Fundusze Strukturalne, przygotowanie i system finansowania projektów UE Kubas Hul wykłady(1)


Fundusze strukturalne, przygotowanie i system finansowy projektów UE - mgr T. Kubas-Hul

I wykład - 30.10.2011

Agenda 2000-2006

Agenda 2000 - dokument wydany na szczeblu wspólnoty europejskiej. Na mocy tego dokumentu dokonano podziału środków pomocowych, które są wspólne dla całej wspólnoty. Jednak największa część środków jest przeznaczona na:

Na bazie tego dokumentu podjęto decyzję o rozszerzeniu UE o 10nowych państw.

Programy przedakcesyjne są przeznaczone dla krajów, które miały stać się członkami UE, a są to programy tj.: PHARE, SAPARD, ISPA

Program PHARE podzielony został na dwie części:

Program SAPARD - skierowany przede wszystkim do rolników i obszarów wiejskich głównie inwestycje w gospodarstwach rolnych, szkolenia i usługi doradcze, przetwórstwa rolno-spożywcze, grupy producenckie, rynki kutrowe, rolnictwo ekologiczne i agroturystyka, rozwój przedsiębiorstw oraz modernizację infrastruktury na obszarach wiejskich.

Program ISPA składał się z dwóch części tj., ochrona środowiska oraz infrastruktura komunikacyjna

Polska otrzymała wsparcie już 1 stycznia 2004 roku poprzez objęcie programem Polityki Spójności (polityka regionalna),która charakteryzuje się objęciem wspólnych zasad w zakresie pomocy regionom najbiedniejszym. Inaczej zwana jest polityką regionalną zmierzającą do wyrównywania szans pomiędzy regionami najbiedniejszymi i najbogatszymi. Regiony na poziomie NUTS 2 - jednostka statystyczna UE.

NUTS 1 - kraj

NUTS 2 - region

Polityka spójności odnosi się, jak zostało to już powiedziane regionów, a w Polsce regionem jest województwo.

POLITYKA SPÓJNOŚCI

Polityka Spójności wyróżnia 3 podstawowe filary:

I. Fundusze strukturalne

II. Inicjatywy wspólnotowe

  1. Fundusze spójności

I. Fundusze strukturalne

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR) - środki z tego funduszu można przeznaczyć na: rozwój regionalny, infrastruktura komunikacyjna, infrastruktura z dziedziny ochrony środowiska, rozwój techniki i gospodarki regionu (przemysł, usługi), tworzenie sfer inwestycyjnych, fundusze pożyczkowe, fundusze doręczeniowe, fundusze kapitałowe, nowe technologie, oświata, nauka, szkolnictwo wyższe, rozwój turystyki, infrastruktura sportowa, kultura, odnawialne źródła energii, rewitalizacja obszarów miejskich poprzemysłowych, po PGR i powojskowych, a także inwestycje w ochronie zdrowia.

Europejski Fundusz Społeczny (EFS) - to przede wszystkim szeroko rozumiane zasoby ludzkie, a więc inwestycje w kapitał ludzki m.in.: doradztwo, przekwalifikowania dla bezrobotnych i pracujących, nowe miejsca pracy, promocja wsparcia przedsiębiorczości, aktywne formy walki z bezrobociem (staże, prace interwencyjne, roboty publiczne), wsparcie dla osób wykluczonych społecznie (więźniów, bezdomnych, niepełnosprawnych, osób patologicznych).

Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOiGR) - środki przeznaczone dla rolników i obszarów wiejskich, a są to przede wszystkim dopłaty obszarowe, renty strukturalne, pomoc, dotacje, premia dla młodego rolnika, doradztwo i szkolenia rolników, dotacje dla mikro-przedsiębiorstw prowadzących działalności gospodarcze na obszarach wiejskich, działanie LEADER - to lokalne grupy działania i wsparcie ich zadań określonych w strategii rozwoju obszarów wiejskich (plac zabaw wsiach, parki, szkoły niepubliczne, domy kultury).

Europejski Fundusz Finansowy Instrument Rozwoju Rybołówstwa (EFIRR) - fundusz ten można przede wszystkim porównać z SAPARDem, jest ono dużym wsparciem rybołówstwa, gdyż dotyczy m.in. modernizacji przemysłu rybołówstwa, likwidacji kutrów, ochrona środowiska, zarybianie i hodowla, flota rybacka, przetwórstwo. Środki głównie były więc przeznaczone na przekwalifikowanie osób i rewitalizację majątku w celu zmiany przeznaczenia.

II. Inicjatywy wspólnotowe

W latach 2004-2006 RP korzystała z INTERREG i EQUAL.

Rozporządzenie Rady UE 1260 z 1999r. wyjaśnia na co można przeznaczyć środki z funduszy struktury inicjatywy, funduszy spójności.

III. Fundusze spójności

Obejmuje dwa rodzaje projektów, a więc infrastrukturę komunikacyjną i ochronę środowiska. Są to tzw. projekty o zasięgu międzynarodowym, czyli m.in. lotniska, drogi krajowe o znaczeniu międzynarodowym.

Cele polityki strukturalnej - 3 cele priorytetowe - są to kryteria w oparciu o które poszczególne regiony w krajach UE zostały podzielone i przypisane do 3 celów polityki spójności:

Wszystkie województwa w Polsce w perspektywie finansowej 2000-2006 i 2007-2013 są objęte celem 1.

Skrót:

Fundusze strukturalne to polityka regionalna

Fundusz spójności to fundusz krajowy. Objęty zostaje nim kraj, w którym PKB na 1mieszkańca jest mniejszy niż 95% średniego PKB UE.

