USTRÓJ ADM RZĄDOWEJ I SAMORZĄDOWEJ

Ministrare → posługiwać się

-wykonywać

-kierować

-pomoc ,służebnie , pomagać służyć obywatelom

Administracja → jest to planowana działalność ludzka zmierzająca do realizacji określanych celów

Administracja → def neg administracja publiczna jako planowana działalność ludzka , to ta działalność państwa, która nie jest ustawodawstwem , ani sądownictwem.

Administracja publiczna → rozumiana jako zespół działań i czynności i przedsięwzięć wykonywanych , podejmowanych w prawie formach przez różne organy , podmioty i instytucje na rzecz realizacji interesu państwa

ZADADA POMOCNICZOŚCI

- wywodzi się ze społecznej nauki Kościoła - encyklika Leona XII „ Rerum novarum” Piusa XI, a w szczególności „Qudrage simdarno”

Zawarta

-w preambule („na zasadzie pomocniczości”)

-Europejskiej Karcie Samorządu Lokalnego

* Zasada pomocniczości oznacza ,że jeżeli subsystem właściwie realizuje zadania to suprasystem nie powinien przejmować tego zadania , a jedynie wspierać subsystem w jego wykonaniu

* podmiot większy daje swobodę podmiotowi mniejszemu , interweniuje tylko wtedy , gdy podmiot mniejszy nie radzi sobie

* Aspekt terytorialny zasady pomocniczości , zadania publiczne powinny być wykonywane jak najbliżej człowieka; najpierw gmina, potem powiat województwo

*Art. 4 ust 3 zapisane w EKSL

ZASADA POMOCNICZOSCI → Art. 4 EKTS generalnie odpowiedzialność za sprawy publiczne powinny ponosić te organy władzy, które znajdują się najbliżej obywateli

Gmina: ok. 2500 powstał 1990

Powiat: ok. 400 postał 98 , a przepisy weszły w życie 99

Województwo: 16 ------------II-----------------

PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY

ADM PAŃSTWOWA		PODMIOTY DZIAŁAJĄCE W FORMIE ZDECENTRALIZOWANEJ				INNE PODMIOTY
ADM RZĄDOWA	INNE PODMIOTY	1	2	3

1 samorząd

2 podmioty oparte o czynnik osobowy

3 podmioty oparte o czynnik majątkowy

ADMINISTRACDJA PAŃSTWOWA

- nie działa w formach zdecentralizowanych

- wykonuje działania w imieniu i na rachunek państwa

- kategoria zbiorcza

- obejmuje administracje rządową i inne podmioty

ADMINISTRACA RZADOWA

- obejmuje RM i wszystkie podmioty podlegające RM lub poszczególnym jej członkom

- hierarchiczne podporządkowanie

INNE PODMIOTY

- Prezydent RP

- organy NIK

- RzPO

- Krajowa Rada Sądownictwa

DECENTRALIZACJA

- zadanie

-przeniesione w drodze ustawy

- na podmiot samodzielny (nie koniecznie musi mieć osobowość prawną(odp cyw))

- i podmiot będzie ponosił odpowiedzialność za swoje działania

- działania wykonywane w imieniu własnym i na własna odpowiedzialność

Zalety: -wykonywanie zadań publicznych najbliżej obywatela -szkoła demokracji (uczy kreuje polityków) - decentralizacja konfliktów (np. pielęgniarki strajkują w jednej gminie , bo to na szczeblu lokalnym się odbywa) -decentralizacja deficytu

Wady: -upolitycznienie - szczebel do kariery - „mój dom moja Twierdza”

Ad 1 SAMORZĄD

SAMORZĄD
TERYTORIALNY	ZAWODOWY

ZAWODOWY

-korporacje zawodowe - członkowstwo przymusowe; nie można wykonywać zawodu nigdzie indziej niż w tej korporacji , bez wpisania na listę nie można wykonywać zawodu , np. lekarz , adwokat

-zawody zaufania publicznego

- tworzenie listopad

- sądownictwo w zakresie obowiązków zawodowych

- czasami reprezentuje z urzędu („bezpłatne działanie „ )

Ad. 2 PODMIOTY OPARTE O CZYNNIK OSOBOWY

- są to różne podmioty - quasi orzecznicze

-RIO

- Samorządowe Kolegia Odwoławcze (II instancja)

Ad. 3 PODMIOTY OPARTE O CZYNNIK MAJĄTKOWY

- zakład administracyjny (podstawą jest czynnik majątkowy; samodzielny ; nie ma osobowości prawnej )

Cechami zakładu są:

• wyodrębnienie administracyjne

• świadczenie usług jako cel zakładu

• substrat osobowy i majątkowy

↓

Coś wokół czegos się koncentruje

ZLECANIE ZADAŃ PUBLICZNYCH

	Z własne	Z zlecone
Podstawa prawna	Podstawa generalne, ogólna klauzula	Każdorazowe upoważnienie
Kwestia odpowiedzialności	Odpowiedzialność ponosi j.s.t	Administracja rządowa
Finansowanie	Środki własne zabezpieczone w budżecie	Korzysta ze środków administracji publicznej
Ochrona sadowa	Jest	Nie ma

Adm świadcząca zlecanie
W ramach administracji	Zlecanie na zewnatrz administracji PRTWATYZACJA ZADAŃ PUBLICZNYCH
-porozumienia (np. gminy z gminą )	- organizacje pozarządowe - spółki - inne podmioty -umowa między jednym organem adm z innym podmiotem -podmiot musi gwarantować jakość

ZLECANIE

- w drodze ustawy (rzadkie)

•np. Polski Związek Łowiectwa

• telekomunikacja Polska

- w drodze czynności indywidualnych

• porozumienia

• umowy

ORGANIZACJE POŻYTKU PUBLICZNEGO

- nie należą do sektora finansów publicznych

- niezależne adm

- nie działają w celu osiągnięcia zysku

•fundacje

•stowarzyszenia

POWIERZANIE → zadanie + pełne środki

WSPÓŁDZIAŁANIE → współfinansowanie

SMORZĄD TERYTORIALNY

Ad, samorządowa → samorząd terytorialny to wyodrębniony w strukturze państwa , powstały na mocy prawa (ex lege) związek lokalnego społeczeństwa, powoływany do samodzielnego wykonywania administracji państwowej , wyposażony w materialne środki realizacji nałożonych zadań

Na podstawie: 1. konstytucji

1. Europejska Karta Samorządu Terytorialnego 15 października 1985r Polska podpisała w 1993r. EKST

3 ustawy ustrojowe : ustawa o samorządzie gminnym , powiatowym wojewódzkim

POSDSTAWOWE CECHY SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

1. istnienie pewniej społeczności - ustawowo wyodrębnionej

2. przynależność do wspólnoty powstaje ex lege

3. wspólnota ta wykonuje zadania we własnym imieniu

4. zapewniona ochrona państwowa

5. zdolność do stanowienia aktów prawnych (akty normatywne)

DOMNIEMNIE WŁSCIWOSCI GMINY → wszystko najpierw powinno być kierowane do gminy

Samorząd Lokalny oznacza prawo i zdolność społeczności lokalnych w granicach określonych prawem do kierowania , zarządzania zasadniczą częścią spraw publicznych na ich własną odpowiedzialność i w interesie ich mieszkańców

-samorząd może mieć inny interes , niż państwo (np. obwodnica)

ZASADA SAMODZIELNOŚCI

Art. 165.

1. Jednostki samorządu terytorialnego mają osobowość prawną. Przysługują im prawo własności i inne prawa majątkowe.

2. Samodzielność jednostek samorządu terytorialnego podlega ochronie sądowej.

SAMODZIELNOŚĆ FINANSOWA

- prawo do posiadania własnego majątku

- prawo do pobierania podatków i opłat lokalnych

ZASADA ADEKWATNOŚCI

Art. 167.

4 Zmiany w zakresie zadań i kompetencji jednostek samorządu terytorialnego następują wraz z odpowiednimi zmianami w podziale dochodów publicznych.

Wraz z przekazaniem zadania publicznego (za pomocą ustawy) muszą być też przekazane środki na jego realizację.

PODZIAŁ ZADAŃ

Art. 166.

1. Zadania publiczne służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej są wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadania własne.

2. Jeżeli wynika to z uzasadnionych potrzeb państwa, ustawa może zlecić jednostkom samorządu terytorialnego wykonywanie innych zadań publicznych. Ustawa określa tryb przekazywania i sposób wykonywania zadań zleconych.

Własne → służą zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowych

Zlecone → służą zaspokojeniu potrzeb państwa

WYBORY

Art. 169.

1. Jednostki samorządu terytorialnego wykonują swoje zadania za pośrednictwem organów stanowiących i wykonawczych.

2. Wybory do organów stanowiących są powszechne, równe, bezpośrednie i odbywają się w głosowaniu tajnym. Zasady i tryb zgłaszania kandydatów i przeprowadzania wyborów oraz warunki ważności wyborów określa ustawa.

