Każdej działalności człowieka, tak umysłowej jak i fizycznej, towarzyszy uruchomienie całego szeregu reakcji przystosowawczych ułatwiających jej kontynuowanie. Trwanie aktywności prowadzi jednak mimo to po pewnym czasie do rozwoju stanu określanego mianem zmęczenia, znanemu każdemu z jego codziennego życia. Charakteryzuje się ono przede wszystkim obniżeniem zdolności do pracy, które przejawia się spadkiem intensywności i efektywności ruchów oraz całym szeregiem objawów obiektywnych
i subiektywnych.

W zależności od rodzaju pracy możemy wyróżnić zmęczenie umysłowe lub fizyczne.

Do najczęściej wymienianych powodów zmęczenia zaliczamy:

a)szkodliwy (a nawet toksyczny) wpływ kwaśnych produktów wysiłkowej przemiany materii

b)stopień zadłużenia tlenowego tkanek

c)zubożenie zasobów energetycznych organizmu

d)odwodnienie ustroju i utratę elektrolitów w procesie wysiłkowej termoregulacji

Czynniki określające charakter procesów odnowy:

Rodzaj wysiłku (treningu) - siłowy, wytrzymałościowy itp.

Parametry obciążenia treningowego

-objętość

-intensywność

-czas trwania

Poziom zdolności wysiłkowej (formy sportowej)

Czynniki genetyczne (konstytucjonalne)

Warunki życia (odżywianie, sen, itp.)

Poziom odnowy po uprzednim obciążeniu

Faza rytmiki biologicznej procesów wewnątrzustrojowych

Środowisko pracy

Organizacja pracy

W rozumieniu klinicznym odnową nazywa się przywrócenie normalnego stanu tkankom, narządom lub całemu organizmowi, po ich uszkodzeniu, urazie lub chorobie itp. W medycynie sportowej pojęciem tym obejmuje się proces powrotu zdolności wysiłkowej do poziomu wyjściowego (lub zbliżonego do niego) po wysokich obciążeniach fizycznych i psychicznych.

Dla celów praktyki sportowej proces odnowy dzieli się na trzy fazy:

1.wczesnych i późnych zmian obciążanych funkcji

2.superkompensacji

3.ustalania się poziomu końcowego

Rodzaje środków stosowanych w odnowie biologicznej:

1.Środki farmakologiczne:

-substancje energetyczne i budulcowe

-substancje katalizujące i regulujące przemiany

-doping farmakologiczny

2.Środki fizykoterapeutyczne:

-masaż

-sauna

-kąpiele solankowe

-metody rozgrzewające

-jontoforeza

3.Środki psychologiczne:

-trening psychoregulujący

-trening autogenny

-ćwiczenia rozluźniające

-atrakcyjność programu ćwiczeń

4.Środki specjalne:

-trening wysokogórski

-niedotlenienie

-wilgotny tropik

-hiperoksja

-hipertermia lub hipotermia

-elektrostymulacja

-autoransfuzja

---