Laryngologia 4.11.2005

Dzialanie ototoksyczne jest uzaleznione od wielu czynnikow

• ilosc dobowa leku

• ilosc sumaryczna leku

• prawidlowa czynność wydalnicza nerek i wątroby

• niedostateczne oczyszczanie krwi z leku

• rodzaj preparatu

• czysto nefro i ototoksyczne ( podobno diuretyki sa ototoksyczne )

• sposób podania ( dordzeniowo- wzrost ototoksycznosci )

• zalezy od rodzaju schorzenia z jakiego była stosowana ( zapalenie opon m-rdz u gruzlikow duzo ototoks, twardziel- wieksze dawki, mniejsza ototoks

• zalezy od wrażliwości osobniczej

• ryzyko wzrostu ototoks roznie wraz ze wzrostem niedojrzalosci noworodka

• halas wytwarzany przez inkubator w którym jest noworodek ( do 65 dB i wiecej )

• dotyczy glownie jader przedsionkowych

• ME: gł w kom rzesatych posrodku zakretu slimaka- inne kom podstaw.- srodkowy zakret slimaka per analogiam od zew kom rzesatych

głownie zakres wysokich czestotliwosci ( podst zakret slimaka )

8-20 kHz wykrycie uszkodzenia jest bardzo trudne

• szum uszny- prodromalny objaw rozpoczynajacego się uszkodzenia ( b charakterystyczna cech )

• uszkodzenie obustronne

• uszkodzenie symetryczne

• różny stopień- od nieznacznego niedosluchu wysokich fal az do gluchoty

• zaburzenia ze strony kanalika przedsionka ( zawroty glowy, zab rownowagi )

• nie obserwujemy zab wegetatywnych ani oczoplasu

• brak oczopląsu indukowanego

• czesciej powrót obwodowego narządu równowagi

• trudności w poruszaniu się w złym oświetleniu

• brak skutecznego leczenia upośledzenia sluchu lekami ototoksycznymi- wit gr B, leki usprawniające krążenie, kokarboksylaza

• b ważna profilaktyka

• unikać leków ototoksycznych gdzie to możliwe

• szczególna ostrożność u osób z niewydolnościa nerek i wątroby

• nie podawanie ich noworodkom i wcześniakom ( ale niestety one są często antyb ratujacymi zycie )

• nie stosować > 65 r. ż. Nakłada się na fizjologiczny proces starzenia się narządu sluchu ( fizjologiczny proces starzenia się narządu sluchu w 35 r.ż ...40 r. 5-10 dB głównie w zakresie wysokich częstotliwosci )

• ostrożnośc u kobiet w ciąży

• wczesne rozpoznanie uszkodzen zanim obejmie ( 500-2000/4000 Hz )- pozwala rozumieć mowe potoczna

• tzw „andiomizja”( chyba )wysokich czestotliwosci

HFA- do 20 kHz ( tigh frequency ) od 1960 r.

ODBIORCZE USZKODZENIE SŁUCHU

• narzad odbiorczy rozp się w slimaku- wł. nerwowe- n. sluchowy- osrodki korowe

2 rodzaje odbiorczych uszkodzen sluchu

1) uszkodzenia odbiorcze o loklizacji slimakowej

2. uszkodzenia odbiorcze o lokalizacji pozaślimakowej

1)

1. wady wzorkowe

2. wady akustyczne

• ostry

• przewlekly

1. urazy czaszki ze złamaniem lub zanikiem kości skroniowej

2. zap ucha wewnętrznego

3. Ch.Meniera ( wodniak )

4. Otoskleroza okolicy ślimakowej

5. Wpływ leków ototoksycznych

6. Wplyw zatruć

7. Szereg zaburzen metabolicznych ( cukrzyca, niewydolnosc nerek, niedokrwistosc gr tarczowego )

8. Niedosluch zw w fizjologicznym starzeniu się sluchu

2)