3. Zasady i tryb wyborów oraz odwoływania organów wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego określa ustawa.

4. Ustrój wewnętrzny jednostek samorządu terytorialnego określają, w granicach ustaw, ich organy stanowiące.

NADZÓR

Art. 171.

1. Działalność samorządu terytorialnego podlega nadzorowi z punktu widzenia legalności.

2. Organami nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego są Prezes Rady Ministrów i wojewodowie, a w zakresie spraw finansowych regionalne izby obrachunkowe.

3. Sejm, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, może rozwiązać organ stanowiący samorządu terytorialnego, jeżeli organ ten rażąco narusza Konstytucję lub ustawy.

- pod względem legalności

PODZIAŁ TERYTORIALNY KRAJU

• Zasadniczy - to podział dla terenowych o właściwości ogólnej

• Specjalny - podział dla organów adm państwowej , niezależnej od adm rządowej•

• Pomocniczy - w ramach podziału zasadniczego lub specjalnego

Zasadniczy

1. Jednostki podziału racjonalnego - przy tworzeniu wykorzystuje się racjonalne przesłanki

2. historycznego - ukształtowane w odległej przeszłości; w naszych czasach wprowadzono w nich niewielkie zmiany ze względu na zjawiska demograficzne lub ekonomiczne ( w Polsce raczej tego nie ma np. hrabstwa)

jednostki podziału racjonalnego - powstają w oderwaniu od tradycji historycznych

-demograficzny

-ekonomiczny

-komunikacje

-geograficzne

Podział Pomocniczy

Uzupełniający , dopełniający w ramach podziału zasadniczego i specjalnego

- nie posiada własnych kompetencji co do zasady

- w ramach gminy : dzielnice, osiedla (miejscie) , sołectwa (wiejskie)

Podział Specjalny

Nie mieszczą się w podziale zasadniczym

Np. - okręgi wojskowe

- okręgi górnicze

- rejony wodne

Ustawa z 24 lipca 1998 - wprowadza trójstopniowy podział terytorium

Samorząd terytorialny działa w przestrzeni. Należy odróżnić gminę jako podmiot samorządu (jednostkę samorządu terytorialnego) i jako jednostkę podziału terytorialnego. Podział terytorialny jest pojęciem szerszym , niż podział administracyjny . może być to podział dla celów geograficznych, historycznych, ale nie jest podziałem dla celów administrowania.

Większą kategoria jest podział administracyjny dla różnych celów administrowania krajem. Podział administracyjny dzieli się na podział:

•podstawowy

•pomocniczy

•specjalny

Podział podstawowy to z mocy prawa gmina, powiat , województwo, UWAGA Gmina to jednocześnie nazwa jednostki samorządu i podziału administracyjnego . trzeba zawsze ustalić o jaka „gminę „ chodzi.. podział podstawowy wyczerpuje się w tych 3 jednostkach

Do Podziału pomocniczego należą : dzielnica, osiedle, sołectwo UWAGA dzielnica to podział pomocniczy, a nie podstawowy. Podział pomocniczy nie jest podziałem zamkniętym tzn. są możliwe w świetle prawa pilskiego inne nawet fantazyjne nazwy jednostek pomocniczych. Jeżeli jest taka uchwała gminy i nie została ona uchylona w trybie nadzoru.

Kolonia, przysiółki - jest w Polsce - jednostka pomocnicza

CECHY PODZIAŁU POMOCNICZEGO: podział pomocniczy musi się mieścić w granicach podziału podstawowego (osiedle nie może być na granicy 2 gmin)

Podział specjalny to podział terytorium państwa dla celów administracyjnych , którzy nie mieści się w podziale podstawowym i pomocniczym ze względu na cel administrowania, chodź może się w nim geograficznie. Podział specjalny służy wyspecjalizowanej administracji np. celnej, energetycznej, leśnej, wojskowej, górniczej, morskiej, drogowej- o ile nie wchodzi w skład zadań jednostki podstawowej. Podziały specjalne powinny mieścić się w podziale podstawowym , ale mogą przekraczać granice tego podziału i niestety zdarza się to bardzo często. Siatka podziałów specjalnych przecina więc podział podstawowy co jest czasem niezbędne np. obszar górniczy (dostosowanie do kopalni), ale często jest wyrazem błędów administrowania lub ambicji resortowych

Patologia - kiedy podział specjalny wychodzi poza podział podstawowy

GMINA

-siatka gmin powstała w 1972 - tego skorzystano przy tworzeniu gmin

-rozporządzenie RM określa nazwy gmin i siedziby władz i dzięki rozporządzeniu mogą zachodzic zmiany (łączenie , dzielenie)

-gmina - podstawowa jednostka podziału terytorialnego , pośrednio wyznaczają obszar województwa i powiatu

- gmina - podstawowa jednostka samorządu terytorialnego oraz podziału terytorialnego

-wielkość powiatu / województwa jest wyznaczona poprzez ilość gmin wchodzących w ich skład

-RM za pomocą rozporządzenia

-tworzy, łączy , dzieli , znosi

- nadaje gminie lub miejscowości status miasta i ustala jego granice

- ustala , zmienia nazwy gmin oraz siedzibę ich władz

Gmina,

-wiejska

-miejska

POWIAT

Kryterium tworzenia powiatów: np.

- historyczno - kulturowe

- gospodarcze

- potencjału infrastruktury, użyteczności publicznej

-geograficzne

- ponad 300 powiatów

- średnio liczy 8 gmin, pow 986 km

- utworzone rozporządzeniem RM z 27. sierpnia 1998 w sprawie utworzeniu powiatów

MIASTO NA PRAWCH POWIATU - POWIATY GRODZKIE

-miasto, które jest jednocześnie gminą

-stworzenie struktury organizacyjnej w dużych miastach pow 100 tys. Lub siedziba jednego 49 województw

-może przyznać RM za pomocą rozporządzenia

WOJEWÓDZTWO

- jednostka dualistyczna - siedziba sejmiku wojewódzkiego i wojewody

-rozłączność sejmiku wojewódzkiego i wojewody : województwo Pomorskie w Bydgoszczy - sejmik , Toruń -wojewoda. Województwo lubelskie , wojewoda Gorzów wielkopolski, Sejmik Zielona Góra

- miało być ich 12

GMINA

- terytorium + ludzie

- domniemanie na rzecz gminy „ do zadań należy w szczególności”

- zadania lokalne

Zadania gmin
Zadania własne		Zadania zlecone		Wynikające z porozumień
Obligatoryjne	Fakultatywne

ZADANIA GMIN

-inf. Techniczna

- inf. Społeczna

- ład przestrzenny i ekologiczny

- sprawy reprezentacji na zewnątrz

- w ustanie nie ma napisane co jest fakultatywne a co obligatoryjne

ZADANIA ZLECONE

-obowiązek wykonania

-zlecane ustawą

-zadania adm rządowej

-pomoc społeczna

-organizowanie zgromadzeń

-organizowanie spisów rolnych

-ewidencje

-referenda

PRAWNE FORMY DZIAŁANIA

Porozumienie

-gmina z gminą, adm rządową , województwem (tylko nie może z województwem innym niż te na którym jest)

-dobrowolne

ORGANY

RADA GMINY

-organ kolegialny

-wybierany w wyborach bezpośrednich

-kadencyjny - 4 lata w wypadku- kadencja stała- gdy RG zostałaby przed terminowo rozwiązana to kolejna RG dobija do 4 lat.

RADNI:

- radni działają , są wybierani na czas kadencji

-organ przedstawicielski -radni są wybierani w wyborach powszechnych i są przedstawicielami wspólnoty samorządowej

-cudzoziemcy zamieszkujący w Polsce tez mogą kandydować

-liczba radnych zależy od wielkości

- posiada mandat - WOLNY - nie jest związany z „rozkazami „ wyborców; , mandat wolny oznacza także, iż radny nie ma dodatkowych gratyfikacji za swoja pracę (diety natomiast to rekompensaty zatracony czas , bądź za utracony zarobek ; wynagrodzenia nie większe niż - 2 posiedzenia komisji)

-radny reprezentuje stałą wspólnotę samorządową - ma obowiązek utrzymywać więź z mieszkańcami

-sankcją dla radnego jest tylko to , że nie wybiorą go w następ-

nych wyborach ; RG nie może wymierzać sankcji

-ordynacja wyborcza do RG mówi kiedy może wygasnąć mandat

-mandat - zbór praw i obowiązków : udział w posiedzeniach rady , komisjach, utrzymywanie więzi z mieszkańcami, głosowanie, prawo do diet, zwolnienia z pracy w związku z posiedzeniami, ma ochronę funkcjonariusza publicznego np. zniesławienie , napaść - wyższa sankcja w związku z z pełnioną przez niego funkcją; obowiązki: (które można wyegzekwować) o charakterze korupcyjnym

-domniemanie kompetencji na rzecz organu stanowiącego (jeśli nie wiadomo czy ma coś zrobic wójt czy rada to zawsze rada ma to robić)

-kompetencje rady: (stanowiące i kontrolne) ,”wyłączne kompetencje rady” tylko rada; inne kompetencje mogą przekazywać wójtowi

-stanowi - różnego rodzaju przepisy prawa miejscowego (uchwały)

-rada wyraża opinie, rezolucje, apele- ale nie mają one charakteru normatywnego i skutku prawnego

-STATUT - określa ustrój danej gminy (ale tak de fakto to ustawa określa ustrój), działania organu kolegialnego , uchwały nie zgodne z statutem są nie ważne- bo statut to AKT NORMATYWNY

FUNKCJE RG

-funkcja kreacyjna: tworzy nowe rozwiązania prawne, uchwala statut gminy, , tworzy jednostki organizacyjne (np. biblioteki, szkoły) i tej jednostce przekazywać zadania, tworzyć jednostki pomocnicze (dzielnice, sołectwa, osiedla), powoływać SKARBNIKA (teraz nie powołuje sekretarza - powołuje Wójt!!!)

