par. 1 zd. II;
- przy rozpoznawaniu przez sąd odwoławczy środka odwoławczego na niekorzyść oskarżonego ustawa wprowadza następujące reguły - reguły
ne peius:
 -- sąd odwoławczy nie może skazać oskarżonego, który został uniewinniony w I instancji lub co do którego w I instancji umorzono lub warunkowo umorzono postępowanie - art. 454 par. 1;
-- sąd odwoławczy nie może zaostrzyć kary przez wymierzenie kary dożywotniego pozbawienia wolności - art. 454 par. 3;
-- sąd odwoławczy może orzec surowszą karę pozbawienia wolności jedynie, gdy nie zmienia ustaleń faktycznych przyjętych na podstawie zaskarżonego wyroku - art. 454 par. 2
- zakaz ten obowiązuje nie tylko w postępowaniu odwoławczym ale ma także zastosowanie w postępowaniu przed sądem ponownie rozpoznającym sprawę po uchyleniu zaskarżonego orzeczenia - art. 443.

(20) Przyczyny odwołania
- przyczyny odwoławcze - uchybienia, których stwierdzenie przez sąd odwoławczy powoduje określone konsekwencje procesowe w stosunku do zaskarżonego orzeczenia (zarządzenia). Konsekwencje te to zmiana decyzji procesowej lub jej uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania;
- podział przyczyn odwoławczych na:
a) przyczyny względne:
-- uchybienia, które mogą spowodować uchylenie lub zmianę zaskarzonego orzeczenia lub zarządzenia jedynie wtedy, gdy uchybienie to mogło mieć wpływ na jego treść;
-- wywołują swój skutek tylko w razie podniesienia ich w środku odwoławczym przez skarżącego i w granicach zaskarżenia;
-- ujęte zostały w art. 438 jako:
1) obraza przepisów prawa materialnego tzw. error iuris - art. 438 pkt. 1:
2) obraza przepisów postępowania tzw. error in procedendo - art. 438 pkt. 2:
(= zaniechania określonych nakazów płynących z przepisów prawa procesowego - error in omittendo; = działania sprzecznego z określonymi normami (zakazami) kodeksu - error in faciendo; = naruszenie przepisów dot. samego orzekania, konstuowania orzeczenia - error in iudicatio)
3) błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł mieć on wpływ na treść tego orzeczenia - error facti;
4) rażąca niewspółmierność kary lub niesłuszne zastosowanie albo niezastosowanie środka zabezpieczającego lub innego środka - art. 438 pkt. 4;
b) przyczyny bezwzględne:
- uchybienia, które uznaje się za tak istotne, że bez względu na ich wpływ na treść orzeczenia powodują zawsze uchylenie zaskarżonego orzeczenia;
- wyliczenie bezwzględnych przyczyn odwoławczych jest taksatywne;
- należą tutaj:
1) udział w wydaniu orzeczenia osoby podlegającej wyłączeniu; 2) udział w wydaniu orzeczenia osoby nieuprawnionej lub niezdolnej do orzekania; 3) orzekanie przy nienależytej obsadzie sądu; 4) orzekanie w sytuacji, gdy którykolwiek z członków składu nie był obecny na całej rozprawie; 5) orzekanie przez sąd powszechny w sprawie należącej do właściwości sądu szczególnego lub przez sąd szczególny w sprawie należącej do właściwości sądu powszechnego; 6) orzekanie przez sąd niższego rzędu w sprawie należącej do właściwości sądu wyższego rzędu; 7) orzeczenie kary, środka karnego lub środka zabezpieczającego nieznanych ustawie; 8) wydawanie orzeczenia z naruszeniem zasady większości głosów; 9) niepodpisanie orzeczenia przez jedną ze stron; 10) zaistnienie sprzeczności w treści orzeczenia, uniemożliwiającej jego wykonanie; 11) wydanie orzeczenia w postępowaniu zakończonym; 12) orzekanie mimo okoliczności wyłączających postępowanie, 13) nieposiadanie przez oskarżonego w postępowaniu sądowym obrońcy w wypadkach określonych w art. 79 par. art. 80, art. 439; 14) orzekanie w sytuacjach, gdy obrońca nie brał udziału w czynnościach, w których udział jego jest obowiązkowy; 15) rozpoznawanie sprawy pod nieobecność oskarżonego, gdy obecność jego była obowiązkowa

(21) Rażąca niesprawiedliwość społeczna.
Art. 440 - orzeczenie ulega zmianie na korzyść oskarżonego lub uchyleniu niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów, jeżeli jest rażąco niesprawiedliwe. Dotknięte taką wadą orzeczenie jest uchylane lub zmieniane na korzyść oskarżonego albo po uchyleniu możliwe będzie orzekanie na niekorzyść - art. 443. Art. 440 nie określa samodzielnej przyczyny odwoławczej. Może to dot. tylko takiego orzeczenia, które przynajmniej w części zostało zaskarżone wskutek wniesienia środka odwoławczego - wyraz zasady rewizyjności. Prowadzi to do możliwości szerokiej kontroli orzeczenia - pod względem prawnym, jak i faktycznym, niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów. Sąd musi z urzędu rozważyć czy utrzymanie orzeczenia w mocy byłoby rażąco niesprawiedliwe. W judykaturze prezentowany jest pogląd, że każda przyczyna odwołanie zawarta w art. 438 może zostać uwzględniona z urzędu i stać się przesłanką uznania orzeczenia za rażąco niesprawiedliwe. Orzeczenie SN: Oczywista niesprawiedliwość wyraża się najczęściej w takich uchybieniach procesowych, mogących mieć wpływ na treść wyroku, które powodują, że w toku postępowania przed sądem nie nastąpiło wykrycie prawdy obiektywnej niezbędnej do prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy. Wskazanie to, iż chodzi o sytuację, w której utrzymanie orzeczenia byłoby „rażąco” niesprawiedliwe, jeszcze silniej przemawia za tym sposobem rozumowania, które wymaga - dla zastosowania art. 440 - wskazania realnego wpływu stwierdzonego uchybienia procesowego na treść orzeczenia.
- SN: jeżeli w następstwie uchybień procesowych istnieją poważne wątpliwości co do zasadności wyroku skazującego, to wyrok należy uznać za rażąco niesprawiedliwy.
- Gdy zasadnicze wątpliwości budzą ustalenia faktyczne przyjęte za podstawę zaskarżonego orzeczenia, a w szczególności są one zarówno niespójne, jak
i oparte na całkowicie arbitralnych domniemaniach niekorzystnych dla oskarżonego, to należy przyjąć, że zaskarżone orzeczenie jest rażąco niesprawiedliwe.


(22) Błędna kwalifikacja prawna czynu
W myśl art. 455 - sąd odwoławczy nie zmieniając ustaleń faktycznych poprawia błędną kwalifikację prawną niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów. Poprawienie jednak kwalifikacji prawnej na niekorzyść oskarżonego może nastąpić tylko wtedy, gdy wniesiono środek odwoławczy na jego niekorzyść. Przesłanką dopuszczalności poprawienia z urzędu błędnej kwalifikacji prawnej czynu jest sytuacja, gdy sąd odwoławczy nie zmienia ustaleń faktycznych. Sąd odwoławczy władny jest poprawić błędną kwalifikację, jedynie na gruncie istniejących ustaleń faktycznych, które sąd pierwszej instancji zawarł w zaskarżonym wyroku. Wówczas sąd odwoławczy orzeka niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów. Poprawienie błędnej kwalifikacji prawnej czynu na niekorzyść oskarżonego może nastąpić tylko wtedy, gdy wniesiono środek odwoławczy na jego niekorzyść. Prof. S. Zabłocki - sąd odwoławczy dostrzegając potrzebę dokonania z urzędu - poza granicami zaskarżenia
i podniesionych zarzutów - korekty kwalifikacji prawnej - powinien uprzedzić o tym strony obecne na rozprawie apelacyjnej i umożliwić im wypowiedzenie się w tej kwestii.

(23) Orzekanie w stosunku do oskarżonego, który nie wniósł środka odwoławczego.
Sąd odwoławczy na post. art. 435 może wyrokować w procesie złożonym pod względem podmiotowym na korzyść współoskarżonych, którzy w ogóle nie wnieśli środka odwoławczego. Takim współoskarżonym będzie też ten, kto skutecznie cofnął wniesiony przez siebie środek odwoławczy i tym samym pozbawił się korzyści z zaskarżenia orzeczenia. Sąd odwoławczy może orzekać na korzyść takich współoskarzonych, gdy orzeczenie zostaje uchylone lub zmienione na rzecz tych, którzy wnieśli środek odwoławczy, a istnieją te same względy przemawiające za uchyleniem lub zmianą orzeczenia na rzecz pozostałych współoskarżonych, którzy orzeczenia nie zaskarżyli. Określone jest, że podstawą uchylenia lub zmiany zaskarżonego orzeczenia są te same względy, które decydowały o uchyleniu lub zmianie na rzecz oskarżonego, który środek odwoławczy złożył. Sąd odwoławczy stosując art. 435 musi stwierdzić, że to samo uchybienie dot. oskarżonego, który nie wniósł środka odwoławczego. Jeżeli spełnione zostaną wszystkie przesłanki wyszczególnione w tym przepisie - zastosowanie przewidzianego w nim rozwiązania jest obowiązkiem sądu odwoławczego. Ma on zastosowanie przy orzekaniu na rozprawie i posiedzeniu.

(24) Pytania prawne
Przy rozpoznawaniu przez sąd odwoławczy środka odwoławczego może wyłonić się zagadnienie prawne wymagające zasadniczej wykładni praw. W orzecznictwie przyjmuje się, że przedmiotem przekazania do SN może być tylko takie zagadnienie prawne, które w myśl art. 441 par. 1 wymaga zasadniczej wykładni prawa. Instytucja ta ma zastosowanie w post. odwoławczym. Art. 441 par. 1 - sąd odwoławczy władny jest odroczyć rozpoznanie sprawy i przekazać zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia SN. Uprawnienie takie przysługuje sądowi rejonowemu, okręgowemu i apelacyjnemu, jeśli pełnią rolę sądu odwoławczego, rozpoznającego apelację lub z zażalenie. SN może skorzystać z uprawnienia i przy rozpoznawaniu kasacji lub zażalenia odmówić jej przyjęcia. Zagadnienie prawne wymagające zasadniczej wykładni ustawy jest formułowane przez Sąd Odwoławczy w postaci pytania prawnego. Art. 441 par. 2 - SN może przekazać to zagadnienie w celu rozstrzygnięcia powiększonemu składowi SN. Instytucja ta ma na celu dbałość o ujednolicenie orzeczenia sądowego oraz zapobieżenie wydaniu wadliwych orzeczeń, od których nie służą już stronom zwyczajne środki odwoławcze. Jest jednak wyjątkiem od zasady samodzielności jurysdykcyjnej sądu orzekającego, gdyż uchwały SN zawierające zasadniczą wykładnię ustawy a w myśl art. 441 par. 3 są w danej sprawie wiążące.
Pytanie prawne sądu odwoławczego jest ujęte w postanowieniu, które może zawierać kilka pytań powiązanych ze sobą, jednak dot. jednego zagadnienia prawnego. Takie orzeczenie SN musi zawierać uzasadnienie, wskazujące na istotę i przyczynę wątpliwości w zakresie wykładni ustawy powstałe w toku post. odwoławczego. Przedmiotem pytania mogą być jedynie zagadnienia prawne pozostające w związku przyczynowym z rozstrzygnięciem konkretnej sprawy, w której kwestia postała. Nie mogą być przedmiotem pytania kwestie, które nie dot. zasadniczej wykładni. SN udziela odpowiedzi na pyt. Pr. w formie uchwały podjętej na posiedzeniu. W posiedzeniu tym mają prawo wziąć udział prokurator, obrońcy i pełnomocnicy stron (art. 441 par. 4). Uchwała zawiera uzasadnienie, w którym znajdują się motywy wykładni przepisów ustawy. SN może odmówić udzielenia odp. na pyt. pr. gdy np.: nie dot. to zagadnienia prawnego lub zagadnienie prawne nie pozostaje w związku przyczynowym z rozstrzygnięciem sprawy. SN władzy jest pozostawić pytanie prawne bez rozpoznania jeżeli np. skutecznie cofnięto środek odwoławczy. SN może również przejąć sprawę do ponownego rozpoznania (art. 441 par. 5) wówczas sąd ten orzeka jako sąd odwoławczy.