Dokument jaki Polska opracowała i złożyła, aby uzyskać fundusze z UE to:

- zasobów ludzkich (Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich i Inicjatywa

Wspólnotowa, finansowany przez EFS)

- rolnictwa (Sektorowy Program Operacyjny Rolny)

- gospodarki (Sektorowy Program Operacyjny i Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw

finansowany przez EFRR)

- infrastruktury (Sektorowy Program Operacyjny Transport)

-wyrównywania szans między regionami (Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego finansowany przez EFPR, EPS)

Procedura wyboru projektu:

-instytucja opracowuje cała dokumentację i następnie ogłasza nabór

-podpisanie umowy z poszczególnymi beneficjentami

WYKŁAD II (20.11.2011)

Lata 2007-2013 - okres programowania

I Rozporządzenie 1083/2006

Trzy cele polityki spójności:

Zlikwidowane zostały cztery inicjatywy regionalne!!

Zasady ubiegania się o fundusze w ramach Funduszu Spójności:

polega na udzielaniu pomocy regionom w takim zakresie i na rozwiązanie takich problemów, na które region sam nie jest w stanie rozwiązać inaczej przy pomocy środków unijnych nie możemy zastępować środków własnych środków z budżetu jednostek samorządu terytorialnego

lokalne, regionalne lub krajowe.

członkowskie

Polega na konieczności poddania … wszystkich dokumentów związanych z realizacją określonych programów. W oparciu o zasadę partnerstwa instytucja zarządzająca programem zobowiązana jest powołać komitet monitorujący programem. W skład komitetu wchodzą przedstawiciele administracji państwowej i samorządowej różnych szczebli, przedstawiciele pracodawców i pracowników, przedstawiciele świata nauki, organizacji pozarządowych i wyznaniowych.

Zadania komitetu monitorującego:

( szczegółowy opis osi priorytetowych, wytyczne związane z realizacją programu)

Polega na siedmioletnim okresie programowania. W oparciu o tą zasadę wymieniono rodzaje dokumentów, które muszą być opracowane na poszczególnych szczeblach:

Strategia Lizbońska- konkurencja wobec innych rynków światowych. Nowoczesne innowacyjne rozwiązania. Miejsca pracy w nowoczesnej gospodarce.

Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia (NSRO) każdy kraj miał przygotować dokument NSRO jest to odpowiedź kraju na SWW.

NPR+PWW=NSRO

NSRO- diagnoza → kierunki rozwoju → programy operacyjne

Programy operacyjne:

Programy w latach 2007-2013 są jednofunduszowe, wyjątek stanowi Fundusz Spójności.

W perspektywie finansowej 2007-2013 zasady realizacji projektów współfinansowanych z EFRR i FS są tożsame. Stworzyło to możliwość połączenia dwóch źródeł finansowania w ramach jednego programu operacyjnego ( POIiŚ). Wprowadzono nowe pojęcie projektu dużego. Projekt duży to projekt o wartości powyżej 50 mln euro a w przypadku projektów z dziedziny ochrony środowiska powyżej 25 mln euro. Wszystkie projekty duże, których źródłem współfinansowania jest EFRR lub FS podlegają akceptacji przez Komisję Europejską.

Po przyjęciu NSRO przez Komisję Europejską każdy kraj/region opracował programy operacyjne, które podlegały akceptacji Komisji Europejskiej. Program operacyjny opracowano w zakresie szczegółowości jedynie do poziomu osi priorytetowych. Dokumentem uszczegółowią cym poszczególne programy operacyjne jest szczegółowy opis osi priorytetowych. Jest to dokument krajowy akceptowany przez Instytucję Zarządzającą danym programem operacyjnym.

Polega na tym, że największą ilość środków przeznaczamy na rozwiązywanie najistotniejszych problemów. Zasada ta ma już zastosowanie przy podziale środków w ramach polityki spójności tzn. najwięcej bo ok. 70% środków przeznaczono na cel 1 konwergencję. Zasada koncentracji ma zastosowanie również do podziału środków w ramach polityki spójności wewnątrz kraju
na realizację poszczególnych programów operacyjnych jak również w ramach podziału środków w odniesieniu do każdego programu operacyjnego.

W oparciu o zasadę komplementarności we wszystkich programach operacyjnych należało wykazać związki jakie występują pomiędzy realizacją projektów finansowanych z różnych funduszy i różnych programów.

załącznikiem do rozporządzenia UE jest wykaz kategorii interwencji ( jest to numer i opis grupy projektów). Te numery zostały podzielone na kategorie lizbońskie i nie lizbońskie.

Kategoria nie lizbońska jest to sfera społeczna ( ochrona zdrowia, nauka, kultura , turystyka, opieka społeczna, drogi gminne i powiatowe). Kategorią lizbońska jest wszystko to co jest związane z innowacyjną gospodarką np. wsparcie dla przedsiębiorstw, drogi międzynarodowe, szkolnictwo wyższe. Zasada ta oznacza, że co najmniej 60% środków przeznaczonych dla kraju
w ramach polityki spójności musi być przeznaczone na realizację projektów z kategorii lizbońskiej.

Zasada ta mówi, że nie więcej niż 85% środków stanowią środki unijne i co najmniej 20% musi być środków publicznych. Co do zasady projekty, które nie są objęte pomocą publiczną mogą być finansowane w wysokości 75% z funduszy UE> Poziom dofinansowania dla projektów objętych pomocą publiczną określony jest w programie pomocy publicznej.

WYKŁAD III 10.12.2011r.

W okresie programowania 2007-2013 rzeczywisty poziom dofinansowania projektu wyliczamy w oparciu o luka w oparciu o lukę finansową.

Luka finansowa - to ta część nakładów inwestycyjnych, których źródłem finansowania nie są przyszłe dochody.

