Antygona jako tragedia władzy.
Tragedie greckie miały misję rozważania zagadnień moralnych. Antygona także rozpatruje problem moralny, wynikający ze sporu, jaki zaistniał pomiędzy tytułową bohaterką a Kreonem.
Racje
Antygony |
Kreona |
kierowała się zasadami religijnymi |
występuje w obronie prawa państwowego, pisanego |
broniła praw religijnych, zwyczajowych, niepisanych |
uznał Polinejka za zdrajcę ojczyzny, wroga państwa, dynastii i bogów |
pragnęła zapewnić bratu spokój duszy, ważny dla życia pozagrobowego |
wydawało mu się że każąc zwłoki, nagradza Etoeklesa za wierność ojczyźnie |
nie chciała by jej rodzina okryła się hańbą za to, że nie pochowała zwłok |
uważał, że wszyscy obywatele bez wyjątku powinni mu się podporządkować (uważa to za warunek praworządności) |
wykazała miłość siostrzaną wymagającą ofiary życia |
postępowanie Antygony uczy, jego zdaniem, nieposłuszeństwa wobec władzy |
ocenę postępku Polinejkosa pozostawiła bogom |
chce uchodzić za władcę sprawiedliwego, traktującego jednakowo nawet członków rodziny |
twierdziła, że zmarli mają jednakowe prawo do pogrzebu, nie widziała różnicy między braćmi - uważała, że śmierć zmazuje winy, a zmarły nie może już nic uczynić i nie może się bronić |
boi się o swój autorytet jako przedstawiciela władzy |
Obie strony reprezentują prawo i bezprawie. Prawo jednego bohatera jest bezprawiem drugiego. Dlatego Antygona i Kreon muszą upaść i ponieść klęskę.
Autor dramatu wyraźnie stoi po stronie Antygony. Świadczy o tym ostatnia pieśń chóru oraz sposób prezentacji tej bohaterki. Twórca stara się wywołać w nich współczucie dla siostry Polinejkosa. Naczelną ideą dramatu jest przekonanie, że zmarli mają prawo do pogrzebu.
W tragedii tej wystąpił konflikt na trzech płaszczyznach:
|
dwoistość prawa |
|
interesów państwa i jednostki |
|
prawdy, rozumu i uczuć |