(25) Rodzaje orzeczeń Sądu Odwoławczego.
Sąd po dokonaniu kontroli, jeżeli wymogi są spełnione dokonuje kontroli zaskarżonego orzeczenia i wydaje orzeczenie (wyrok, postanowienie);
- w orzeczeniu kończącym postępowanie odwoławcze sąd musi zdecydować o:

a) utrzymanie w mocy: - gdy nie popełnił sąd I instancji uchybienia; - wyrok uprawomocnia się z chwilą orzeczenia sądu II instancji; - uzasadnienie na wniosek stron lub zdanie odrębne;
b) uchyleniu i umorzenie postępowania / przekazanie do ponownego rozpoznania - pociąga za sobą konieczność wydania rozstrzygnięcia następczego w postaci umorzenia postępowania lub przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. W razie uchylenia wyroku i przekazania do ponownego rozpoznania sąd I instancji orzeka jedynie w granicach, w jakich nastąpiło przekazanie, z tym że uchylenie wyroku tylko w zakresie rozstrzygnięcia o karze lub innym środku nie stoi na przeszkodzie uniewinnieniu oskarżonego lub umorzenia postępowania - art. 422 par. 1.
c) zmianie zaskarżonego rozstrzygnięcia - art. 437 par. 1 - polega na orzekaniu odmiennie co do istoty i jest możliwe jedynie, gdy pozwalają na to zebrane dowody. Zmieniając wyrok sądu I instancji sąd skazuje lub uniewinnia. Sąd te może też dokonać: np.: poprawić błędną kwalifikację prawną czynu czy zasądzić powództwo cywilne. Niekiedy zmiana zaskarżonego wyroku nastąpi tylko w zakresie kary.
(b + c - następuje w drodze stwierdzenia uchybień podniesionych przez skarżącego lub uwzględnianych ex oficio);
- forma rozstrzygnięcia organu odwoławczego uzależniona jest od rodzaju środka, który rozpoznano. Jeżeli był to zażalenie rozstrzyga się je postanowieniem, a jeżeli była to apelacja to wyrokiem gdy decyduje co do meritum, wydaje postanowienie gdy apelacja odniosła się do uzasadnienia wyroku.

(26) Apelacja / warunki formalne apelacji
- apelacja jest zwyczajnym środkiem odwoławczym i cechuje ją bezwzględna dewolutywność i suspensywność;
- Art. 444 - od wyroku sądu I instancji (((((Osoby uprawnione do wniesienia apelacji: Oskarżony, oskarżyciel publiczny oskarżyciel prywatny oskarżyciel posiłkowy, powód cywilny, podmiot określony w art. 416 kpk (dot. podmiotu, o którym mowa w art.52 kk), obrońca i pełnomocnik, przedstawiciele ustawowi oskarżonego, strony zastępcze i strony nowe, podmioty, którym z mocy przepisów szczególnych przysługuje takie prawo np. organowi finansowemu w sprawach o przestępstwa skarbowe)))))) stronom, podmiotowi okreslonemu w art. 416, a pokrzywdzonemu od wyroku warunkowo umarzającego postępowanie, wydanego na posiedzeniu przysługuje apelacja (chyba, że ust. stanowi inaczej).
- Termin: do wniesienia apelacji wynosi 14 dni i biegnie dla każdego uprawnionego od daty doręczenia mu wyroku z uzasadnieniem.
- przymus adwokacki - apelacja od wyroku sądu okręgowego, która nie pochodzi od prokuratora, pełnomocnika inst. Państwowej, samorządowej lub społecznej (pełnomocnikiem może być też radca prawny) - powinna być sporządzona i podpisana przez adwokata. Do apelacji sporządzonej przez prokuratora, obrońcę lub pełnomocnika dołącza się odpowiednią liczbę odpisów dla stron przeciwnych; do apelacji wnoszonej do sądu apelacyjnego dołącz się dodatkowo jeden odpis. Apelację co do winy uważa się za zwróconą przeciwko całości wyroku, co do kary przeciwko całości rozstrzygnięcia o karze i środkach karnych. W apelacji można podnieść zarzuty, które nie stanowiły lub nie mogły stanowić przedmiotu zażalenia. O przyjęciu apelacji zawiadamia się prokuratora oraz obrońcę i pełnomocników, a także strony, po czym akta przekazuje się niezwłocznie sądowi odwoławczemu. W wypadku wniesienia apelacji przez prok., obrońcę lub pełnomocnika dołącza się do zawiadomienia odpis apelacji strony przeciwnej, chyba że w spr. była wyłączona jawność rozprawy ze względu na tajemnicę państwową. Sąd odwoławczy rozpoznaje sprawę na rozprawie, a wyp. przew. przez ustawę - na posiedzeniu. Udział w rozprawie prok., a obrońcy w określonych wypadkach jest obowiązkowy, co do innych stron i ich pełnomocników oraz obrońcy w przewidzianych ustawą wypadkach jest obowiązkowy wtedy, kiedy prezes sądu lub sąd uzna to za konieczne. Niestawiennictwo nie tamuje rozpoznania sprawy. Sąd odwoławczy nie może przeprowadzić post. dowodowego co do istoty sprawy (choć możliwe w wyjątkowych sytuacjach gdy ma to przyczynić się do przyspieszenia postęp., a konieczne jest przeprowadzenie na nowo przewodu w całości lub części.
Zakazy: sąd odwoławczy nie może skazać oskarżonego, który został uniewinniony w I instancji lub co do którego w I instancji umorzono lub warunkowo umorzono postępowanie. Sąd odwoł. może orzec surowszą karę pozb. woln. tylko wtedy, gdy nie zmienia ustaleń faktycznych przyjętych za postawę zaskarżonego wyroku; Sąd odwoł. nie może zaostrzyć kary przez wymierzenie kary dożywotniego pozbaw. wolności.

Nie zmieniając ustaleń faktycznych sąd poprawia błędną kwalifikacje prawną niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów. - na niekorzyść może nast., gdy wniesiono środek odwoławczy na niekorzyść.
- o utrzymaniu w mocy, uchyleniu lub zmianie wyroku sądu I instancji sąd odwoławczy orzeka wyrokiem. Uzasadnienie wyroku z urzędu - 14 dni.: jeżeli sąd utrzymuje zaskarżony wyrok w mocy, uznając za oczywiście bezzasadną, uzasadnienie sporządza się na wniosek strony, chyba, że zostło zgłoszone zdanie odrębne. W uzasadnieniu należy podać, czym kierował się sąd wydając wyrok oraz dlaczego zarzuty i wnioski apelacji sąd uznała za zasadne lub niezasadne.

(27) Postępowanie apelacyjne
- apelacja jest zwyczajnym środkiem odwoławczym i cechuje ją bezwzględna dewolutywność i suspensywność;
- Art. 444 - od wyroku sądu I instancji (((((Osoby uprawnione do wniesienia apelacji: Oskarżony, oskarżyciel publiczny oskarżyciel prywatny oskarżyciel posiłkowy, powód cywilny, podmiot określony w art. 416 kpk (dot. podmiotu, o którym mowa w art.52 kk), obrońca i pełnomocnik, przedstawiciele ustawowi oskarżonego, strony zastępcze i strony nowe, podmioty, którym z mocy przepisów szczególnych przysługuje takie prawo np. organowi finansowemu w sprawach o przestępstwa skarbowe)))))) stronom, podmiotowi okreslonemu w art. 416, a pokrzywdzonemu od wyroku warunkowo umarzającego postępowanie, wydanego na posiedzeniu przysługuje apelacja (chyba, że ust. stanowi inaczej).
- przymus adwokacki - apelacja od wyroku sądu okręgowego, która nie pochodzi od prokuratora, pełnomocnika inst. Państwowej, samorządowej lub społecznej (pełnomocnikiem może być też radca prawny) - powinna być sporządzona i podpisana przez adwokata.

(28) - Post przed sądem I instancji: - złożenie wniosek o uzasadnienie wyroku na piśmie. Z wnioskiem takim może wystąpić strona, podmiot określony w art. 416, a w wypadku wyroku warunkowo umarzającego postęp. wydanego na posiedzeniu także pokrzywdzony - termin zawity 7 dni. Strona po złożeniu wniosku o sporzadzenie uzasadnienia wyroku nie jest zobligowana wnieść apelację. Wniesienie apelacji musi nastąpić w ciągu 14 dni od daty doręczenia osobie uprawnionej wraz z wyrokiem (termin zawity). Wniosek składa się na piśmie, musi być złożony w terminie, oraz przez osobę uprawnioną - w przeciwnym razie Prezes sądu odmówi przyjęcia takiego wniosku. Omowa przyjęcia wniosku ma formę zarządzenia. Apelację wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok. Prezes sądu bada czy spełnia ona warunki formalne. Jeżeli apelacja zawiera braki formalne określone w art. 120, które dadzą się usunąć Prezes sądu wzywa składającego ten środek odwoławczy do ich usunięcia w term. 7 dni. Prezes odmówi przyjęcia apelacji jeżeli wniesiona była po terminie, przez osobę nieuprawnioną lub jest niedopuszczalna z mocy ustawy (w formie zarządzenia na które przysługuje zażalenie). O przyjęciu apelacji zawiadamia się prokuratora oraz obrońcę i pełnomocników, a także strony, po czym akta przekazuje się niezwłocznie sądowi odwoławczemu. W wypadku wniesienia apelacji przez prok., obrońcę lub pełnomocnika dołącza się do zawiadomienia odpis apelacji strony przeciwnej, chyba że w spr. była wyłączona jawność rozprawy ze względu na tajemnicę państwową. Po otrzymaniu odpisu apelacji można złożyć odpowiedź na apelację (termin nieokreślony przez ustawę) - daje możliwość zwalczania twierdzeń i wniosków zawartych w apelacji i ułatwia sądowi odwoławczemu przeprowadz. kontroli zaskarż. wyroku.