Przykład:

Projekt polega na budowie kanalizacji. Wartość inwestycji wynosi 10 mln zł. Inwestycje realizujemy w latach 2010-2011. Po zakończeniu realizacji inwestycji od roku 2012 w okresie referencyjnym tj., w okresie żywotności projektu dokonujemy analizy osiąganych przychodów i kosztów.

Przychód - koszty = dochód

Ze względu na to, że pieniądz zmienia swoja wartość w czasie, zarówno nakłady inwestycyjne, jak i przyszłe dochody urealniamy w oparciu o wskaźniki dyskonta przyjmując z góry określona stopę np. 5%. W wyniku dokonanej analizy przyszła wartość dochodu wynosi wówczas 1,5 mln zł. Zaś zdyskontowana wartość nakładów 9,5 mln zł.

Luka finansowa: 9,5 mln * 1,5 mln = 8 mln.

Wartość dotacji: 8 mln * 85% = 6800 ( max poziom dofinansowania określony w programie operacyjnym)

Rzeczywisty poziom dofinansowania wynosi 68%

WYJĄTEK!!

  1. Jeżeli w całym okresie referencyjnym osiągniemy skumulowana stratę, czyli jeżeli koszty

przewyższa dochody (10 mln * 85%)

  1. Jeżeli przychody nie pochodzą bezpośrednio od użytkownika

  2. Nie dotyczy projektów objętych pomocą publiczną. Poziom dofinansowania w takim

przypadku wyliczamy w oparciu o zapisy programów operacyjnych lub programów

pomocy publicznej.

Pomoc publiczna - art. 85 Traktatu określił pojęcie pomocy publicznej. Jest wielka pomoc udzielona przez państwo członkowskie lub z użyciem zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, które zakłóca lub może zakłócić konkurencję poprzez faworyzowanie określonych przedmiotów lub wytwarzanie określonych dóbr jest niezgodna ze wspólnym rynkiem o ile wpływa na handel między państwami członkowskimi.

Trzy przesłanki pomocy publicznej:

!! Muszą być spełnione wszystkie trzy przesłanki, aby mówić o dofinansowaniu projektu !!

Przesłanką wystąpienia pomocy publicznej jest:

  1. „przypisywalność” transferu władzy publicznej

czyli wpływ władzy publicznej na dokonanie transferu zasobów niezależnie od tego, czy zasoby te są przynależne podmiotowi publicznemu, czy też nie.

Transfer zasobów - to transakcja, w wyniku której następuje przepływ zasobów między dwoma podmiotami. Najczęściej mamy do czynienia z sytuacją, w której jeden z tych podmiotów (podmiot przekazujący zasoby) jest podmiotem publicznym zaś drugi z nich (otrzymujący te zasoby) nie jest takim podmiotem.

Transfer zasobów, poza najprostszą formą, jaką jest bezzwrotne przekazanie danemu podmiotowi środków pochodzących z budżetu, może przybrać również inne formy, np.:

- obniżenie obciążeń podatkowych i parafiskalnych (ulga podatkowa, umorzenie lub odroczenie płatności podatku bądź innej daniny publicznej),

- przeniesienie własności składników majątkowych (np. poprzez sprzedaż lub wniesienie aportem do spółki) lub oddanie takich składników majątkowych w użytkowanie (np. poprzez zawarcie umowy dzierżawy albo najmu),

- udzielenie pożyczki lub innej formy finansowania zwrotnego,

- udzielenie gwarancji lub poręczenia (np. gwarancje Skarbu Państwa),

- objęcie akcji/udziałów w spółce prawa handlowego

  1. transfer ten skutkuje przysporzeniem na rzecz określonego podmiotu, na warunkach korzystniejszych niż rynkowe

Przez „przysporzenie” należy rozumieć korzyść ekonomiczną osiąganą przez podmiot, na rzecz którego dokonywany jest transfer zasobów. Nie każdy transfer zasobów powoduje przysporzenie. Niejednokrotnie bywa tak, że określony podmiot zarządza zasobami ale nie osiąga z tego powodu korzyści ekonomicznych.

Jednakże przesłanką wystąpienia pomocy publicznej nie jest jakiekolwiek przysporzenie, lecz jedynie takie przysporzenie, które następuje na warunkach korzystniejszych, niż rynkowe. Zlecenie zadań publicznych w trybie Innem niż zamówienia publiczne, może stanowić pomoc publiczna nawet wtedy, gdy taki sposób dokonania zlecenia wynika wprost z przepisów prawa.

  1. transfer ten jest selektywny tzn. uprzywilejowuje określone podmioty lub

wytwarzanie określonych dóbr

A więc, przepisy traktatu dotyczą selektywności polegającej na faworyzowaniu określonych podmiotów. Tak więc pomocą publiczną może być transfer zasobów dokonany na rzecz dowolnego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą w myśl prawa wspólnotowego, o ile spełnione są wszystkie z omawianych tu przesłanek.

Z kolei kryterium selektywności oznacza, że nie jest pomocą publiczną taki transfer zasobów, z którego na równych prawach mogą skorzystać wszystkie zainteresowane podmioty.

4. w efekcie tego transferu występuje lub może wystąpić zakłócenie konkurencji

Dla oceny występowania pomocy publicznej nie ma znaczenia cel działalności wykonywanej przez określony podmiot. Istotne jest tylko to, czy działalność ta jest wykonywana w warunkach faktycznej lub potencjalnej konkurencji. Wspomaganie zasobami publicznymi działalności wykonywanej w warunkach monopolu naturalnego lub monopolu ustanowionego prawem nie stanowi pomocy publicznej.

Monopol naturalny - monopol naturalny występuje wówczas, gdy ze względu na naturę danego rodzaju towaru lub usługi konkurencja wielu podmiotów jest niemożliwa lub utrudniona, np. sieci wodociągowe.