-funkcja o charakterze finansowym podejmuje RG, a spraw bieżących wójt , ustala budżet , udziela wójtowi absolutorium , podejmuje uchwały dotyczące podatków i opłat lokalnych (ale określenie tych opłat w granicach prawa; są widełki), emisja obligacji, decyzje o sprawach majątkowych , sumie do której wójt może zaciągnąć zobowiązania , o wysokości pożyczek , kredytów)

- funkcje rady z ustaw szczegółowych

- funkcja kontrolna - w dwojaki sposób

1. rada incompore (jako całość)

2. rada poprzez komisje rewizyjne i inne komisje

Ad. 1 kontrola sesyjna porządek obrad sesji - przewodniczący mówi co się działo miedzy sesjami , interpelacje (składane na piśmie), zapytania (na sesji , w formie ustnej ) do radnych

Kontrola:

-udzielanie absolutorium

-rozpatruje uchwałę dotyczącą budżetu

-przyjmuje sprawozdania z komisji

-uchwala plan pracy komisji

-podejmowanie uchwał

Ad2 komisja rewizyjna jedyna komisja obligatoryjna , w skład wchodzą tylko radni , kontroluje burmistrza, gminę, jednostki pomocnicze, organizacyjne

Jest to kontrola o charakterze społecznym - radni nie muszą być kompetentni by kontrolować w danej dziedzinie - ta kontrola jest , bo oni widza rzeczy, których nie widzą profesjonaliści

PLANOWA

• komisja rewizyjna kontroluje tylko z upoważnienia RG np. jest plan pracy komisji , który nakazuje kontrole

DORAŹNA

• kontrola o charakterze doraźnym - musi być uchwalona przez RG

kontrola sformalizowana

kontrole kompleksowe całość spektrum działania całego podmiotu np. prezydenta

kontrola problemowa kontrola zagadnienia lub zagadnień z działalności podmiotu v podmiotów

kontrola sprawdzająca sprawdza czy wystąpienie pokontrolne zostały uwzględnione w działalności podmiotu

inne komisje również mogą sprawować kontrole

-kontrola musi zlecić RG ; wykonuje kontrole w zakresie swoich kompetencji

-fachowa kontrola - np. w sprawie edukacji =>komisja do spraw edukacji

-pełnia funkcję uzupełniające

KOMISJE (to nie jest organ)

STAŁE:

• przewidziane w statucie gminy

DORAŹNE

• tworzone uchwałą RG

• mają charakter czasowy

• po realizacji zadania są rozwiązywane np. komisja statutowa

PRZEWODNICZĄCY RADY GMINY (to nie jest organ)

• pełni tylko funkcje z ustawy

• musi być radnym

• wybrany tajnie ze składy rady

• zadania z ustawy o samorządzie gminnym i ustaw szczegółowych (organizuje pracę RG i przewodniczy jej radą)

• Primus Inter pares pierwszy spośród równych

• Nie może występować jako reprezentant gminy chyba że jest to na zlecenie , upoważnienie

• Przewodniczy radą

• Szczególne uprawnienia : zbiera i analizuje oświadczenia majątkowe , przedstawia radzie te oświadczenia, podpisuje delegacje służbowe

PROCEDOWANIE W CZASIE SESJI

SESJA jedno bądź więcej posiedzeń , którego celem jest realizacja porządku obrad (powinna być jedna sesja , ale w przypadku nie zrealizowania planu zwołuje się kolejną sesje - jak ją zwołać określa statut )

SESJA ZWYCZAJNA

• O charakterze planowym

• Zwoływana nie rzadziej niż raz na kwartał

• Przewodniczący powołuje , ustala porządek obrad, jakie projekty będą dyskutowane i te informacje przekazuje radnym - jeśli chce się zmienić porządek obrad - radni muszą się zgodzić

SESJA NADZWYCZAJNA

• Nie są planowe

• Na wniosek wójta v ¼ ustawowego składu rady i przewodniczący ma na to 7 dni od złożenia wniosku

• Porządek obrad ustala wnioskodawca obrad

• Żeby zmienić porządek obrad musi się zgodzić wnioskodawca

Rada może obradować tylko na sesjach wtedy zgodnie z prawem

Sesja musi być zwołana zgodnie z prawem - inaczej uchwała może być nie ważna

Głosowanie jawne (ale nie musi być np. przewodniczący)

Quorum ½

Zwykła większość głosów

Quorum - liczba radnych potrzebna do prawidłowego przeprowadzenia głosowania, obecność na sesji

Połowa ustawowego składu rady ; przewodniczący sprawdza quorum i może ściągać potrzebnych radnych

Głosowanie jawne - wyjątki ustala ustawa - tajne - tam gdzie sprawy dotyczą osoby np. przewodniczący

Głosowanie jawne imienne - tylko 1 przypadek - głosowanie w sprawie referendum odwołującym wójta

Jawne - w protokole jest 7 za 2 przeciw

Jawne imienne - kowalski za , Lipowicz przeciw

3 kandydatów -głosuje się na wszystkich na raz, wygrywa ten co ma najwięcej głosów

7 za 7 przeciw - uchwała nie przechodzi

Musi być podstawa prawna by wyłączyć jawność obrad

Rejestracja dźwięku i obrazu - jeśli sesja jawna

WÓJT /BURMISTRZ/PREZYDENT

-burmistrz siedziba władz gminy jest miasto położone na terenie gminy

-miasto pow 100tys - prezydent (cała grupa mist gdzie jest prezydent ,bo przed rokiem 90 byli tam „prezydenci)

-wybory powszechne, równe, bezpośrednie, tajne

-Są wyjątki - wtedy rada gminy - ale jest to rzadkie

-mandat - wolny (tylko w sytuacjach przewidzianych w prawie może być odwołany- przepisy o charakterze anty korupcyjnym ) nie jest związany z instrukcjami wyborców

-odwołać go można w drodze referendum

-musi być pracownikiem i musi być zatrudniony na okres kadencji - jego kadencja zaczyna się i kończy kiedy kadencja Rady

-wybory wtedy gdy do rady , najpierw konstytuuje się rada potem wójt

-kadencja upływa wtedy gdy rady , ale pełni swoje funkcje do momentu wybrania nowego wójta

ZADANIA:

-zwierzchnich służbowy pracowników urzędu i kierowników gminnych jednostek

- prawo powoływania i odwoływania zastępcy

-zatrudnia i zwalnia sekretarzy

-wnioskuje o powołanie i odwołanie skarbników - inicjatywa

-bieżące prace gminy

-reprezentuje ją na zewnątrz

-reprezentuje oświadczenia woli

-wydaje zarządzenia

-kierownik gminy, uchwala regulamin

-organ kpa - wydaje decyzje adm

-wykonuje budżet , uchwały

-gospodaruje mieniem komunalnym

ZASTEPCA/CY

-nie mają samodzielnych kompetencji - każda kompetencja pochodzi od kompetencji wójta, zależy od wójta ile udzieli kompetencji zastępcy

-Od 1-4 może ich być - zależy od wielkości gminy

-pełni swoje obowiązki do wybrania nowego zastępcy (może być tak że zastępcą zostaje a zmienia się wójt)

-możliwość przejęcia kompetencji wójta w szczególnych sytuacjach ( w przypadku tymczasowego aresztowania , choroby dłuższej niż 30 dni , kara pozbawienia wolności za nieumyślne przestępstwo - przejęcie kompetencji czasowe, trzeba ustalić kto jest pierwszym zastępcą)

DORADCY / ASYSTENTÓW

-ilość - od wielkości gminy

-odchodzi razem z wójtem

POWIAT

-wspólnota samorządowa , terytorium + osoby , przymusowe członkowstwo; zamieszkanie na danym terytorium (zamieszkanie =>na nim przebywa + zamiar stałego pobytu) wiąże się z zamieszkaniem

ZADANIA

-lokalne o charakterze ponad gminnym; nie naruszają zadań gminy

-katalog zadań jest zamknięty

Zadania powiatu:

• Zadania powiatów - infrastruktura techniczna ; ochrona praw konsumenta rzecznik ochrony konsumentów

• Zadania powierzone - zadania administracji rządowej : w imieniu państwa i na jego rachunek

• Zadania z porozumień - powiat z gminą , z innymi powiatami i województwem na którym leży

RADA POWIATU

-radni, przedstawicielstwo ( ja ich wybieram , przedstawiciel danej zbiorowości)

-15 do 40 tys, max 29

-organ stanowiący, kontrolny

-nie ma domniemania kompetencji na rzecz Rady Powiatu

-wyłącznie Rada Powiatu wybiera Zarząd powiatu , na czele którego stoi starosta (oponentem jest starostwo powiatowe), RP ustala jego zarobki (w gminie RG ustala zarobki wójta)

-Starosta (jest i nie jest organem )

-wyodrębniony organizacyjnie

-samodzielne kompetencje z prawa administracyjnego i kpa

ZARZĄD POWIATU

- kolegialny organ, wybierany pośrednio (wybory pośrednie), na czele stoi starosta

-starosta + vice starosta + pozostali członkowie zarządu od 3 do 5 (statut określa ich ilość)

-mogą pełnić swoją funkcję etatowo v poza etatowo (raczej nie ma możliwości połączyc swoich obowiązków z pracą)

-organ wykonawczy, kompetencje pochodzą z ustawy o samorządzie powiatowym i ustaw szczegółowych

Kompetencje z ustawy o samorządzie powiatowym:

-przygotowuje projekty uchwał

-wykonuje uchwały

-gospodaruje mieniem powiatu

-zajmuje się wykonaniem budżetu

-zatrudnia i zwalnia kierowników powiatowych jednostek organizacyjnych

STAROSTA:

-w ustawie o samorządzie powiatowym i ustaw szczegółowych

Z ust o samorządzie powiatowym

-jest przewodniczącym zarządu i zwierzchnikiem służbowym pracowników samorządowych

-kieruje ,organizuje , przewodniczy

-reprezentuje na zewnątrz

-kieruje pracami bieżącymi powiatu

-zwierzchnik służbowy - jest zwierzchnikiem służbowym pracowników starostwa powiatowego, służb inspekcji straży

Uprawnienia:

-organ administracyjny w rozumieniu kpa

-wydaje decyzje administracyjne

-opracowuje plan bezpieczeństwa państwa - jak zachowywac się podczas powodzi , klęski żywiołowej

ZESPOLENIE

Hierarchiczne podporządkowanie ; Układ typowy dla administracji rządowej	układ resortowy (szampon)	Poziom centralny
			Układ terenowy Poziom województwa (odżywka)
			Poziom powiatowy

ORGAN O WŁAŚCIWOSCI OGÓLNEJ taki organ administracji publicznej , który ponosi odpowiedzialność za funkcjonowanie tej administracji na danym obszarze, przede wszystkim z punktu widzenia porządku i bezpieczeństwa publicznego - może ponosić odpowiedzialność pewną, ale nie musi w pełni (w pełni na pewno za porządek i bezpieczeństwo)

-miedzy starosta i wojewodą nie ma żadnej podległości

Służby , inspekcje , straże

- policja , straż pożarna + inne inspekcje odpowiedzialne za porządek publiczny np. inspekcja sanitarna , weterynaryjna, farmaceutyczna , nadzór budowlany

Zespolenie połączenie podległości organu o właściwości ogólnej , a z drugie strony podległość branżowa (organ może dawać wytyczne o charakterze ogólnym „nielegalnie sprzedawane mięsa przez babcie na bazarze zabrać”, „macie łapać złodziei” , ale nie może powiedzieć jak , wyznacza pewne standardy ) ; w układzie branżowym daje się polecenia merytoryczne

ELEMENTY ZESPOLENIA

1. zespolenie osobowe

2. zespolenie organizacyjne

3. zespolenie kompetencyjne

Ad 1. polega na tym, że organ o właściwości ogólnej powołuje kierownika służb , inspekcji i straży , działających w normach właściwości miejscowej (na obszarze działania)

-wojewoda powołuje wojewódzkiego komendanta policji ; może konsultować się z komendantem głównym

Ad 2 . aparat wykonawczy kierownika służb inspekcji i straży jest częścią aparatu wykonawczego organu o właściwości ogólnej

Ad 3. polega na tym, że kierownik inspekcji , służb i straży nie posiada samodzielnych kompetencji. Jego kompetencje są kompetencjami organu o właściwości ogólnej , ale jedynie są wykonywane przez kierownika inspekcji, ST i sł.

WKP ma jakieś swoje kompetencje 1 2 3

Wojewoda 1 2 3 -> wykonuje je WKP

-każda decyzja jest wydawana przez wojewodę

PEŁNE ZESPOLENIE TO 1 + 2 + 3 !!!

- tylko ze takiego zespolenie nie ma (w przypadku powiatu nie mamy zespolenia organizacyjnego i kompetencyjnego , a w zespoleniu osobowym jest inaczej niż powinno być )

KOMPETENCJE STAROSTY z perspektywy służb ,inspekcji i straży

- inspekcja powiatowa jest to starostwo powiatowe , powiatowy urząd pracy , aparat pomocniczy kierowników sił In ST

- na poziomie powiatu są 3 : policja, straż pożarna i inspektor budowlany

-starosta jest zwierzchnikiem kierowników służb inspekcji i straży

- uprawnienia wobec sł In, i strazy : powołuje , odwołuje kierowników tych jednostek w uzgodnieniu z wojewodą , a także przepis szczegółowy nie stanowi inaczej

W praktyce jest tak ,ze to PKSP wojewódzki komendant konsultując ze starostą, a nie jak powinno być , że to starosta wybiera i TYLKO konsultuje to (w porozumieniu) z wojewódzkim komendantem

Starosta może zablokować kandydata - wtedy wojewódzki komendant przedstawia kolejnego kandydata

-komendant służb inspekcji i straży

- zatwierdza programy ich działań

- ustala wspólne zasady postępowania , współdziałania

- może zalecić kontrole w służbach inspekcjach i strażach

- w szczególnych sytuacjach może koordynować wspólne działanie tych jednostek np. stany nadzwyczajne , kryzysowe sytuacje

W ramach administracji powiatowej w zakresie zespolenia działa KOMISJA BEZPIECZEŃSTWA I PORZĄDKU PUBLICZNEGO : zajmuje się porządkiem i bezpieczeństwem , ale ma tez uprawnienia w stosunku inspekcji , służb i straży; ocena zagrożenia i bezpieczeństwa na terenie powiatu

- opiniuje pracę policji i innych służb inspekcji i straży

- przygotowuje projekt powiatowego programu zapobiegania przestępczości

Skład: starosta + 2 radnych delegowanych przez radę powiatu + 2 przedstawicieli komendanta policji + 3 niezależnych ekspertów

Przewodniczący może domagać się wyjaśnień dokumentów od policji z wyjątkiem akt operacyjnych, akt osobowych.

ORGANY POWIATU

WOJEWÓDZTWO SAMORZĄDOWE

- na obszarze województwa - zasadnicza jednostka podziału kraju ; istnieje administracja rządowa wojewoda + służby inspekcje i straże + samorząd województwa

- samorząd województwa - jednostka o charakterze regionalnym

- 16 województw (chcieli żeby było 17 tak jak przed wojną , ale teraz mamy mniejsze terytorium)

Województwo ma charakter:

-element unitarnego państwa

-charakter autonomiczny - podział władzy ustawodawczej między region, a władze centralne

-charakter federacyjny - podział władzy wykonawczej

Domniemanie kompetencji ba rzecz samorządu województwa - sprawy nie zastrzeżone dla administracji rządowej w województwie należy do samorządu województwa

ZADANIA

- o charakterze regionalnym (ucząc się na to zwrócić uwagę)

- zadania związane z wykonywaniem zadań publicznych na poziomie województwa

- wynikające z porozumień

- administracji rządowej

Regionalnym

Polityka związana z rozwojem województwa ; uwala dokumenty: strategia rozwoju województwa realizowana przez wojewodę,

-programy operacyjne

-plan zagospodarowania przestrzennego

Zadania publiczne o charakterze wojewódzkim

-aet 14 uosw SPRAWDZIĆ !!!