(29) - Post. przed sądem odwoławczym (II instancji) na skutek wniesienia apelacji - post. odwoławcze składa się z przyg. do rozprawy, rozprawy odwoławczej i czynności końcowych. Po wpłynięciu sprawy do sądu odwoławczego prezes tego sądu przeprowadza kontrolę warunków formalnych skargi apelacyjnej. Jeżeli apelacja nie spełnia warunków prezes kieruje sprawę na posiedzenie sądu. Sąd odwoławczy na posiedzeniu wyda wówczas postanowienie o pozostawieniu apelacji bez rozpoznania. Następuje zwrot sprawy przez sąd odwoławczy sądowi I instancji, w celu sporządzenia uzasadnienia wyroku w niezbędnym zakresie. Obecność oskarżonego w post. odwoławczym nie zawsze jest obowiązkowa. Niekiedy zależy od uznania sądu odwoł. Udział oskarżonego pozbawionego wolności może być uzasadniony np. potrzeba ustosunkowania się przez niego do dowodu, który zostanie przeprow. Dopiero w trakcie rozprawy odwoławczej. Konieczne uczestnictwo oskarżonego w razie wniesienia apelacji przez obrońcę od wyroku skazującego oskarżonego na karę długoletniego pozbawienia wolności. Sąd odwoławczy na wniosek oskarżonego pozbawionego wolności, zarządza sprowadzenie go na rozprawę, chyba, że uzna za wystarczającą obecność obrońcy”. Obowiązkowy na rozprawie jest udział prokuratora, a obrońcy wg art. 79 i 80. Natomiast udział innych stron i obrońcy poza syt z art. 79 i 80 jest obowiązkowy kiedy prezes sądu lub sąd uzna to za konieczne. O terminie rozprawy należy prawidłowo zawiadomić strony i przedstawicieli. Niestawiennictwo stron, obrońców i pełnomocników w term. Rozprawy nie tamuje rozpoczęcia sprawy, chyba że ich obecność jest obligatoryjna. Merytoryczne rozpoznanie apelacji następuje na rozprawie, wyjątkowo na posiedzeniu (gdy pojawią się uchybienia, które sąd musi uwzględnić bez wyznaczania rozprawy). Tu sąd odwoł. orzeka wyrokiem. W posiedzeniach mogą brać udział strony, obrońcy, ich pełnomocników. Możliwość udziału stron, obrońców, pełnomocników w pos. sądu odwoł. rozpoznającego zażalenie na post. kończące postępowanie, lub gdy mogli oni w danej sprawie występować także w pos. sądu I instancji.

(30) - Rozprawa apelacyjna: a) część wstępna, b) przewód sądowy, c) głosy stron, d) wyrokowanie.
a) Część wstępna - rozp. Wywołaniem sprawy, przewodniczący sprawdza obecność osób wezwanych i ustala czy inne osoby zostały prawidłowo zawiadomione o terminie rozprawy. Prokurator, obrońca na zasadach art. 79 i 80 musi uczestniczyć, jego nieobecność powoduje odroczenie rozprawy. Nieobowiązkowo: strony, obrońcy, pełnomocników, chyba że prezes sądu lub sądu uznał za konieczne. Nieobecność osób nieobowiązkowych nie tamuje rozprawy. Przedstawiciel społ, może uczestniczyć w rozprawie odwoławczej, gdy był dopuszczony do rozprawy przed sądem I instancji.
b) Przewód sądowy rozpoczyna ustne sprawozdanie sędziego sprawozdawcy (przedstawia w nim przebieg i wyniki dotychczasowego postępowania, treść zaskarż. wyroku, zarzuty, wnioski apelacyjne, kwestie wym. rozstrzygnięcia z urzędu). Odczytywane są poszczeg. części akt, strony składają wyjaśnienia, oświadczenia i wnioski.
c) Postępowanie dowodowe - sąd nie może przeprowadzać postępowania dowodowego co do istoty sprawy. Sąd odwoławczy może w wyjątkowych wypadkach uznając potrzebę uzupełnienia przewodu sądowego przeprowadzić dowód bezpośrednio po rozprawie, jeżeli przyczyni się to do przyspieszenia postępowania, a nie jest konieczne przeprowadzenie na nowo dowodu w całości lub w znacznej części. Dowód można dopuścić również przed rozprawą. Wyjątkowo istnieje możliwość stosowania przez sąd pomocy prawnej ->

(31) tzw. rekwizycji, przy uwzględnieniu art. 458 oraz warunków przewidzianych w art. 452 par. 2 - jednak powinno być ono ograniczone i ostrożne.
d) głosy stron - o kolejności zabierania głosu decyduje przewodniczący, przy tum najpierw udziela głosu oskarżonemu. Sąd odwoławczy udaje się na naradę i głosowanie nad orzeczeniem. Następnie odczytuje je ustnie i podeje motywy. Orzekając o utrzymaniu w mocy, uchyleniu lub zmianie wyroku sądu I instancji sąd wydaje wyrok. Natomiast postanowieniem orzeka, gdy rozstrzyga merytorycznie, po przeprowadzeniu rozprawy apelację złożoną od samego uzasadnienia wyroku sądu I instancji.
Uzasadnienie wyroku z urzędu - 14 dni (termin instrukcyjny, biegnie od daty ogłoszenia orzeczenia) jeżeli sąd utrzymuje zaskarżony wyrok w mocy, uznając za oczywiście bezzasadną, uzasadnienie sporządza się na wniosek strony, chyba, że zostło zgłoszone zdanie odrębne. W uzasadnieniu należy podać, czym kierował się sąd wydając wyrok oraz dlaczego zarzuty i wnioski apelacji sąd uznała za zasadne lub niezasadne.

(32) Zażalenie

- środek odwoławczy;
- zażalenie służy na:
-- wszelkie postanowienia zamykające drogę do wydania wyroku, chyba że ustawa stanowi inaczej - wyłącza zaskarżalność - art. 459 par. 1
-- wszelkie postanowienia „co do środka zabezpieczającego” art. 459 par. 2;
-- inne postanowienia w wypadkach przewidzianych w ustawie np.: o ukaraniu za nieudzielenie wyjaśnień w ramach tzw. sygnalizacji
-- zarządzenia odpowiadające podobnym wymogom - zamykające drogę do wydania wyroku, dot. środka zabezpiczającego
-- wszelkie postanowienia i zarządzenia, ale wyłącznie w postanowieniu przygotowawczym i tylko w odniesieniu do osób nie będących stronami, gdy naruszają one ich prawa lub interesy - art. 302 par. 1.
-- czynności lub zaniechania czynności w wypadkach przewidzianych w ustawie
- zażalenie służy:
 -- stronom (oskarżyciel publiczny, posiłkowy, prywatny, powód cywilny, oskarżony (podejrzany), pokrzywdzony, obrońca oskarżonego)) art. 425 par. 1;
-- osobie, której postanowienie, zarządzenie lub czynność bezpośrednio dotyczy, chyba, że ustawa stanowi inaczej - art. 459 par. 3.

-- wyjątkowo - osobom nie będącym stronami
- zażalenie wnosi się do organu, który wydał zaskarżoną decyzję w terminie zawitym 7 dni od ogłoszenia postanowienia, a jeżeli ustawa przewiduje doręczenie od daty jego doręczenia;
- nie wstrzymuje zaskarżonego postanowienia, ale sąd może wstrzymać;

- może być objęte przymusem adwokacko - radcowskim, obecnie dot. to zażaleń na: -- odmowę przyjęcia kasacji -- odmowę przyjęcia wniosku o wznowienie -
- względnie suspensywne - złożenie zażalenia nie wstrzymuje wykonania zaskarżonego orzeczenia, chyba że ustawa stanowi inaczej

- względnie dewolutywne, nie musi przenieść sprawy do wyższej instancji;
- Sąd na którego postanowienie złożono zażalenie może je uwzględnić jeżeli orzeka w tym samym składzie. W innych przypadkach Prezes Sądu przekazuje zażalenie niezwłocznie wraz z aktami sprawy lub niezbędnymi odpisami sądowi uprawnionemu do rozpoznania zażalenia;
- rozpatrywane jest przez sąd na posiedzeniu.


(33) Postępowanie zażaleniowe
- względna dewolutywność, suspensywność
1) służy też od zatrzymania prewencyjnego;
2) postanowień zamykających drogę do wydania wyroku np. umorzenia
3) środki zabezpieczające
4) inne np.: środki zapobiegawcze, kary porządkowe
5) zarządzenia Prezesa
Osoby uprawnione: służy stronom (oskarżyciel publiczny, posiłkowy, prywatny, powód cywilny, oskarżony (podejrzany), pokrzywdzony, obrońca oskarżonego)) art. 425 par. 1; osobie, której postanowienie, zarządzenie lub czynność bezpośrednio dotyczy, chyba, że ustawa stanowi inaczej - art. 459 par. 3.

wyjątkowo - osobom nie będącym stronami, gdy dot. tych osób bezpośrednio narusza ich prawa, interesy.
-> posiedzenie -> udział obrońca, pełnomocnik, oskarżony (poz. wolności) -> tylko gdy konieczne postęp.
I instancja (7 dni) -> wniosek o uzasadnienie to termin zażalenia jak dla apelacji (prok., pełn., obro.,) - odpisy dla stron -> odpowiedź na zażalenie stronom;
Zażalene przekazywane jest niezwłocznie sądowi rejonowemu miejsca zatrzymania lub prowadzenia postępowania, który również niezwłocznie je rozpoznaje.
Sądem uprawnionym do rozpoznania zażalenia w drugiej instancji jest: a) sad bezpośrednio wyższy: sąd okręgowy rozpoznający zażalenie na postanowienia sądu rej., a sąd apelacyjny rozstrzygający zażalenia na post. sądu okręgowego. b) sąd właściwy do rozpoznania sprawy lub sąd w którego okręgu prowadzi się postępowanie.
W postępowaniu wykonawczym zażalenia wnosi się do sądu, który wydał zaskarżone orzeczenie. Jeśli ten sąd nie przychyli się do wniesionego środka odwoławczego, przekazuje go bezzwłocznie wraz z aktami sprawy sądowej wyższej instancji. Sąd wyższej instancji rozpoznaje zażalenie jednoosobowo. Organem odwoławczym (poza sądem) w post. przyg. pełni prokurator nadrzędny oraz prok. nadzorujący postępowanie. Zażalenie na postanowienie prokuratora rozpoznaje prok. nadrzędny, natomiast zażalenie na postanowienie prowadzącego post. przyg. jeżeli nie jest nim prokurator (lecz np. organ Policji), rozpoznaje prokurator sprawujący nadzór nad tym postępowaniem. Po rozpoznaniu zażalenia sąd odwoławczy może orzec o utrzymaniu w mocy, zmianie lub uchyleniu zaskarżonego postanowienia w całości lub w części. Istnieje dopuszczalność zaskarżenia w drodze zażalenia na czynności nie będące rozstrzygnięciami - zarządzeń i orzeczeń. Uznając zasadność zażalenia sąd odowł. stwierdza niezgodność czynności z prawem lub brak czynności
i zarządza, co należy, zwłaszcza w celu naprawienia skutków uchybienia oraz zapobieżenia podobnym uchybieniom w przyszłości, oraz podejmuje inne przewidziane w ustawie środki.