5. transfer ten wpływa na wymianę gospodarczą między krajami członkowskimi

Niezbędnych do wystąpienia pomocy publicznej jest wpływ dokonywanego transferu zasobów publicznych na handel między krajami członkowskimi. Pojęcie „handlu” należy rozumieć jako wszelkie aspekty międzynarodowej wymiany gospodarczej, w tym przepływy kapitału.

Dopuszczalność pomocy publicznej

Zgodna ze wspólnym rynkiem dopuszczalnością pomocy publicznej jest:

a) pomoc o charakterze socjalnym przyznawana indywidualnym konsumentom, pod warunkiem, że jest przyznawana bez dyskryminacji związanej z pochodzeniem produktów,

b) pomoc mająca na celu naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi zdarzeniami nadzwyczajnymi,

c) pomoc przyznawana gospodarce niektórych regionów Republiki Federalnej Niemiec dotkniętych podziałem Niemiec, w zakresie, w jakim jest niezbędna do skompensowania niekorzystnych skutków gospodarczych spowodowanych tym podziałem.

Za zgodną ze wspólnym rynkiem może zostać uznana:

a) pomoc przeznaczona na realizację z punktu widzenia rozwiązania poważnych problemów występujących w gospodarce państwa członkowskiego

b) pomoc przeznaczona na wspieranie realizacji ważnych projektów stanowiących przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania lub mająca na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce Państwa Członkowskiego;

c) pomoc przeznaczona na ułatwianie rozwoju niektórych działań gospodarczych lub niektórych dziedzin gospodarczych, o ile nie występuje zmiana warunków wymiany handlowej

d) pomoc przeznaczona na wspieranie kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego, o ile nie wpływa na wymianę międzynarodową

e) inne kategorie pomocy, jakie Rada może określić decyzją, podejmowaną większością kwalifikowaną, na wniosek Komisji.

Organem, w którego kompetencji pozostaje uznanie pomocy za dopuszczalną (lub niedopuszczalną) jest Komisja Europejska, która może podjąć tą decyzję na dwa sposoby:

W pierwszym w/w przypadków państwo członkowskie zgłasza Komisji Europejskiej zamiar zastosowania określonego środka pomocowego. Środkiem pomocowym może być:

Udzielanie pomocy publicznej podlegającej notyfikacji jest dozwolone dopiero po wydaniu

przez Komisję decyzji uznającej środek pomocowy za zgodny ze wspólnym rynkiem.

Pomoc inwestycyjna- jest to pomoc udzielona na realizacje nowej inwestycji takiej, która nie jest odtworzeniową inwestycją.

Efekt zachęty - jest to pomoc na takie projekty, które nie były zrealizowane lub zrealizowane później, czy w ograniczonym zakresie bez pomocy środków publicznych.

Regionalna mapa pomocy - dotyczy poziomu wsparcia dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw podmiotów gospodarczych w zależności od miejsca realizacji inwestycji.

Mikroprzedsiębiorstwo - zatrudnia do 10 osób i roczne obroty lub suma bilansowa do 2 mln euro.

Małe przedsiębiorstwo - do 10 mln i do 50 osób

Średnie przedsiębiorstwo - do 250 osób, obroty do 50 mln i suma bilansowa do 43 osób.

Przedsiębiorstwo niezależne - nie wchodzi w skład grupy kapitałowej oraz podmioty prawa publicznego nie posiadają więcej niż 25% udziałów, akcji.

WYKŁAD IV 11.12.2011r.

Dodatkowo istnieje możliwość udzielenia pomocy społecznej na zasadzie de minimis.

De minimis - dany podmiot może w okresie ostatnich trzech lat otrzymać wsparcie ze środków publicznych o wartości nie przekraczającej równowartości 200 tys. euro, a w przypadku projektów z dziedziny transportu w wartości 100 tys. euro. Zwrot i odsetki
to różnice powyżej 200 tys.

Podmiot, który skorzystał z pomocy de minimis otrzymuje zaświadczenie wydane przez instytucję udzielającą takiej pomocy o wysokości wsparcia. Każdorazowo ubiegając się o wsparcie realizacji projektu, który nosi znamiona pomocy publicznej dokonujemy wyboru jednego z dwóch wariantów.

Trzy poziomy pomocy publicznej

    1. Dofinansowanie projektu środkami programu operacyjnego.

Dofinansowanie takie stanowi transfer zasobów publicznych między instytucją zarządzającą (lub instytucją pośredniczącą), a beneficjentem. Transfer taki występuje nawet wówczas, gdy beneficjentem jest podmiot publiczny (np. jednostka samorządu terytorialnego). Transfer ten ma charakter selektywny - tzn., że projekty otrzymujące dofinansowanie są wybierane wedle określonych kryteriów

    1. pomoc publiczna na tym poziomie występuje w przypadku przekazania majątku

powstałego przy udziale środków publicznych na rzecz innego beneficjenta

III. wiąże się z wykorzystywaniem majątku wytworzonego lub nabytego w ramach projektu finansowanego środkami programu operacyjnego w celu dostarczania określonych świadczeń innym podmiotom (ostatecznym odbiorcom pomocy).

System instytucjonalny na szczeblu wspólnotowym
 (…za politykę spójności odpowiedzialna jest Komisja Europejska!)

Zadania Komisji Europejskiej:

  1. opiniuje system zarządzania i kontroli ustanowiony na szczeblu krajowym

  2. może wstrzymać bieg płatności

  3. analizuje wszelkiego rodzaju zwroty środków i nieprawidłowości.

