Kultura średniowiecza w Polsce

podręcznik, str. 78, 83, 120-125

1. Kultura romańska i gotycka w Polsce - porównanie:

Zagadnienie	styl romański	styl gotycki
okres	XI- XIII	XIII- pocz. XVI
budulec	kostka kamienna	cegła i kamień
typ budowli	religijne, zamki- charakter obronny, potężne grube mury, proste bryły, rotundy, absydy ( niewielkie pomieszczenia w kształcie półkola przylegające do głównej bryły budowli)	religijne, strzeliste i smukłe katedry, budowle świeckie- ratusze, rezydencje z basztami, barbakanami
okna	małe, niewielkie, mrok we wnętrzach	ostrołukowe wysokie okna z witrażami, rozety ( okrągłe witraże), dużo światła we wnętrzach
sklepienia	kolebkowe, krzyżowe	krzyżowo- żebrowe, gwiaździste, liczne podpory
rzeźba i malarstwo	tematyka religijna brak proporcji brak perspektywy zdobienia kapiteli ( górna część) kolumn i portali ( u góry drzwi)	rozkwit miniatury polichromie wieloskrzydłowe ołtarze pieta- ciało zdjętego z krzyża Chrystusa w objęciach Matki Boskiej
ważniejsze zabytki architektury i sztuki	romańska katedra w Poznaniu i w Gnieźnie ruiny zabudowań pałacowych na Ostrowie Legnickim opactwo benedyktyńskie w Lubiniu kościół św. Andrzeja w Krakowie kolegiata w Kruszwicy Drzwi Gnieźnieńskie tympanony w Strzelnie kolumny z kościoła Norbertanek w Strzelnie	Kościół Mariacki w Krakowie, Ratusz we Wrocławiu Ołtarz Wita Stwosza ( 13 m wysokości, 11 m szerokości, 200 figur z drewna lipowego, Psałterz floriański Zamek krzyżacki w Malborku Katedra gnieźnieńska Kościół NMP na Ostrowie Tumskim
Nauka		odnowienie Akademii Krakowskiej w roku 1400 ( fundusze Jadwigi) - astronomia i matematyka: Marcin Król i Wojciech z Brudzewa, Mikołaj Kopernik - prawo: Paweł Włodkowic, Jan Ostroróg, - Jan Długosz ( studia rozpoczął w wieku 13 lat)- Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego”
Kultura stanowa		podział społeczeństwa na 4 stany: rycerski, duchowny, mieszczański, chłopski

---