Biochemia
Wykład I
Celem biochemii jest poznanie na poziomie molekularnym wszystkich procesów chemicznych zw z życiem komórki.
Funkcja metali to
-transport ładunków
-kat. reakcji
-stabilizacja struktur
Niemetale takie jak węgiel wodór i tlen często służą za rusztowania dla związków chemicznych.
80% org składa się z węgla wodoru i tlenu.
Metody stosowane w biochemii
Oczyszczanie białek, dzięki nim możemy:
-oznaczyć sekwencje aminokwasowe
-zbadać ewolucyjne pokrewieństwo między białkami
-określić ich funkcję
-po skrystalizowaniu i zbadaniu w promieniach rtg można zbadać ich strukture przestrzenną.
Białka można wyizolować wykorzystując
-rozp (wysalanie)
-dializę
-elektroforeze, gdzie minus to katoda a plus jest anodą
-chromatografię
-ogniskowanie izoelektryczne
Spektroskopia mas- dzięki niej jestęsmy w stanie określić bardzo dokładnie mase cząsteczek (cząsteczki w jonizatorze otrzymuja ładunek elektryczny następnie detektor wszystko bada i komp analizuje). Do badania białek wykorzystuje sie metody immunologiczne m in metode elisa ( w przypadku HIV). Do badania cząsteczek wykorzystuje się również spektroskopię magnetyczną. (pobudzanie spinów gł do oznaczania wody i masy suchej)
Błona komórkowa cd. Aktyna i spektryna wzmacniają błonę, podobnież łańcuchy cukrowe.
Główna funkcją błony jest utrzymanie ujemnego potencjału (-80mV), posiadanie kanałów, pomp, transpotrerów, a co z tego wynika selektywne przepuszczanie subst. Posiada ona transportery jonowe (dzielą się na symport, antyport i uniport), kanały jonowe (dzięki nim odbiera bodźce chemiczne termiczne i fizyczne) oraz receptory ligandów.
Wykład II
kanały to białka transbłonowe, kanały jonowe to białka, kanał zbudowany jest z 2 jednostek alfa i po jednej beta, gamma, delta, mogą być
=>selektywne
=>otwieraja sie i zamykają- nie są statyczne
=>zmienają konformację
kanały jonotropowe to zespół kanał+receptor
terrodoksyna blokuje kanały sodowe aktywowane napięciem, obecne są w rubie nadmużce
TEA blokuje kanały potasowe aktywowane napięciem
kanałopatie genetyczne (mutacje genów kodujacych np. kanały sodowe i potasowe) powodują defekty kanałów jonowych
mukowiscydoza to kanałopatia kanału chlorowego
kanały sodowe obecne są
-w systemie nerwowym
-mięśniu sercowym
-mięśniach szkieletowych
kanaly potasowe obecne są
-w systemie nerwowym
-w mięśniu sercowym
kanały chlorowe są częstsze niż potasowe i umożliwiają repolaryzację. bez kanałów chlorowych skurcz może trtwać bardzo długo
Badanie kanałów metoda Patch-Clamp umożliwia pomiar prądów generowanych tylko w jednym kanale
sterowanie kanałami może odbywać się
-przez napięcie
-przez naciąganie
-przez ligandy
-przez metabolity
Wykład IV
procesy sygnałowe obejmuja 4 kroki;
-pozakom. prezentacje sygnału (on musi zaistnieć w org)
-przyjęcie sygnału przez daną komórkę (związanie informacji z konkretną komórką)
-przekazanie sygnału wewnątrz komórki (docelowej)=>kaskada sygnałowa
-fizjologiczne przełożenie informacji sygnałowej=>ekspresja genów, wewnątrzkomórkowe sieci sygnałowe
podstawowe rodzaje kominikacji miedzykomórkowej
-transmisja hormonalna- zw. sygnałwoy (hormon) jest wydzielany przez komórki gruczołwó endokrynowych do układu krążenia i wraz z krwią dociera do komórek narządów docelowych
-transmisja parakrynowa-komórka efektorowa znajduje się w bliskim sąsiedztwie komórki sygnałowej, jest ti jednak odcinek znacznie dłuższy d szerokości szczeliny synaptycznej
-transmisja synaptyczna
-transmisja autokrynowa
Ligandy (ligandus-łączący się, ligandem może byc wszystko) i receptory
ligandy pobudzjace receptory nazywamy agonistami, a ligandy blokujące receptory nazywamy antagonistami. cechą agonistów i antagonistów jest wysokie powinowactwo do receptora. zasadniczą cecha odróżniającą agoniste od antagonisty jest tzw. aktywność wewnetrzna, czyli zdolność do aktywacji receptora. Kurara jest antagonistą receptora acetylocholinowego (poł. mięśnie a ukł nerwowy)-jest niemożliwy skurcz mięśnia.