ORGANY

Sejmik województwa stanowiaco kontrolny (tak samo jak rada powiatu)

Zarząd województwa wykonawczy

(sprawdzić)

Radnych ok. 30 (od wielkości mieszkańców)

-domniemanie kompetencji na rzecz zarządu województwa

ZADANIA SEJMIKU

-uchwala statut województwa

-decyduje o sprawach majątkowo - finansowych : uchwala budżet , udziela absolutorium , ustala opłaty lokalne, przyjmuje sprawozdania z wykonania budżetu

-o charakterze osobowym wybiera zarząd województwa , wybory pośrednie ZW i decyduje o kierunkach działania

-wybiera skarbnika , ustala wynagrodzenie Marszałka Sejmu (przewodniczący zarządu)

- o charakterze planistycznym : programy wojewódzkie, plan zagospodarowania przestrzennego

- o charakterze międzynarodowym :uchwala dokumenty priorytety współpracy zagranicznej województw , uchwala udział wojewódzkich zrzeszeń o charakterze regionalnym

- kontroluje …….. gminy i powiatu

ZARZĄD

-organ wykonawczy , kolegialny, wybory pośrednie

-skład 5 osobowy , na czele zarządu stoi Marszałek Województwa jako przewodniczący

-domniemanie kompetencji

ZADANIA (jak zarząd powiatu)

-gospodaruje mieniem województwa

-organizowanie współpracy z innymi województwami

-kierowanie, koordynowanie funkcjonowania wojewódzkich jednostek organizacyjnych

MARSZAŁEK WOJEWÓDZTWA

- kieruje urzędem marszałkowskim aparat pomocniczy

- przewodniczy i kieruje pracami zarządu

- kieruje bieżącymi sprawami

- reprezentuje go na zewnątrz

-jest organem administracji publicznej - wydaje decyzje administracyjne

-zwierzchnich służbowy pracowników samorządowych i kierowników wojewódzkich jednostek organizacyjnych

* ustala wynagrodzenie członków zarządu i kierownikom wojewódzkich jednostek organizacyjnych

*zatrudnia sekretarza

-wykonuje zadania zarządu w sytuacji nie cierpiących zwłoki (potrzebna kontrasygnata)

Priorytety współpracy zagranicznej

- samodzielna politykę zagraniczną prowadzić (ale jest to bardzo okrojone)

-uchwala priorytety współpracy zagranicznej

1 główne cele współpracy zagranicznej

2 priorytety geograficzne przyszłej współpracy

3 zarządzenia do przystąpienia do międzynarodowych zrzeszeń regionalnych

Żeby województwa mogły współpracować musi być zgodność z :

*prawem wewnętrznym

*polityką zagraniczną państwa i jego międzynarodowymi zobowiązaniami

*w granicach zadań i kompetencji województwa

KONTROLA sprawdzanie stanu istniejącego ze stanem postulowanym ( czy zgodnie z planem); typowe dla administracji hierarchicznie podporządkowanej

NADZÓR

-typowy dla adm zdecentralizowanej

-zawiera w sobie elementy kontroli+ możliwość władczego wpływania na działanie podmiotu nadzorowanego

- w przepisach prawa : jest porównanie NIK sprawdza , ale nie może nakazywać

Przepisy o nadzorze

*konstytucja art. 171

*ustawy art. 85 „zgodność z prawem „ art. 79,1

PRM i wojewoda , a w sprawach finansowych RIO

UPRAWNIENIE SEJMU WOBEC ORGANU STANOWIĄCEGO

-działa w drodze uchwały

-zawsze na wniosek PRM może rozwiązać organ jst

-w razie powtarzającego się naruszenia przez radę gminy/powiatu/sejmik konstytucji lub ustaw

-PRM na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej wyznacza osobę która do czasu wyboru organu stanowiącego pełni jej funkcję

-rozwiązanie rady gminy/powiatu./sejmiku automatycznie rozwiązuje organ wykonawczy

↑ taka sama procedura w stosunku do organu wykonawczego (w przypadku gminy) + wojewoda wzywa wójta (radę powiatu lub sejmik województwa do zastosowania niezbędnych środków a jeśli wezwanie to nie odnosi skutku występuje z wnioskiem do PRM o rozwiązanie zarządu powiatowego / zarządu województwa

UPRAWNIENIA PRM

- wskazane wyżej

- może samodzielnie zawiesić funkcjonowanie organów jst ZASRZĄG KOMISARYCZNY

* na wniosek ministra właściwego w sprawach administracji publicznej

* w razie nie rokującej na szybką poprawę i przedłużającego się braku skuteczności w wykonywaniu zadań publicznych

*powołać zarząd komisaryczny na okres 2 lat nie dłużej niż do wyboru organów na kolejna kadencję

*ustanowienie zarządu komisarycznego może nastąpić po uprzednim przedstawieniu zarzutów organu jst i wezwaniu ich do niezwłocznego przedłożenia programu poprawy sytuacji jst

*wtedy funkcję jst przejmuję komisarz rządowy - powołuje PRM na wniosek wojewody zgłoszony za pośrednictwem ministra właściwego do spraw administracji publicznej

Różnice z uprawnieniami sejmu :

-inna procedura

-zawsze funkcjonowanie obu organów

-sejm odwołuje wyłącznie organy wykonawcze

-sejm rozwiązuje , a PRM zawiesza

-uprawnienia terenowe

Nadzór ma charakter następczy (organ nadzorczy może wkraczać w momencie uchwalenia uchwały)

- ocenia pod względme legalności

*uchwały organów stanowiących

*uchwały zarządu pow i woje

- przekazanie organowi nadzoru

*uchwały rady gminy (rad powiatu/ sejm woj./wójt /starosta/marszałek) w terminie 7 dni od dnia pojęcia

- przepisy porządkowe w terminie 2 dni

-przekazanie aktów prawa miejscowego następuje zgodnie z właściwością wojewodzie v RIO

(do właściwości wojewody należy wszystko co nie należy do RIO)

RIO

-organ nadzorczy i kontrolny

-zakres przedmiotowy - sprawy finansowe

-struktura: prezes Izby , kolegium izby

-podmioty zdecentralizowane , funkcja quasi orzecznicze, pełnia też nadzór nad zrzeszeniami stowarzyszeń jst

- jest 16 - tyle co województw

-każda izba ma prezesa i kolegium izby

- prezesa powołuje PRM;

-kolegium osoby zajmujące się prawem finansowym ; osoby wyspecjalizowane

-nadzorują całą procedurę finansową + sprawy budżetu

-art. 11 z RIO

Art. 11.

1. W zakresie działalności nadzorczej właściwość rzeczowa regionalnych izb obrachunkowych

obejmuje uchwały i zarządzenia podejmowane przez organy jednostek

samorządu terytorialnego w sprawach:

1) procedury uchwalania budżetu i jego zmian,

2) budżetu i jego zmian,

3) zaciągania zobowiązań wpływających na wysokość długu publicznego jednostki

samorządu terytorialnego oraz udzielania pożyczek,

4) zasad i zakresu przyznawania dotacji z budżetu jednostki samorządu terytorialnego,

5) podatków i opłat lokalnych, do których mają zastosowanie przepisy ustawy

- Ordynacja podatkowa,

6) absolutorium.

Z punktu widzenia LEGALNOŚCI 2 podstawowe organy nadzorują samorząd terytorialny: wojewoda i RIO

-początkowo po utworzeniu samorządu nadzór sprawował tyko wojewoda , ale nie miał odpowiednich kwalifikacji co do spraw finansowych (od 1992 RIO) dzięki ustawie o RIO i podziałowi spraw , kto co nadzoruje teraz nie ma sporów kompetencyjnych

-nadzór z punktu widzenia legalności jest następczyprawo tworzone przez samorząd ter nadzorowane jest po wydaniach , celem jest eliminacja z porządku prawnego uchwał i zarządzeń wydanych z naruszeniem prawa

- wojewoda (tzn. jego aparat urzędowy) nie jest w stanie zbadać wszystkich aktów , jest to badanie INDYWIDUALNE

- nie można wzorować nowych uchwał na już obowiązujących , bo nie wiadomo czy była przebadana i to ze obowiązuje nie oznacza , ze jest w całości zgodna z prawem

ZAKRES KOMPETENCJI WOJEWODY

-uprawnienia organu nadzorującego

*uprawnienia informacyjne:

-obowiązek przedkładania wydanych aktów

-możliwość domagania się informacji przez organ nadzoru

1 *orzeczenie o niezgodności z prawem uchwały v zarządzenia organu jst. ISTOTNE NARUSZENIE PRAWA

2 *wstrzymanie wykonania (środek dodatkowy i prewencyjny ) w zakresie w jakiem jest uprawniony do stwierdzenia nieważności

3 *orzeczenie że uchwała v zarządzenie zostało wykonane z naruszeniem prawa ,ale nie istotnym

Ad1 najsilniejsze możliwe uprawnienie (ma je zarówno wojewoda jaki i RIO) ; art. 91 ust os gminny, uchwały lub zarządzenia organu gminy sprzeczne są nie ważne ; organ nadzoru ma 30 dni na zbadanie zgodności z prawem aktu rozstrzygnięcie nadzorcze wydane jest gdy uchwała niezgodna , nie wydaje się rozstrzygnięć o zgodności z prawem danego aktu ; w okresie tych 30 dni można 1,2,3 ;

Ad 2 wstrzymanie wykonania jest stosowane przy orzeczeniu prewencyjnym aby w systemie prawnym nie funkcjonował akt do którego organ nadzoru ma podejrzenia o istotnym naruszeniu prawa , a obowiązywanie mogłoby spowodować negatywne skutki dla obywateli ; uchwały i zarządzenia wchodzą w życie od dnia przyjęcia , dlatego wstrzymanie jest niezbędne aby zbadać i nie wywołać skutków ; jeśli orzeczenie o niezgodności z prawem wtedy zostaje unieważniona od dnia wejścia w Zycie (w tył)

-rozstrzygnięcia nadzorcze może zostać zaskarżone do sądu adm.