W oparciu o zapisy rozporządzenia każdy kraj członkowski jest zobowiązany ustanowić system w skład, którego wchodzą Instytucja Zarządzająca (IŻ), Instytucja Certyfikująca (IC), Instytucja Audytowa (IA).

…opiniuje system zarządzania i kontroli ustanowiony na szczeblu krajowym…

Instytucja Zarządzająca jest odpowiedzialna za przygotowanie dokumentu o nazwie Opis Systemu Zarządzania i Kontroli (OSZiK). W dokumencie tym dokonuje się szczegółowego podziału i opisu zadań wewnątrz tych trzech typów instytucji. Po przygotowaniu
tego dokumentu przesyłany jest on do Instytucji Certyfikującej celem zaopiniowania. Po wydaniu pozytywnej opinii Instytucja Audytowa bada, czy tak ustanowiony system funkcjonuje prawidłowo w rzeczywistości. Na tą okoliczność wydaje opinię o zgodności sytemu zarządzani i kontroli. Instytucja Zarządzająca po uzyskaniu pozytywnej opinii od Instytucji Audytowej przekazuje ten dokument OSZIK wraz z opinią audytową do Komisji Europejskiej. Dokument ten przekazywany jest przed pierwszym wnioskiem o płatność
i nie później niż w ciągu 12 m-cy od daty zatwierdzenia danego programu operacyjnego. Po otrzymaniu tego dokumentu Komisja Europejska bada w kraju członkowskim, czy ustanowiony system jest zgodny z zapisami rozporządzeń i wydaje opinię.

…może wstrzymać bieg płatności…

Co roku Instytucja Audytowa bada poprawność funkcjonowania systemu zarządzania i kontroli. W przypadku zidentyfikowania poważnych nieprawidłowości podejmuje decyzję o wstrzymaniu biegu płatności do czasu wdrożenia programu naprawczego.

…analizuje wszelkiego rodzaju zwroty środków i nieprawidłowości…

Nieprawidłowość to takie naruszenie przepisów prawa, które skutkuje lub może skutkować nieprawidłową wypłatę środków ze wspólnego budżetu UE. Trzy przypadki:

W wyniku prowadzonej kontroli w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości skutkujących zwrot niezależnie pobranych środków. Zdarzenia takie ewidencjonuje się w rejestrze obciążeń na projekcie. Przypisując tę kwotę do następujących możliwości:

Po wprowadzeniu takich danych do rejestru obciążeń na projekcie sporządzany jest raport o nieprawidłowościach. Składając wniosek o płatność do Komisji Europejskiej. Dane zawarte w raporcie muszą być uwzględnione po świadczeniu i deklaracji wniosku o płatności.

Europejski Trybunał Obrachunkowy kontroluje Komisję Europejską, a kontrolując komisję może przeprowadzić kontrolę w państwie członkowskim.

Komisja Europejska pracuje w oparciu o budżet.

OLAF- analizuje wszelkiego rodzaju nieprawidłowości pod kątem czy to było działanie umyślne czy nieumyślne.

Instytucje krajowe:

W przypadku wszystkich programów krajowych + Program Rozwoju Polski Wschodniej.

Instytucje pośredniczące pierwszego stopnia mogą powoływać instytucje drugiego stopnia. Mogą być to jednostki sektora finansów publicznych, którym część zadań jest delegowana na mocy podpisanych porozumień lub jednostki spoza sektora finansów publicznych, które muszą być wybrane w drodze przetargu.

Zadania Instytucji Zarządzającej:

Zadania Instytucji Certyfikującej:

Instytucja Audytowa kontroluje wszystko. Kontroluje IZ, IC i beneficjenta.

WYKŁAD V (10.03.2012)

Projekty kluczowe zwany indywidualnymi

Definicja projektu kluczowego została określona w ustawie o zasadach prowadzenia polityki rozwoju regionalnego. Na etapie tworzenia programu operacyjnego ogłoszony został nabór projektów strategicznych z punktu widzenia rozwoju regionu bądź danej dziedziny gospodarczej. Po złożeniu projektów instytucja zarządzająca dokonała ich weryfikacji sporządzając listę projektów kluczowych. Lista ta poddawana jest procesowi konsultacji społecznej. Po zamknięcie tego procesu wszelkie uwagi są rozpatrywane i podejmowana jest ostateczne decyzja. Zamieszczenie projektu na takiej liście oznacza zarezerwowanie środków na poczet jego realizacji. Podpisywana jest preumowa, która określa warunki i termin przygotowania projektu wraz z załącznikami. Po złożeniu kompletnej dokumentacji taki projekt poddawany jest ocenie formalnej, merytorycznej i punktowej. Po uzyskaniu minimalnej wymaganej liczby punktów z wnioskodawcą podpisywana jest umowa. Co 6 miesięcy trwa proces weryfikacji projektów zamieszczonych na liście projektów kluczowych. W przypadku niedotrzymania warunków określonych w preumowie projekt taki wykreślony jest z tej listy a uwolnione środki wracają do budżetu programu i mogą być przeznaczone na realizację innych projektów kluczowych lub wybranych w procedurze konkursowej. Liczba projektów kluczowych nie jest akceptowana przez Komisję Europejską. Decyzje w tej sprawie podejmuje instytucja zarządzająca programem.

Projekty systemowe

Projekt systemowy to taki projekt, w ramach którego realizowane są zadania, które są ustawowo przypisane do realizacji danym instytucjom. W większości są to instytucje sektora finansów publicznych. Na etapie opracowywania szczegółowego opisu osi priorytetowej instytucja taka i zakres tego projektu jest zamieszczony w tym dokumencie. Następnie instytucja ta przygotowuje projekt, który po uzyskaniu akceptacji jest realizowany przy udziale środków UE. Dodatkowo instytucje zarządzające i pośredniczące jeżeli realizują projekty własne to są to projekty systemowe.