receptory ze względu na lokalizację można podzielić na:
-rozmieszczone w błonie komórkowej
-znajdujące się w cytoplaźmie (sterydy, anaboliki)
receprory bezpośrednio związane z kanałami jonowymi; sa to receptory dla tzw. szybkich neuroprzekaźników zlokalizowane w błonie komórkowej, czas odpowiedzi to milisekundy, bezpośrednio połączony z układem efektorowym, np. receptor cholinergiczny, nikotynowy (nACh) receptor GABA, "jonotropowy" receptor NMDA
receptory związane z układem efektorowym tzn. z enzymem lub kanałem jonowym poprzez białko G- receptory dla niektórych hormonów i tzw. wolnych neuroprzekaźników. białko G ponieważ przyłącza ono nukleotydy guaninowe. do biaka G moga zostać przyłączone GTP lubGDP, rozmieszczone na błonie komórkowej, czas rekacji to sekundy, połączenie z układem efektorowym poprzez białko G, np. receptor cholinergiczny, muskarynowy (mACh).
-szacuje się, ze jest przynajmniej kilkaset różnych białek G, przy czym połowa służy do rozróźnainia substancji zapachowych
-ze względu na pewne podobieństwo odnośnie do sekwencji aminokwasów GPCRs można podzielić na 3 duze rodziny
-białka G otrzymuja i przkazuja sygnały od około 200 typów i podtypów receptorów. wszystkie te receptory należą do jednej rodziny strukturalnej białek receptorowych mających 7 domen transbłonowych
-większość hormopnów białkowych i peptydpwych oraz hormonów amino-kwasowych i neuromodulatorów działa na komórke docelowa poprzez receptor błonowy, współdziałający z enzymami:
-cyklazą adenylanową
-fosfolipazą C
-białkiem G
-nazwa (białka G) wywodzi sie stąd, że wiązane są nukleotydy guaninowe
zarówno receptor jak i białko G oraz obydwa enzymy (cyklaza adenylanowa i fosfolipaza C) są integralnymi częściami błoy komórkowej. Wysyłają sygnał do wnętrza komórki za pośrednictwem wtórnego przekźnika którym może byc cykliczny
schemat działania receptora GPCR (G-protein coupled receptor, receptor zw z białkiem G)
białko G składa się z trzech podjendnostek (alfa, beta, gama) i przyłączonej do niej GDP, po przyłączeniu sie agonisty do receptora nastepuje fosforylacja GDP i powstaje GTP. Nastepnie nastepuje rozpad kompleksu receptor-białko G i wiąznie podjednostki alfa przez cyklaze adenylanową (zamienia ATP na cAMP), ostatnim etapem jest odłączenie i powrót do sytuacji wyjściowej. cAMP aktywuje PKA (fosforyluje np enzymy) fosforyluje specyficzne reszty seryny i troniny wielu białek docelowcyh i przez to zmienia ich aktywność. cAMP jest rozkładane przez fosfodiesterazę po zakończeniu swojej roli (kofeina hamuje fosfodiesterazę). cAMP "nakręca" procesy komórkowe-jestesmy aktywniejsi. przy cholerze smierć nastepuje w wyniku dehydratacji (odwodnienia) winna jest temu toksyna wydzialana przez bakterię. Białko (toksyna) zbudowana jest z dwóch podjednostek jednej wiążacej sie z nabłonkiem jeslita i drugiej katalitycznej która wnika do komórek. Podjendostka pierwsza modyfikuje białka G i utrwala aktywna konformacje białka. W tego wyniku jest nadmierny ubytek NaCl i wody
