Zakłady ubezpieczeniowe
1. Cel zakładów ubezpieczeń
Jest nim wykonywanie działalności ubezpieczeniowej.
Przez działalność ubezpieczeniową rozumie się wykonywanie czynności ubezpieczeniowych związanych z oferowaniem ryzyka i udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych.
Zdarzenie losowe jest to niezależne od woli ubezpieczającego zdarzenie przyszłe i niepewne, którego nastąpienie powoduje uszczerbek w dobrach osobistych lub dobrach majątkowych po stronie ubezpieczającego lub innej osoby objętej ochrona ubezp.
Zakład ubezpieczeń nie może wykonywać innej działalności poza działalnością ubezpieczeniowa i bezpośrednio z nią związaną, z zastrzeżeniem możliwości wykonywania działalności akwizycyjnej na rzecz OFE zgodnie z przepisami ustawy z 28. VII 1997 o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych. Ponadto zakład ubezpieczeń ma możliwość sporządzania dokumentów związanych z zawieraniem umów ubezpieczenia na elektronicznych nośnikach informacji i jeżeli będą w sposób należyty utworzone, utrwalone, przechowywane i zabezpieczone.
ZAPOZNANIE SIĘ Z ART. 3 USTAWY Z 22 MAJA 2003 O DZIAŁALNOSCI UBEZP. KTÓRY MÓWI O CZYNNOSCIACH UBEZP.
Zakłady ubezpieczeniowe mogą wykonywać działalność ubezp. W formie spółki akcyjnej lub TUW-u Spółka akcyjna na rynku jes6t kupcem natomiast TUW ubezpiecza swoich członków na zasadzie wzajemności. Celem TUW-u nie jest więc osiągnięcie zysku choć działalność ta musi być rentowna. Poprzez dopuszczenie tej działalności w Polsce nastąpił rozdział ubezpieczeń na ubezp. Komercyjne i wzajemne ( tych dwóch form: sp akcyjnej i TUW-u)
TEMAT: Pośrednictwo ubezpieczeniowe
Pośrednictwo ubezpieczeniowe polega na wykonywaniu przez pośrednika za wynagrodzeniem czynności faktycznych lub czynności prawnych związanych z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia.
Pośrednictwo ubezp. Mogą wykonywać agenci lub brokerzy ubezpieczeniowi
Natomiast pośrednictwo ubezp w zakresie reasekuracji może być wykonywane przez brokerów ubezpieczeniowych posiadających zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej w zakresie reasekuracji
Czynności agencyjne wykonuje agent. Są to czynności polegające na pozyskiwaniu klientów, wykonywaniu czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia oraz uczestniczeniu w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia także w sprawach o odszkodowanie jak również na organizowaniu i nadzorowaniu czynności agencyjnych.
Czynności brokerskie sa to czynności w imieniu lub na rzecz podmiotu szukającego ochrony ubezpieczeniowej, które polegają na zawieraniu umów lub doprowadzania do zawarcia umów ubezpieczenia, wykonywaniu czynności przygotowawczych do zawarcia umów ubezpieczenia oraz uczestniczeniu w zarządzaniu i wykonywaniu umów ubezp również sprawach o odszkodowanie
Istotna różnica pomiędzy agentem a brokerem
Agent wykonuje czynności w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń natomiast broker wykonuje czynności w imieniu lub na rzecz podmiotu szukającego ochrony ubezpieczeniowej.
Agent jest związany z jednym lub wieloma zakładami ubezpieczeń.
Agent może wykonywać czynności agencyjne na rzecz jednego lub kilku zakładów ubezpieczeń. Jeżeli agent wykonuje czynności agencyjne na rzecz tylko jednego zakładu wówczas odpowiedzialność za szkody przez niego wyrządzona ponosi ten zakład. Jeżeli zaś agent wykonuje czynności agencyjne na rzecz więcej niż jednego zakładu w zakresie tego samego działu ubezp wówczas sam odpowiada za szkody powstałe z tytułu wykowywania tych czynności.
Agent taki jest zobowiązany do obowiązkowego zawarcia ubezpieczenia OC. Jeżeli jest to w dwóch działach i w dwóch firmach to nie musi się ubezpieczyć
(CZYNNOSCI AGENCYJE, CZYNNOSCI BROKERSKIE - USTAWA)
Pośrednictwo ubezp jest działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 19. XI 1999 „Prawo działalności gospodarczej”
Agent jest przedsiębiorcą wykonującym działalność agencyjną na podstawie umowy agencyjnej zawartej z zakładem ubezpieczeń i wpisany do rejestru ubezpieczeniowych. Agent nie może wykonywać czynności brokerskiej.
