Malwina Stawisińska 243024 nauczanie biologii i chemii

1. Temat:

Wzory i nazwy soli.
2. Cele:
Uczeń :

• podaje definicję soli

• podaje budowę ogólą soli

• zapisuje wzór soli

• podaje nazwy soli na podstawie ich wzoru

3. Metoda nauczania: poszukująca

4. Środki dydaktyczne: podręcznik, sole dostępne na pracowni

5. Ogólny plan lekcji z bilansem czasowym:

• Czynności organizacyjne: 5 minut

- sprawdzenie obecności

- wprowadzenie atmosfery pracy

• Część nawiązująca: 5 minut

- Pytam uczniów czy znają jakąś sól.

- Wyjaśniam, że sól, którą znają ma wzór NaCl i nazwę chlorek sodu.

• Część właściwa: 30 minut

1. Sole są to związki chemiczne zbudowane z kationów metali lub kationu NH⁺ oraz anionów reszt kwasowych.

Sól o nazwie chlorek sodu jest zbudowana z kationów Na⁺ i anionów Cl^- (reszty kwasowej kwasu solnego).

Wzór ogólny soli ma postać :

M_x R_y

x- oznacza wartościowość reszty kwasowej i ilość atomów metalu,

y- wartościowość metalu oraz liczbę anionów reszt kwasowych.

Wzór sumaryczny ustalamy za pomocą wartościowości pierwiastków i wartościowości reszty kwasowej. Wartościowość pierwiastków odczytujemy z układu okresowego natomiast wartościowość reszty kwasowej równa się ilości atomów wodoru we wzorze danego kwasu.

2. Każda reszta kwasowa ma określoną wartościowość.

Rodzaj kwasu	Nazwa kwasu	Nazwa soli	Wartościowość reszty kwasowej
Kwasy beztlenowe	chlorowodorowy	chlorek	I
	siarkowodorowy	siarczek	II
Kwasy tlenowe	siarkowy(IV)	siarczan(IV)	II
	siarkowy(VI)	siarczan(VI)	II
	azotowy(V)	azotan(V)	I
	węglowy	węglan	II
	fosforowy	fosforan(V)	III

Nazwy soli kwasów beztlenowych mają końcówkę –ek natomiast tlenowych –an.

Prezentuje uczniom sole dostępne na pracowni i opisuje ich właściwości.

3. Otrzymywanie soli:

wodorotlenek metalu + kwas -> sól + woda

NaOH+ HCl -> NaCl+ H₂O

metal + kwas -> sól+ wodór

Zn+ 2HCl -> ZnCl₂+ H₂

tlenek metalu + kwas -> sól + wodór

ZnO+ H₂SO₄ -> ZnSO₄+ H₂O

wodorotlenek metalu + tlenek niemetalu -> sól+ woda

2NaOH+ SO₂ -> Na₂SO₃+ H₂O

Zadanie1.

Podaj poprawną nazwę soli. (3 przykłady na lekcji i 3 do domu)

NaCl- chlorek sodu MgNO₃- azotan(V) magnezu Na₂SO₄- siarczan(VI) sodu

KCl- chlorek potasu Al₂ (SO₄)₃- siarczan(VI) glinu AgBr- bromek srebra(I)

Zadanie 8/61
Oblicz masę cząsteczkową podanych soli. (2 na lekcji i 2 w domu)

CaCl₂- 110u Ni(NO₃)₂- 135u
CuCO₃- 123u (NH₄)₃PO₄- 124u

Zadanie 2.
Podaj wzór sumaryczny soli. (4 na lekcji i 4 w domu)
chlorek potasu- KCl chlorek wapnia- CaCl₂
bromek srebra(I)- AgBr fosforan(V) magnezu- Mg₃(PO₄)₂
węglan magnezu- MgCO₃ siarczan(VI) sodu- Na₂SO₄
azotan(V) potasu- KNO₃ siarczan(IV) sodu- Na₂SO₃

• Część podsumowująca: 5 minut

Z podanych pierwiastków ułóż możliwe sole:

Sód i chlor- srebro, węgiel i tlen-
Magnez, azot i tlen- żelazo, fosfor i tlen-
Bar i siarka- wapń, azot i tlen-

• Praca domowa:
  Ułóż rebus chemiczny z hasłem fosforan(V) miedzi(II).