Krztusiec spowodowany jest zmianą aktywności białka G
u dwuletniego dziecka stwierdzono temp 39,5. oraz ostry napadowy kaszel. po serii 5-kaszlnieć nastapił wdech z wydaniem odgłosu "pania". kaszlowi towarzyszy niekiedy wydzielanie gestego śluzu. objawy przeziębienia. toksyna krztuśca przyłącza się do receptora który powinien hamować białko G a tymczasem on go pobudza, dlatego wydzielają się duże ilości śluzu
G alfa s stymulacja cyklazy adenylanowej
G alfa I inhibicja cyklazy adenylanowej
G alfa t stymulacja fosfodiesterazy cGMP sygnał zstepujacym sa fotony
cyklaza cAMP aktywuje kinazę białkowa A (4 cAMP przyłaczają sie z podjednostkami regulacyjnymi uwalniając dwie podjednostki katalityczne spod hamujacego działania podjednostek regulacyjnych.
częste wystepowanie w komorkach nowotworowych nadaktywnych koinaz białowych cząteczki te hamuja te enzymy, mogą działać jako leki przeciw nowotworowe. wykorzystuje sie to przy przewlekłej białaczce szpikowej, której cecha szczególna jest nadaktywność kinazą A
cAMP jest cząsteczka sygnałową drugiego rzędu wykorzystywana przez receptory sprzężone z białkiem G
Kaskada fosfoinocytozolowa
receptor+białko G+enzym (fosfolipaza C)
fosfolipaza C-enzym katalizujacy rozpad błoonowego fosfolipidu (PIP2) do dwóch wtórnych przekaźników informacji tj. IP3 i DAG IP3 łączy sie z receptorem siateczki sródplazmatycznej i aktywuje wewnatrzkomórkowe zasoby wapnia=>zwiększenie stężenia wapnia w cytoplazmie jony wapnai pobudzjaą agzocytozę granul sekrecyjnych lub oddziaływanie na wewnątrzkomórkowe białka kurczliwe, IP3 jest unieczynniony w wyniku stopniowego rozkładania. DAg wiąże się z miejscem regulatorowym kinazy białkowej C zwartej w błonie, zaktywowana przez DAG kinaza fosforyluje swoiste białka któpre uzyskuja nowe funkcje, defosforylacja białek przez swoiste fosforazy znosi efekt działania hormonu
DAG jest lipofilny a IP3 hydrofilny
PKA
zaktywowana PKA fosforyluje specyficzne reszty seryny i treoniny wielu białek docelowych i przez to zmienia ich aktywność
zaktywowana PKA fosforylując kanały (np potasowe) ułatwia ich zamkniecie, co zwiększa pobudlwiść komórki docelowej aktywność PKA pokazuje, że szlaki przekazywania sygnałów obejmuja jądro komórkowe, gdzie moga zmieniać ekspresję genów.
Wykład V
mechanizm działania toksyny krztuśca
topksyna krztuśca aktywuje cyklazę adenylanową w sposób nieodwracalny dodając jednostkę ADP-rybozy do podjednostki białka alfa jeden białka G, które (normalnie) hamuje cyklaze adenylanową przez co uniemożliwia jego aktywację (czyli hamowanie) zamyka kanaly Ca2+ i otwiera kanały K+
co daje fosforylacja
aktywność wielu enzymów, kanałów i innych białek jest regulowana na drodze fosforylacji. anzymy katalizujące reakcje fosforylacji nazywane sa kinazami białkowymi, (jedna z najwiekszych rodzin białek) .