Broker jest to osoba fizyczna lub prawna posiadająca wydane przez organ nadzoru zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej i wpisana do rejestru brokerów ubezpieczeniowych.
Broker ubezpiecz z tytułu wykonywania działalności brokerskiej podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu OC.
Broker upezp nie może:
wykonywać działalności i czynności agencyjnej
pozostawać w żadnym stałym stosunku umownym z zakładem ubezpieczeń.
UWAGA!!
Ograniczenie to nie dotyczy umowy ubezpieczenia na podstawie której broker ubezpieczeniowy jest ubezpieczonym lub ubezpieczającym ani umowy zawartej przez brokera ubezpieczeniowego z zakładem ubezpieczeń dotyczących sposobu wzajemnego rozliczania się z tytułu wykonywania czynności brokerskiej
być członkiem organów nadzorczych lub zarządzających zakładem ubezpieczeń.
posiadać akcji zakładu ubezpieczeń z wyjątkiem akcji dopuszczonych do publicznego obrotu.
Polski agent ubezpieczeniowy który jest wpisany do rejestru agentów ubezpieczeniowych może wykonywać działalność agencyjną na terenie innego państwa członkowskiego UE z tym że ma obowiązek o tym powiadomić polski organ nadzoru (KNUiFE). Ten organ nadzoru w terminie 30 dni od powiadomienia przekazuje właściwemu organowi nadzoru kraju w którym agent zamierza prowadzić działalność informację o wpisie agenta do rejestru. Analogiczne rozwiązania przyjęte są w odniesieniu do brokerów.
Członkowie zarządu zakładu ubezpieczeń oraz pracownicy zakładu ubezpieczeń nie mogą wykonywać czynności agencyjnych.
Rozwój ubezpieczeń: (pośrednictwa ubezpieczeń)
1990 - 1999 agenci sprzedawali tylko ubezp. Gospodarcze
1999 - 2000 - reforma systemu emerytalnego 1999r, w 200 zaangazowanie agentów ubezp. do sprzedaży produktów kilku producentów
2001 do dziś
TEMAT: REASEKURACJA
W literaturze ubezpieczeń gospodarczych spotyka się wiele definicji reasekuracji. Najczęściej spotykana definicją jest definicja z formalno - prawnego punktu widzenia.
Wg tej definicji reasekuracja jest umową na mocy której jeden zakład ubezpieczeń zwany cedentem odstępuje (ceduje) całość lub część ubezpieczonego ryzyka lub grupy ryzyk określonego rodzaju wraz z odpowiednią częścią składek innemu zakładowi ubezpieczeń zwanemu reasekuratorem który ze swej strony zobowiązuje się do zapłaty cedentowi odpowiedniej części świadczeń wypłaconych ubezpieczającym.
Stronami w umowie reasekuracji są:
reasekurowany
reasekurator
Reasekurator wypłaca pieniądze cedentowi.
W roli reasekurowanego występuje w umowie reasekuracyjnej zakład ubezpieczeń odstępujący (cedujący) ryzyko. Zakład ten w literaturze ubezpieczeniowej nazywa się cedentem.
W roli reasekuratora występuje zakład ubezpieczeń przyjmujący ryzyko do reasekuracji który w literaturze ubezpieczeniowej nazywany jest cesjonariuszem
Pośrednictwo ubezpieczeń w zakresie reasekuracji może być wykonywane przez brokera, który musi posiadać specjalne zezwolenie na prowadzenie działalności brokerskiej w zakresie reasekuracji.
Każda strona w umowie reasekuracyjnej pełni inna role. Zakład który odstępuje ryzyko odgrywa rolę bierną, ponieważ pozbywa się ciężaru ponoszenia ryzyka. Natomiast reasekurator który przyjmuje ryzyko pełni rolę czynną. W związku z powyższym reasekurację można podzielić na : - bierną i - czynną.
Umowa reasekuracji jest podobna do umowy ubezpieczenia, niemniej jednak pomiędzy tymi umowami występują istotne różnice. W umowie reasekuracji między ubezpieczającym a reasekuratorem nie powstaje żaden stosunek prawny tak więc reasekurator nie jest obciążony żadnymi obowiązkami i nie przysługują mu żadne prawa w stosunku do ubezpieczających. Z drugiej zaś strony również ubezpieczającym nie przystępuje żadne prawa w stosunku do reasekuratora.
Z reasekuracją wiążą się:
Koasekuracja
Retrocesja
Koasekuracja polega na procentowym podziale sum ubezpieczenia danego ryzyka pomiędzy kilku ubezpieczycieli, z których każdy w stosunku procentowym przyjmuje na swój rachunek część tej sumy i za tę część indywidualnie odpowiada wobec ubezpieczającego.