1. uraz czaszki ze zlamaniem poprzecznym piramidy kosci skroniowej

2. uraz czaszki ze wstrzasnieniem mozgu i blednika

3. stany po zap. opon m-rdz

4. guzy kosci skroniowej

• nerwiak nerwu VIII

• guzy kąta mostowo- mozdzkowego

5. choroby naczyń mózgu

• tętniak

• zator

• zakrzepy

• miazdzyca

Zle rozumienie mowy przy lepszym slyszeniu tonów czystych ( slyszy ale nie rozumie )- gluchota pozaslimakowa

CH MENIERA

• rzadka

• narzady podkostnowe

• ch blednika bloniastego

• nadmierne gromadzenie i wzrost cisnienia endolimfy

• hydrops labirynthi

• b. charakterystyczne napady

• ETP: pozostaje w dalszym ciagu nieznana

CZYNNIKI USPOSABIAJACE DO WYSTAPIENIA CH. MENIERA

• ch naczyniowe

• alergia

• zatrucia spowodowane zaburzeniami endokrynologicznymi

• wzrost napiecia

wzrost cisnienia endolimfy

wzrost powstawania przez prazek naczyniowy

spadek wchlaniania w worku endolimfy

zaburzenia osmotyczne

• elelktrolitowe

• bialkowe w plynach ucha wewn.

Wplywa bardzo niekorzystnie na czynność narzadu sluchu - zmiany zwyrodnieniowe- zmiany zanikowe

Przebieg przewlekly

Objawy pojawiaja się b. ostro w postaci napadow

• nagle wystapienie zawrotow glowy ( najczesciej o charakterystycznym wirowatym otoczeniu )

• oczoplas pochodzenia obwodowego - najczesciej poziomy III stopnia

• objawy wegetatywne

• nudnosci

• wymioty

• zle ukrwienie, zbledzenie skory

• zlewne poty

• tym objawom nigdy nie towarzyszy utrata przytomnosci

• odbiorcze uszkodzenie sluchu

( zmienne naslilenie, za kazdym atakiem poglebienie, może calkowicie powrocic do normy, może doprowadzic z czasem do gluchoty )

• towarzyszy szum w uchu

• pelnosc i rozpieranie w uchu ( jakby zanuzyli się pod wode )

• szum może się utrzymywac pomiedzy napadami a nawet w uchu calkowicie już gluchym

• przed atakiem szum się nasila lub zmienia charakter co jest zwiastunem nadchodzacego ataku

• kolejnosc w ataku ( szum, napad zawrotow glowy, uposledzenie sluchu )

• napady bardzo gwaltowne

• trwa kilka godzin i objawy ustepuja samoistnie

• inne odczuwanie dzwiekow w uchu chorym i zdrowym- nieprzyjemny odbior dzwiekow w uchu chorym i zdrowym

• 30-50 r.z poczatek

• napady bez przyczyny

• w roznym odstepstwie czasu

• czasem w charakterystycznej serii

• badania narzadu przedsionkowego ( podraznienie )

Należy ta chorobe roznicowac z neuronitis vestibularis

Dx roznicujemy z zapaleniem ucha wewnetrznego

Guz n VIII, kata mostowo- mozdzkowego

Niewydolnosc tt kregowych i tt podstawnych mozgu

LECZENIE CHOROBY MENIERA

• polipragmazja

• spadek cisnienia endolimfy ( dieta ubogosolna, obnizenie podazy plynow, srodki moczopedne )

• histamina -kroplowe wlewy i.v.

• kw nikotynowy

• i.v. r-r siarczan magnezu

• wplyw czynnikow moczopednych ( + srodki tonizujace )

• blokada zwoju gwiazdzistego ( ksylokaina )

• leczenie operacyjne ( ucho wew, nerwowy ukl wspolczulny, n sluchowy, zbiornik mostowo- mozdzkowy )

