Cechy gatunkowe prasy:
Medium może być: - język jako środek porozumiewania się w danej społeczności,- znaki językowe lub wszelakie systemy znaków(słowa , gesty.mimika), - kody które są oparte na konwencjach i pozwalają konstruować przekazy(alfabet, kod Morsea, sygnalizacja),- nośniki sygnałów, - instrumenty pozwalające na powielanie, transmisję lub odbiór, - instytucje które tworzą przekazy Cechy gatunkowe prasy: - orientacja na indy wid. czytelnika i na rzeczyw.,- użyteczność i łatwość dysponowania nią,- świeckość i dostosowanie do potrzeb nowej klasy
Gazeta jako medium: - regularne i częste ukazywanie się,- towarowy charakter, -treść związana z aktualnymi wydarzeniami,- funkcje w sferze publ., - miejskie, świecka społ. odbiorców,- względna swoboda
Cechy materiałów dziennikarskich wg. R Parka:
Gazeta a cechy mater. dziennikarskich:- wiadomości są nowinami, opisują nowe lub obecnie ważne wydarzenia,- wydarzenia przedst. jako widomości muszą być niezwykłe,- wiadomości mają własne cechy wartości jako nowin,- wiadomości są systematyczne zajmują się pojedynczymi zdarzeniami,stanowią głównie orientacji i kierowaniu uwagi społ, szybko się starzeją, są przewidywalne co do swego rodzaju
Wartość informacji:
Selekcja informacjiCzynniki informacyjne:
*Aktualność(czas, najważniejsza),* bliskość,* status(znane osobistości zwiększają status inf.),* dynamika(zaskoczenie struktura intensywność), *Walencja- dobro i zło w informacji, aspekt negatywny,* identyfikacja(personalizacja, etnocentryzm, wartość sentymentalna), przetwarzalność na obraz
I. HISTORIA DZIENNIKARSTWA
1. polityczna ,2 religijna, 3. edukacyjna Etapy rozwoju komunikacji i mediów:- określone były cele i potrzeby komunikacji społecznej, - potrzeba komunikowania się na odległość-potrzeba technologiczna,- formy organizacji życia społecznego-potrzeba edukacji i dystrybucji informacji /szkoła jako instytucja pozyskiwania wiedzy/,-zarządzanie instytucjami publicznymi; zorganizowane formy zarządzania w interesie publicznym
Rys historyczny: Biblia Gutenberga(1454r.)- pierwsze wydawnictwo dziełowe w Europie, gdzie czcionka była malowana, 700 r n.e. – Chiny i Azja- pierwsze książki drukowane, „Diamentowa Sutra”- pierwsza w całości wydrukowana książka 868r.. Po tych wydarzeniach nastąpił rozwój przekazu informacji- kupcy byli „środkami przekazu” na skalę masową (również gołębie pocztowe-lecz tylko u zamożnych ludzi). Wraz z rozwojem szlaków komunikacyjnych informacja stała się towarem.W XVII w. pojawiła się gazeta, powstawały przedsiębiorstwa handlowe, które zajmowały się jej dystrybucją. W Niemczech wynaleziono czcionkę drukarską, tam też powstawały pierwsze tygodniki. Tygodniki te mogły być tłumaczone. 1788r.- pojawia się tygodnik „The Times”, 1832r.-oficjalna data uznawana za rozwój dziennikarstwa (pojawiły się wtedy dzienniki „Penny Press” w cenie 1 pensa)
W zmieniającym się społeczeństwie prasa stała się przekazem informacji, spełniała funkcje odpowiednie dla konkretnej klasy politycznej lub społecznej.
