Zadaj nowe, własne pytanie! Nie znalazłeś rozwiązania swojego problemu? Zapraszamy do naszego FORUM! Pomóż sobie i innym - zadaj pytanie, udziel porady! Możesz też zadać pytanie nam - na najciekawsze i najczęściej powtarzające się pytania przygotujemy odpowiedzi, które będą publikowane na tych stronach.

Słowniczek - Nagrywanie płyt CD-R/W 2001-03-27 (15:57)

Nagrywanie płyt - podstawowe pojęcia

Grzegorz Morgiel

ASPI (Advanced SCSI Programmer's Interface) - interfejs API definiujący zestaw podstawowych poleceń oraz struktur danych umożliwiających kontrolę napędów CD.

BLER (Block Error Rate) - współczynnik określający liczbę błędów odczytu przed przeprowadzeniem korekcji danych. Duży wpływ na ich zwiększenie ma naświetlanie promieniami UV, dlatego niezalecane jest wystawianie "cedeków" na dłuższe działanie światła słonecznego.

Bufor danych - obszar rezerwowany w pamięci w celu zachowania ciągłości przesyłania danych. Umożliwia on niwelację ewentualnych różnic prędkości napędu źródłowego a docelowej nagrywarki, zwiększa również stopień bezpieczeństwa

Buffer Underrun - prawidłowe nagranie płytki wymaga ciągłego przesyłania danych, jeżeli strumień ten przestanie płynąć, proces "wypalania" zostanie przerwany. Aby zmniejszyć to zagrożenie, wykorzystywany jest specjalny bufor, który niweluje ryzyko w przypadku niewielkich spowolnień przesyłu informacji. Jeśli przerwa jest zbyt długa, nagrywanie zostaje przerwane z komunikatem błędu określanym mianem "Buffer Underrun".

BurnProof - technologia stworzona przez firmę Sanyo zapewniająca możliwość kontrolowanego przerwania "wypalania" płyty oraz jego wznowienia dokładnie w miejscu, w którym to nastąpiło. Dzięki jej zastosowaniu zostaje wyeliminowane ryzyko wystąpienia opisanych wyżej błędów buffer underrun.

CD+G (CD+Graphics) - format umożliwiający jednoczesne umieszczenie na "cedeku" różnych danych multimedialnych (grafiki, muzyki i tekstu). Ten rodzaj płytek jest często stosowany w urządzeniach Karaoke.

CD-DA (Compact Disc-Digital Audio) - standard zapewniający prawidłowe umieszczenie oraz późniejszy odczyt ścieżek audio. Powszechnie stosowany ze względu na implementacje powyższego formatu w sprzęcie audio.

CD-XA (CD-ROM Extended Architecture) - rozszerzenie standardu ISO 9960 w celu zapewnienia większych możliwości umieszczania danych audio oraz wideo.

CD-Text - modyfikacja formatu CD-DA wykorzystująca subkanały R-W do zapisu dodatkowych informacji tekstowych na temat każdej ze ścieżek obecnych na płycie. Dzięki takiemu rozwiązaniu możliwe jest bezpośrednie umieszczenie na "cedeku" informacji o autorze i tytule każdego utworu.

DAO (Disc-At-Once) - proces nagrywania płyty jest przeprowadzany w jednym przebiegu. Cała jej zawartość, łącznie z obszarami systemowymi (rozbiegowym lead-in, jak również kończącym lead-out), zostaje "wypalona" bez przerw. Dzięki temu mamy możliwość skonstruowania płyt audio nie zawierających przerw między utworami (pojawiającymi się w przypadku pracy w trybie TAO).

Dysk hybrydowy - płyta zawierająca dane dla różnych patform sprzętowych - najczęściej spotykanym zestawieniem jest obecność systemu DOS/Windows oraz Macintosh.

Dysk multisesyjny - płyta, na której umieszczono kilka niezależnie nagranych sesji - do odczytu takiego krążka niezbędny jest czytnik obsługujący odczyt wielosesyjny.

ECC (Error Correction Code) - kod korekcji błędów. System niwelowania skutków pojawiania się błędów odczytu związanych z fizycznym uszkodzeniem nośnika danych. Odczytane informacje są weryfikowane z pomocą EDC, po czym w razie wystąpienia takiej konieczności następuje ich naprawa.

EDC (Error Detection Code) - kod wykrywania błędów. W każdym zapisanym sektorze znajdują się 32 bity odpowiedzialne za wykrycie ewentualnych uszkodzeń.

El Torito - format opracowany przez firmę Phoenix IBM w 1995, określający zasady tworzenia płyt samostartujących.

ISO 9660 - międzynarodowy standard zapisu i odczytu plików i katalogów na płycie CD. Ze względu na swoją uniwersalność jest on stosowany na wielu platformach sprzętowych. W przypadku komputerów PC często wykorzystywana jest rozszerzona wersja powyższego systemu, określana mianem Joliet.

