Rodzaje ryzyka podejmowanego przez bank przy udzielaniu kredytu

ryzyko
aktywne
straty

Ryzyko pasywne – jest w dużym stopniu niezależne od banku i w większości przypadków może być przez bank skompensowane.

Ryzyko aktywne – wynika z niepewności czy przyszły kredytobiorca jest potencjonalnie zdolny do spłaty kredytu wraz z procentami.

Proces oceny zdolności kredytowej jako czynności polegające na przetworzeniu informacji.

Popyt banku na informację
↓
zaopatrzenie w informacje przez źródła informacji		określenie popytu przez analizę
↓
analiza zdolności kredytowej
↓
ocena zdolności kredytowej

Źródła informacji dla analizy zdolności kredytowej przedsiębiorstw

źródła
stan dotychczasowy
- sposób negocjowania
- wykorzystanie kredytu
- planowanie potrzeb
- terminowość płatności
- wykorzystanie konta
- stosunki z klientami

Proces udzielania kredytu – materiały

Zabezpieczenia kredytu – materiały

• osobiste

  • weksel własny in blanko

  • poręczenie kredytowe

  • gwarancja kredytowa

• rzeczowe – których przedmiotem jest rzecz stanowiąca część majątku dłużnika lub osoby trzeciej

  • hipoteka

  • przewłaszczenie

  • zastaw

Weksel własny in blanko – to weksel na którym nie dokonuje się określenia sumy weksla i terminu płatności. Może być wypełniony w momencie gdy kredyt nie zostanie spłacony

Poręczenia – polegają na tym iż osoba trzecia odpowiada za spłatę długu w przypadku kiedy kredytobiorca nie wywiąże się z tego obowiązku. Poręczycielem może być osoba fizyczna (żyrant).

Gwarancje – udzielane są do pewnej wysokości. Gwarantami mogą być banki (gwarancja bankowa)

Hipoteka – wpis roszczeń do księgi wieczystej nieruchomości.

Przewłaszczenie – przeniesienie własności zabezpieczenia na rzecz banku z zastrzeżeniem, że po zwrocie kredytu własność wróci do kredytobiorcy.

Zastaw – prawo do dochodzenia roszczeń z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi. Dokonywane w rejestrze zastawów.

Wskaźniki

Wskaźniki rentowności

1. wskaźnik rentowności aktywów ROA

$$ROA = \frac{\text{zysk\ operacyjny}}{aktywa\ ogolne} \times 100$$

1. wskaźnik rentowności sprzedaży ROS

$$ROS = \frac{\text{zysk\ operacyjny}}{przychody\ ze\ sprzedazy\ netto} \times 100$$

1. wskaźnik rentowności kapitału ROE

$$ROE = \frac{\text{zysk\ netto}}{kapital\ wlasny} \times 100$$

Wskaźniki płynności – materiały

Matryca klasyfikacyjna (regulowanie należności, kategoria należności)

Ryzyko akceptowane

• należności normalne

• należności poniżej standardu

Ryzyko nie akceptowane

• należność wątpliwa

• należność stracona

4 rodzaje rezerw

Należności normalne – w przypadku których nie występują opóźnienia w spłacie kapitału i odsetek

Należności poniżej standardu – należności których opóźnienie w spłacie kapitału lub odsetek wynosi powyżej 1 miesiąca Ne dłużej niż 3 miesiące, są to klienci obarczeni ryzykiem wymagającym tworzenia 20 % rezerw celowych.

Należności wątpliwe – opóźnienie w spłacie powyżej 3 miesięcy nie dłużej niż 6 miesięcy, rezerwa w wysokości 50 %.

Należności stracone – opóźnienie w spłacie wynosi więcej niż 6 miesięcy, bank tworzy 100 % rezerwy obowiązkowej.

Metoda analizy dyskryminacyjnej – materiały

Kredyt konsumencki – ustawa

Zadanie

Kwota kredytu konsumenckiego wynosi 1000 zł, spłata następuje w 2 ratach po 600 zł. Należy obliczyć rzeczywistą roczną stopę procentową.