Projekt duży- projekt powyżej 50 euro

Projekty wybierane w drodze konkursu

Wyróżniamy dwa rodzaje konkursów: Konkurs otwarty i konkurs zamknięty.

Konkurs otwarty to taki, w którym określono termin rozpoczęcie naboru wniosków a nie określono terminu zamknięcia (od dnia…… do wyczerpania środków). Instytucja ogłaszająca konkurs podaje do publicznej wiadomości ostateczny termin zakończenia doboru. Projekty w tej procedurze oceniane są na bieżąco a lista projektów wybranych do realizacji podawana jest do publicznej wiadomości. W przypadku odrzucenia projektu a nie zamknięcia konkursu wnioskodawca może złożyć ponownie poprawiony projekt.

Konkurs zamknięty natomiast to konkurs, w którym ogłoszono termin rozpoczęcia i zakończenia naboru projektów. Projekty poddawane są ocenie po dacie zakończenia naboru.

Procedura ogłaszania konkursów

Ogłoszenie w prasie ogólnokrajowej w przypadku programów krajowych i o zasięgu regionalnym w przypadku projektów regionalnych. Równolegle do tego ogłoszenia zamieszczane jest ogłoszenia wraz z dokumentacją konkursową na stronie instytucji zarządzającej lub instytucji pośredniczącej.

Ogłoszenie o konkursie zawiera:

Dokumentacja konkursowa

To podstawowy dokument określający szczegółowo warunki przygotowania projektu, sposób składania wniosków, kryteria oceny oraz warunki umowy w każdej dokumentacji konkursowych zawarty jest wykaz aktów prawnych, które mają zastosowanie w przypadku ubiegania się o środki.

W przypadku naboru projektów możemy spotkać się z procedurą standardową i procedurą preselekcji.

Procedura standardowa to taka, w wyniku której składamy wniosek z kompletem załączników. Wniosek oceniany jest pod względem formalnym, merytorycznym i punktowym. Po zamieszczeniu projektu na liście podstawowej dochodzi do podpisania umowy.

Procedura preselekcji to taka, w wyniku której składany jest wniosek i wybrane załączniki. Wniosek poddawany jest pod ocenę merytoryczną, formalną i punktową. Wnioskodawcy, których projekty znalazły się na liście podstawowej informowani są o terminie dostarczenia pozostałych załączników podlegających ocenie formalnej i merytorycznej. Po spełnieniu wymogów dochodzi do podpisania umowy. Jest to procedura dwustopniowa.

Program operacyjny

Każdy program operacyjny składa się z następujących elementów:

Diagnoza- w przypadku Regionalnego Programu Operacyjnego (RPO) jest to raport o stanie rozwoju społeczno-gospodarczego regionu, w przypadku programów krajowych diagnoza sporządzana jest w odniesieniu do tych dziedzin gospodarki, które będą finansowane w ramach tego programu, np. program operacyjny kapitał ludzki- diagnoza dotyczy sfery społecznej, program operacyjny innowacyjna gospodarka- diagnoza dotyczy gospodarki.

Analiza SWOT- słabe, mocne strony, szanse i zagrożenia.

Strategia określająca cel ogólny i cele szczegółowe, przypisując do każdego celu szczegółowego oś priorytetową.

Opisy osi priorytetowych- w tej części dokumentu w sposób ogólny przedstawiono warunki oraz docelowe grupy odbiorców pomocy. W tym okresie programu osie priorytetowe nie są dzielone na działania. Podział ten następuje dopiero w szczegółowym opisie osi priorytetowych (dokument zatwierdzony na szczeblu krajowym).

System instytucjonalny- część ta zawiera nazwy, opis zadań instytucji zarządzającej (pośredniczącej), instytucji certyfikującej i audytowej.

Budżet- opracowany jest z podziałem środków na poszczególne osie priorytetowe, lata i kategorie interwencji (lizbońskiej i nielizbońskiej).

Dodatkowo w każdym programie jest zamieszczany rozdział dotyczący podsumowania efektów otrzymane pomocy i wdrażanych programów w poprzedniej perspektywie finansowej. Do tak opracowanego programu operacyjnego dołączane są załączniki. Obligatoryjnym załącznikiem jest np. wykaz dużych projektów, ocena egaznte, schematy organizacyjne.

Program operacyjny akceptowany jest przez Komisję Europejską, a decyzja publikowana jest w dzienniku urzędowym Wspólnoty Europejskiej.

Programy operacyjne opracowywane są w oparciu o zapisy rozporządzeń UE oraz krajowych wytycznych w zakresie opracowywanych programów operacyjnych

I oś priorytetowa w RPO to środki przeznaczane na rozwój gospodarczy regiony. Środki w ramach tej osi przeznaczane są na wsparcie kapitałowe tej ……………, tj. instrumenty zwrotne i bezzwrotne (dotacje).

O instrumenty zwrotne ubiegają się instytucje, które zarządzają tego rodzaju funduszami (środki przeznaczone są na dokapitalizowanie funduszy), w niektórych regionach cześć tych środków przeznaczono na wdrożenie jednej z inicjatyw Komisji Europejskiej- inicjatywa JEREMY.