*stwierdzenie nieważności uchwały v zarządzenia eliminuje z obiegu prawnego ; rozstrzygnięcie to działa z mocą wsteczną i eliminuje od momentu wejścia w życie ; tylko wtedy gdy istotne naruszenie prawa można stwierdzić nieważność, istotne naruszenie prawa może dotyczyć całości lub części aktu (całość gdy np. brak podstawy prawnej , część gdy coś nie zgodne z prawem materialnym)

-środek nadzorczy typu korygującego

-o charakterze merytorycznym i weryfikacyjnym

Art. 92 ust. O sg

*orzeczenie, ze akt został wydany z naruszeniem prawa (nieistotnym) wtedy organ nadzoru jest zobowiązany wydać orzeczenie , że kat wydany z naruszeniem prawa , ale nie powoduje to eliminacji uchwały v zarządzenia z systemu prawnego

Nieistotne naruszenie prawa drobne , mało znaczące , nie dotyczące istoty zagadnienia np.:

• nieodpowiednie oznaczenie uchwały (błędna nazwa)

• niewłaściwa podstawa prawna (jeśli istnieje przepis prawa umocowujący do jej podjęcia)

• oczywista pomyłka pisarska lub rachunkowa

art. 92 stwierdzenie przez organ nieważności aktu wstrzymuje ich wykonywanie z mocy prawa w zakresie stwierdzenia nieważności z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego ten przepis w sytuacji gdy organ oddaje sprawę do sądu

od rozstrzygnięcia nadzorczego nie przysługuje odwołanie , można tylko na nie wnieść skargę do WSA , rozstrzygnięcie nadzorcze ma wobec aktu organu gminy charakter wsteczny -stan wstrzymania aktu obowiązuje do wydania rozstrzygnięcia przez sąd

np. uchwała podjeta 1 czerwca , 1 lipca wojewoda stwierdza nieważność i ta decyzję dostarczy 4 lipca od tego dnia obligatoryjnie wstrzymanie uchwały do czasu decyzji sądu ; jeśli sad tez uzna niegodność z prawem wtedy uchwała przestaje obowiązywać z dniem 1 czerwca

po wydaniu rozstrzygnięcia nadzorczego stwierdzono nieważnośc organu jst można

-wnieść skargę do sądu adm (zazwyczaj na wniesienie skargi 30dni ,ale to kpa i różne sytuacje)

-nie wnosić skargi

SĄD ADM może:

- utrzymać rozstrzygniecie organu w mocy

-wzruszyć rozstrzygniecie organu nadzorczego

-sad jest związany skargą ; rozstrzyga o zgodności v nie tylko w kwestii objętą skargą

WARIANT 2

Prawidłowo dostarczono organowi nadzoru akt , ale w ciągu 30 dni organ nadzoru nic nie zrobił ,po upływie 30 dni organ może tylko zaskarżyć akt do sądu administracyjnego (jak podejrzewa istotne naruszenia prawa) (traci swoje uprawnienia nadzorcze) przechodzą one na sąd 3 warianty (co do zasady 1 i 2) ; sąd tez nie wydaje oświadczenia o zgodności może tylko podtrzymać lub oddalić skargę

WARIANT 3

Po upływie 1 roku podjęcia uchwały (wejścia w życie) lub zarządzenia; wtedy podmiotem uprawnionym do działania jest sąd , może wydać tylko orzeczenie o niezgodności z prawem aktu, ale 2 wyjątki

*gdy przepisy p miejscowego

*uchwała nie została w terminie dostarczona organowi nadzoru ( ten się kwestionuje; wtedy są ma takie uprawnienia jak przed upływem roku) wtedy skutek prawny od uprawomocnienia się wyroku sądu o niezgodności z prawem ; - czyli nie obowiązuje od uprawomocnienia się wyroku

Rodzaj rozstrzygnięcia	Przyczyna	Skutek	Podmiot	Uwagi
Stwierdzenie nieważności uchwały lub zarządzenia Organu jst w całości lub Części	Sprzeczność z Prawem	Deklaratoryjny Czyli wyeliminowanie aktu Z porządku prawnego EX TUNC	WOJEWODA RIO	Termin 30 dni od dnia doręczenia organowi nadzoru , po tym Terminie organ może zaskarżyć Aky do sądu adm
Wskazanie że uchwałę lub Zarządzenie podjęte z Naruszeniem prawa	NIE Istotne Naruszenie Prawa	Akt nadal obowiązuje	Wojewoda RIO	Możliwe roszczenie odszkodowawcze
Orzeczenie o niezgodności Uchwały lub zarządzenia Z prawem	Zachodzą przes Łanki nieważno Ści aktu, upłynął Rok od jego podjęcia	Konstytutywny , akt przestaje istnieć EX NUNC	Sąd administracyjny	Można po roku stwierdzić Nieważność: -akt prawa miejscowego -akt który nie został przedłożony Organowi nadzoru w terminie

Zarządzenie zastępcze :

-przysługuje tylko wojewodzie

-związane z zaniechaniem (np. wójt jechał po pijanemu , a nie może być skazany za przestępstwo umyślne i rada nie chce podjąć uchwały o wygaśnięciu mandatu wtedy wojewoda egzekwuje stosowanie prawa)

-wydane z związku z naruszeniem przepisów anty korupcyjnych sankcjonujących negatywne zachowanie społeczne

-rada nie powołuje uchwały o odwołaniu ze stanowiska lub wygaśnięciu mandatu radnego lub kierownika urzędu , nie rozwiązuje umowy o pracę

-wojewoda wzywa organ gminy do podjęcia do podjęcia odpowiedniego aktu w ciągu 30 dni (jak nie zrobi to zarządzenie zastępcze wojewody zastępuję uchwałę bądź decyzje kierownika ; jest to rozwiązanie prewencyjne

-wojewoda powiadamia ministra ds. adm publicznej o wydaniu zarządzenia )

Jest to ingerencja w samorząd terytorialny ale takich sytuacji w sakli kraju było na tyle duże , ze zdecydowano się przyznać wojewodzie takie uprawnienia \

-jest kontrola sądowa zarządzenia zastępczego zgodność z prawem pracy

Art. 101 ust o samorządzie gminnym

Każdy czyj interes prawnie lub uprawnienie zostało naruszone uchwałą lub zarządzeniem w sprawie z zakresu adm pub może po bezskutecznym wezwaniu do wszczęcia naruszenia zaskarżyć uchwałę do sadu adm

Art. 101 a gdy organ gminy nie wykonuje czynności prawem wskazanych lub podejmuje czynności naruszające prawa osób trzecich można zaskarżyć do sądu , dad adm może nakazać organowi nadzoru wykonanie niezbędnych czynności na rzecz skarżącego, na koszt i ryzyko gminy

PRACOWNICY SAMORZĄDOWI

USTAWA Z 21. 11 . 2008 O PRACOWNICH SAMORZĄDOWYCH

-wszystkie osoby zatrudnione w urzędach gmin , starostwach powiatowych , urzędach marsz, samorządowych jednostek organizacyjnych , zakładach budżetowych samorządowych jednostek

-determinowane miejscem pracy

- nie do wszystkich pracowników stosujemy ta ustawę, wtedy gdy zatrudnienie danej grupy reguluje przepis szczegółowy np. samorządowe instytucje kultury: domy kultury, biblioteki , nauczyciele (bo mają karte nauczyciela)

PRACOWNUCY SAMORZĄDU SĄ ZATRUDNIENI NA STANOWISKACH :

• urzędniczych w tym kierowniczych stanowiskach urzędniczych

• doradców i asystentów (stanowisko fakultatywne) tylko w urzędzie organów samo

• pomocniczych i obsługi

to do jednej kategorii należy stanowisko pracownika od tego czy zostało zaliczone do danej grupy wpisane do katalogu , obowiązków, wyższe wymogi kwalifikacyjne dla kierowników

Doradcy i asystenci

-stanowiska „polityczne” - bo to wójt ,starosta, marszałek ich sobie zatrudnia

-tylko w urzędach gmin , starostwach powiatowych , marszałkowskich

- umowa na czas określony (wygasa z wygaśnięciem mandatu wójta)

-może nastąpić wcześniejsze rozwiązanie umowy (2 tyg wypowiedzenia) bark rekompensaty za brak stabilności

Zatrudnienie wpisane w charakter pracy

Liczba zatrudnionych doradców i asystentów nie może przekraczać:

-w gminach do 20 tys -3

-w gminach do 100 tys - 5

-w pozostałych gminach oraz województwach - 7

(nie przewidziano specjalnej regulacji do Warszawy , gdzie obligatoryjnie są dzielnice)

Podstawy zatrudnienia::