fosforylacja jest skutecznym sposobem konrolowania aktywności białek
skutkiem fosforylacji jest kolejne wzmocnienie sygnału
receptory endocytarne znajdujące się w cytozolu lub w jądrze komórkowym. ligandami recptorów endocytarnych są m.in. hormony steroidowe. zlokalizowane są w cytozolu i jadrze komórkowym, czas odpowiedzi to dni i godfziny
receptory endocytarne są duzymi monomerycznymi białkami z około 400-1000 reszt aminokwasowych
hormony steroidowe wiążą na receptorach wewnątrzkomórkowych
kompleks kormon-receptor wędruje do jądra komórkowego i wiaze sie tam ze swoistymi sekwencjami DNA
znajdujące sie w sercu receptory beta jeden zwiekszaja częstość i siłę jego skurczów, natomiast receptory beta dwa w płucach rozszerzają drogi oddechowe
aby zate rozkurczyć zwężone drogi oddechowe i uniknąć niepożądanego działania na serce, należy szukać substancji która bedzie pobudzala receptory beta dwa podobnie jak norepinefryna ale nie będzie miała wplywu na receptory beta jeden-adrenergiczne
salbutamol
działanie acetylocholiny na receptory
acetylocholina jest substancja przekaźnikową w
motorycznej płytce motorycznej
OUN
receptory metabotropowe
jon wapnia może powodować
-depolaryzację
-skurcz mięśnia
-wydzielenie transmiterów
-migrację komórek (np nowotworowych) i plemników
-wiązanie przez kalmodulinę 4 jonów wapnia
wapń jest też wtórnym przekaźnikiem
NO (tlenek azotu)
krótki okres aktywności kilka sekund jest utleniony do azotynu i azotanu
powoduje relaksacje mięsni gładkich i związane z tym rozszerzenie naczyń krwionośnych , hamuje agregację płytek krwi
szybka dyfuzja do sąsiednich komórek
biochemia systemów czucia
nie mamy sensorów do odbioru
promieniowania radioaktywnego
napięcia pradu elektrycznego
pola magnetycznego
ponadto systemy odbiorów sensorycznych nie są doskonałe i sie psują
sensory bodźców zewn i wewn
-mechanosensory mamy zarówno w skórze jak i tkance głębokiej (w sercu też, w pęcherzu, w odbycie)
mechnosensory w skórze
mechanosensory w skórze (typ, bodziec, szybkość reakcji)
termosensory (mamy więcej receptorów zimna) sensory w podwzgórzu
chemosensory (węch, smak, pomiar glukozy i pH)
fotosensory czopki i pręciki
propriosensory
cycerosensory wolne zakończenia nerwowe
bodziec adekwatny=bodziec specyficzny
"dopasowany" do charakteru sensora,, przy jego oddziaływniu potrzebna jest tylko minimalna energia bodźca
próg wrażliwości to najmniejsze natężenie bodźca ktore wywołuje odczucie
bodziec nieadekwatny
-mentol
-nacisk na oko (wrażenie odbioru światła)
-przepłukanie ciepłą wodą przewodu słuchowego (wrażenie obrotu ciała)
receptor czy sensor
biochemicznie- białko/ kompleks białkowy przystosowany do łączenia się z ligandem
anatomicznie- dająca sie scharakteryzować morfologicznie komórka zmysłowa
fizjologicznie- fragment błony komórki snesorycznej, który wyspecjalizowany jest w obiorze specyficznych bodźców
zasada działania sensorów
odbiór bodxca i przekazanie tej inf dalej (do OUN)
wszędzie są odstępstwa od reguł (sensory jako wyspecjalizowane komórki zmysłowe):
-komórki rzęsate ucha wewn
-czopki i pręciki siatkówki
wszystkie sensory muszą "przetłumaczyć" bodziec fizyczny (nacisk, temp, dł fali) na bodziec elektryczny, tylko w ten sposób postrzegane zdarzenie które w peryferyjnym obszarze odebrał sensor, może zostać przekazane do mózgu
transdukcja i transformacja
w sensorach różne bodźce (fizyczne, chemiczne mechaniczne) zostaja przekształcone w potencjały receptorowe. ten proces nazywamy transdukcją
receptory TRP (kationoselektywne kanały jonowe)
szereg receptorów rodziny TRP pelni role termosensorów zimna, cieplła i gorąca, te struktury sa aktywowane nie tylko przez naturalne czynniki chemiczne jak kapsaicyna mewntol czy kamfora ale przez metabolity.
