Wariant PORÓWNAWCZY
A Przychody ze sprzedaży i zrównane z nimi
1. Przychody ze sprzedaży produktów
2. Zmiana stanu produktów
3. Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki
4. Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów
B Koszty działalności operacyjnej
C Zysk/strata na sprzedaży
D Pozostałe przychody operacyjne
E Pozostałe koszty operacyjne
F Zysk/strata na działalności operacyjnej
G Przychody finansowe
H Koszty finansowe
I Zysk/strata z działalności gospodarczej
J Wynik zdarzeń nadzwyczajnych
K Zysk/strata brutto
L Podatek dochodowy
M Zysk strata netto
Wariant KALKULACYJNY
A Przychody ze sprzedaży wyrobów gotowych, materiałów i towarów
B Koszt sprzedanych wyrobów gotowych, materiałów i towarów
C Zysk/strata brutto na sprzedaży
D Koszty sprzedaży
E Koszty ogólnego zarządu
F Zysk/strata brutto na sprzedaży
G Pozostałe przychody operacyjne
H Pozostałe koszty operacyjne
I Zysk/strata na działalności operacyjnej
J Przychody finansowe
K Koszty finansowe
L Wynik na działalności gospodarczej
M Wynik zdarzeń nadzwyczajnych
N Zysk/strata brutto
O Podatek dochodowy
P Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku
R Zysk strata netto
Przychody dodajemy, koszty odejmujemy.
Warianty rachunku zysków i strat
Ustawa o rachunkowości zezwala na sporządzenie rachunku zysków i strat w dwóch wariantach: porównawczym lub kalkulacyjnym. Stosowany w jednostce wariant rachunku zysków i strat zależy od przyjętych zasad ewidencji kosztów działalności operacyjnej.
Jeżeli w przedsiębiorstwie do ewidencji kosztów działalności operacyjnej stosowane są jedynie konta zespołu 4 (układ rodzajowy kosztów), rachunek zysków i strat sporządzany jest w wariancie porównawczym. Firmy posługujące się układem rodzajowym kosztów (zespół 4) i równolegle układem funkcjonalnym (zespół 5) mają prawo wyboru wariantu rachunku zysków i strat. Jednostki prowadzące ewidencję kosztów wyłącznie na kontach zespołu 5 sporządzają kalkulacyjny rachunek zysków i strat.
Różnice w sporządzaniu rachunku zysków i strat w wariancie porównawczym i kalkulacyjnym przedstawiono w tabeli.
| Rachunek zysków i strat (wariant porównawczy) |
Rachunek zysków i strat (wariant kalkulacyjny) |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
A. Przychody netto ze sprzedaży i zrównanie z nimi
B. Koszty działalności operacyjnej
C. Zysk (strata) ze sprzedaży (A - B) |
A. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów
B. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów
C. Zysk (strata) brutto ze sprzedaży (A - B) D. Koszty sprzedaży E. Koszty ogólnego zarządu F. Zysk (strata) ze sprzedaży (C - D - E) |
W tabeli została przedstawiona jedynie pierwsza część rachunku zysków i strat, tj. ustalanie zysku (straty) ze sprzedaży, bowiem tylko ta część odróżnia od siebie dwie wersje rachunku zysków i strat. W wariancie porównawczym od sumy przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów skorygowanych o zmianę stanu produktów (zwiększenie stanu produktów występuje ze znakiem plus, a zmniejszenie - ze znakiem minus) i zwiększonych o koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby odejmowana jest suma kosztów działalności operacyjnej według ich rodzaju oraz wartość sprzedanych towarów i materiałów. Z kolei w wariancie kalkulacyjnym od sumy przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, odejmowane są koszty wytworzenia sprzedanych produktów, wartość sprzedanych towarów i materiałów, jak też całość kosztów sprzedaży i ogólnego zarządu.
Pozostałe elementy rachunku zysków i strat pozostają wspólne dla obydwu wariantów i obejmują one:
pozostałe przychody i koszty operacyjne,
przychody i koszty finansowe,
zyski i straty nadzwyczajne,
podatek dochodowy i pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku lub zwiększenia straty.
| Aktywa |
|---|
| A. |
| B. |
| Pasywa |
|---|
| A. |
| B. |