(34) Pojęcie i klasyfikacja środków zaskarżenia
Środki zaskarżenia to przewidziane przez prawo sposoby, za pomocą których uprawnione osoby domagają się od organu procesowego przeprowadzenia kontroli rozstrzygnięć procesowych. Wniesienie środka odwoławczego jest impulsem wdrożenia odpowiedniej kontroli procesowej np.: na skutek złożenia apelacji od wyroku sądu rejonowego toczy się postępowanie odwoławcze przed sądem okręgowym jako sądem II instancji (art. 25 par. 3). Za pomocą odpowiednich środków zaskarżenia zaskarżalne są rozstrzygnięcia procesowe (wyroki, postanowienia, zarządzenia), a także niektóre czynności organów prowadzących postępowanie przyg. Jedne środki zaskarżenia np. apelacja
i zażalenie służą na nieprawomocne rozstrzygnięcia, inne natomiast np. kasacja służą kontroli prawomocnych, lecz wadliwych orzeczeń sądowych. Wspólnymi cechami środków zaskarżenia są skargowość i suspensywność (do uruchomienia kontroli rozstrzygnięcia konieczne jest wniesienie do organu procesowego odpowiedniego środka zaskarżenia, który powoduje wstrzymanie prawomocności rozstrzygnięcia oraz jego wykonalności.
- Środki zaskarżenia dzielą się na dwie zasadnicze grupy: 1) zwyczajne środki zaskarżenia; 2) nadzwyczajne środki zaskarżenia. Do zwyczajnych środków zaskarżenia zaliczamy: a) środki odwoławcze (zwyczajne środki odwoławcze - zazalenie art. 459 i apelacja art. 444, oraz odwołanie do sądu od zarządzeń przewodniczącego wydawanych na rozprawie głównej art. 373), b) sprzeciwy, c) odwołania. Wyróżnić można także: „inne zwykłe środki odwoławcze” związane z „wnioskami o przeprowadzenia kontroli z urzędu” np.: wniosek oskarżonego o uchylenie lub zmianę środka zapobiegawczego. Do nadzwyczajnych środków zaskarżenia należą: kasacja (art. 518), wniosek o wznowienie post. zakończonego prawomocnym orzeczeniem sądowym (art. 540 i n.k.p.k.) i wniosek o stwierdzenie nieważności orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego. Kasacja i wniosek o wznowienie służą do prawomocnych lecz wadliwych orzeczeń kończących postępowanie sądowe. Służą one stronom
i niekiedy innym uprawnionym podmiotom w wyjątkowych, przewidzianych przez prawo przypadkach. Za ich pomocą zaskarżalne są wyroki i postanowienia sądowe kończące postępowanie - orzeczenia niewzruszalne w trybie zwyczajnych środków zaskarżenia. Ponadto do tej grupy zaliczany jest wniosek o stwierdzenie nieważności w postępowaniu rehabilitacyjnym, będący swoistą skargą służącą wszczęciu postępowania mającego na celu uznanie za nieważne orzeczenia od momentu jego wydania (skut. ex tunc).

(35) Środki odwoławcze
- stanowią najważniejszą grupę środków zaskarżenia. Mają one na celu uruchomienie instancyjnej kontroli rozstrzygnięć procesowych. Służą do zaskarżenia nieprawomocnych rozstrzygnięć organu I instancji. Należą do nich: zażalenie art. 459 i apelacja art. 444, które ustawa nazywa „środkami odwoławczymi, a postępowanie wskutek wniesienia takiego środka określa mianem postępowania odwoławczego. Za pomocą środków odwoławczych inicjowane jest post., w ramach którego sąd II instancji przeprowadza kontrolę zaskarżonego rozstrzygnięcia. Orzeczenie sądu drugiej instancji jest ostateczne
i z chwilą wydania prawomocne tzn. nie przysługuje już na takie orzeczenie żaden zwyczajny środek zaskarżenia. Do środków odwoławczych należy także zaliczyć środek zaskarżenia w postaci odwołania do sądu od zarządzeń przewodniczącego wydawanych na rozprawie głównej (art. 373). Sądem odwoławczym (II instancji) od orzeczeń sądu rejonowego, rozpoznającego sprawę karną w I instancji jest sąd okręgowy, od orzeczeń sądu okręgowego, rozstrzygającego sprawę w I instancji, jest sąd apelacyjny. Przed sądem odwoławczym toczy się post. odwoławcze, które w ramach wniesienia apelacji nosi też nazwę post. apelacyjnego, w przypadkach wniesienia zażalenia - post. zażaleniowe. Zażalenie przysługuje na post. sądu zamykające drogę do wydania wyroku, na postanowienia co do środka zabezpieczającego i na inne postanowienia przewidziane przez ustawę. Środkiem tym mogą być zaskarżane niektóre zarządzenia prezesa sądu, a w post. przyg., postanowienia zarządzenia i czynności lub zaniechanie czynności organu prowadzącego post. przyg.
Apelacja przysługuje od wyroku sądu I instancji (art. 444).

(36) Cechy środka odwoławczego / charakter środków odwoławczych: Wg M. Lipczyńskiej, A. Kordik środek ten: a) przysługuje stronom procesowym, a niekiedy innym uprawnionym podmiotom; b) jest bezwzględnie lub względnie dewolutywny; c) jest bezwzględnie lub względnie suspensywny; d) gwarantuje oskarżonemu, że nie nastąpi pogorszenie jego sytuacji, jeżeli nie wpłynie środek odwoławczy złożony na jego niekorzyść (zakaz reformationis in peius). W innym ujęciu (M. Cieślak) przyjmuje się, że środek odwoławczy charakteryzują: a) skargowość; b) dewolutywność; c) skutek suspensywny (uwzględnienie takiego środka prowadzi do uchylenia lub zmiany zaskarż. rozstrzyg.). Niektórzy autorzy dodają jeszcze do tego ostatniego zestawu cech suspensywność. Niekwestionowanymi cechami jest: skargowość
i dewolutywność. Także cechuje je suspensywność i zakaz pogarszania syt. oskarż. Środek odwoławczy jako skarga etapowa jest nieodzownym warunkiem uruchomienia instancyjnej kontroli zaskarżonego rozstrzygnięcia. Bez wniesienia takiej skargi nie jest możliwa kontrola wydanego orzeczenia oraz zarządzenia - środek odwoławczy może złożyć tylko osoba do tego uprawniona.
- dewolutywność: przeniesienie sprawy do wyższego instancyjnie lub innego organu; Podział na: a) bezwzględna - samo wniesienie środka powoduje, że sprawa musi być przekazana do rozpoznania wyższemu (innemu) organowi;
b) względna - gdy środek rozpoznaje organ wyższy (inny) jedynie jeżeli żądania skarżącego nie będą uwzględnione przez organ, którego czynności środek dotyczy;
- suspensywność: wstrzymanie wykonalności zaskarżonego rozstrzygnięcia;
Podział na: a) bezwzględna - wstrzymanie wykonalności przez samo wniesienie środka odwoławczego; b) względna - gdy wstrzymanie wykonalności zaskarżonej decyzji procesowej uzależnione jest od organu procesowego.
- zakaz reformationis in peius - zakaz pogarszania sytuacji oskarżonego - ma zastosowanie, gdy wniesiony został środek odwoławczy na korzyść oskarżonego, przy braku skargi na niekorzyść. Śr. odowł. na korzyść oskarż. może być wniesiony przez oskarżonego, jego obrońcę i oskarżyciela publiczn. Sąd odwoławczy związany tym zakazem nie może pogorszyć syt. oskarż. wynikającej z orzeczenia sądu I instancji - gwarancja proc. oskarżonego.


(37) Sprzeciwy
- środek zaskarżenia, za pomocą którego osoba uprawniona wyraża brak zgody na wydane rozstrzygnięcie. Takie rozstrzygnięcie należy traktować jako swego rodzaju propozycję decyzji organu procesowego, której egzystencja wymaga wyraźnej lub milczącej akceptacji z strony osoby uprawnionej do wniesienia sprzeciwu. Cechy: a) skargowość, b) kasacyjność, c) brak dewolutywności. Wniesienie sprzeciwu nie powoduje kontroli orzeczenia przez organ wyższej instancji, a jego skutkiem jest niewykonanie orzeczenia - orzeczenie traci moc. Wniesienie powoduje skasowanie rozstrzygnięcia -> proces toczy się dalej w zasadnie przed tym organem, który uprzednio wydał zaskarżone orzeczenie.

Do sprzeciwów należą: 1) sprzeciw od wyroku nakazowego - (art. 506). Wniesienie go przez oskarżonego lub oskarżyciela powoduje utratę mocy wyroku nakazowego, a sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych; 2) sprzeciw od wyroku zaocznego - (art. 482). Celem jest pozbawienie mocy prawnej wyroku zaocznego. Uwzględnienie sprzeciwu powoduje ponowne rozpatrzenie sprawy, a wyrok zaoczny traci moc, gdy oskarżony lub jego obrońca stawi się na rozprawę; 3) wniosek o żądanie rozpoznania sprawy mimo objęcia jej podpisem abolicyjnym. 4) Wniosek ukaranego karą pieniężną o jej uchylenie (art. 286). O uchyleniu kary decyduje organ, który wydał postanowienie. Bada on jedynie zasadność wniosku, będącego sprzeciwem. W doktrynie jako quasi sprzeciw traktuje się wniosek o przywrócenie terminu zawitego (art. 126), który w razie uwzględnienia umożliwia dokonanie czynności, której terminowi uchybiono.
- o warunkowym umorzeniu postępowania orzeka wyłącznie sąd na ewentualny wniosek prokuratora, który na rozprawie zastępuje akt oskarżenia. Wyrok warunkowo umarzający postępowanie jest zaskarżalny przy pomocy apelacji. Jeśli wyrok taki zawiera rozstrzygnięcie co do dowodów rzeczowych, to w tym zakresie może być zaskarżony zażaleniem (art. 324 par. 3 i 4). Ustawodawca nie przewidział sprzeciwu jako środka zaskarżenia - natomiast z art. 341 par. 2 wynika, że oskarżony może przed wydaniem orzeczenia sądu o war. umorz. post. „sprzeciwić się warunkowemu umorzeniu” - może to być zaliczone do quasi sprzeciwów.