Retrocesja jest urządzeniem służącym do dokonywania dalszego podziału ryzyka, którego wtórny podział nastąpił już w drodze reasekuracji. Celem takiego podziału jest ochrona reasekuratorów przed następstwami przyjmowania udziałów w ryzykach wysokości przekraczającej ich zdolności finansowe.
Retrocesja polega zatem na odstępowaniu przez danego reasekuratora części swoich udziałów w ryzykach innym reasekuratorom.
TEMAT: INSTYTUCJE UBEZPIECZENIOWE W POLSKIM SYSTEMIE UBEZPIECZEŃ GOSPODARCZYCH
Polska Izba Ubezpieczeń jest organizacja ubezpieczeniowego samorządu gospodarczego. Tworzą ją krajowe i zagraniczne zakłady ubezpieczeń wykonujące działalność ubezpieczeniową na terenie Polski. Członkostwo w Izbie jest obowiązkowe i powstaje z chwilą podjęcia przez zakład ubezpieczeń działalności ubezpieczeniowej na terytorium Polski. Podstawowym zadaniem PIU jest reprezentowanie i podejmowanie działań w celu ochrony wspólnych interesów członków izby, współdziałanie w zapobieganiu zagrożeniom rynku ubezpieczeń, kształtowanie, upowszechnianie i czuwanie nad przestrzeganiem zasad uczciwej konkurencji i zasad etyki w działalności ubezpieczeniowej.
Polskie Biuro Ubezpieczeń Komunikacyjnych Członkami ww. biura są zakłady ubezpieczeń wykonujące na terytorium Polski działalności ubezpieczeniowe w grupie obejmującej obowiązkowe ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.
Podstawowe zadanie biura:
wystawianie dokumentów ubezpieczeniowych ważnych w innych krajach;
zawieranie z zagranicznymi biurami narodowymi umów o wzajemnym uznawaniu dokumentów ubezpieczeniowych;
organizowanie likwidacji szkód lub bezpośrednia likwidacja szkód spowodowanych na terytorium Polski przez posiadaczy pojazdów mechanicznych zarejestrowanych zagranicą posiadających ważne dokumenty ubezpieczeniowe wystawione przez zagraniczne biuro narodowe
organizowanie likwidacji szkód lub bezpośrednia likwidacja szkód spowodowanych na terytorium polski przez posiadaczy pojazdów mechanicznych zarejestrowanych w państwach które są sygnatariuszami jednolitego porozumienia miedzy biurami narodowymi
określania zasad i trybu dystrybucji dokumentów ubezpieczeń zagranicznych a w szczególności ustalanie wzorów tych dokumentów ubezpieczeń oraz ich ewidencjonowanie.
Niezależnie od zadań wymienionych w ww. punktach, biuro pełni funkcję organu odszkodowawczego i wypłaca odszkodowania.
Poza tym.
Biuro ubezpieczeń komunalnych pełni funkcję organu odszkodowawczego i wypłaca odszkodowania. Przypadki gdy to biuro jest tym organem określone są w ustawie......
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny
Członkiem UFG musi być zakład ubezpieczeń posiadający zezwolenie na wykonywanie na terytorium polski działalności ubezpieczeniowej w grupie obejmującej obowiązkowe ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych i w grupie obejmującej obowiązkowe ubezpieczenie OC rolników
Fundusz jest właściwy w zakresie egzekucji administracyjnej, należności pieniężnych wobec ogółu które nie spełniły obowiązku zawarcia ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych i OC i OC rolników.
Podstawowym zadaniem funduszu jest zaspokojenie roszczeń z tytułu ubezpieczenia obowiązkowego OC posiadaczy pojazdów mechanicznych i z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia OC rolników za szkody powstałe na terytorium polski:
na osobie gdy szkoda została wyrządzona w okolicznościach uzasadniających odpowiedzialność cywilną posiadacza pojazdu mechanicznego lub kierującego pojazdem mechanicznym a nie ustalono tożsamości
w mieniu i na osobie gdy:
posiadacz zidentyfikowanego pojazdu mechanicznego którego................................. szkodę tę wyrządzono nie był ubezpieczony obowiązkowym ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych
rolnik osoba pozostająca z nim we wspólnym gospodarstwie rolnym wyrządził szkodę której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia a rolnik nie był ubezpieczony obowiązkowym ubezpieczeniem OC
Niezależnie id podstawowych zadań UFG ma jeszcze inne zadania m.in.
zaspokaja roszczenia osób uprawnionych z tytułu umów ubezpieczeniowych obowiązkowych oraz umów ubezpieczeniowych na życie w przypadku ogłaszania upadłości zakładu ubezpieczeń, jeżeli roszczenia te nie mogą być pokryte z aktywów stanowiących pokrycie rezerw techniczno - ubezp.
może udzielać zwrotnej pomocy finansowej zakładowi ubezpieczeń który prowadzi obowiązkowe ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych i obowiązkowe ubezp. OC rolników, jeżeli zakład ten znajduje się w sytuacji która nie gwarantuje wypłacalności tego zakładu ubezpieczeń
pełni funkcję ośrodka informacji i w tym zakresie do jego obowiązków należy prowadzenie rejestru umów ubezpieczeniowych OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.
