Melioracje agrotechniczne polegają na stosowaniu takich zabiegów uprawowych jak: specjalna wzdłuż warstwie orka na stokach (orka przeciwerozyjna), tarasowanie stoków, poprawa fizycznych właściwości gleby, np. przez dodanie torfu lub szlamu do gleb lekkich, piaskowanie torfów.
Melioracje leśne są to zabiegi, mające na celu podniesienie zdolności produkcyjnej siedlisk przez usuwanie zjawisk powodujących hamowanie produkcji leśnej albo prowadzenie czynności działających na podniesienie jakości produkcji leśnej, bądź też przystosowanie danego obszaru do wprowadzenia nowej produkcji leśnej.
Melioracje to zabiegi o charakterze technicznym i biologicznym, mające na celu poprawę produkcyjnych zdolności gleb.
W leśnictwie stosuje się:
melioracje biologiczne (fitomelioracje)
Z gospodarką leśną wiążą się również melioracje fitotechniczne.
Melioracje wodne w lasach mają na celu poprawę stosunków wodno-powietrznych do zwiększenia produkcyjności gleb leśnych.
W Polsce polegają one najczęściej na odwodnieniu obszarów stale lub okresowo nadmiernie uwilgotnionych, na których woda stagnująca na powierzchni uniemożliwia normalną produkcję leśną. Specyfika tych melioracji polega między innymi na ich wykonywaniu w trakcie wieloletniego cyklu produkcji leśnej oraz przy pozostawieniu istniejącej konfiguracji wysokościowej meliorowanego obszaru. Dlatego melioracje wodne w lasach przeprowadza się bardzo ostrożnie, w kilku etapach, aby istniejący drzewostan mógł się dostosować do nowych warunków środowiska glebowego. Uregulowanie stosunków wodnych na nadmiernie uwilgotnionych terenach leśnych może zwiększyć roczną produkcję drewna o ponad 1 m3/ha.
Melioracje biologiczne (fitomelioracje) zmierzają do poprawy stosunków mikroklimatycznych i produktywności gleby przez wprowadzenie odpowiedniej roślinności. Najczęściej używa się roślin motylkowych (łubin trwały, janowiec, żarnowiec) oraz olszy, które wzbogacają glebę w związki azotowe i korzystnie działają na zdegradowane gleby leśne, zwłaszcza wykazujące zmęczenie gleby w wyniki długiego utrzymywania na nich jednogatunkowych drzewostanów iglastych.
Sosna, świerk, modrzew przez opad trudno rozkładającej się ściółki przyczyniają się do zmiany odczynu gleby, wzmagają proces bielicowania i ograniczają rozwój pożytecznych mikroorganizmów glebowych, co powoduje zmniejszenie produktywności siedlisk. Rośliny meliorujące, po ewentualnym uprzednim zasileniu gleby nawozami mineralnymi, uruchamiają i polepszają naturalne zdolności produkcyjne siedlisk. Zabiegi biologiczne stosuje się na powierzchniach zrębowych, haliznach lub nieużytkach, jak również w uprawach i drzewostanach, których słaby wzrost i nieprawidłowy rozwój spowodowany jest daleko posuniętymi procesami degradacyjnymi. Do melioracji biologicznych zalicza się również dodawanie ściółki i próchnicy leśnej do gleby zalesianych gruntów porolnych, aby przeniesiona przy tym mikroflora stworzyła lepsze warunki rozwoju sadzonkom.
Melioracje fitotechniczne mają na celu poprawę warunków uprawy gleby i warunków wodnych przez zakładanie upraw roślin drzewiastych i krzewiastych.
Zalicza się do nich: zakładanie leśnych pasów wiatrochronnych, zadrzewień śródpolnych, zalesianie nieużytków (zwłaszcza wydm), zalesianie stoków, zakrzewianie i zadrzewianie brzegów cieków wodnych, zalesianie zlewni potoków górskich. Melioracje te służą przede wszystkim rolnictwu, zmniejszają bowiem amplitudę wahań temperatury powietrza, parowanie i erozję gleby, gwałtowny spływ wód opadowych z roztopów oraz zwiększają retencję wodną gleby.