(38) Odwołania
- jest to środek zaskarżenia w postaci odwołania od zarządzeń przewodniczącego do składu orzekającego (art. 373). Odwołania od zarządzeń przewodniczącego, wydane na rozprawie zaliczane są niekiedy do środków odwoławczych, sprzeciwów, quasi sprzeciwów. Ten środek zaskarżenia służy stronom, ich przedstawicielom oraz innym osobom np. świadkom. Art. 373 -„ od zarządzeń przewodniczącego wydanych na rozprawie głównej przysługuje odwołanie do składu orzekającego. Rozpoznaje je cały skład orzekający -organ wyżej kwalifikowany, nie będący jednak organem II instancji. Nie ma ono cech dewolutywności. Po rozpoznaniu odwołania skład orzekający sądu wydaje postanowienie. Przepis ten ma też zastosowanie w post. odwoławczym oraz kasacyjnym. Odwołanie należy traktować jako odrębny środek zaskarżenia, nie będący ani sprzeciwem, ani środkiem odwoławczym.

NADZWYCZAJNE ŚRODKI ZASKARŻENIA
(39) Kasacja
- kasację mogą wnieść: a) Strony; b) Prokurator Generalny; c) Rzecznik Praw Obywatelskich - art. 521;
- strona - kasacja służy jedynie do prawomocnego wyroku sądu odwoławczego kończącego postępowanie;
- Prokurator Generalny, RPO. Mogą wnosić kasację od każdego prawomocnego orzeczenia kończącego postępowanie art. 521.
- strona może wnieść kasacje zawsze jeżeli skarżyła wyrok I instancji;
- strony są ograniczone w występowaniu z kasacją, gdyż kasację:
-- na korzyść oskarżonego można wnieść tylko w razie skazania za przestępstwo na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania - art.523 par. 2;
-- na niekorzyść oskarżonego można jedynie wnieść w razie uniewinnienia oskarżonego albo umorzenia postępowania z przyczyn wskazanych w art. 17 par. 1 albo z powodu niepoczytalności sprawcy;
- podstawa kasacji:
-- uchybienia będące bezwzględnymi powodami do uchylenia orzeczenia w trybie środka odwoławczego;
-- inne rażące naruszenia prawa jeżeli mogło ono mieć wpływ na treść orzeczenia przy czym kasacji nie można wnieść z powodu niewspółmierności kary;
- termin do wniesienia kasacji przez strony wynosi 30 dni od daty doręczenia wyroku z uzasadnieniem;
- niedopuszczalne jest uwzględnienie kasacji na niekorzyść oskarżonego wniesionej po upływie 6 m-cy od uprawomocnienia się orzeczenia art. 524 par. 3;
- kasację rozpoznaje Sąd Najwyższy;
- strony wnoszą do SN za pośrednictwem sądu odwoławczego;
- w kasacji należy podać na czym polega zarzucane uchybienie art. 526 par. 1;
- jeżeli kasacja nie spełnia wymogów formalnych prezes sądu odwoławczego zwraca kasację stronie do uzupełnienia braków w terminie 7 dni - art. 120 par. 1;
- prezes sądu odwołuje zarządzeniem odmawia przyjęcie kasacji, gdy uzupełniono braki formalne lecz uchybiono terminowi;
- SN rozpoznaje kasacje na rozprawie lub posiedzeniu; - może oddalić kasację w razie jej oczywistej niezasadności;
- kasację rozpoznaje się w granicach zaskarżenia i poniesionych zarzutów;
- po rozpoznaniu sprawy SN kasacje oddala albo zaskarżone orzeczenie uchyla w całości lub w części - art. 537 par. 1.

(40) Wznowienie postępowania sądowego zakończonego prawomocnym wyrokiem.
- nadzwyczajny środek zaskarżenia obok kasacji;
- ma na celu uchylenie orzeczenia z uwagi na okoliczności jakie zaistniały poza postępowaniem, a mogły mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia;
- nie jest ograniczone żadnym terminem;
- wznowienie może nastąpić na wniosek strony - art. 542 par. 1;
- wznowienie z urzędu dopuszczalne jest z przyczyn wskazanych w art. 439 par.1;
Podstawy do wznowienia procesu:
a) na korzyść jak i niekorzyść oskarżonego jedynie gdy w związku z postępowaniem dopuszczono się przestępstwa (tzw. propter falsa, propter crimina, ex delicto), a istnieje uzasadniona podstawa do przyjęcia, że mogło to mieć wpływ na treść orzeczenia;
b) na korzyść oskarżonego - jeżeli:
1) po wydaniu orzeczenia ujawnią się nowe fakty lub dowody nieznane przedtem sądowi (podstawa propter nova, de novi), wskazujące na to, że:
-- skazany nie popełnił czynu albo jego czyn nie stanowił przestępstwa lub nie podlegał karze;
-- skazano go za przestępstwo zagrożone karą surowszą albo nie uwzględniono okoliczności zobowiązujących do nadzwyczajnego złagodzenia kary lub też błędnie przyjęto okoliczności wpływające na nadzwyczajne obostrzenie kary;
-- sąd umorzył lub warunkowo umorzył postępowanie karne, błędnie przyjmując popełniane przez oskarżonego zarzucanego mu czynu;
2) w wyniku orzeczenia TK stracił moc lub uległ zmianie przepis prawny będący podstawą skazania lub warunkowego umorzenia;
3) potrzeba wznowienia (na korzyść) wynika z rozstrzygnięcia organu międzynarodowego, działającego na mocy umowy międzynarodowej ratyfikowanej przez Polskę;
4) ujawnia się bezwzględne podstawy odwoławcze z art. 439 par. 1 pkt. 9-11;
c) na niekorzyść oskarżonego - art. 540a, może ono nastąpić na wniosek jeżeli:
1) skazany do którego zastosowano art. 60 par. 3 lub 4 kk nie potwierdził w postępowaniu karnym ujawnionych przez siebie informacji;
-- wniosek o wznowienie: podlega kontroli formalnej prezesa sądu, który odmawia przyjęcia wniosku, gdy pochodzi on od osoby nieuprawnionej lub jest niedopuszczalny, a także gdy braki wniosku usunięto już po terminie ich usunięcia; może być cofnięty na tych samych zasadach co cofanie środka odwoławczego; może zostać oddalony lub może orzec o wznowieniu -- orzekając o wznowieniu sąd może od razu na posiedzeniu wyrokiem uniewinnić oskarżonego, jeżeli nowe fakty lub dowody wskazują na to, że zaskarżone orzeczenie jest oczywiście niesłuszne lub postępowanie umorzyć.

POSTĘPOWANIA PO UPRAWOMOCNIENIU SIĘ ORZECZENIA
(41) Ułaskawienie
art. 139 Konstytucji ”względy humanitaryzmu, sprawidliwości. Dokonywane: a) z urzędu, b) na prośbę; Art. 560 - prośbę o ułaskawienie skazanego może wnieść on sam, osoba uprawniona do składania na jego korzyść środków odwoławczych, krewni linii prostej, przysposabiający lub przysposobiony, rodzeństwo, małżonek i osoba pozostająca ze skazanym we wspólnym pożyciu. Prośbę o ułaskawienie wniesioną przez osobę nieuprawnioną lub niedopuszczalną z mocy ustawy sąd pozostawia bez rozpoznania (osoba wnosząca prośbę może ją cofnąć).
Art. 561 - prośbę o ułaskawienie przedstawia się sądowi, który wydał wyrok w I instancji i sąd ten powinien rozpoznać prośbę w ciąg 2 m-cy od daty otrzymania.
Art. 562 - Sąd rozpoznaje prośbę o ułaskawienie w takim składzie, w jakim orzekał. W skład sądu powinni w miarę możliwości wchodzić sędziowie i ławnicy, którzy brali udział w wydaniu wyroku. Jeżeli sąd orzekał jednoosobowo, prośbę o ułaskawienie rozpoznaje w składzie 1 sędziego i 2 ławników.
Art. 563 - Rozpoznając prośbę o ułaskawienie sąd w szczeg. ma na względzie zachowanie się skazanego po wydaniu wyroku, rozmiary wykonanej już kary, stan zdrowia skazanego i jego warunki rodzinne, naprawienie szkody wyrządzonej przestępstwem, a przede wszystkim szczególne wydarzenia, jakie nastąpiły po wydaniu wyroku;

Art. 564 - Jeżeli w sprawie, w której wniesiono prośbę o ułaskawienie, orzekał tylko sąd I instancji i wyda on opinię pozytywną - przesyła Prokuratorowi Generalnemu akta sprawy lub niezbędne ich części wraz ze swoją opinią, a w razie braku podstaw do wydania opinii pozytywnej - pozostawia prośbę bez dalszego biegu. Jeżeli w sprawie, w której wniesiono prośbę o ułaskawienie, orzekał sąd odwoławczy, sąd I instancji przesyła mu akta lub niezbędne ich części wraz ze swoją opinią. Sąd odwoławczy pozostawia prośbę bez dalszego biegu tylko wtedy, gdy wydaje opinię negatywną, a opinię taką wydał już sąd I instancji; w innych wypadkach sąd odwoławczy przesyła Prok. Gen. Akta wraz z opinią. Opinie pozytywne nie są dostępne dla osób wymien. w art. 560.
Art. 565 - Jeżeli prośbę o ułaskawienie choćby jeden sąd zaopiniował pozytywnie Prok. Gen. przedstawia Prezydentowi RP prośbę o ułaskawienie wraz z aktami sprawy i swoim wnioskiem. Prośbę skierowaną bezpośrednio do Prezydenta RP przekazuje się Prok. Gen. w celu nadania jej biegu zgodnie z art. 561 albo 567.
Art. 566 - ponowne rozpoznanie prośby - po 1 roku.
Art. 567 - Postępowanie o ułaskawieniu może wszcząć z urzędu Prok. Gen., który może żądać przedstawienia sobie akt sprawy z opinii sądów albo przedstawić akta Prezyd. RP bez zwracania się o opinię. Prok. Gen. przedstawia Prezydentowi RP akta sprawy lub wszczyna z urzędu postępowanie o ułaskawienie w każdym wypadku, kiedy Prezydent tak zadecyduje.
Art. 568 - Uznając, że w szczeg. ważne powody przemawiają za ułaskawieniem, zwłaszcza, gdy uzasadnia to krótki okres pozostałej do odbycia kary, sąd wydający opinię oraz Prok. Generalny mogą wstrzymać wykonywanie kary lub zarządzić przerwę w jej wykonywaniu do czasu zakończenia postępowania o ułaskawienie.