Ponadto gromadzi informacje o uczestnikach zdarzeń powodujących odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń z tytułu zawartej umowy ubezpieczeń OC posiadaczy pojazdów mechanicznych
T: SYSTEM NADZORU NAD DZIAŁALNOŚCIĄ UBEZPIECZENIOWĄ
System jest sprawowany przez 2 instytucje:
Komisja Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych
Rzecznik Ubezpieczonych
Komisja Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych - celem nadzoru sprawowanego przez komisję jest ochrona interesów osób ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia członków funduszy emerytalnych oraz uczestników pracowniczych programów emerytalnych. Komisja oprócz nadzoru ubezpieczeniowego sprawuje nadzór nad działalnością emerytalną. Prezes - Jan Mąkiewicz
Rzecznik Ubezpieczonych reprezentuje interesy osób ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia, członków funduszy emerytalnych i uczestników pracowniczych programów emerytalnych. Rzecznik: Stanisław Rogowski
Problematyka nadzoru nad działalnością ubezpieczeniową w sposób szczegółowy uregulowana jest w ustawie z dnia 22 maja 2003 o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz rzeczniku ubezpieczonych.
T: FINANSE UBEZPIECZEŃ GOSPODARCZYCH
1. Pojęcie gospodarki finansowej - pod pojęciem gospodarki finansowej ubezpieczyciela należy rozumieć wszystkie czynności związane z przygotowaniem i realizacją operacji finansowych w zakładach ubezpieczeń tzn. zgromadzeniem przychodów i dokonywaniem wydatków
2. Najważniejsze zagadnienia związane z gospodarką finansową zakładu ubezpieczeń to:
zakład ubezpieczeń zobowiązany jest posiadać środki własne w wysokości nie niższej niż margines wypłacalności i nie niższej niż minimalna wysokość kapitału gwarancyjnego.
Środki własne zakładu ubezpieczeń są to aktywa zakładu ubezpieczeń z wyłączeniem aktywów przeznaczonych na pokrycie wszelkich przewidywalnych zobowiązań i wartości niematerialnych i prawnych.
Zakład ubezpieczeń tworzy: kapitał zapasowy oraz kapitały rezerwowe; rezerwy techniczno ubezpieczeniowe. Ponadto zakład ubezpieczeń może tworzyć: fundusz gwarancyjny oraz fundusze i rezerwy specjalne określone w statucie.
Rezerwy techniczno ubezpieczeniowe są przeznaczone na pokrycie bieżących i przyszłych zobowiązań jakie mogą wynikać z zawartych umów ubezpieczeniowych
Zakład ubezpieczeniowy jest obowiązany do lokowania środków do lokowania środków finansowych w taki sposób aby uwzględniając rodzaj i strukturę prowadzonych ubezpieczeń osiągnąć jak największy stopień bezpieczeństwa i rentowności przy jednoznacznym zachowaniu płynności środków.
Gospodarka finansowa zakładu ubezpieczeń w sposób szczegółowy omówiona jest w rozdziale ósmym ustawy z dnia 22 maja 2003 o działalności ubezp.
T: MARKETING USŁUG FINANSOWYCH
Instrumenty marketingu usług finansowych:
produkt
cena
dystrybucja
promocja
człowiek ( personel)
Produkt - produkty ubezpieczeniowe budowane są na podstawie załącznika do ustawy z dn. 22 maja o dział. ubezpieczeniowej Załącznik ten jest to podział ryzyka wg. działów, grup i rodzajów ubezpieczeń
Cena - ceną w ubezpieczeniach jest składka ubezpieczeniowa która powinna być ustalona w ten sposób aby ubezpieczony mógł otrzymać określone świadczenie jak zajdzie wypadek ubezpieczonego w systemie cen stosowane są różne bonusy i rabaty które mają za zadanie eliminować lub ograniczać ryzyko
Promocja - zadaniem promocji jest informowanie, przekazywanie nabywcy do produktu ubezpieczeń
Dystrybucja - najwięcej produktów ubezpieczeniowych sprzedają agenci ubezp., ponadto produkty ubezpieczeniowe sprzedawane są przez pracowników etatowych w siedzibach przedstawicielstw