II DZIENNIKARSTWO W POLSCE
-pierwszy gatunek prasy jaka pojawiła się w Polsce to tzw. prasa partyjno-polityczna , za pomocą tej prasy partia przekazywała swoje ideologie; publikowana była przez partie lub dla partii, obecnie jest przekazywana w prasie komercyjnej
-drugi gatunek prasy to prasa prestiżowa-narodziła się ona z prasy mieszczańskiej w XIXw. Prasa ta rozwijała się dzięki braku ograniczenia cenzury, braku ograniczeń podatkowych, rozwojowi technologii i wynalazków. Wydawana głównie dla sektorów różnych elit. Współczesnym przykładem prasy prestiżowej jest np. „Rzeczpospolita”- obiektywna, rozbudowana tematycznie.
-trzeci rodzaj prasy to prasa popularna- towarzyszy czytelnikom od około 100 lat. Stworzona dla każdego typu czytelników. Z niej zrodziła się prasa bulwarowa. Charakteryzowała się niską ceną, współcześnie stawia na sensacyjność, brak jakiejkolwiek odpowiedzialności.
Główne cechy prasy popularnej:
a)dobór informacji zależny od punktu widzenia lokalnych czytelników,
b)postawa na ogół ugodowa,
c)tendencja do ukazywania wielu aspektów różnych zjawisk,
d)uzależnienie od lokalnych reklamodawców
IV PRACA W REDAKCJI
Redakcja-zespół dziennikarzy pracujących w medium i przygotowujących artykuły do publikacji. Newsroom-„serce” redakcji. Następnie występują: redaktorzy, redaktor naczelny, z-ca redaktora naczelnego, obecni są także kierownicy różnych działów. Redakcja organizuje proces przygotowania materiałów, czyli przygotowania, zebrania, oceniania oraz opracowywania. Redakcja cieszy się autonomią (niezależnością)’ tylko niezależna redakcja może cieszyć się wiarygodnością, nie może więc być narzędziem wpływów politycznych lub komercyjnych. Pulitzer określił iż „redaktorzy są nawigatorami, to oni decydują w jakim kierunku popłynie okręt, a tym okrętem jest państwo”. Redaktorzy są łącznikami pomiędzy redakcją, a wydawnictwem, czy zarządem spółki medialnej.
Redaktor Naczelny
↓
I Z-ca redaktora naczelnego
↓
redaktor prowadzący
↓
Edytor
z-ca redaktora naczelnego ← →z-ca redaktora naczelnego
(pion informacji) (pion publicystyki i opinii)
-reporterzy działy: polityka, gospodarka, prawny,
kontaktów z czytelnikami
-dział sportowy
↓
Sekretariat Redakcji
-szef działu dodatków tematycznych (zdrowie, turystyka, motoryzacja itp.)
-edytor stron internetowych
-dyrektor wydawniczy
-dyrektor artystyczny (fotoedytorzy, fotoreporterzy, reasercherzy, operatorzy składu komputerowego)
Cechy, które charakteryzują pracę w redakcji:
1.Cykl produkcyjny materiału medialnego jest krótki. W dziennikach to około 16-18h , w czasie których reporterzy zbierają informacje. Po zakwalifikowaniu do druku teksty zostają skierowane do produkcji i przesłane do drukarni drogą elektroniczną.
Współczesne gazety codzienne składają się zazwyczaj z 2-3 grzbietów -> grzbietu głównego (gorącego),- sekcji lokalnej,- dodatku tematycznego (np. motoryzacja, nieruchomości, turystyka). Metoda łączenia poszczególnych części gazety zwana jest „cebulkowaniem”. Jest to wygodne dla czytelnika, który łatwo może dotrzeć do interesującej go lektury. W pracy redakcyjnej „opakowanie” produktu, czyli wygląd gazety, formuła programu itp. zmienia się bardzo rzadko, za to „produkt” czyli treść, trzeba zmieniać codziennie i tworzyć od nowa.