(42) Postępowanie w przedmiocie wyroku łącznego.
Art. 569 par. 1 i art. 85 k.k., post. w przedmiocie wyroku łącznego jest prowadzone wówczas, gdy sprawca wyrokami różnych sądów zostanie prawomocnie skazany na kary zasadnicze tego samego rodzaju lub inne podlegające łączeniu za co najmniej dwa przestępstwa popełnione przed wydaniem pierwszego wyroku, choćby nieprawomocnego. W wyroku łącznym podlegają łączeniu prawomocnie orzeczone kary za przestępstwa popełnione przed datą wydania pierwszego, choćby nieprawomocnego wyroku. Post. w przedm. wyroku łącznego nie należą do stadium wykonawczego. Wydanie wyroku łącznego następuje gdy zaistnieją przesłanki procesowe postępowania (prawomocność orzeczeń o karach jednostkowych) i materialne kary łącznej (realny zbieg przestępstw i nie przegrodzonych wyrokiem skazującym za którekolwiek z nich oraz w przyp. ciągu przestępstw - popełnienie przez sprawcę w podobny sposób, w krótkich odstępstwach czasu 2 lub więcej przestępstw, z których każde wyczerpuje znamiona choćby jednego wspólnego przepisu (art. 91 par. 1 k.k.). Kara łączna =/= wyrok łączny. Wydany wyrok łączny jest szczególnym wyrokiem skazującym, który na podst. uprzednio wydanych orzecz. jednostkowych statuuje nowy wymiar kary. Przy orzekaniu nowej kary łącznej węzeł łączący kary orzeczone poprzednią karą łączną ulega automatycznemu rozwiązaniu. Właściwość sądu: 3 reguły: 1) jeżeli w I instancji orzekały sądy równego rzędu, do wydania wyroku łącznego właściwy jest sąd, który ostatni wydał wyrok skazujący w I instancji; 2) jeżeli w I instancji orzekały sądy różnego rzędu, to wyrok łączny wydaje sąd wyższego rzędu; 3) gdy w grę wchodzi łączenie kar orzeczonych wyrokami sądów powszechnego i szczególnego, wyrok łączny wydaje ten sąd, który wymierzył karę surowszą. Postępowanie w spr. wyd. wyroku łącznego może się toczyć z urzędu (na post. postanowienia) lub na wniosek skazanego lub prokuratora (wszczęcie przez sam fakt złożenia wniosku). Jeżeli brak warunków do wydania wyroku łaczn., sąd wydaje postan. o umorzeniu postepowania. Art. 571 Sąd w razie potrzeby może zwrócić się do zakładów karnych, w których skazny przebywał, o nadesłanie opinii o zach oskarzonego oraz inf. O warunkach rodzinnych, majątkowych, stanu zdrowia skazanego oraz danych o odbyciu kary z poszczególnych wyroków. Status strony ma tylko skazany. Prokurator i przedst. społeczny dział. jako rzecznicy interesu publicznego. Wyrok łączny wydaje się po przeprowadzeniu rozprawy. O jej terminie należy zawiadomić osoby uprawnione do wzięcia w niej udziału. Stawiennictwo osobiste oskarżonego nie jest obowiązkowe, chyba że sąd postanowi inaczej. Udział obrońcy w post. w spr. wyd. wyr. łącznego wymaga udzielenia odrębnego pełnomocnictwa. Przewód sądowy rozpoczyna się odczytaniem wniosku o wydanie wyroku łącznego lub postan. sądu o wszczęciu postan. z urzędu. -> pouczenie przewodniczącego o prawi składania wyjaśnień lub odmowy -> sąd przeprowadza post. dowodowe
-> zamknięcie przewodu -> przemówienia stron (kolejno: prok, obroń, skazany, przeds. Społ.). Art. 575 - jeżeli po wydaniu wyr. łącznego zachodzi potrzeba wydania nowego wyr. łacznego, z chwilą jego wydania poprzedni wyr. traci moc. Jeżeli choćby jeden z wyroków stan. podstawę wyroku łacznego ulega uchyleniu lub zmianie, wyrok łączny traci moc, a sąd wydaje nowy wyr. łączny. Wyrokowanie - Art. 576 - z chwilą uprawomocnienia się wyroku łącznego, wyroki podlegające połączeniu nie ulegają wykonaniu w zakresie objętym wyrokiem łącznym. Art. 577 w wyroku łącznym należy oznaczyć w miarę potrzeby datę od której należy liczyć pocz. odbywania kary orz. wyr. łącznym, oraz wymienić okresy zaliczone na poczet kary łącznej.

(43) Podjęcie postępowania warunkowo umorzonego
- podjęcie może nastąpić w okresie próby lub po jej zakończeniu, ale nie później niż w ciągu 6 m-cy od zakończenia tego okresu - art. 68 par. 4 k.k.
- rodzaje podjęć: a) obligatoryjne; b) fakultatywne;
- sąd podejmuje postępowanie, jeżeli sprawca w okresie próby popełnił przestępstwo umyślne, za które został prawomocnie skazany-art.68 § 1 k.k.

- fakt popełnienia przestępstwa musi nastąpić w okresie próby, a do prawomocnego skazania dojść musi nie później niż przed upływem okresu, w którym możliwe jest podjęcie postępowania .
- sąd może podjąć postępowanie karne warunkowo umorzone, jeżeli:

-- sprawca w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, w szczególności gdy popełnił przestępstwo inne niż wskazane w art.68§ 1 k.k.

-- uchyla się od dozoru, wykonania nałożonego obowiązku lub orzeczonego środka karnego albo nie wykonuje zawartej z pokrzywdzonym ugody - art. 68 par. 2 k.k.
-- sprawca po wydaniu, ale jeszcze przed uprawomocnieniem się orzeczenia warunkowo umarzającego proces, raco narusza porządek prawny, a w szczególności gdy w tym czasie popełnił przestępstwo - art. 68 par. 3

- o podjęciu postępowania warunkowo umorzonego sąd orzeka.

-- na wniosek oskarżyciela lub pokrzywdzonego albo kuratora sadowego
-- z urzędu-art.549

- w przedmiocie podjęcia sąd przeprowadza postępowanie, orzekając na posiedzeniu, w którym ma prawo wziąć udział prokurator, oskarżony i joga obrońca oraz pokrzywdzony i jego pełnomocnik, niezależnie od tego, kto składał wniosek o podjecie lub czy postępowanie to wszczęto z urzędu-art.550 § 2;

- w wyniku przeprowadzonego postępowania, gdy prowadzono je na wniosek sad może: podjąć postępowanie warunkowo umorzone, gdy stwierdził zaistnienie podstaw do podjęcia, przy czym sąd może:
-- podjąć postępowanie, gdy podjęcie to jest obligatoryjne .
-- oddalić wniosek ó podjęcie, gdy ustalono, iż brak jest takich podstaw

-- pozostawić wniosek o podjęcie bez rozpoznania gdy np. złożyła go osoba . nieuprawniona do wnioskowania, a brak jest podstaw do podjęcia z urzędu -postanowienie o podjęciu. postępowania warunkowo umorzonego unicestwia uprzednie, prawomocne orzeczenie o warunkowym umorzeniu.

(44) Odszkodowanie za niesłuszne skazanie / zatrzymanie
Prawo do odszkodowania ma: oskarżony, który w wyniku wznowienia lub kasacji został uniewinniony lub otrzymał łagodniejszą karę -> od Skarbu Państwa odszkodowanie za szkodę; zadośćuczynienie za krzywdę;
- roszczenie o charakterze cywilnym, które jest dochodzone w trybie procesu karnego;
- odpowiedzialność państwa z tytułów określonych w k.p.k. oparta jest na zasadzie ryzyka - wystarczy samo stwierdzenie zaistnienia faktu; będącego podstawą do odszkodowania (nie trzeba wskazywać winy konkret. funkcjonariusza
- stosuje się gdy umożono bo wyszły na jaw nowe okoliczności;
- w razie przyznania odszkodowania Skarb Państwa ma roszczenie zwrotne tzw. regres do osób które swym bezprawnym działaniem spowodowały niesłuszne skazanie, zadt. Środka zabezpieczającego, aresztowanie, zatrzymanie;
- podstawą do odszkodowania jest niesłuszne skazanie; niewątpliwe niesłuszne tymczasowe aresztowanie, zatrzymanie;
- do środków zabezpieczających też się stosuje;
- nie stosuje się gdy oskarżony złożył fałszywe zeznania, wyjaśnienia;
- orzeka na rozprawie Sąd okręgowy właściwy miejscowo -> wyrok -> 3 sędziów; rozpoznawanie w 1 kolejności, wolne od kosztów;
- zasądzenie odszkodowania i zadośćuczynienia za niesłuszne skazanie, areszt, lub zatrzymanie następuje na żądanie uprawnionego podmiotu (nie z urzędu);
- uprawnionym jest przedewszystkim sam niesłusznie skazany, aresztowany, zatrzymany - art. 552;
- roszenie powinno się zgłosić nie później niż przed upływem roku od daty uprawomocnienia się orzeczenia dającego podstawę do odszkodowania, a przy tymczasowym aresztowaniu od daty upraw. Się orzeczenia kończ. Post. W spr., w razie zatrzymania termin liczony od daty zwolnienia;
- w razie śmierci oskarżonego -> prawo do odszkodowania przysługuje temu kto wskutek wykonania kary lub niewątpliwie niesłusznego tym. Areszt. utracił:
-- należne od uprawnionego utrzymanie;
-- dostarczane przez zmarłego utrzymanie lecz bez mocy ustawowej (względy słuszności);

POSTĘPOWANIA SZCZEGÓLNE

(45) Konstrukcja i podział trybów szczególnych.
-tryb szczególny (postępowanie szczególne)-odmiana postępowania, która zakłada rozstrzyganie kwestii odpowiedzialności karnej w sposób istotnie różniący się w swym przebiegu od modelowego, zasadniczego rodzaju procesu

- postępowanie szczególne tworzone jest na dwóch poziomach:

1) tryby szczególne pierwszego stopnia - postępowania, w których normuje się odmiennie kwestie procesowe, odsyłając w pozostałym zakresie do przepisów trybu zasadniczego;

2) tryby szczególne drugiego stopnia - zawierają odstępstwa od postępowań szczególnych stopnia pierwszego

- podział postępowań szczególnych:
I) 1) ekwiwalentne (równoważne) -takie w którym formalizm nie odbiega w zdecydowany sposób od postępowania zwyczajnego, ale formalizm trybu zwykłego zastępują tu instytucje szczególne. Zaliczamy lub tylko postępowanie karne skarbowe w ujęciu zwykłym
2) zredukowane - tryb, w którym ograniczony jest formalizm procesu, z reguły też w odniesieniu do procesowych uprawnień stron, do tych postępowań zaliczamy wszystkie pozostałe tryby szczególne

3) wzbogacone - takie, w którym formalizm postępowania zwyczajnego ulew poszerzeniu
II. 1) czynniki przedmiotowe - charakter lub waga sprawy
2) czynniki podmiotowe - osoba oskarżonego

III. 1)obligatoryjne

2) fakultatywne - postępowanie nakazowe
IV. 1) kodeksowe: -postępowanie uproszczone; - postępowanie w sprawach z oskarżenia prywatnego -postępowanie nakazowe