WYKŁAD VI (01.04.2012)

I oś priorytetowa RPO to konkurencyjna i innowacyjna gospodarka. Oś ta podzielona jest na cztery działania

1.1. Wsparcie kapitałowe przedsiębiorczości - to instrumenty zwrotne i bezzwrotne.

Instrumenty zwrotne - to fundusz pożyczkowy i doręczeniowy. Istnieją dwa rodzaje funduszy. Jeden zarządzany przez instytucje około biznesowe, które wybierane są w trybie konkursowym otrzymując środki na dokapitalizowanie istniejącego wcześniej funduszu pożyczkowego lub poręczeniowego. Po rozstrzygnięciu konkursu i podpisaniu umowy środki te przelewane są na konto tej instytucji. Beneficjent (MŚP) ubiega się o środki w ramach funduszu pożyczkowego i poręczeniowego instytucji około biznesowej. Instytucja zarządzająca może przeznaczyć część środków na realizację jednej z inicjatyw Komisji Europejskiej JEREMI wybierając w drodze przetargu operatora tych środków (bank). Po podpisaniu umowy środki przelewane są na konto banku a beneficjent chcąc zaciągnąć pożyczkę ubiega się o nią u operatora.

Bezzwrotne dotacje - o środki te ubiegać się mogą MŚP, mogą być one przeznaczone na budowę, rozbudowę obiektów, zakup sprzętu, aparatury i wyposażenia, zakup wartości niematerialnych i prawnych, zakup działki do 10% łącznych kosztów kwalifikowanych. Pomoc dla przedsiębiorcy to pomoc publiczna. Przedsiębiorca ubiegając się o nią podejmuje decyzję o rodzaju tej pomocy, to znaczy pomoc deminimis lub regionalna pomoc inwestycyjna. W oparciu o zapisy linii demarkacyjnej w ramach RPO o wsparcie mogą ubiegać się przedsiębiorcy, których wartość projektu w ujęciu kosztów kwalifikowanych nie przekracza 8 mln zł. Poziom dofinansowania (%) wyliczamy w oparciu o mapę regionalnej pomocy poziomu inwestycyjnej. W przypadku ustalania poziomu dofinansowania decyduje miejsce realizacji projektu a nie adres siedziby firmy.

Instytucja zarządzająca na etapie przygotowania szczegółowego opisu osi priorytetowych może wprowadzić dodatkowe ograniczenia polegające na ustaleniu minimalnej kwoty wsparcia, maksymalnej kwoty wsparcia, sposobu podwyższania tych kwot w zależności od stopnia innowacyjności danego podmiotu: np. RPO dla woj. Podkarpackiego - minimalne kwota wsparcia (dotacji) to 10 tys. zł., maksymalna dla mikro i małych 800 tys. zł., dla średnich 1 mln. 200 tys. zł.,. Kwoty te mogą być podwyższone do 2 mln zł. jeżeli projekt realizowany jest w oparciu o technologie funkcjonujące nie dłużej niż 4 lata w kraju lub może być podwyższona do 4,8 mln zł. (mikro i małe), 5,6 mln zł. (średnie) w przypadku realizacji projektu w parciu o technologię funkcjonującą nie dłużej niż 3 lata na świecie.

Dodatkowo istnieje tzw. wyłącznie traktatowe podmiotów gospodarczych, które nie mogą ubiegać się o środki unijne np. firmy transportowe na zakup środków transportowych.

1.2 Instytucja otoczenia biznesu - to instytucja, która świadczy usługi szkoleniowo-doradcze na rzecz podmiotów gospodarczych. Środki mogą być przeznaczone na wsparcie w zakresie poprawy jakości istniejącej oferty usługowej, przygotowanie i wdrożenie nowego projektu usług, wsparcie w zakresie udziału tych instytucji w lokalnych lub regionalnych sieciach, wsparcie inwestycyjne niezbędne do funkcjonowania tej instytucji oraz promocja tej instytucji. Jest to pomoc publiczna, maksymalna intensywność tej pomocy to 50%. Instytucje otoczenia biznesu mogą funkcjonować w różnym systemie prawnym (spółki prawa handlowego, stowarzyszenia, fundacje, spółki prawa cywilnego).

1.3. Regionalny system innowacji - środki w ramach tego działania przeznaczone są na wspieranie tworzenia nowych rozwój istniejących parków naukowo-technologicznych, inkubatorów przedsiębiorczości w tym przedsiębiorczości akademickiej, laboratoriów, zaplecza badawczo-rozwojowego. Wsparcie przedsięwzięć tworzących bazy kształcenia praktycznego w zakresie nowoczesnych technologii.

1.4. Promocja gospodarcza i aktywizacja inwestycyjna regionu - w ramach tego działa środki mogą być przeznaczone na kompleksowe uzbrojenie terenów pod potrzeby rozwoju przedsiębiorczości. O środki te mogą aplikować JST. Dodatkowo przedsiębiorca może otrzymać wsparcie na pokrycie kosztów uczestnictwa w targach, misjach gospodarczych wraz z pokryciem kosztów różnego rodzaju materiałów promocyjnych, opracowanie i realizację całych kampanii promocyjnych, planów marketingowych, promocja markowych produktów województwa, przygotowanie kompleksowych ofert pod potrzeby inwestorów.

II oś priorytetowa Infrastruktura techniczna

2.1. Infrastruktura komunikacyjna - drogi gminne, powiatowe, wojewódzkie, połączenie lokalne kolejowe, zakup trolejbusów, lotniska, transport publiczny.

2.2. Infrastruktura energetyczna - tradycyjne i odnawialne źródła energii.

III oś priorytetowa Społeczeństwo informacyjne - szeroko rozumiana informatyka.

W ramach tej osi priorytetowej środki przeznaczone są na: e-usługi publiczne o wymiarze regionalnym i lokalnym np.: e-zdrowie, e-administracja, e-szkolnictwo, e-sądy, a także na publiczne punkty dostępu do Internetu, budowę i rozbudowę lokalnych sieci szerokopasmowych. Środki mogą być również przeznaczone na wdrożenie technologii bezprzewodowych (transmisja satelitarna i radiowa).

IV oś priorytetowa Ochrona środowiska i zapobieganie zagrożeniom.