• zaburzenia na uchu wewnetrznym

-wylaczenie calkowite ucha wew- labiryntektomia, elektrokoagulacja

lub ultradzwieki

- odbarczenie: drenaz worka srodchlonki za pomoca cienkiego silikonowego drutu

do przestrzeni podpajeczynowkowej

- usuniecie zwoju gwiazdzistego

- oderwanie tetnicy szyjnej wew

PROBLEM NAGLEJ GLUCHOTY

- nagle ,odbiorcze uposledzenie sluchu o roznej i bardzo często trudnej do ustalenia etiologii

• obejmuje kilka f o natezeniu > 30 dB

• krotki czas: min- godz- dni

• zwykle podmostowymi ( choc czasem obustronnie )

• osoby 30-50 r.z. nie ma zaleznosci od plci

• 50% obok naglej utraty sluchu inne obj: ( szum, zawroty glowy, zaburzenia rownowagi ) które swiadcza o objeciu choroba tez cz. przedsionkowej ucha wewn

Szybkie ropoznanie i leczenie- decydowac może o powrocie sluchu do normy

PRZYCZYNY:

• lokalizacja ucha wew w kosci skroniowej

• budowa

• unaczynienie

• plyny otaczajace z endo i perylimfa

3. mechanizmy etg;

• zapalenie slimaka

• uszkodzenie naczyn blednika

• pekniecie, rozerwanie blednika bloniastego

Kilka grup czynnikow :

• zab naczyniowe- calkowite, nieodwracalne niedokrwienie narzadu sluchu:

( zakrzep, zator, skurcz tet sr, wylew krwi do ucha wewn )

• niewydolnosc t. kregowej -podstawnej

• cz emocjonalne

• nagle ogrzanie/ wychlodzenie organizmu

CZYNNIKI INFEKCYJNE

• cz wirusowe 9 25 % ) przyczyny nasilonej gluchoty

• gluchota jednostronna

• ch.zakazne- polpasiec uszny

• swinka

• zapalenie opon m-rdz

• zapalenie mozgu

• ospa, odra

• zawroty glowy, porazenie VII i in nn czaszkowych

wlasciwe rozpoznanie: wzrost poziomu Ab p/w wir

inne drobnoustroje rzedziej i nastepstwo

stan zapalny blednika w przebiegu ostrego i przewleklego zap ucha wew

• kila

• gruzlica

• toksoplzmoza

• dur brzuszny

• plonica

• blonica

• AIDS

Gluchota obustronna, zab roznowagi, zawroty glowy

• skutek urazu 10% przyczyn

• zlamanie kosci skalistej

• wstrzasnienie blednika

• uszkodzenie ucha wew w przebiegu naglych zmian cisnienia

• uraz akustyczny ( uposledzenie symetryczne + szum w uszach )

• wybuchy i wystrzaly

• zwykle utrata sluchu wówczas: klujacy bol ucha )

• uraz czaszki

• powiklania po operacyjnych

• pekniecie blony bebenkowej- przetoka perylimfatyczna

• nagle jednostronne uposledzenie sluchu

• tetniacy szum

• pelnosc ucha

• zawroty glowy

CZYNNIKI SPRZYJAJACE; ZMIANY CISNIENIA

Uszkodzenie toksyczne

Leki ototoksyczne

• aminoglikozydy

• diuretyki

• salicylany

• p/w gruzlicze ( streptomycyna )

• antykoncepcyjne ( progesteron- zwezenie mechaniczne naczyn krwionosnych i zakrzepy srodnaczyniowe )

• p/pasozytnicze ( chinina )

• srodki chemiczne ( CO, Ars,Hg, alkohol

• gluchota psychogenna- silne przezycie emocjonalne u chorych psychicznie

• nadwrazliwosc ukl sympatycznego ( najczesciej u ludzi mlodych )

• wplyw rozw sile guza nerwu VIII ( 10 % manifestuje się nagla gluchota, szum, pelnosc, zawroty glowy )

• inne przyczyny gluchoty

• schorzenia o podlozu alergicznym

• schorzenia o podlozu immunologicznym/ nieimmunologicznym

• schorzenia endolimfologiczne

• SM

• Zab metaboliczne ( cukrzyca, mocznica, Fl obnizone )

---