odbiór kwasnego smaku
jony H+ blukuja kanał potasowy, dzięki czemu zwiększa się koncentracja potasu i dodchodzi do depolaryzacji uwalnia sie glutaminian i uwalnia sie bodziec, komórka drugiego rzędu uwalnia neurotrsnsmiter-glutaminian
słony smak, jony sodu wpadaja do komórki dając uczucie słonego smaku
Wykład VI
smak słodki, jest dosyć wolny do depoleryzacji potrzebuje czasu, cukier jest ligandem łączy się z białkiem G, enzymem jest cyklaza adenylanową i dalej reakcja charakterystyczna dla białek G, smak słodki mogą powodować rożne e (np 950,966,951) sacharyna, aspartam, istnieją różne słodkie białka np. brazzein, monellin
smak gorzki subst gorzka łączy się z recdeptorem który jest połączony z fosfolipazą c
smak umami wywołuje jon glutaminowy, bezpośrednio wykrywany kwas glutaminowywsytepujący w białkach miesa, serów, sosach, wzmacnia smak, jest również substancją konserwującą
próg czucia/wrażliwości i bólu
-próg wrażliwości to najmniejsze natężenie bodźca które wywołuje jeszcze odczucie
-różnica progów wrażliwosci najmniejsza różnica natężenia bodźców, która może jeszcze zostac zarejestrowana (np różnica wagi trzymana w dwóch rękach)
rozpoznajemy przede wszystkim to co znamy i lubimy
zbiór receptorów mamy wszyscy podobni, jednakże rożnica zachodzi w odbiorze bodźców poprzez zmianę ich przez osobiste wrażenia i odczucia
białka i enzymy
aminokwasy moga pełnić funkcje neurotransmiterów
peptydy wchodzą w skomplikowane relacje (nie ma powiązania mały peptyd mała funkcja, duzy peptyd duża funkcja)
metaloproteidy (!) białka transportujące określone jony
fosfoproteidy
glikoproteidy
lipoproteidy
priony są bialkami mniejszymi od wirusów, nie mają materiału genetycznego, co rózni je od wszystkich innych znanych czynników infekcyjnych, choroby wywoływane przez priony to np.: kuru, chroba wściekłych krów, choroba creutzfelda-jakoba, priony są odporne na rozklad enzymatyczny, światło UV i temp do 70 stopni celsjusza
testy na obecność prionów PrP przebiegają podczas elektroforezy po potraktowaniu niezmienionego bialka i zmienionego białka PrP przez proteinazę K (zmienione białka po potraktowaniu przez enzym nadal jest widoczne), białko zdrowe po kontakcie z bialkiem zainfekowanym (prionem) traci swoja strukture trzeciorzędową i odkłada sie w postaci złogów (staje sie prionem)
białka posiadające funkcję katalityczną noszą nazwe enzymów
enzymy obniżają swobodna energie aktwacji katalizowanych reakcji
susbstancja przekształacana przez enzym nosi nazwe susbtratu
enzym nie zuzywa sie w trakcie katalizowanej przez siebie reakcji
i inne właściwości enzymów
hamowanie przez ujemne sprzężenie zwrtone (hamowanie pierwszego enzymu prze koncowy produkt wieloetapowej przemiany danego związku)
regulacja aktywności enzymatycznej (czyli procesów przemiany materii) dokonuje sie w dwojaki sposób:
-poprzez kotrole zawartosci białka enzymatycznego w komórce
-za pomocą regulacji aktywności gotowych już enzymów, głównie poprzez sprzężenie zwrotne
każdy enzym musi być czyms aktywowany