1. wybór

2. powołanie

3. umowa o pracę

4. mianowanie (od 1 stycznia 2012)

Ad a najłatwiejsze do zwolnienia , z wyjątkiem wójta , burmistrza , prezydenta bo wybory bezpośrednie

Podstawa zatrudnienia w zarządzie powiatowym i wojewódzkim najmniej stabilna forma zatrudnienia

Ad b mało stabilne ale już rzadko stosowane , wyłącznie skarbnicy i zastępcy wójta

Odwołanie łatwe, ale okres wypowiedzenia bez świadczenia pracy , ochrona dla kobiet w ciąży , wiek przedemerytalny

Ad c najbardziej stabilne i najczęściej stosowane poza niewielkimi wyjątkami stosuje się przepisy kp

Ad d stałość zatrudnienia , trzeba by było się bardzo postarać by kogoś zwolnić

SZEKRETASZ szczególne stanowisko :

-kiedyś powoływany przez rade gminy ,powiatu

-obecnie zatrudniany przez kierownika urzędu i także w województwie , teraz jest stanowiskiem obligatoryjnym w urzędzie gminy , starostwie powiatowym ,urzędzie marszałkowskim

-podlega bezpośrednio kierownikowi urzędu

-może być upoważniony przez kierownika w jego imieniu zadań , w szczególności zapewnienie własnej organizacji racy w urzędzie oraz realizacja polityki zarządzania zasobami ludzkimi

-jedna kompetencja z prawa cywilnego sporządza testament ustny

-przewidziane w ustawie wymogi kwalifikacji sekretarza dokładnie

PRACOWNIKIEM SAMORZĄDOWYM MOŻE BYĆ:

-obywatel Polski (także obywatel UE jeśli stanowisko nie podlega wykonywaniu władzy publicznej

-pełna zdolność do czynności prawnych i pełne prawa publiczne

-wymagane na pewne stanowisko kwalifikacje zawodowe

Pracownicy z wyboru v powołania:

-nie może być osoba skazana prawomocnym wyrokiem sadu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe

-spełnia się wymogi z ust 1

Umowa o pracę

-ust 1

-co najmniej średnie wykształcenie

-cieszy się nieposzlakowana opinią

-nie była skazana..

Jeśli ktoś nie spełnia tych wymogów jest to przesłanka do rozważania umowy .

Jeśli jest wolne stanowisko to ogłasza się nabór konkurs na dane stanowisko , mogą startować osoby, które spełniają kryteria

Umowa o prace na kierowniczym stanowisku urzędniczym : (zostało uznane za kierownicze w rozp)

- wynagrodzenia dla wszystkich pracowników

-dla urzędników

-3 lata pracy lub przynajmniej trzy lata prowadzenia działalności gospodarczej z wymaganiami na danym stanowisku

-posiada wyższe wykształcenie (także licencjat)

W rozporządzeniu minimalne wymagania na każde stanowisko , wymagania te mogą być zwiększane w urzędzie

1. nabór

2. służba przygotowawcza dla osób , które jeszcze nie pracowały w dam kończy się egzaminem

3. oceny pracowników samorządowych - co 2 lata przez bezpośredniego przełożonego , można odwołać się od tej oceny do kierownika urzędu .

ADMINISTRACJA RZĄDOWA NA POZIOMIE CENTRALNYM

1. 
   organy naczelne - wchodzą w skład RM , mają charakter generalny ; zakres działania - cały kraj

2. organy - zasięg - cały kraj nie wchodzą w skład RM , ale podlegają samej RM bądź jej członkom

nie jest to podział o charakterze ustawowym , nie ma go w konstytucji

organy centralne mają charakter dualistyczny - są organami wykonawczymi mogą wykonywać adm oraz są organami politycznymi , które moją rządzić krajem.

POJECIE RZĄDU I RM

• nie są synonimami (tylko w języku potocznym)

• rząd to słowo o charakterze politycznym , pojęcie szersze (RM, pełnomocnicy, doradcy itp.)

• rząd to twór polityczny

• RM narzędziem rządu - jednym z jego mechanizmów

• RM - organ administracji , ministerstwo - organy

RADA MINISTRÓW

- domniemanie kompetencji

-do RM należą sprawy polityki państwa nie zastrzeżonych dla innych organów p[państwowych i samorządu terytorialnego

ZADANIA

-prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną

-kieruje administracją rządową

Art. 10

1. Ustrój RP opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej , wykonawczej i sądowniczej

2. władza ustawodawcza sprawują Sejm i Senat , wykonawczą prezydent RP i RM, a władzę sądownicza sądy i trybunały

Orzeczenie TK z 20 maja 2009

1. prezydent RP , RM i PRM w wykonywaniu swoich konstytucyjnych działań powinien współdziałać

Art. 133 Prezydent RP jako reprezentant państwa w stosunkach zewnętrznych ratyfikuje i wypowiada umowy , mianuje i odwołuje dyplomatów

Art. 146 RM prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczna RP

ORZECZNICTWO

2. Prezydent RP jako najwyższy przedstawiciel RP może na podstawie art. 126 ust 1 konstytucji podjąć decyzje o swoim udziale w konkretnym posiedzeniu Rady Europejskiej , o ile uzna to za celowe dla realizacji zadań prezydenta Rp określonych w art. 2 konstytucji

3. rada ministrów na podstawie art. 146 ust 1,2,4,9 konstytucji ustala stanowisko RP na posiedzeniu Rady Europejskiej . PRM reprezentuje RP na posiedzeniach RP i przedstawia ustalone stanowisko

4. udział prezydenta RP w konkretnym posiedzeniu Rady Europejskiej wymaga współdziałania Prezydenta RP z PRM i właściwym ministerstwem na zasadach określonych w art. 133.3 konstytucji . celem współdziałania jest zapewnienie jednolitości działalności podejmowanych w imieniu RP stosunkach z UE

5. ze współdziałania wynika możliwość odniesienia się Prezydenta do stanowiska RP ustalonych przez RM

RM w szczególności :

-wydaje rozporządzenia

-wydaje uchwały

-uchyla rozporządzenia i zarządzenia ministra na wniosek PRM

-uchwala budżet państwa - projekt

-koordynuje i kontroluje org. Administracji rządowej

-chroni interesy Skarbu Państwa - zapewnia bezpieczeństwo wewnętrzne i zewnętrzne oraz porządek publiczny

-sprawuje ogólne kierownictwo w dziedzinie obronności kraju

- sprawuje ogólne kierownictwo w dziedzinie stosunku z org. Międzynarodowymi i państwowymi

-zawiera umowy międzynarodowe wymagające ratyfikacji oraz zatwierdza i wypowiada inne umowy międzynarodowe

-określa zasady swojej pracy

Ochendowski dzieli sferę działań RM

-prowadzenie polityki zagranicznej i wewnętrznej państwa

-kieruje administracja rządową

-działalność prawotwórcza

FAKULTATYWNIE

SKŁAD

Ministrowie kierujący działami administracji mogą wydawać rozporządzenia

-mogą być uchwalane na wniosek PRM przez RM

Ministrowie bez teki wykonują zadania powierzone przez PRM, wykonują kompetencje przynależne PRM - przyznanie ma charakter fakultatywny

Model ustawowy POWOŁYWANIA Rady Ministrów

Charakteryzuje się tym , ze liczbę ministerstw i zakres ich działania określają ustawy - model najważniejszy

-najpowszechniejszy w europie ale nie na świecie

-nazwy urzędów określone były w konstytucji

-petryfikuje podział na resorty

-obowiązywał w Polsce do wejścia nowej konstytucji

Model elastyczny tworzenia RM

-oparty jest na zasadzie , ze RM i Prezes RM mogą kształtować swoją organizację wewnętrzną

-liczba stanowisk różna w zależności od rządu

-akt (rozporządzenie ) atrybucyjne - określone są w nim kompetencje , zakres działania resortu (kompetencje do osoby , a nie do organu , po zm osoby mogą komp zmieniać)

- modelowym państwem jest Francja

W Polsce obowiązuję ustawa o działaniach administracji rządowej - obecnie jest 33 działy

ZASADA POWOŁYWANIA RM W OPARCIU O USTAWĘ Z 4.09.1997 O DZIAŁACH ADM RZĄDOWEJ

-określa katalog działów administracji rządowej

-zakres spraw należący do danego działu

-określa nadzór nad kierownikami urzędów centralnych

-minister kierujący sprawami danego działu jest określony jako - minister właściwy do spraw tego działu

-budżet, finanse publiczne , instytucje finansowe - jeden minister

-dział administracji ≠ resort (obecnie nie mówi się resort)

-wyodrębniony pod względem organizacyjnym dział (gałąź) adm państwowej , grupujący sprawy jednorodne lub pokrewne i kierowany przez jeden organ centralny

Prezes Rady Ministrów

-wzmocnienie pozycji

-samodzielny organ

-zastępuje go vice, a jak nie ma to wyznaczony minister

- premier , a prezes (połączenie roli politycznej i administracyjnej )