2) pozakodeksowe - postępowanie karne skarbowe

(46) Przesłanki procesu prywatnoskargowego
- postępowanie z oskarżenia prywatnego może być wszczęte jedynie w sprawach o przestępstwa przekazane do ścigania skargą prywatną przez przepisy k.k.:
-- nieumyślne uszkodzenie ciała o charakterze innym niż powodujące ciężki uszczerbek na zdrowiu;
-- lekkie uszkodzenia ciała (czas nidłuższy niż 7 dni)
-- zniesłąwienie i zniewagę
-- naruszenie nietykalności cielesnej
oraz innych ustaw: - prawo prasowe; - ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych;
- postępowanie wszczynane jest na podstawie:
-- prywatnego aktu oskarżenia;
-- ustna bądź pisemna skarga pokrzywdzonego złożona na policji;
- w sprawach z oskarżenia prywatnego wszczęcie procesu następuje przez sam fakt złożenia prywatnego aktu oskarżenia, bądź przekazania skargi, a gdy okazuje się już w trakcie jego kontroli wstępnej, że zachodzą przeszkody procesowe sąd może przed rozprawą umorzyć postępowanie
- nie funkcjonuje tu postępowanie przygotowawcze;
- sprawy te sąd rozpoznaje jednoosobowo; wyjątek: w sprawach o zniesławienie sąd orzeka z udziałem ławników;
- przeprowadzenie rozprawy posiedzeniem pojednawczym, prowadzonym przez sędziego;
- podział pojednań na:
-- pojedyncze zwykłe (proste) - pogodzenie w sprawie karnej i umorzenie postępowania
-- pojedyncze poszerzone - pojednanie może objąć inne sprawy oskarżenia prywatnego, toczące się między tymi stronami;
- zamiast posiedzenia pojednawczego możliwe jest postępowanie mediacyjne:
- sąd z własnej inicjatywy ale za zgodą atron albo na ich wniosek wyznaczyć termin do przeprowadzenia mediacji;
-- sąd wskazuje instytucje lub osobę godną zaufania, która przeprowadzi postępowanie mediacyjne;
- oskarżenie wzajemne - oskarżony może aż do rozpoczęcia przewodu sądowego na roprawie głównej wnieść przeciwko oskrżycielwi prywatnemu, będącemu pokrzywdzonym wzajemny akt oskarżenia o ścigany z oskarżenia prywatnego czyn, pozostający w związku z czynem zarzucanym temu oskarżonemu;
- rozprawa w sprawach z oskarżenia prywatnego toczy się t rybie uproszczonym, sąd zatem w razie usprawiedliwionego niestawiennctwa oskarżonego może orzekać wyrokiem zaocznym;

(46.1) Postępowanie prywatno - skargowe
- pokrzywdzony
Przesłanki dodatnie:
1) uprawdopodobnienie popełnienia przestępstwa
2) zasada skargowości
3) popierania skargi -> odstąpienie -> sensu stricto / largo
4) termin 1 rok / 3 lata
5) opłata
Przesłanki ujemne:
1) przedawnienie karalności;
2) odstąpienie od oskarżenia
3) nieletniość sprawcy
4) art. 60
Odrębności:
1) brak oskarż. Publicznego
2) pojednanie, mediacja;
3) skarga wzajemna
4) nie ma postępow. Przygotowawczego
5) 3krotne;

(47) Postępowanie nakazowe
- postępowanie nakazowe - tryb, w którym sąd orzeka bez rozprawy na podstawie materiałów zebranych w postępowaniu przygotowawczym;
- o zastosowaniu tego trybu decyduje prezes sądu, który po zapoznaniu się z aktem oskarżenia może skierować sprawę na posiedzenie sądu, gdy uznaje że zachodzi możliwość wydania wyroku nakazowego;
- postępowanie nakazwowe możliwe jest w sprawach o przestępstwa podlegające rozpoznaniu w trybie uproszczonym, z tym że nie może być stosowana ujemne przesłąnki trybu nakazowego:
Przesłnki ujemne:
-- wobec osoby pozbawionej wolności w tej lub innej sprawie
-- w sprawach o czyny ścigane z oskarżenia prywatnego;
-- sprawca jest nieletni, głuchy, niewidomy, zachodzą wątpliwości co do jego poczytalności - przesłanki obrony koniecznej z art. 79 kpk
-- gdy zachodzi okoliczność skutkujące obowiązakową obroną w toku całego procesu;
- przesłanki dodatkowe:
-- możliwość rozpoznania sprawy w trybie uproszczonym, z którą można wymierzyć karę ograniczenia wolności lub grzywny do 100 st. Dziennych lub 200 tyś. Zł.
-- uznanie w oparciu o materiał dowodowy dochodzenia, że prowadzenie rozprawy nie jest konieczne;
-- dokonuje na podstawie tego materiału niewątpliwych ustaleń co do sprawstwa i winy oskarżonego, tak że okoliczności czynu i wina oskarżonego nie budzą wątpliwości;
-- uznanie, iż kara ograniczenia wolności lub grzywna w rozmarach jakie wolno orzekać w tym trybie, wystraczą;
- sąd orzeka na posiaedzeniu, wydając wyrok nakazaowy;
- w posiedzeniu tym udział stron jest obecnie wykluczony art. 500 par. 4
- może być orzeczona jedynie kara ograniczenia wolności w pełnym jej rozmiarze albo grzywna do 100 stawek dziennych lub do 200 000zł;
- przysługuje zaskarżenie sprzeciwem w terminie zawitym 7 dni od daty doręczenia;
Skrajne odstępstwa od trybu zwyczajnego: a) eliminacja rozprawy; b) wyrok wydawany bez przeprowadzenia postępowania dowodowego przed sądem. Inny model postępowania niż wynikający z Konstytucji i umów międzynarodowych: a) brak zasady kontradaktoryjności, bezpośredniości, ograniczone prawo do obrony, brak jawności, zewnętrznej, kolegialności składu orzekającego. Prawo do rozpoznania w sprawie, istnieje instytucja sprzeciwu

(48) Postępowanie uproszczone
Tradycyjnie stosowane w sprawach o przestępstwa ścigane z urzędu, z uwagi na mniejszy ciężar gatunkowy. Redukuje się lub modyfikuje pewne czynności. Jest to postępowanie obligatoryjne I stopnia zredukowane. Tworzone z uwagi na ekonomie procesową - przyspieszenie postępowania i zmniejszenie kosztów.

Art. 469 - w sprawach w których prowadzone było dochodzenie podlegają rozpoznaniu w trybie uproszczonym. Post. uproszczone jest wyłacznie postępowaniem sądowym, przesłanki postępowania unormowane są w przepisach o dochodzeniu. Art. 468 - do postępowaniu uproszczonego stosuje się przepisy o postępowaniu zwykłym, chyba że przepisy stanowią inaczej. Stosuje się reguły post. zwyczajnego, a wyjątki wyraźnie oznaczone w przepisach. Regulacja dot. postępowania uproszczonego: kpk, kks. Przepisów postępowania uproszczonego nie stosuje się do postępowania: przed sądami wojskowymi, w sprawach nieletnich, o odpowiedzialności pomiotów zbiorowych, w razie popełnienia przest. skarbowego w warunkach nadzwyczajnego obostrzenia kary.
Skład rozpoznający sprawę w trybie uproszczonym: podstawowy skład - I sędzia, jeżeli jest to uzasadnione okolicznościami sprawy prezes sądu może zarządzić rozpoznanie sprawy w składzie 1 sędzia + 2 ławników. I instancja - zawsze sąd rejonowy. Po wpłynięcia aktu oskarżenia - wstępna kontrola aktu oskarżenia jak w postępowaniu zwyczajnym. Dokonuje dalej: prezes sądu, przewodniczący wydziału, wyznaczony sędzia. Badnie wymogów formalnych aktu oskarżenia. Akt os. nie musi zawierać uzasadnienia, musi być wniesiony przez uprawnionego oskarżyciela (gdy przez kogoś innego - traktowany jako brak skargi -> umorzenie z powodu braku dodatniej przesłanki procesowej.

(49) Oskarżyciele szczególni w post. uproszczonym - nieprokuratorscy oskarżyciele publiczni:
1) organ inspekcji handlowej; 2) organ państwowej inspekcji sanitarnej; 3) organ straży granicznej; 4) prezes urzędu regulacji telekomunikacji i poczty; 5) inspektorzy kontroli skarbowej. Uprawnienia: wnosić i popierać oskarżenie ale tylko przed sadem I instancji, pod war. że prokurator sam nie działa. Pozbawione są możliwości zaskarżenia orzeczenia sądu I instancji. Mogą wnosić o uzasadnienie orzeczenia. Nie może wnosić środka odwoławczego. Zaskarżyć orzeczenie może tylko prokurator. 2) uprawnienia wynikające z ustaw szczególnych: a) straż leśna i pomioty którym przysługują uprawnienia strażnika leśnego; b) dyrektor parków narodowych; c) strażnicy straży łowieckiej. Mogą wnosić i popierać oskarżenie, a także zaskarżać orzeczenie niezależnie od trybu w jakim sprawa się toczy. d) finansowe organy dochodzenia.
Jeśli akt oskarżenia odpowiada wymogom formalnym i jest wniesiony przez uprawnionego oskarżyciela - możliwość skierowania sprawy na posiedzenie w trybie art. 339, aby sprawdzić czy nie zachodzą okoliczności przekraczające kompetencje sądu. Jeżeli sprawa nadaje się do rozstrzygnięcia w trybie nakazowym - kierowana na posiedzenie. Art. 475 - doręczenia aktu oskarżenia. Udział oskarżyciela publicznego (prokuratora i nieprokuratorskich oskarżycieli publicznych) nie jest konieczny - wtedy akt okarż. odczytuje protokolant. Nie jest obowiązkowy udział oskarżonego. Rozprawa może być prowadzona mimo nieusprawiedliwionego niestawiennictwa oskarżonego, jeśli był on prawidłowo zawiadomiony o terminie rozprawy. Wtedy wydawany wyrok zaoczny.

(50) Przesłanki wydania wyroku zaocznego
- wydawany w trybie uproszczonym. Przesłanki:
1) oskarżony prawidłowo zawiadomiony o terminie rozprawy (zwrotka w aktach sprawy); 2) nieusprawiedliwione niestawienie się oskarżonego i jego obrońcy; 3) sąd dysponuje wcześniejszymi wyjaśnieniami oskarżonego i ma możliwość ich odczytania. Jeśli brak takich wyjaśnień może skorzystać z pomocy prawnej w celu ich uzyskania. Jeśli w postępowaniu przygotowawczym skorzystał z prawa do milczenia, nie stawia się na rozprawie i nie usprawiedliwia swojej nieobecności sąd może wydać wyrok zaoczny: dysponuje wyjaśnieniami, których treścią jest odmowa ich złożenia. \ostateczna decyzja wydania wyroku zaocznego zależy od uznania przez sąd celowości wydania takiego wyroku. Jeżeli uzna że konieczna jest obecność oskarżonego - odroczenie rozprawy i zarządzenie przymusowego doprowadzenia oskarżonego. Jeżeli złoży wniosek o odroczenie rozprawy sędzia musi ją odroczyć.

