Obligacje

1. Są papierem wartościowym opiewającym na wierzytelności

2. Ustawa z 29 VI 1995r. o obligacjach - zasady dotyczące:

1. Emisji

2. Nabywania

3. Zbywania

4. Wykupu

• Nie dotyczy obligacji Skarbu Państwa i NBP

3. Obligacja - papier wartościowy emitowany w serii, w którym emitent stwierdza, ze jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusza) i zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia pieniężnego lub niepieniężnego

• Zobowiązany z obligacji jest zawsze emitent

• Wyjątek - w przypadku zniesienia lub podziału jednostki samorządu terytorialnego, jednostki które przejęły odpowiedzialność za zobowiązania danej jednostki odpowiadają solidarnie

• Obligacje w jednej emisji dają takie same prawa

4. Emitenci obligacji:

1. Osoby prawne będące przedsiębiorcami i Spółka komandytowo-akcyjna

2. Jednostki samorządu terytorialnego, ich związki + miasto stołeczne Warszawa

3. Inne osoby prawne uprawnione na mocy ustawy szczególnej

4. Instytucje finansowe (których członkiem jest RP lub NBP lub przynajmniej jedno państwo OECD lub Bank Centralny tych państw lub inna organizacja z którą umowę zawarła RP)

5. Treść obligacji:

1. 
   Podstawa prawna emisji

2. Oznaczenie emitenta (dane)

• Firma/ nazwa siedziba, Numer wpisu do KRS dotyczące emitenta

3. 
   Podpis osób uprawnionych do zaciągania zobowiązań
   w imieniu emitenta (może być odtwarzany mechanicznie)

4. Nazwa i ew. cel

5. Wartość nominalna

6. Numer obligacji

7. Oznaczenie obligatariusza (przy obligacji imiennej) dotyczące samej obligacji

8. Zakaz lub ograniczenie zbywania (fakultatywne przy imiennej)

9. Miejsce i data wystawienia

10. 
    Opis świadczeń emitenta na rzecz obligatariusza

11. Data, od której nalicza się oprocentowanie, wysokość,
    terminy wypłaty i miejsce płatności oprocentowania dotyczące świadczeń emitenta

12. Zakres i forma zabezpieczenia

• Elementy dodatkowe:

1. Arkusz oprocentowania

2. Arkusz wykupu obligacji

6. Forma:

• I Tradycyjna

1. Imienna

• Przeniesienie własności ⇐ przelew + przeniesienie posiadania

• Zbywanie obligacji jedynie bezwarunkowe (Jeden wyjątek - obligacje imienne mogą być niezbywalne lub z ograniczoną możliwością zbywania)

• Tylko obligacje imienne mogą być odtworzone w przypadku utraty (przez sąd w trybie dekretu o umarzaniu utraconych dokumentów z 1946r.)

• Na okaziciela

• Przeniesienie własności ⇐ przeniesienie posiadania

• II Zdematerializowana - mogą być przedmiotem publicznego obrotu

• Prawa z obligacji powstają z chwilą odpowiedniego zapisu w ewidencji prowadzonej przez Krajowy Depozyt Papierów Wartosciowych lub firmę inwestycyjną lub bank

• Przeniesienie własności z chwilą zapisu w ewidencji (umowa jest tylko zobowiązująca, a skutek rozporządzający ma zapis w ewidencji)

7. Odpowiedzialność (art. 8) - emitent odpowiada całym swoim majątkiem

• Wyjątek - „obligacje przychodowe” - emitent może ograniczyć odpowiedzialność z obligacji do kwoty przychodów z danego przedsięwzięcia lub wartości majątku danego przedsięwzięcia

Rodzaje obligacji według doktryny


Ucieleśniające wierzytelności pieniężne

• Emitent zobowiązuje się do wykupu + zapłaty oprocentowania

• 
  
  Obligacje Ucieleśniające wierzytelności niepieniężne

• Emitent zobowiązuje się do określonego świadczenia

Ucieleśniające wierzytelności mieszane

2. Podział ze względu na sposób oprocentowania:

1. Obligacje o stałym oprocentowaniu (równe oprocentowanie w stałych terminach aż do wykupu)

2. Obligacje o zmiennym oprocentowaniu (możliwe różne oprocentowanie w różnych terminach np. w pierwszym roku1% w drugim 2% w trzecim 1,5% itd.)

3. Obligacje indeksowane (stopa oprocentowania jest aktualizowana w oparciu o inne czynniki np. stopa inflacji

4. Obligacje o kuponie zerowym (emitowane z dyskontem w stosunku do wartości nominalnej)

3. Podział według terminu realizacji:

1. Krótkoterminowe (termin wykupu do 1 roku) dla uzyskania kapitału obrotowego

2. Średnioterminowe (1-5 lat) dla uzyskania kapitału inwestycyjnego

3. Długoterminowe (powyżej 5 lat) - np. obligacje przychodowe na realizację określonego przedsięwzięcia

4. Obligacje konwersyjne - treść obligacji ulega zmianie na skutek zdarzeń określonych w warunkach emisji lub w ustawie

• Przykład ustawowej konwersji - zamiana świadczenia niepieniężnego na pieniężne, gdy emitent opóźnia się ze spełnieniem świadczenia niepieniężnego

• Przykłady konwersji z warunków emisji:

1. Zastrzeżenie możliwości wcześniejszego wykupu

2. Zmiana oprocentowania

3. Wskazanie daty końca obowiązywania zakazu rozporządzania

4. Przekształcenie obligacji imiennych na obligacje na okaziciela

5. Podział według zabezpieczenia:

1. Obligacje całkowicie zabezpieczone

2. Obligacje częściowo zabezpieczone

3. Obligacje niezabezpieczone

6. Podział według ryzyka:

1. Bez ryzyka (emitowane lub poręczane przez Bank Centralny, Skarbowe)

2. niewielkim stopniu ryzyka (komunalne)

3. wiążące się z ryzykiem

4. obligacje śmieciowe (bardzo wysokie oprocentowanie ale emitenci są w złej sytuacji finansowej lub są nieznani na rynku)

Ustawowe typy szczególne obligacji

1. Obligacje z prawem do zysku emitenta - dają prawo do udziału w zysku

• W spółce z o.o. trzeba możliwość umieścić w umowie (bo to „inny tytuł do zysku”)

• Wpisywane do KRS wzmianki o możliwości emisji obligacji z prawem do zysku

• Tekst warunków emisji trzeba zgłosić w sądzie rejestrowym

2. Obligacje zamienne na akcje - związane z tzw. warunkowym podwyższeniem kapitału zakładowego w S.A. - dają prawo do zamiany na akcje na warunkach określonych w emisji

• Uchwała o emisji powinna określać:

1. Zakres przyznanego prawa

2. Warunki realizacji

• rodzaje akcji przyznanych w zamian

• sposób przeliczenia obligacji na akcje (na 1 złoty wartości nominalnej obligacji nie może przypadać więcej niż 1 złoty wartości nominalnej akcji)

3. maksymalną wysokość podwyższenia kapitału zakładowego

• w warunkach emisji należy wskazać dodatkowo:

1. sposób postępowania w przypadku przekształcenia lub likwidacji emitenta albo zmiany wartości nominalnej akcji

2. informację o obowiązku zgłoszenia Prezesowi UOKiK zamiaru nabycia obligacji zamiennych na akcje

3. Obligacje z prawem pierwszeństwa objęcia akcji w podwyższonym kapitale zakładowym przed akcjonariuszami spółki - związane z warunkowym podwyższeniem kapitału zakładowego

• W uchwale:

1. Liczba akcji za jedną obligację

2. Cena emisyjna albo sposób jej ustalenia

• Emisja tych obligacji wymaga wyłączenia prawa poboru

4. Obligacje przychodowe - mogą przyznawać prawo do zaspokojenia roszczeń z pierwszeństwem przed innymi wierzycielami emitenta

• Pierwszeństwo zaspokajania z:

1. Przychodów lub z majątku przedsięwzięcia sfinansowanego z emisji obligacji

2. Innego przedsięwzięcia określonego przez emitenta

• Uprawnieni do emisji:

1. J.s.t. i ich związki, m.st. Warszawa

2. Spółki komunalne z o.o. lub S.A. w których 1) posiadają co najmniej 50% głosów a przedmiotem dział. jest zaspokajanie potrzeb społeczności lokalnych lub wykonywanie zadań użyteczności publicznej

3. Spółki z o.o. lub S.A. wykonujące zadania o charakterze użyteczności publicznej na podstawie umowy z j.s.t.

4. S.A., które na podstawie ustawy, koncesji, zezwolenia wykonują zadania użyteczności publicznej albo świadczą usługi w zakresie transportu lub komunikacji

5. Koncesjonariusz, o którym mowa w ustawie o autostradach platnych

• Treść uchwały o emisji obligacji przychodowych

1. Rodzaj i cel przedsięwzięcia

2. Wysokość do jakiej służy prawo pierwszeństwa zaspokojenia się z majątku przedsięwzięcia (jednego lub więcej)

• Zasady:

1. Wszystkie wpływy z przedsięwzięcia na specjalny rachunek (tylko do tego)

2. Nie można dokonywać wypłat z tego rachunku dla celów innych niż zaspokojenie obligatariusza

• ile przewidziano to w warunkach emisji można przeznaczać na inne cele, tylko w wysokości przewyższającej kwotę przeznaczoną na zaspokojenie roszczeń obligatariuszy

3. środki zgromadzone na rachunku nie podlegają egzekucji do wysokości kwoty zobowiązania emitenta wobec obligatariuszy

4. środki zgromadzone na rachunku są wyłączone z masy upadłości emitenta

Emisja obligacji

1. Możliwe:

• I W drodze oferty publicznej

• II W inny sposób

• W art. 10 wymienione co trzeba wskazać w propozycji nabycia

• Dodatkowo może zawierać:

1. Próg emisji - minimalna liczba obligacji, których subskrybowanie jest niezbędne dla dojścia emisji do skutku

Wykup obligacji

1. Z chwilą wykupu obligacje podlegają umorzeniu

2. W przypadku obligacji pieniężnych - opóźnienie ⇒ natychmiastowy wykup

3. W przypadku obligacji niepieniężnych - opóźnienie ⇒ konwersja na pieniężne

4. Likwidacja emitenta ⇒ natychmiastowy wykup (z dniem otwarcia likwid., choćby termin wykupu nie nastąpił)

18 marca 2008r. prawo gospodarcze i handlowe

by Jakub Kowalski 4

---