Choroba zwyrodnieniowa
stawów (CHZS)
• Zwyrodnienie chrząstki stawowej powodujące
postępujące zniszczenie i przebudowę warstwy
podchrzęstnej kości.Tworzenie się wyrośli kostnych.
• Czynniki ryzyka CHZS:
• - wiek,
• - otyłość,
• - predyspozycja genetyczna (mutacja genów
odpowiedzialnych za syntezę kolagenu typu II, IV, V,
VI,
• - przeciążenia stawów oraz urazy,
• - zaburzenia rozwojowe,
• - płeć.
Patogeneza zmian w przebiegu
ChZS
• Za postępujący proces degradacji
chrząstki, poza czynnikami ryzyka
odpowiedzialny jest także proces zapalny.
Cytokiny, szczególnie interleukina 1,
przy udziale czynnika martwicy
nowotworów (TNF-alfa) aktywują
syntezę proteinaz. Wśród nich główną
niszczącą rolę odgrywa kolagenaza
degradująca kolagen typu II, oraz
stromelina rozkładająca
proteoglikany.
Objawy chorobowe
• Sztywność stawów poranna i po długiej nieczynności,
trwająca nie dłużej niż 30min.
• Bóle zmienionych chorobowo stawów: głębokie, tępe,
nasilające się w okresie zmian pogody i zwiększonej
aktywności.
• Poszerzenie obrysów stawów, związane z tworzeniem
się wyrośli kostnych, zaniki mięśni, przykurcze, a nawet
wysięki stawowe, trzeszczenia, blokowanie lub tarcie w
stawie.
• Zmiany w stawach międzypaliczkowych: guzki
Boucharda i guzki Heberdena.
• Zmiany w stawach kolanowych (gonartroza)
• W obrębie stóp – koślawość paluchów.
• W obrębie kręgosłupa: bóle i sztywność oraz objawy
neurologiczne wynikające z ucisku na rdzeń kręgowy.
Czasami ograniczenie przepływu krwi przez tętnice
kręgowe.
Zmiany radiologiczne
• Zwężenia szpary stawowej.
• Torbiele zwyrodnieniowe.
• Sklerotyzacja podchrzęstnei okolicy
stawów.
Badania laboratoryjne
• Wyniki badań laboratoryjnych są prawidłowe.
• Nie ma dla tej choroby charakterysty-
cznych zmian wykrywanych badaniami
laboratoryjnymi.
Objawy ChZS mogą być podobne do objawów
w reumatoidalnym zapaleniu stawów, w
którym podwyższone są: OB., CRP i obecne:
niedokrwistość, leukocytoza, trombocytoza,
dodatnie miano czynnika reumatoidalnego.
Leczenie choroby
zwyrodnieniowej stawów
• Leczenie niefarmaklogiczne
-
edukacja i poradnictwo,
- zmniejszenie masy ciała,
- ćwiczenia usprawniające,
-fizykoterapi(krioterapia,ciepłolecznictwo,
ultradźwięki, magneto- i laseroterapia),
- zaopatrzenie ortopedyczne
Leczenie farmakologiczne
• niesteroidowe leki przeciwzapalne,
• leki przeciwbólowe,
• dostawowe preparaty kwasu
hialorunowego,
• leki psychotropowe i rozluźniające
mięśnie,
• dostawowe glikokortykosteroidy,
• maści i żele przeciwzapalne i
przeciwbólowe.
Leczenie chirurgiczne
• osteotomia korekcyjna,
• synowektomia,
• płukanie stawu,
• Endoprotezoplastyka.