Rozwiązanie:

Równanie kwadratowe

$$1000 = \frac{600}{\left( 1 + i \right)} + \frac{600}{\left( 1 + i \right)^{2}}$$

1 + i = x

−1000x² + 600x + 600 = 0

a = −1000

b = 600

c = 600

=b² − 4ac

=2 760 000

$$\sqrt{} = 1\ 661,32$$

$$x_{1} = \frac{- b - \sqrt{}}{2a} = 1,130662$$

$$x_{2} = \frac{- b - \sqrt{}}{2a} = - 0,53066$$

i = 0, 130662

$$x_{w} = \frac{- b}{2a} = 0,3$$

$$y_{w} = \frac{- b}{4a} = 690$$

Metoda interpretacji liniowej

$$x = a + \frac{f\left( a \right)}{f\left( a \right) - f\left( b \right)} \times \left( b - a \right)$$

$$1000 = \frac{600}{\left( 1 + i \right)} + \frac{600}{\left( 1 + i \right)^{2}}$$

a = 0, 13 b = 0, 14

f(a)=0, 86146

Metoda kolejnych przybliżeń

$$1000 = \frac{600}{\left( 1 + i \right)} + \frac{600}{\left( 1 + i \right)^{2}}$$

a = 0, 13 b = 0, 14

okres (1)	przepływy pieniężne (2)	współczynnik dyskontujący dla 13% (3)	dodatnie przepływy [2x3] (4)	współczynnik dyskontujący dla 14% (5)	ujemne przepływy (6)
0	-1 000	1,00000	-1 000,00	1,00000	-1 000,00
1	600	0,88496	530,97	0,87719	526,32
2	600	0,78315	469,89	0,76947	461,68
RAZEM	200	X	0,8615	X	-12,0037
	f(a)=0, 86146	$$\frac{1}{1 + i}$$	f(b)=12, 00369

$$x_{1} = 13 + \frac{0,86}{0,86 + 12,01} \times \left( 14 - 13 \right) = 13,066$$

Zadanie domowe

Kwota kredytu konsumpcyjnego 1 000 zł. Spłata następuje w 3 ratach po 500 zł. Oblicz rzeczywistą roczną stopę oprocentowania

Zadanie 60 – kartka

rata	Spłata kapitału	Odsetki	Razem rata	Stan zadłużenia
0	-	-	-	36 000
1	6 000	2 160	8 160	30 000
2	6 000	1 800	7 800	24 000
3	6 000	1 440	7 440	18 000
4	6 000	1 080	7 080	12 000
5	6 000	720	6 720	6 000
6	6 000	360	6 360	0
RAZEM	36 000	7 560	43 560	-

Kwota kredytu: 45 000 − 20%=36 000

Oprocentowanie: 24%÷4 = 6%

Odsetki obliczamy od kwoty pozostałej do spłaty

Zadanie 61 – kartka

$$R = K\frac{r{(1 + r)}^{n}}{{(1 + r)}^{n} - 1}$$

R - jednakowa rata okresowej spłaty kredytu obejmująca kapitał i odsetki

K - kwota zaciągniętego kredytu

r - stopa procentowa

n - ilość okresów

$$R = 36\ 000\frac{0,06\left( 1 + 0,06 \right)^{6}}{\left( 1 + 0,06 \right)^{6} - 1} = 36000 \times 0,203363 = 7321$$

rata	suma raty	z tego przypada na spłatę:	Stan zadłużenia
		odsetki	kapitał
0	-	-	-
1	7 321	2 160	5 161
2	7 321	1 850	5 471
3	7 321	1 522	5 799
4	7 321	1 174	6 147
5	7 321	805	6 516
6	7 321	414	6 907
RAZEM	43 926	7 926	36 000

Kwota kredytu: 45 000 − 20%=36 000

Oprocentowanie: 24%÷4 = 6%

Jednakowe raty: 7321

Rata kapitału w 1-szym okresie: 7321 − 2160 = 5161

Stan zadłużenia po 1-szym okresie: 36000 − 5161 = 30839

Zadanie domowe

Zadania: 62 – 70

Przeczytać:

- operacje pośredniczące

- reguły zabezpieczeń płynności w bankach komercyjnych

- ryzyko bankowe