centrum allosteryczne pozwala na przyłączenie substancji która modyfikuje działalność enzymu
w inhibicji nieodwracalnej inhibitor wiąże sie poprzez wiązania kowalencyjne w centrum allosterycznym enzymu zmieniając jego strukture trzeciorzędową
prewalencja-częstość wystepowania
praktyczne znaczenie inhibitorów enzymatycznych
blokery/inhibitory enzymów np. esterazy cholinowej rozkładającej acetylocholinę. ma to praktyczne znaczenie przy terapii np. myastenia gravis. eseryna lub prostigmina. acetylocholina to neuroprzekaźnik, jesli sie go nie usunie bodziec bedzie trwały (skurcz mięśnia nie ustanie). pacjenci chorujący na tą chorobę zbyt szybko wyłapuja acetylocholine (nie mogą wykonać długiego skurczu) dzięki wykorzystaniu blokerów bodziec może wywołać głebsza penetrację
penicyolina blokuje ostatni etap biosyntezy scian komórkowych bakterii (blokuje enzym odpowiedzialny za tą biosyntezę)
zdolnośc wirusów do atakowania specyficznych typów komórek związana jest częściowo z ich zdolnością do wiązania określonych struktur czy receptorów na powierzchni komórek
wirus grypy (samo RNA) ma miejsca wiążące kwa sialowy. w niektórych przypadkach wirusy rozpoznają weglowodany jak chociazby wirus grypy rozpoznaje reszty kwasu sialowego glikoprotein wystepujacych na powierzchni komórek. gdy dojdzie juz do powierzchownego oddziaływania miedzy wirusem grypy a zaatakowana komórka, inne białko wirusa, neurammidaza rozcina wiazania glikozydowe na resztach kwasu sialowego pozwalając wirusowi zainfekować komórkę. inhibitory tego enzymu wykorzystywane sa jako srodki przeciwgrypowe
izoenzymy sa to genetycznie uwarunkowane odmiany enzymu ktore występuja worganizmach tego samego gatunku ale różnią sie strukturą molekularna oraz niektórymii parametrami kinetyki enzymatycznej jednakże katalizują tą samą reakcje. izoenzymy mozna oddzielić za pomocą elektroforezy (ze względu na inna budowę)
dehydrogenaza mleczanowa (LDH) różniących się składem podjendostkowym.
receptory związne z układem efektorowym poprzez białko G
syntaza tlenku azotu
różne enzymy:
1.-oksydoreduktazy
i tak do 5
modyfikatory
przyłączenie grup hydroksylowcyh do wiel reszt proliny stabilizuje włókna nowo zsyntetyzowanego kolagenu, występujacego w tkance łącznej
przykładem biologicznego znaczenia tych modyfikacji jest szkorbut
szereg białke szczególnie wsytepujacych na powierzchni komórek lub wydzielanych przez komórki, zawiera jednostki weglowodanowe na specyficznych resztach asparaginowcyh. dodatkowe reszty cukrowe nadaja białkom charakter bardziej hydrofilowy co pozwala im pełniej oddziaływac z białkami
wiele hormonów takich jak adrenalina, zmienia aktywność enzymów przez stymulację fosforylacji grup hydroksylowcyh seryny i reoniny; modyfikowanymi aminokwasami, najczęściuej wystepujacymi w białkach są fosfoseryna, fosfotreonina
poza modyfiakacjami polegającymi na przyłączeniu specyficznych grup do aminokwasów inne modyfiakacje powstają w wyniku chemicznych "rearanżacji łańcuchów bocznych", a czasami szkieletu peptydowego.