2. produkt medialny musi przebić się przez dwa rynki:- trzeba sprzedać dany materiał, treść, informacje czy rozrywkę odbiorcy,- trzeba sprzedać odbiorców reklamodawców
3. dla redakcji kluczową sprawą jest mieć kontakt zewnętrzny „z dostawcami” informacji i materiałów (rzecznikami i działami prasowymi, korespondentami) , natomiast w mniejszym stopniu z odbiorcami informacji czyli czytelnikami, słuchaczami i widzami
V, VI. Gatunki dziennikarskie:
Gatunek informacyjny:
-wzmianka - najmniejszy gatunek informacyjny. Zawiera powiadomienie o pojedynczym fakcie lub wydarzeniu,- notatka - jest odmianą wzmianki wzbogaconej o dodatkowe fakty szczegółowe. Cechą charakterystyczną notatki jest statystyczne wyliczanie tych faktów,-sprawozdanie - prezentacja zdarzeń, które już się zakończyły i mają swój finał. Fakty przedstawiane są w sposób dynamiczny oraz w porządku czasowym,- relacja - równoległa prezentacja zdarzeń, które trwają. Przekaz barwny, emocjonalny,- życiorys - chronologiczne przedstawianie wydarzeń z życia postaci. Obowiązuje ograniczenie do istotnych dat i faktów,- sylwetka - sposób prezentacji osób przez opis ich osobowości, a także wyglądu zewnętrznego, sposobu bycia, upodobań itd.,- kalendarium - uporządkowane chronologicznie wzmianki lub notatki przekazujące informacje o zdarzeniach, jakie miały miejsce w ściśle określonym przedziale czasowym (tydzień, miesiąc, rok itd.),-przegląd prasy - seria cytatów z najciekawszych materiałów zamieszczonych w innych mediach,- reportaż - sprawozdanie dziennikarskie z prawdziwych wydarzeń, wzbogacone o dokładny opis środowiska, charakterystykę postaci oraz o wrażenia samego reportera,-wywiad - rozmowa przeprowadzona przez dziennikarza z budzącą zainteresowanie osobą. Składa się z celowo formułowanych pytań i odpowiedzi.
Gatunki publicystyczne podporządkowane są funkcji interpretacyjnej i perswazyjnej; służą wyjaśnianiu rzeczywistości. Pozwalają pogłębiać już posiadaną wiedzę oraz wywoływać intelektualne i emocjonalne reakcje na przedstawiane fakty: -komentarz - wypowiedź publicystyczna o najwyższym stopniu aktualności i silnie zarysowanym stanowisku autora (autorów),-artykuł - wypowiedź publicystyczna na aktualne w danym momencie tematy, w której wywód podporządkowany jest wyraźnie sformułowanym tezom,- esej - obszerny utwór, swobodnie rozwijający i interpretujący jakieś zjawisko lub dociekający problemu. Charakteryzuje go niekonsekwentna erudycja, brak linearności, skojarzenia poetyckie, zaskakujące sformułowania, paradoksy oraz narracja liryczno-refleksyjna,-recenzja - omówienie lub ocena jakiegoś faktu kulturalnego (wydania książki, wystawy, koncertu, spektaklu, filmu). Powinna zawierać skrótowe przedstawienie treści omawianego utworu,- felieton - krótki utwór publicystyczny w lekkiej i dowcipnej formie, poruszający aktualne sprawy, także trudne i bulwersujące. Jest cykliczny i ma stałą pozycję w czasopismach i mediach elektronicznych,-dyskusja (debata) - jest formą wywiadu, bierze w niej udział większa liczba osób reprezentująca różne stanowiska na dany temat. Istotną rolę pełni prowadzący.
VIII.Research
I zasada- dziennikarz ujawnia to co by nie wszyło na światło dzienne, II zasad- uważnie obserwowac i sprawdzac fakty. Research polega na gromadzeniu materiałow, faktów dowodów. Research wg. Dennisa McQuaila mamy doczynienia z 4 składowymi: - określonymi celami komunik., potrzebami oraz sposobami korzystania, - technologiami publ. komunikowania na odległość wielu odbiorców,- formami org. społecznej zapewniającymi umiejętność oraz warunki edukacji i dystrybucji,- formami org. społ zapewniającymi umiejętność oraz warunki edukacji i dystrybucji,- zorganizowanymi formami zarzadzania w „interesie publ.”