ISRC (International Standard Recording Code) - międzynarodowy standard zapewniający możliwość zapisu specjalnego kodu, dołączanego do każdej ścieżki na płycie. W ramach dwunastobajtowego ciągu znaków ASCII przechowywane są informacje o kodzie kraju, posiadaczu praw do nagranego utworu, roku jego nagrania oraz numerze seryjnym.

Joliet - rozszerzenie standardu ISO 9660, wprowadzone przez firmę Microsoft w celu umożliwienia prawidłowej obsługi długich nazw. Dodatkowo specyfikację rozbudowano o pracę ze znakami w formacie Unicode. Maksymalna długość nazwy wynosi 64 znaki, natomiast pełna ścieżka dostępu jest ograniczona do 128. Joliet zapewnia również poprawny odczyt plików w środowisku DOS (oczywiście w skróconej formie).

Lead-In - obszar na początku każdej sesji pozostawiony na potrzeby TOC oraz dodatkowych informacji umieszczanych na dysku. Lead-in jest wypełniany po zakończeniu nagrywania właściwych danych i zajmuje 4500 sektorów (odpowiada to jednej minucie badź około dziewięciu megabajtom na płytce). W przypadku dysków nie "zamkniętych" w lead-in przechowywana jest również informacja na temat położenia pierwszego sektora kolejnej sesji.

Lead-Out - pusty obszar znajdujący się za właściwymi danymi umieszczanymi w ramach danej sesji (nie jest on wypełniany żadną treścią), oznaczający jej zakończenie. Pierwszy lead-out zajmuje 6750 sektorów (1,5 minuty lub około 13 megabajtów), każdy kolejny jest już nieco krótszy - 2250 sektorów (pół minuty bądź odpowiednio cztery megabajty).

Mixed-Mode Disc - dysk zawierający zarówno ścieżkę z danymi (umieszczaną jako pierwszą na płycie), jak również "tracki" dźwiękowe (do 98 utworów muzycznych).

Nagrywanie pakietowe (Packet Writing) - nagrywanie danych na dysk "małymi porcjami". Po zainstalowaniu specjalizowanego oprogramowania dane przeznaczone do "wypalenia" mogą być kopiowana za pomocą dowolnego menedżera plików - "cedek" jest traktowany w sposób typowy dla dysków twardych. Nie można w ten sposób nagrywać płyt CD Audio.

Overburning - powiększenie obszaru przeznaczonego na właściwe dane kosztem skrócenia wielkości Lead-out. Wykorzystanie tej techniki może zwiększyć pojemność płytki nawet o kilka minut, jednak pamiętajmy, iż nie jest to proces w pełni bezpieczny!

SAO (Session-At-Once) - w ramach pojedynczej sesji wszystkie dane sÄ… nagrywane bez przerwy.

TAO (Track-At-Once) - tryb zapisu, w którym poszczególne ścieżki są "wypalane" osobno. Każdy z "tracków" jest zakończony blokiem Run-out, natomiast przed kolejnym zostaje dodany Run-in. Te dodatkowe moduły w typowej sytuacji są ignorowane i nie powodują w trakcie odczytu za pomocą czytników CD_ROM przerw w ich transmisji. Problemy mogą pojawiać się w przypadku wykorzystywania tak przygotowanych "cedeków" w napędach audio - w niektórych modelach pojawiają się zakłócenia słyszalne w postaci uciążliwych "klików". Dlatego też płyty muzyczne powinny być nagrywane w trybie "Disc-At-Once".

TOC (Table of Contents) - "tabela zawartości dysku" jest strukturą, w której umieszczone sa informacje o logicznej strukturze płyty - to tutaj zawarte są informacje o każdym z plików nagranych na niej.

Tryb RAW - tryb umożliwiający przesyłanie kompletu informacji zawartych na płycie, w tym także zawartości subkanałów oraz danych korekcyjnych. Dzięki wykorzystaniu tej metody pracy można stworzyć kopię niczym nie różniącą się od oryginału.

"Zamykanie" dysku - opcja "finalizacji" krążka - po jej wykonaniu nie będzie możliwe umieszczanie na nim kolejnych sesji. "Zamykanie" płytki nie jest konieczne z punktu widzenia użytkownika - w "otwartym" stanie jest ona prawidłowo widoczna w typowym czytniku CD-ROM.

"Zamykanie" sesji - proces zatwierdzenia wprowadzenia na płytkę nowej sesji - informacje o nagranych danych zostają wprowadzone do TOC oraz następuje wygenerowanie lead-in oraz lead-out dla aktualnej sesji.

Zapis "w locie" (On the Fly) - zapis danych bez wcześniejszego przygotowania obrazu w formacie ISO.

---