WSKAŹNIK REZULTATU, WSKAŹNIK PRODUKTU – PRZYKŁADY
Natalia Lewandowska, Martyna Kujawa
Wskaźnik produktu i wskaźnik rezultatu mają za zadanie mierzyć efekty realizowanych zadań. Żeby były poprawne, muszą odzwierciedlać działania, jakie zostały podjęte w trakcie realizacji projektu.
Wskaźnik produktu – dotyczy danego projektu, jest wyrażany w jednostkach fizycznych bądź walutowych. Odnosi się szczególnie do wszystkich produktów, które powstały podczas realizacji projektu. Nie powinien wykraczać poza założony termin wdrażania danego przedsięwzięcia. Wskaźnik ten określa końcowy efekt inwestycji (np. materiały, usługi) oraz ilość nabytych środków trwałych.
Wskaźnik rezultatu – należy go przedstawić za okres nie wcześniejszy niż wskaźnik produktu, gdyż jest on jego wynikiem1; wskaźnik ten odnosi się do efektów działań realizowanych w ramach projektu. Informuje on o zmianach, jakie nastąpiły podczas wdrażania w życie danego przedsięwzięcia oraz sytuacji projektodawcy. Rezultaty powinny być spójne i powiązane logicznie z produktami. Wskaźnik ten liczony jest przez instytucje pośredniczące drugiego stopnia, instytucje pośredniczące oraz beneficjenci systemowi. Wskaźnik rezultatu powinien wskazywać w jakim stopniu projekt oddziałuje na środowisko oraz politykę zrównoważonego rozwoju. Istotne jest, aby wpływ ten można było uznać za pozytywny, albo przynajmniej neutralny. 2
Każde przedsiębiorstwo, które staje przed realizacją projektu, musi ustalić pewne założenia. Do założeń tych należą m.in. wymienione wcześniej wskaźniki. Wskaźniki, które zadeklarowaliśmy musimy osiągnąć w danym projekcie, ale także utrzymywać ich poziom przez kolejne lata od zakończenia projektu (3-5 lat w zależności od umowy). Ustalenie tego przed rozpoczęciem realizacji projektu pozwala sprawdzić w trakcie podejmowanych działań, czy projekt jest spełniany zgodnie z wcześniejszymi założeniami, czy nie przekracza naszych możliwości, np. finansowych. W sytuacji, kiedy zauważymy, że wskaźniki obecne nie są zgodne z założonymi, bądź też założone wskaźniki są trudne do osiągnięcia, należy to natychmiast zgłosić do instytucji, która zleciła nam projekt. Jeśli różnice będą się mieściły w normach dopuszczonych w umowie, należy podpisać aneks. Jeśli nie, to możemy nie otrzymać refundacji, lub będziemy zmuszeni do jej zwrotu z naliczonymi odsetkami. Lepiej jednak osiągnąć zamierzone wskaźniki bez zmian, gdyż dzięki temu uda nam się szybciej wdrożyć projekt i zostanie on lepiej oceniony przez osobę sprawdzającą.
Przykłady wskaźników rezultatu:
Biorąc pod uwagę nowe miejsca pracy odnoszą się one do miejsc pracy stworzonych w efekcie realizacji projektu od jego rozpoczęcia do końca fazy operacyjnej; trzeba podać ilość zakładanych do utworzenia miejsc pracy; jest to więc wartość wskaźnika produktu powiększona o ilość nowych miejsc pracy, których utworzenie jest planowane przez zleceniobiorcę w ciągu roku od złożenia wniosku o płatność końcową.
Liczba osób, która dzięki przeprowadzonym szkoleniom podniosła swoje kwalifikacje.
Dzieci, które będą uczęszczać do nowo wybudowanej szkoły3.
Liczba na nowo stworzonych podmiotów gospodarczych lub miejsc pracy.
Liczba osób, które będą korzystały ze zmodernizowanej sieci kanalizacyjnej.
Liczba przedsiębiorców, którzy korzystają z ofert wsparcia dla przedsiębiorczości.
Liczba osób, które korzystają z produktów turystycznych.
Odsetek studentów, którzy ukończyli staż lub praktykę w stosunku do całkowitej liczby studentów.
Przykłady wskaźników produktu:
Pod względem nowych miejsc pracy, ma on obliczyć rzeczywiście utworzone miejsca pracy podczas spełniania zadań wchodzących w skład projektu, ale nie dotyczy on miejsc pracy stworzonych w efekcie realizacji projektu.
Liczba zrealizowanych szkoleń.
Ilość zakupionych maszyn.
Długość zmodernizowanych dróg.
Liczba nowych budynków mieszkalnych.
Liczba godzin szkoleniowych.
Długość wybudowanych sieci wodociągowych.
Liczba przedsiębiorstw, którym udzielono wsparcia.
Ilość wybudowanych i zmodernizowanych oczyszczalni ścieków.
Bibliografia:
Wskaźniki rezultatu. INC Internet [on-line]. [Poznań]: INC Internet, 29 października 2008, [dostęp 29 listopada 2011]. Dostępny w http://www.nowe-dotacje.pl/wskazniki-rezultatu.php.
Lista wskaźników produktów i rezultatów - prezentacja wskaźników. Instytucja Zarządzająca Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Opolskiego na lata 2007-2013 [on-line]. [Opole]: Instytucja Zarządzająca Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Opolskiego na lata 2007-2013. 13 grudnia 2010 [dostęp 28 listopada 2011]. Dostępny w http://www.umwo.opole.pl/rpo/index.php?id=6411.
Wskaźniki rezultatu. Portal Funduszy Europejskich [on-line]. Portal Funduszy Europejskich. 26 września 2008 [dostęp 29.11.2011]. Dostępny w http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/slownik/Strony/Wskaznikirezultatu.aspx.