- w wyroku zaocznym tytułem środka zabezpieczającego może być orzeczony przepadek przedmiotów z art. 39 kk.
Sprzeciw od wyroku zaocznego: Oskarżonemu doręcz się odpis wyroku zaocznego. Sprzeciw można wnieść w terminie 7 dni. W sprzeciwie oskarżony usprawiedliwia swoją nieobecność. Może też złożyć wniosek o uzasadnienie wyroku na wypadek nieuwzględnienia lub nieprzyjęcia sprzeciwu. Sąd nie uwzględnia sprzeciwu - kiedy uzna nieobecność oskarżonego za niusprawiedliwioną. Sąd nie przyjmuje sprzeciwu gdy: wniesiono po terminie; przez osobę nieuprawnioną. Na postanowienie o odmowie przyjęcia sprzeciwu służy zażalenie.
Sąd uwzględnia sprzeciw: kiedy uzna, że obecność oskarżonego jest usprawiedliwiona. Sąd wyznacza rozprawę. Jeżeli oskarżony się na tą rozprawę nie stawia - wyrok zaoczny staje się prawomocny. Jeżeli nieobecność ta jest nieusprawiedliwiona - sędzia zamyka rozprawę, stwierdza nieusprawiedliwienie nieobecności i nie musi wydawać żadnego orzeczenia - wyrok zaoczny staje się prawomocny bez żadnego orzeczenia sądu. -> (((koniec wyroku zaocznego)))

(51) Wyrok wydawany pod nieobecność oskarżonego (co innego niż wyrok zaoczny). Wydawany jest gdy: - oskarżony po złożeniu wyjaśnień opuszcza salę rozpraw bez zezwolenia przewodniczącego; - nie stawia się na rozprawę po jej odroczeniu lub przerwaniu.
Przerwa w rozprawie w trybie uproszczonym może trwać najwyżej 21 dni. W razie jej przekroczenia sąd rozpoznaje sprawę w trybie zwykłym. Art. 483 - zmiana trybu postępowania - za zgodą oskarżonego rozprawa może być kontynuowana w tym samym składzie.
Art. 387 - wniosek oskarżonego o wydanie wyroku skazującego. Normalnie rozpoznawany na rozprawie. W trybie można na posiedzeniu. O posiedzeniu zawiadamia się strony. Wniosek taki może być złożony do czasu zakończenia pierwszego przesłuchania wszystkich oskarżonych na rozprawie głównej.
Postępowanie odwoławcze: - wyroki wydane w postępowaniu uproszczonym zaskarżalne na zasadach ogólnych - z wyjątkiem sytuacji kiedy wniesiony sprzeciw do wyroku zaocznego. - zaskarżenie wyroku - postępowanie toczy się na zasadach ogólnych. Jedynym wyjątkiem jest skład sądu: Prezes sądu może zarządzić rozpoznanie sprawy w składzie 1 sędziego o ile postępowanie w I instancji toczyło się w składzie 1 sędziego.
Jeśli sprawa nie nadaje się do prowadzenia w trybie uproszczonym - zmiana na zwykły. Skarga wniesiona w trybie uproszczonym traktowana po zmianie trybu jako akt oskarżenia jeżeli pochodziła od prokuratora lub była przez niego zatwierdzona. Jeżeli skarga wniesiona była przez organ nieprokuratorski jak np.: straż łowiecką nie można prowadzić postępowania w trybie zwykłym w oparciu o tą skargę i trzeba czekać na wniesienie skargi przez uprawnionego oskarżyciela.

POSTĘPOWANIE W SPRAWACH KARNYCH ZE STOSUNKÓW MIĘDZYNARODOWYCH

(52) Ekstradycja oraz przewóz osób ściganych albo skazanych lub wydanie przedmiotów na wniosek państw obcych(357)

Art. 602 § 1. (359) Z zastrzeżeniem przepisów rozdziałów 65b i 66a, ekstradycja jest wydaniem osoby ściganej albo skazanego, na wniosek państwa obcego, w celach określonych w § 2.

§ 2. W razie złożenia przez organ państwa obcego wniosku o wydanie osoby ściganej w celu przeprowadzenia przeciw niej postępowania karnego lub wykonania orzeczonej co do niej kary albo środka zabezpieczającego, prokurator przesłuchuje tę osobę i w miarę potrzeby zabezpiecza dowody znajdujące się w kraju, po czym wnosi sprawę do właściwego miejscowo sądu okręgowego.

Art. 603a. (361) § 1. Jeżeli umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, tak stanowi, wniosek państwa obcego o zastosowanie tymczasowego aresztowania osoby ściganej zastępuje wniosek o wydanie.

§ 2. W wypadku, o którym mowa w § 1, prokurator podczas przesłuchania informuje osobę ściganą o możliwości wyrażenia przez nią zgody na wydanie lub zgody na wydanie połączonej ze zrzeczeniem się korzystania z ograniczeń określonych w art. 596 i 597. Jeżeli osoba ścigana wyrazi wolę złożenia takiego oświadczenia, prokurator kieruje sprawę do sądu okręgowego, w którego okręgu prowadzi się postępowanie.

§ 3. Sąd na posiedzeniu rozstrzyga o tymczasowym aresztowaniu osoby ściganej, odbiera oświadczenie o wyrażeniu zgody na wydanie lub zgody na wydanie połączonej ze zrzeczeniem się korzystania z ograniczeń określonych w art. 596 i 597, a także wydaje postanowienie o dopuszczalności wydania.

§ 4. Zgoda osoby ściganej oraz zrzeczenie, o którym mowa w § 2, nie mogą zostać cofnięte, o czym poucza się osobę ściganą.

§ 5. Sąd niezwłocznie przekazuje prawomocne postanowienie wraz z aktami sprawy Ministrowi Sprawiedliwości, który rozstrzyga o wydaniu osoby.

§ 6. (362) Jeżeli oświadczenie, o którym mowa w § 3, nie zostało złożone lub sąd stwierdził, że zachodzi okoliczność określona w art. 604 § 1, albo jeżeli posiedzenie zostało odroczone na czas przekraczający 7 dni, stosuje się przepisy art. 602 § 2, art. 603 i 605.

Art. 604. § 1. Wydanie jest niedopuszczalne, jeżeli:

  1)  osoba, której wniosek dotyczy, jest obywatelem polskim albo korzysta w Rzeczypospolitej Polskiej z prawa azylu,

  2)  czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego albo gdy ustawa uznaje, że czyn nie stanowi przestępstwa albo że sprawca nie popełnia przestępstwa lub nie podlega karze,

  3)  nastąpiło przedawnienie,

  4)  postępowanie karne co do tego samego czynu tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone,

  5)  byłoby ono sprzeczne z polskim prawem,

  6)  (363) zachodzi uzasadniona obawa, że w państwie żądającym wydania wobec osoby wydanej może zostać orzeczona lub wykonana kara śmierci,

  7)  (364) zachodzi uzasadniona obawa, że w państwie żądającym wydania osoba wydana może zostać poddana torturom.

§ 2. Wydania można odmówić w szczególności, jeżeli:

  1)  osoba, której wniosek dotyczy, ma w Rzeczypospolitej Polskiej stałe miejsce zamieszkania,

  2)  przestępstwo zostało popełnione na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo na polskim statku wodnym lub powietrznym,

  3)  co do tego samego czynu tej samej osoby toczy się postępowanie karne,

  4)  przestępstwo podlega ściganiu z oskarżenia prywatnego,

  5)  według prawa państwa, które złożyło wniosek o wydanie, przestępstwo jest zagrożone karą pozbawienia wolności do roku lub karą łagodniejszą albo orzeczono taką karę,

  6)  przestępstwo, w związku z którym żąda się wydania, jest przestępstwem o charakterze politycznym, wojskowym lub skarbowym,

  7)  państwo, które złożyło wniosek o wydanie, nie zapewnia wzajemności.

§ 3. W wypadkach wskazanych w § 1 pkt 4 i § 2 pkt 3 rozpoznanie wniosku o wydanie można odroczyć do czasu ukończenia w Rzeczypospolitej Polskiej postępowania karnego przeciwko tej samej osobie lub odbycia przez nią orzeczonej kary albo jej darowania.

Art. 606. § 1. Zezwolenia na przewóz osoby ściganej przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej udziela Minister Sprawiedliwości. Przepisy art. 594, 604 i 605 stosuje się odpowiednio.

§ 2. Jeżeli podróż odbywa się drogą powietrzną i nie przewiduje się lądowania, wystarczy powiadomienie Ministra Sprawiedliwości o przewożeniu osoby ściganej nad terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 607. § 1. Do rozstrzygania wniosków państwa obcego, dotyczących wydania przedmiotów stanowiących dowody rzeczowe lub uzyskanych w wyniku przestępstwa, właściwy jest prokurator lub sąd w zależności od tego, do czyjego rozporządzenia przedmioty te zostały zdeponowane. Przepis art. 588 § 2 i 4 stosuje się odpowiednio.

§ 2. Postanowienie o wydaniu przedmiotów powinno wymieniać rzeczy, które ulegają wydaniu państwu obcemu, oraz wskazywać rzeczy podlegające zwrotowi po ukończeniu postępowania karnego, prowadzonego przez organy państwa obcego.

SPIS TREŚCI CZ. SZCZEGÓLNA

1-14 - Postępowanie przygotowawcze

14-18 - Postępowanie przed sądem I instancji

18-29 - Postępowanie odwoławcze

29-30 - Nadzwyczajne środki zaskarżenia

30-32 - Postępowania po uprawomocnieniu się orzeczenia

32-35 - Tryby szczególne

35-37 - Postępowanie w sprawach karnych ze stosunków międzynarodowych (raczej nieaktualne)


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
guzy część szczegółowa rzadsze
czaszka część szczegółówa
Zobowiązania część szczegółowa (6)
Zobowiązania część szczegółowa (1)
PRAWO CYWILNE CZĘŚĆ SZCZEGÓLNA II (NOTATKI Z RADWAŃSKIEGO)
Zobowiązania część szczegółowa, technik administracji
Prawo karne skarbowe część szczegółowa 2010 11
prawo?m czesc szczegolowa
Zacharko !, Prawo administracyjne (część szczególna)
CZĘŚĆ SZCZEGÓLNA II
Zamówienia publiczne, 115ZP-2-LE v2, Część szczegółowa (nieogr, zoc, nbo)
Karne mater, Część szczególnaKM, 1
PRAWO CYWILNE CZĘŚĆ SZCZEGÓLNA I (NOTATKI Z RADWAŃSKIEGO)
Zobowiązania część szczegółowa (11)
Zobowiązania część szczegółowa (8)
Zobowiązania część szczegółowa (7)
Zobowiązania część szczegółowa dodatkowa prezentacja 3

więcej podobnych podstron