- powołuje RM oraz określa jej kształt

Zadania Prezesa RM

Personalne nadzorcze prawodawcze pozostałe

1. reprezentuje RM

• np. podpisuje akty prawne

• pisma, reprezentuje w kontaktach z innymi państwami

2. kieruje pracami RM

• zwołuje posiedzenia

• ustala ich porządek

• przewodniczy posiedzenia

• jest odpowiedzialny za redakcję tekstów przyjętych rozstrzygnięć

• może przekazać sprawę dotyczącą kilku ministrów jednemu ministrowi bądź wyznacza osobę

1. sprawuje nadzór na d samorządem terytorialnym

2. zapewnia wykonanie polityki RM i określa sposób jej wykonania

3. koordynuje i kontroluje prace członków RM

• może żądać informacji , dokumentów i sprawozdań okresowych lub dotyczących poszczególnych spraw lub rodzaju spraw od ministra i kierownika urzędu centralnego , wojewody

• rozstrzygać o zakresie działania ministrów w razie sporu kompetencyjnego

• określa zakres działania vice oraz ministra bez teki oraz poszczególnych ministrów resortowych

• może przekazać sprawę należącą do właściwości więcej niż jednego ministra lub kierownika centralnego urzędu do załatwienia wskazanemu przez siebie ministrowi , zawiadamiając o tym pozostałych

• może zastępować ministra

1. jest zwierzchnikiem służbowym pracowników administracji rządowej

2. jest zwierzchnikiem korpusu cywilnego

3. powołuje i odwołuje wojewodów oraz nadzoruje

• ocenia działalność wojewody w oparciu o kryterium zgodności z polityka RM

• rozstrzyga spory między wojewodą , a ministrem

1. dokonuje obsady na innych stanowiskach , w tym powołuje i odwołuje oraz sprawuje nadzór nad kierownikami urzędów centralnych

• wydaje polecenia wiążące podległym mu kierownikom , nie mogą dotyczyć rozstrzygnięć co do istoty sprawy załatwianej w drodze decyzji administracyjnej

NADZÓR NAD KIEROWNIKAMI

-Główny Urząd Statystyczny

-Polski Komitet Normalizacyjny

-Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

-CBA, ABW

Wice Prezes Rady Ministrów

-z samej funkcji nie jest organem , bo nie ma kompetencji własnych

-może kierować działem adm

-nie ma określonej liczby Vice prezesów

-charakter raczej prestiżowy

Minister


-jedna naczelnym organem administracji rządowej

-podwójna rola funkcje

-prawotwórcze (wydaje rozporządzenia i zarządzenia

-decyzje (wydaje decyzje administracyjne)

-kierowanie resortem nie mające charakteru praw. I Dec(dopytać Martyny)

- kieruje polityką ministerstwa , strategię

-jest zobowiązany do inicjowania i opracowywania polityki RM w stosunku do swojego działu

-do przekładania w tym zakresie inicjatyw i projektów aktów normatywnych na posiedzeniach RM

-wydaje rozporządzenia

Kompetencje i zadania ministra są określone w szcz w

-rozporządzenia atrybucyjne

-rozporządzenia RM o utworzeniu ministerstwa

-rozporządzenia określające statut ministerstwa

Ministerstwo

- powołane w drodze rozporządzenia RM

-w skład ministerstwa wchodzą komórki organizacyjne

• Departamenty (do realizacji merytorycznych zadań ministerstwa)

• Biura (do realizacji zadań z zakresu obsługi ministerstwa)

• Sekretariaty (do obsługi ministra, pełnomocnika rządu , komitetów rad i zespołów)

• Wydziały (komórki organizacyjne , które mogą być tworzone wewnątrz departamentów i biur )

Istnienie Ministra bez teki zależy od woli Prezesa RM . Nie są organami administracji publicznej , ich rola jest coraz mniejsza .

Odpowiedzialność członków RM

-przed sejmem - charakter polityczny , może być solidarna lub indywidualna

-przed Trybunałem Stanu - za naruszenie konstytucji lub ustaw lub przestępstwa w tym skarbowe w związku ze stanowiskiem ; na wniosek prezydenta lub 115 osłów, 3/5 ustawowej liczny gł

-TK orzekł , ze jest możliwe pociągnięcie posła do odpowiedzialności przed sądem powszechnym jeśli parlament nie postawi go przed TS

Art. 7

2. Członek RM jest zobowiązany do inicjowania i opracowywania w zakresie swojego działu polityki rządu , przedkładania inicjatyw i odpowiednich projektów aktów normatywnych na posiedzenia RM

3. Członek RM realizuje politykę ustaloną przez RM

Art. 8.

Członek RM reprezentuje w swoich wystąpieniach stanowisko zgodne z ustaleniami RM

Zasady działania RM

• Kadencyjność

• Obraduje na posiedzeniach; WYJĄTEK korespondencyjnie uzgadnianie stanowisk

• Tajność obrad

• Jawność wewnętrzna -część posiedzenia muszą być znane członkom

• Zaproszone osoby mogą brać udział np. eksperci

ORGANY WEWNĘTRZNE RM



















• Tworzone w sprawach należących do zadań RM i kompetencji RM lub PRM

• Tworzone z inicjatywy RM lub członków RM

Pełnomocnicy rządu

-Urząd pełnomocnika jest ustanawiany przez Radę Ministrów

• Określa ona zakres działań

• Zasady nadzoru

• Podmiot powołany do obsługi pełnomocników (np. kancelaria PRM)

- powołanie przez PRM

-obecnie jest 10 min

• Pełnomocnik Rządu ds. wprowadzenia euro (podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów)

• Pełnomocnik rządu ds. Równego Traktowania (sekretarz stanu w kancelarii PRM)

URZĘDY CENTRALNE (organy)

-niejednorodna kategoria

-obejmuje obszarem działania cały kraj

-kierownicy nie wchodzą w skład RM

-brak dualizmu sprawowanego urzędu (wyłączenie funkcja administracyjna)

-zwykle jednoosobowe

-w zasadzie tworzone w drodze ustawy , obsada kadrowa PRM

-z zasady powinni być apolityczni (chodzi o ten dualizm minister jest politykiem i realizuje program partii , a dyrektor urzędu miał być apolityczny , żeby był fachowcem )

-zasady nadzoru - ustaw a od działalności adm publ

RODZAJE ORGANÓW CENTRALNYCH

• Podległe RM (kiedyś do służb specjalnych )

• Podległe PRM

• Podległe poszczególnym ministrom (ok. 3 urz z każdego działu )

Minister kierujący działem

Budownictwo , gospodarka przestrzenna




Główny inspektor nadzoru budowlanego










Wojewódzki inspektor nadzoru wojewoda






Powiatowy inspektor starostwo


nadzoru budowlanego

24

Podział terytorialny

Specjalny:

*Rejony

*okręgi

Podział specjalny i terytorialny , nie jest podziałem terytorium:

Np. *podział polski na strefy klimatyczne

*podział według dawnych zaborów

*celów wojskowych

Podstawowy

*gmina

*powiat

*województwo

PA

Pomocniczy

*przysiółki

*osiedla

*kolonie




1.statut 2 jednostki pomocnicze 3 jednostki organizacyjne 4 plan zagospodarowania przestrzennego 5 budżet 6 zwolnienie z podatku gruntowego 7 powołuje skarbnika 8 podatki lokalne 9 uchwala plan pracy komisji 10 decyduje o emisji obligacji 11określa sumę do której wójt może zaciągnąć samodzielnie zobowiązania




minister

Komendant główny policji

Wojewódzki komendant policji

Powiatowy komendant policji

Organ o właściwości ogólnej - wojewoda

Starosta

Podlega wojewodzie

Podlega staroście

W pewnych momentach

podlega

Przewodniczący

RADA POWIATU

Starosta

ZARZĄD POWIATU

Starostwo powiatowe aparat wykonawczy

KOMISJE DO SPRAW BEZPIECZEŃSTWA I PORZĄDKU PUBLICZNEGO

Nie jest organem ani RP ani Zarządu

Elementy zespolenia

Komendacji służb, inspekcji i straży i ich aparaty : komendy policji, straży , inspektorat nadzoru budowlanego

Ust1

kiedyś

RM

PREZES

WICEPREZESI

CZŁONKOWIE RM

MINISTROWIE

PEŁNOMOCNICY OKREŚLONYCH W USTAWACH KOMITETÓW

RESORTOWI

NIERESORTOWI

Kancelaria Prezesa RM

(szef kancelarii nie wchodzi w skład RM)

Organy Pomocnicze

Stałe Komitety RM

Komitety doraźne

Rady i zespoły opiniodawcze v doradcze

Komisje

Komisje ds. opracowywania projektów kodyfikacji

Komisje wspólne

(rządu i samorządu i episkopatu)

Inne organy

Rada Legislacyjna

(opiniuje najważniejsze projekty ustaw w związku z funkcjonowaniem)

Rządowe Centrum Legislacji

---