4.1. Infrastruktura ochrony środowiska - cała gospodarka wodno-ściekowa, budowa, rozbudowa, modernizacja sieci wodociągowych, kanalizacyjnych, stacji uzdatniania wody, oczyszczalni ścieków, a także gospodarka odpadowo-segregacyjna. W regionalnych programach operacyjnych projekty z dziedziny gospodarki wodno-ściekowej realizowane są w aglomeracjach do 15 tys. równoważnej liczby mieszkańców. W aglomeracjach powyżej 15 tys. realizowane projekty mogą otrzymać wsparcie z programu operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

4.2. Infrastruktura przeciwpowodziowa i racjonalna gospodarka zasobami wodnymi.

Zbiorniki retencyjne, wały przeciwpowodziowe, system ostrzegawczy.

4.3. Ekologia - edukacja ekologiczna (centra edukacji ekologicznej), przejścia dla zwierząt, ochrona przyrody.

4.4. Zwalczanie i zapobieganie zagrożeniom - osuwiska, zagrożenia naturalne i przemysłowe, klęski żywiołowe, pożary, burze gradowe, wichury.

V oś priorytetowa Infrastruktura publiczna.

5.1. Infrastruktura edukacyjna - szkolnictwo wyższe i oświata.

Budowa obiektów dydaktycznych wraz z wyposażeniem, laboratoria, infrastruktura towarzysząca (zaplecze gastronomiczne, biblioteka, miasteczka akademickie, obiekty sportowe).

5.2. Infrastruktura ochrony zdrowia i pomocy społecznej.

Ochrona zdrowia: budowa i rozbudowa szpitali, wyposażenie, sprzęt wraz z infrastrukturą towarzyszącą - z wyłączeniem ratownictwa medycznego.

Pomoc społeczna: inwestycje w sferze opieki społecznej, domy pomocy społecznej, centra pomocy rodzinie, warsztaty terapii zajęciowej, centra adopcyjne.

5.3. Infrastruktura sportowa i rekreacyjna - boiska ogólnodostępne, stadiony, baseny, lodowiska, korty tenisowe.

VI oś priorytetowa Turystyka i kultura.

W zakresie turystyki wsparcie może być przeznaczone na tworzenie szlaków i tras turystycznych, wyciągów narciarskich, przystani wodnych, infrastruktura sanitarna, gastronomiczna, noclegowa, informacyjna, na budowę obiektów służących dla turystów, udostępnieniu tras turystycznych, m.in. ciągi komunikacyjne, wieże widokowe wraz z infrastrukturą sanitarną i gastronomiczną, noclegową i informacyjną. Dodatkowo finansować można kampanie reklamowe, architekturę zdrojową, parki zdrojowe, pijalnie wód, domy zdrojowe oraz ich promocję, a także rewitalizację obiektów zabytkowych z przeznaczeniem ich na cele turystyczne.

W zakresie kultury: teatry, muzea, domy kultury, księgozbiory, konserwacje zabytków muzealnych oraz innych zabytków, system informacji kulturalnej, digitalizacja zbiorów, organizacja imprez kulturalnych o znaczeniu regionalnym ale pod warunkiem, że stanowią one element projektu inwestycyjnego.

VII oś priorytetowa Spójność wewnątrz regionalna.

7.1. Rewitalizacja miast.

7.2. Rewitalizacja obszarów zdegradowanych.

7.3. Aktywizacja gospodarcza obszarów zmarginalizowanych.

W przypadku pierwszych dwóch działań JST jest zobowiązana do przygotowania programu rewitalizacji wskazując w nim obszary, które wymagają rewitalizacji (odnowy). Program ten poddawany jest konsultacjom społecznym, w wyniku których załącznikiem do programu jest wykaz potencjalnych, planowanych do realizacji projektów. W przypadku ogłoszenia naboru wniosków przez instytucję zarządzającą programem do złożenia wniosku uprawnieni są wnioskodawcy, których projekty znalazły się w programie rewitalizacji. Program rewitalizacji uchwalony jest przez organ stanowiący JST.

W przypadku trzeciego działania obszary marginalizowane gospodarczo zostały określone na etapie przygotowywania programu operacyjnego. Biorąc pod uwagę liczbę podmiotów gospodarczych funkcjonujących na danym obszarze oraz stopę bezrobocia. Na etapie ogłoszenia konkursu o środki mogą ubiegać się wnioskodawcy planujący realizację projektów na obszarze marginalizowanym wcześniej wyznaczonym.

7


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Fundusze Strukturalne, przygotowanie i system finansowania projektów UE Kubas Hul notatki(1)
Fundusze strukturalne i systemu finansowania projektów UE
FUNDUSZE STRUKTURALNE I SYSTEM FINANSOWANIA PROJEKTÓW UE
Ocena poziomu rozwoju powiatow w wojewodztwie Mazowieckim (1), administracja-pw, rok I, fundusze str
Fundusze strukturalne i system finansowania projektów Unii Europejskiej, Fundusze strukturalne i sys
Fundusze strukturalne i system finansowania projektów UE (1)
Zagadnienia do egzaminu z Funduszy strukturalnych i system ów finansowania projektów UE
Fundusze strukturalne i system finansowania projektów Unii Europejskiej, fundusze UE[1], Programy re
Fundusze strukturalne i system finansowania projektów Unii Europejskiej, fundusze UE[2], Programy re
Fundusze strukturalne i system finansowania projektów Unii Europejskiej, Fundusze strukturalne wykla
Fundusze strukturalne i system finansowania projektów Unii Europejskiej, Fundusze strukturalne wykla
Fundusze strukturalne i system finansowania projektów Unii Europejskiej, Nowicki VI[1], Nowicki wykł

więcej podobnych podstron