substancja pozakomórkowa
kolagen, elastyna, hylan
substancja pozakomórkowa zawiera trzy główne grupy cząsteczek biologicznuych
1)białka strukturalne kolagen eleastyne i fibryliję
2) niektóre białka swoiste, takie jak fibrylina, laminina, które pwłnia określone funkcje w subst pozakomórkowej
3)proteoglikany
kolagen posiada 20 odmian
polimorfizm molekularny kolagenu
-tropokolagemn- podstawowa jednsotka strukturalna kolagenu zbudowana z 3 łańcuchów polipetydowych zwanych jednostkami alfa
-łancuchy kolagenów układają się ws strukturę portójnie spiralną triheikalną), nie tworzą wiązań wodorowych między zwojami tego samego łańcucha, wiazania takie powstaja natomaist pomiędzy poszczególnymi łańcychami potrójnej helisy
-czasteczki tropokolagemu moga byc homotrimetami złozonymi z trzech identycznycg jednostek alfa lub hetero
następny wykład
energia (dla) mięśnia
fosfokratyna jest syntetyzowana w nerkach i wątrobie w ilościach 1-2 kg na dobe (zapotrzebowanie 2-4kg)
kreatyna to organiczny kwas dostepny w około 90% w mięśniach. jest związkiem stabilnym i w temp pokojowej i nieskiej wilgotności moze byc przechowywana latami.
kinaza kreatynowa (traktowana jako wskźnik uszkodzenia mięśni)
wystepuje równiez w mięśniu sercowym, bada się stężenie jego przy podejrzeniu o zawał
fosforan kretyny- kreatyna- kreatynina => różne związki
fosfokreatyna niewykorzystana do celów energetycznych ule nieenzymatycznej ceyklizacji z odłączeniem fosforanu nieorganicznego powstaje kreatynina, produkt niepodlegający dalszej biotransformacji i wydalany z moczem
"zmęczenie mięśni"
pierwotną przyczyna zmęczenia mięśni jest nagromadzenie w nie tyle mleczany (powstającego w toku beztlenowej glikolizy) ile protonów. wstrzyknięcie mleczanu nie zawsze prowadzi do zmęczenie
zwiększenie stężenia protonów (spadek pH) mozy wpływać na czynność mięśnia w różny sposób włączają
-zmiejszenie wydzielania Ca2+ z saiteczki sarkoplazmatycznej
-zmniejszenie aktywności ATP-azzy aktomiozyny
-możliwy wpływ na konformacje niektóeych białek zaangażownaych w skurcz mięśnia
produkcja mleczanu rozpocszyna się kiedy szybkość powstawanai pirogronianu przekracza możliwości przekształcenia go w acetylo-CoA
po zakończeniu intensywanego wysiłku (lub gdy intensywność pracy ulega obniżeniu) nagromadzony w mięśniu mleczan jest "wypychany" na zewnątrz komórki, istnieją przynajmniej trzy różne drogi transportowania mleczanu
mechanizm przenikania mlecza u przez błony wymaga specyficznych białek transportowych
kwas mlekowy
MCT-1 MCT-4, ich rola fizjologiczna
biochemiczne aspekty działania środków psychoaktywnych
antynocepcja= ochrona przed bólem
materiał genetyczny człwoieka posiada geny które wystwarzają ligandy o działania analgetycznycznym i stosowane do tego receptory, a zatem te struktury, z których korzystaja równiez inne, spotykane w naturze, ale i czesto syntetycznie wyprodukowane subst o działani psychoaktywnym
endorfiny- enndogenne morfiny, działają na receptory opioidowe
opioidy wiąża się z komórkami nerowwymi przesz receptory w których normalnie działaja endorfiny i wpływając na funkcjonowanie nerwu, zmieniaja przepływ jonów przez blone kom.
nocyceptyna, endomorfina 1 i 2, opiorfina, endorfina, enkefalina, dymorfina, rimorfina- endogenne morfiny
ligandy endogenne uwalniane sa przede wszystkim w osrodkowym układzie nerwowym
subst psychoaktywne
-moduluja f kom nerwowej
-modulacja polega na polaryzacji lub hiperpolaryzacji
głównie wykorzystuja białka G
opioidy podane jednorazowe hamuja cyklaze adenylanowa obniżając poziom cAMp w komórce. obniżając poziom c AMO obniżają aktywnośc kinazy białkowej A i fosforylacje różnych kanałów i pomp jonowych
przewlekłe podanie opioidów prowadzi do kompensacyjnej up-regulacji cAMP. zwiększa się stężenie cAMP w komórce